73

ὑπάρχων, τῆς περί τέχνας περιστατικῆς ἀνάγκης διά τήν χρείαν, ἐλεύθερος ἦν· καί σοφός ὤν, τῆς περί τήν φύσιν θεωρίας ὑπεράνω καθειστήκει διά τήν γνῶσιν.

5.100 (ρ΄) Ὁ πᾶσαν μετά σοφίας τήν φύσιν ὑποστήσας Θεός, καί πρός τήν ἑκάστου τῶν λογικῶν οὐσιῶν δύναμιν τήν αὐτοῦ γνῶσιν κρυφίως ἐνθέμενος, δέδωκε καί ἡμῖν τοῖς ἀνθρώποις, ὡς μεγαλόδωρος ∆εσπότης, κατά φύσιν τόν εἰς αὐτόν πόθον καί ἔρωτα, συνεπιπλέξας αὐτῷ φυσικῶς τοῦ λόγου τήν δύναμιν· ἐφ᾿ ᾧ δυνηθῆναι μετά ῥαστώνης γνῶναι τούς τρόπους τῆς τοῦ πόθου πληρώσεως, καί μή παρασφαλέντας διαμαρτεῖν οὗ τυχεῖν ἀγωνιζόμεθα. Κατά τοῦτον οὖν κινούμενοι τόν πόθον, περί τε τῆς ἀληθείας αὐτῆς καί τῆς εὐτάκτως τοῖς ὅλοις ἐμφαινομένης σοφίας τε καί διοικήσεως, ζητεῖν ἐναγόμεθα, ἐκείνου τυχεῖν διά τούτων γλιχόμενοι, οὗ χάριν τόν πόθον ἐλάβομεν.

Τέλος Μαξίμου τῶν θείων κεφαλαίων. ΕΤΕΡΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ * ΣΤΙΧΟΙ Πηγήν νάουσαν ἠθικῶν δρόσον λόγων, Ἐνταῦθ᾿ ἐφεύρεις, εἰ μετέλθῆς γνησίως, Ὁμολογητοῦ Μαξίμου πόνους, φίλε. Ἀσπάζου δ᾿ αὐτούς, καί μαθήσῃ τό κέρδος. (15∆_320> 1.1 (α΄) Ἔπεστι παντί Χριστιανῷ τῷ ὀρθῶς πιστεύοντι εἰς Θεόν,

μή ἀμεριμνεῖν· ἀλλά πάντοτε προσδοκᾶν καί ἐκδέχεσθαι πειρασμόν· ἵνα ὅταν ἔλθῃ, μή ξενίζηται μηδέ ταράσσηται· ἀλλ᾿ εὐχαρίστως ὑπομένειν τόν κόπον τῆς θλίψεως, καί ἐννοεῖν τί ψάλλων σύν τῷ Προφήτῃ λέγει· ∆οκίμασόν με, Κύριε, καί πείρασόν με. Καί οὐκ εἶπεν· Ὅτι ἡ παιδεία σου κατέστρεψέ με, ἀλλά, ἀνώρθωσέ με εἰς τέλος.

1.2 (β΄) Ἀρχή μέν καλοῦ, φόβος Θεοῦ· τέλος δέ, ὁ πόθος αὐτοῦ. Ἀρχή παντός ἀγαθοῦ λόγος ἔμπρακτος, καί πρᾶξις ἐλλόγιμος. ∆ιό, οὔτε πρᾶξις λόγου χωρίς, ἀγαθή· οὔτε λόγος πράξεως ἄνευ, ὁ προερχόμενος.

1.3 (γ΄) Πρᾶξις ἐστί, σώματος μεν, νηστεία καί ἀγρυπνία· στόματος δέ, ψαλμῳδία· ψαλμῳδίας δέ κρεῖττον, εὐχή· καί σιωπή, λόγου τιμιωτέρα. Καί χειρῶν πρᾶξις, τό ὑπ᾿ ἐκείνων ἀγογγύστως γινόμενον. Ποδῶν δέ, τό δι᾿ αὐτῶν ἐκ πρώτης ἐπιτροπῆς (15∆_322> ἀνυόμενον. Ψυχῆς δέ πρᾶξις, ἐγκράτεια σύν ἁπλότητι, καί ἁπλότης τῇ ἐγκρατείᾳ ἐνεργουμένη. Τοῦ δέ νοός, ἡ ἐν θεωρίᾳ εὐχή, καί ἐν εὐχῇ θεωρία τοῦ Θεοῦ.

1.4 (δ΄) Προηγεῖται πασῶν ἀρετῶν, ἔλεος καί ἀλήθεια, ὧν κύημα ἡ ταπείνωσις, καί ἡ ἐκ ταύτης κατά τούς Πατέρας προσγινομένη διάκρισις. Ἧς ἄνευ, οὐδ᾿ ἑτέρα τό αὐτῆς ἰδεῖν πέρας δυνήσεται.

1.5 (ε΄) Ἡ μέν πρᾶξις τόν τοῦ λόγου ζυγόν ἀτιμάζουσα, 1404 ᾧδε κἀκεῖσε περί τά ἀνωφελῆ, οἷά τις δάμαλις περιπλανωμένη εὑρίσκεται· ὁ δέ λόγος, τῆς πρακτικῆς τούς ἐντίμους χιτῶνας ἀποποιούμενος, οὐκ εὐσχήμων, κἄν τοιοῦτος εἶναι πως τό δοκεῖν σχηματίζεται.