CAPUT IX.

De compositione maxillae et labiorum et oris, et physiognomia eorum.

Membrorum autem quod est vicinius naribus, est gibbositas genae, et maxilla, et pars mandibulae super quam in viris est ortus barbae : et de genis quidem jam diximus quod sufficit secundum praesentem intentionem.

Maxilla autem componitur ex carne molli cum musculis latis et nervosis, ex quibus est motus ejus, et maxilla est ad utilitates multas : quarum una est necessitas : quoniam continet cibum qui conterendus est dentibus, sicut circulus qui fit circa molares in molendino, qui non permittit effundi avenam molendam, sed continet eam juxta molares. Lingua autem inter dentes est sicut manus molendinarii, qua , ministrat et imponit granum inter molares, ut apte teratur. Sed nos de lingua inferius loquemur. Similiter autem et labia creata sunt de carne molli, et ad dentes anteriores se habent, sicut maxillae se habent ad illos qui dicuntur molares. Causa autem quae est secundum bene esse maxillarum et labiorum, est ut contineant aerem qui in

palato et dentibus plectro linguae frangitur ad vocis figuram et sonum musicum. Est etiam ut conservet dentes a frigore et aliis nocumentis. Signum autem ejus quod diximus est, quoniam quibus maxillae rotundo foramine perforantur, ita quod postea claudi non potest, de caedero non possunt loqui ad intellectum.

J)e osse autem mandibulae inferioris quod ascendit versus tempus ubi ligatur, jam in praehabitis diximus : et super illud oritur barba propter calorem et humorem qui reflectuntur ad ipsum ab anteriori parte capitis ex tractu testiculorum qui sperma maxime trahunt ab illis locis : cujus signum est quia venae spermaticae per illum locum descendunt. Faeminae vero non habent testiculos nisi debiles valde, ideo non habent barbas. Quae autem ex eis calidiores habent testiculos, illae etiam habent aliquid caloris reflexi a loco unde potissimum sperma trahitur : et hic calor reflexus secum trahit humidum ex quo generantur in eis pili barbae : sed est in eis barba rara et brevium pilorum. Ad mandibulam autem inferiorem plus trahitur humor, ex quo oritur barba, propter motum ipsius : et quia laxaui habet valde juncturam quae potest recipere humidum. In homine enim movetur mandibula inferior, et similiter in omni animali praeter tencheam solam, quae est species quaedam crocodili, quae movet mandibulam superiorem : non tamen omnis species crocodili facit hoc : quia ego vidi duos crocodilos, qui mandibulam infcriorem moverunt.

Sunt tamen quidam pisces in fluviis Germaniae et Galliae, qui duas habent mandibulas mobiles in gutture suo : sed sunt in lateribus una a dextris et altera a sinistris, sub branchiis contra se invicem motae, et in ore nullum habent omnino dentem, sed in mandibulis illis, sicut barbellus, et piscis qui vocatur monachus, et carpo, et vindosa. Cancer etiam fluvialis, in praedictis terris habet duos dentes in ore suo, qui. contra se invicem a lateribus moventur, sicut in praedictis pisci- bus. Tenchea autem non tantum non movet mandibulam inferiorem, sed etiam non habet linguam, neque aliquod signum linguae : eo quod lingua est quae vertit cibum inter dentes mandibulae inferioris.

In extremitate autem maxillarum sunt labia, quae facta sunt ex carne molli, sicut diximus, boni motus : quoniam duplici motu moventur. Uno videlicet proprio superius et inferius, et altero maxillarum motu versus utrumque latus vicissim, sive versus utramque maxillam. Et haec est etiam causa, quare praecipue labia boni motus dicuntur. Utilitas autem est propter loquelam, et ut bene claudatur in ore quod reponitur in eo, et praecipue quod est liquidae substantiae.

Color autem labiorum versus aperturam oris, est rubeus propter multas venas sanguinis ad illum locum derivatas : et hujus signum est, quod saepe sanguinarii, et de facili erumpunt et scinduntur. Causa etiam hujus conjunctio labii cum labio, et compressio, propter quam labium contrahit ruborem. Interius autem in ore est palatum totum rugosum, ut rugis suis detineat cibum, et aerem vocalem, et cooperitur pelle quae nascitur a meri,hoc est aesophago, et ascendit ab anteriori pelle sdmachi, et ideo aliquid virtutis ejus habet in digerendo cibum. Cujus signum est, quod triticum masticatum, maturat apostemata, quod non facit non masticatum, sed aliter contritum. Stercus enim et alia quae digeruntur a sdmacho, a virtute stomachi contrahunt virtutem maturativam apostematum.

Circa dentes autem utriusque mandibulas sunt gingivae, quae creatae sunt ex carne dura et immobili, ut immobiles fortiter contineant dentes. Et haec est dispositio oris hominis, et eorum quae circa os et in ore continetur, praeter linguam de qua per se loquemur in sequentibus.

Physiognomia autem horum membro-

rum a Loxo philosopho et Philemone antiquissimo accipienda est. Dicit enim enim Loxus : " Si cui labia truces vultus exagitant, insaniam et stultitiam indicabunt. Si autem labia blanda parumper ridentia laetis vultibus contingunt, libidinosum ostendunt. Labia autem tenuia in ore majori si superius labium aliquantulum exuberet super inferius, tamquam sit superpositum ei, magnanimum indicant et fortem. Secundum enim Platonem haec ad leonem referuntur. Parvi antem oris tenuia labia, imbecillem animum et versutum indicant. Optimus autem oris status est, quando non nimis humilis est. Nam humilitas labiorum et oris, timidi est, et malignitatis arguitur. Prominentia autem nimia stultitiam oscndunt et loquacitatem et audaciam. "

Amplius os parvum muliebre dicit esse Philemon : convellit enim tam vultibus muliebribus quam animis effoeminatis. Os autem quod majus est, et convenit viris, et vultibus virilibus est consonum. Cum autem ultra modum dilatatur, tamquam sit recisum et deductum, voracem indicat, et immitem, et impium, et bellicosum. Talis enim oris ritus a Platone marinis datur belluis et monstris. Quae vero eminent labia super dentes aliquantulum dependentia : quod os caninum Plato vocat, maledicum, iracundum, clamo sum, et ad inferendam injuriam promptum declarat. Quando autem os longe promi.net , et est rotundum cum spissitudine labiorum, et ali quantulum refertum, ac si sit repansum in labii extremitate, immundum, stultum, voracem, et forte futurum epilepticum ostendit. Haec enim porco Plato attribuit. Si autem labium inferius alterum labium forinsecus excedat, non significat hanc malitiam animi, sed tamen declarat imprudentem et simplicem. Loxus tamen dicit, quod tale labium in parvo ostendit ore studium laudis et honoris. Ejusdem rei est indicium cum oris situs in concavo tamquam in defosso est. Secundum Palemonem autem haec species oris, mali- gnitatis et invidiae et intemperantiae est

signum. Aristoteles autem hunc modum oris quod concavum vocat, libidinosos praecipue dicit ostendere. Labia vero cum soluta ab ore aliquantulum dependent ex inordinato humore abundante, inertem demonstrant. In asinis enim et in equis antiquis hoc signum dicunt esse Pladnici, qui omnia quae bestiarum sunt, per similitudinem quamdam hominibus attribuerunt.