4
ἐξ ὀδύνης μέν τυχόν ἀρχομένης καί πόνων, ληγούσης δέ πάντως εἰς ἡδονήν θείαν καί εὐφροσύνην ἀπέραντον. ∆ιά τοῦτο γίνεται ἄνθρωπος, καί γεννᾶται ὡς ἄνθρωπος, ὁ ποιήσας τόν ἄνθρωπον, ἵνα σώσῃ τόν ἄνθρωπον, καί πάθη πάθεσιν ἰασάμενος, πάθος αὐτός ὑπάρχων ἀποδειχθῇ τῶν ἡμετέρων παθῶν, ὑπερφυῶς ταῖς ἑαυτοῦ κατά σάρκα στερήσεσι, τάς ἡμῶν φιλανθρώπως κατά πνεῦμα ἕξεις ἀνανεούμενος.
1.15 (ιε΄) Ὁ τῷ θείῳ πόθω νικήσας τήν πρός τό σῶμα τῆς ψυχῆς διάθεσιν, ἀπερίγραφος γέγονε, κἄν ἐστιν ἐν σώματι. Ὁ γάρ ἕλκων τήν τοῦ ποθοῦντος ἔφεσιν Θεός, πάντων ἀσυγκρίτως ἐστίν ὑψηλότερος, οὐκ ἐῶν τόν ποθοῦντα τινί τῶν μετά Θεόν προσηλῶσαι τήν ἔφεσιν. Ποθήσωμεν οὖν τόν Θεόν καθ᾿ ὅλην ἡμῶν τήν τῆς φύσεως δύναμιν, καί πᾶσι τοῖς σωματικοῖς τήν προαίρεσιν ἀκράτητον ποιησώμεθα, καί πάντων τῶν ὄντων αἰσθητῶν τε καί νοητῶν ὑπεράνω τῇ διαθέσει γενώμεθα, καί οὐδέν κατά τήν γνώμην πρός τό συνεῖναι Θεῷ τῷ κατά φύσιν ἀπεριγράφῳ, παντελῶς ὑπό τῆς φυσικῆς περιγραφῆς ζημιωθησώμεθα.
15∆_026 1.16 (ιστ΄) Ἀγών ἐστι φθόνου καί ἀρετῆς, ἡ τῶν ἁγίων δυσπάθεια· τοῦ μέν, ὅπως κρατήσῃ φιλονεικοῦντος· τῆς δέ, ὅπως ἀήττητος διαμείνῃ, πάντα φερούσης· καί τοῦ μέν, ὅπως εὐοδώσῃ κακία ἀγωνιζομένου, διά τῆς τῶν κατορθούντων κολάσεως· τῆς δέ, ὅπως κατάσχῃ τούς ἀγαθούς κἀν ταῖς συμφοραῖς τό πλέον ἔχοντας.
(1188) 1.17 (ιζ΄) Ἀρετῆς ἆθλόν ἐστι, τό τοῖς πόνοις ἐναγωνίζεσθαι· νίκης ἔπαθλον φερούσης τοῖς ὑπομένουσι, τῆς ψυχῆς τήν ἀπάθειαν, καθ᾿ ἥν δι᾿ ἀγάπης ἑνουμένη Θεῷ, σώματος καί κόσμου τῇ διαθέσει χωρίζεται. Ψυχῆς γάρ ῥῶσίς ἐστι τοῖς ὑπομένουσιν, ὁ τοῦ σώματος αἰκισμός.
1.18 (ιη΄) Ἡδονῆς ἀπάτῃ κλαπέντες τό ἀπαρχῆς, τόν θάνατον τῆς ὄντως ζωῆς προεκρίναμεν. Ταύτης οὖν τόν φονευτήν εὐχαρίστως ἐνέγκωμεν πόνον τοῦ σώματος, ὅπως τοῦ ταύτης θανάτου ἑαυτῶ συναφανίσαντος τόν δι᾿ αὐτήν γενόμενον θάνατον, ἀπολάβωμεν ἡμῖν ἐπανατρέχουσαν τήν ἡδονῇ πραθεῖσαν ζωήν, μικροῖς πόνοις σαρκός ἀγορασθεῖσαν.
1.19 (ιθ΄) Εἰ σαρκός εὐπαθούσης, ὁ τῆς ἁμαρτίας εἴωθε πιαίνεσθαι τόνος, δῆλον ὅτι ταύτης δυσπαθούσης, ὁ τῆς ἀρετῆς ἀνηβᾷν εἰκότως πέφυκε. Γενναίως οὖν ἐνέγκωμεν τῆς σαρκός τήν δυσπάθειαν, τῶν κατά ψυχήν οὖσαν ῥυπτικήν μολυσμῶν, καί τῆς μελλούσης δόξης πρόξενον. Οὐκ ἄξια γάρ τά παθήματα τοῦ νῦν καιροῦ, πρός τήν μέλλουσαν δόξαν ἡμῖν ἀποκαλύπτεσθαι.
1.20 (κ΄) Οὔτε σῶμα θεραπεύοντες ἰατροί, ἕν καί τό αὐτό πᾶσιν προσφέρουσι φάρμακον, οὔτε Θεός ψυχῶν ἰατρεύων νοσήματα, ἕν μόνον θεραπείας οἶδε τρόπον πάσαις ἁρμόδιον· ἀλλ᾿ ἑκάστῃ 15∆_028 τόν πρόσφορον ἀπονείμας, τάς ἰάσεις ἐργάζεται. Εὐχαριστήσωμεν οὖν θεραπευόμενοι, κἄν ἔχῃ βάσανον τό γινόμενον· τό γάρ τέλος, μακάριον.
1.21 (κα΄) Οὐδέν οὕτω ψυχῆς ἐλέγχει διάθεσιν, ὡς σαρκός δυσπαθούσης ἐπαναστήματα· οἷς, ἐάν μέν ὑπενδῷ, Θεοῦ πλέον στέργουσα τήν σάρκα φανήσεται· ἐάν δέ τοῖς τούτων διαμείνῃ τινάγμασιν ἄσειστος, σαρκός πλέον ἀρετήν τιμῶσα δειχθήσεται· δι᾿ ἧς τόν Θεόν ἔνοικον ὑποδέξεται, τόν δι᾿ αὐτήν παθεῖν καθ᾿ ἡμᾶς ἀνασχόμενον, βοῶντα, καθάπερ πάλαι τοῖς μαθηταῖς· Θαρσεῖτε, ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμον.
1.22 (κβ΄) Εἰ πάντες παιδείας οἱ ἅγιοι γεγόνασι μέτοχοι, καί ἡμεῖς εὐχαριστήσωμεν σύν αὐτοῖς παιδευόμενοι, ἵνα τῆς αὐτῆς μέτοχοι γενέσθαι δόξης ἀξιωθῶμεν. Ὅν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος, παιδεύει· μαστιγοῖ δέ πάντα υἱόν, ὅν παραδέχεται.