EXPOSITIO

Hic sequor ordinem originalium antiquorum, et non jam hactenus impressorum.Ex solutione namque hujus quaestionis patet solutio illius, qua quaeritur de illa particula definitionis Proprii, scilicet semper, ut patet ex remissione Doctoris ibi, in principio solutionis, cum dicit ut patet ex praedictis, ubi remittit se ad dicta in hac quaestione.

De primo, termini sunt noti, et maxime loquitur de intentionibus, et hoc ut quid sumptis. Ordo patet: nam ex dictis in solutione praecedentis quaestionis oritur haec quaestio, ubi Doctor posuit illam divisionem accidentis : et tenet quod accidens positum in definitione Proprii, non est quintum Universale : quia tamen multa videntur facere ad oppo3itum,non immerito examinare voluit distinctionem harum intentionum, et a quibus proprietatibus ex parte rei originantur,etlicet ex doctrina Philosophi 2. de Anima ponens differentiam inter aliqua duo debeat prius cognoscere utrumque,et Doctor non adhuc determinaverit de accidente, nihilominus praesupponit notitiam ejus haberi ex textu, et aliquantulum ex praecedentibus, et explicabit jam in solutione hujus quaestionis optime. Ad sequentem vero quaestionem (ut dixi) patet ordo. Divisio communis est.

De secundo, septem rationibus arguit ad partem negativam: et licet principalis intentio sit de intentionibus, sermo tamen Doctoris extenditur plerumque ad fundamenta, et arguendo, et declarando, ut solet, et mirum, quia sicut intentio ad intentionem, ita fundamentum ad fundamentum.

Prima ratio procedit per viam divisionis sufficientis entis, removendo unum membrum, et inferendo reliquum implicite.Ostendit enim quod Proprium non sit substantia, quia tunc vel esset de essentia Speciei, scilicet de genere subslantiae,quod non contingit, quia tunc poneretur in ejus definitione, et ita in demonstratione esset petitio, cum per definitionem Speciei demonstraretur passio, quia idem esset medium,et illatum, causa et effectus. Nec potest poni substantia essentialiter diversa a subjecto, quia tunc falsa esset praedicatio ejus de subjecto, sicut haec est falsa, Homo est lapis, vel asinus.Idem autem et diversum sunt immediate opposita circa ens, et ita cum ly essentiale maxime circa substantiam. Posset etiam alio modo probari quod non sit substantia, et hoc generaliter loquendo, sive de fundamentis, sive de intentionibus. De fundamentis sic, quia tunc solius substantiae esset proprium: consequens est falsum, secundum veritatem, licet aliqui concedant ipsum. Consequentia probatur, quia quod est formaliter de genere priori, non potest esse passio generis posterioris, quia alias idem esset prius et posterius respectu ejusdem : passio namque posterior est suo subjecto, natura saltem: substantia vero prior omni accidente, ergo impossibile est passionem accidentis esse substantiam, similiter accipiendo proprium secundoinlentionaliter,clarum est quod non est substantia, ut nos de mente istius loquimur de secundis intentionibus.

Secunda ratio procedit per aliam divisionem, scilicet eorum quae sunt in composito. Ubi etiam videtur procedere de substantiis, nisi extendatur compositio ad accidentia et similiter materia et forma, ut habet iste super 7. Metaphysicae.

Tertia ratio procedit ex resultatione Proprii, et potestconfirmari ex 1. Physic. text. comm. 8. et hae tres rationes ostendunt omne proprium esse accidens.

Quarta ratio e contra ostendit omne accidens esse proprium, et assumit fundamentum ex Philosopho 7. Metaph. text. comm. 4. 17. et 19. et ex 1. Poster. text. comm. 9. Tu vero formabis argumenta resolute, ut scis.

Quinta ratio idem ostendit per viam deductionis in infinitum, et potest confirmari ex 2. Physic. text. comm. 66. Omne enim per accidens tale, reducitur ad per se tale.

Sexta ratio reducit ad probandum primum membrum, scilicet quod omne proprium sit accidens, et procedit per locum a definitione constructive, saltem reductive, vel saltem a parte subjectiva ad totum Universale.

Ultima ratio procedit ex divisione accidentis, sub cujus uno membrorum cadit Proprium, ut videtur.

Ad oppositum adducit Auctorem, et Philosophum in Topicis lib. 1. cap. 3. Deinde respondet ad quaesitum, tenendo partem affirmativam.

Pro cujus declaratione adducit notabilem divisionem accidentium fundamentaliter sumptorum applicando consequenter ad has.

duas intentiones. Et solet similis dictinctio (quantum ad primam partem scilicet de accidentibus communibus)poni in Antepraedicamentis, assignando sufficientiam Praedicamentorum. Videantur Expositores, et iste infra, quaestione ultima quinto Antepraedicamentorum, et 5. Metaph. quaest. 5. et inde. Quaedam, inquit, de numero accidentium eveniunt subjectis ab intrinseco, et hoc vel ratione materiae, ut quantitas, quae tantum convenit rebus materialibus : licet instantia sit de coelo, sed in veritate nulla est, quia ibi est materia, et notanter dicit ratione materiae, et non ipsi materiae, quia subjectum accidentis, maxime absoluti, de quo tantum hic loquitur,est ens, vel substantia in actu formali,ut 3. dist. Primi habet, quaest. 7. et 3. dist. 2. quaest. 4. quod intelligo comparando substantias inter se, et etiam via ultimatae reductionis, ut supra, quaest. 6. notavi. Quaedam ratione qualitatum activarum, quae possunt poni quatuor primae qualitates, vel saltem duae illorum, scilicet caliditas et frigiditas: qualia sunt, inquit, qualitates sensibiles posteriores, sicut sunt calores, sapores, et odores. Quaeratur Philosophus copiose in lib. de Generatione. Tales enim consequuntur primas qualitates, ut patet. Nam nigredo communiter sequitur caliditatem, albedo frigiditatem, et sic de aliis suo modo : quorum ulterior perscrutatio pertinet ad naturalem Philosophum, et Medicum, qualitas vero tam prima, quam secunda, est sensibilis, ideo notanter dixit sensibiles posteriores.

Quaedam autem eveniunt ab extrinseco ; et hoc dupliciter, vel diu manentia, quae habent se ad modum habitus ; vel cito desinentia, quae sunt ut dispositiones. Primae manent amoto eorum effectivo, secundae tantum durant,quandiu durat virtus agentis impellentis, vel imprimentis praesentis, et exemplificat satis clare, forte primo modo est nigredo Aethiophum. Sed dubium est, an etiam sit ab intrinseca complexione, saltem de Indis,et Singaris, et Lombardis, et Hispanis, et sic de similibus patet. Exemplum est de gyrationibus factis in aqua ex lapide, vel remo, vel hujusmodi projectis vel applicatis. Et addit propositionem negativam, dicens quod nullum talium sit proprium, quia non est convertibilitas, nam tres particulae supra positae in definitione Proprii, scilicet omni, soli, et semper, non verificatur de talibus respectu alicujus determinati subjecti, ut patet ; aut saltem aliqua earum, ut inquit. Quare, inquit, est praeter haec accidens, quod inest speciei ratione formae specificae, tanquam per se causae immediatae, et necessariae. Ubi notanter dicit, quod inest Speciei, scilicet primo, et hoc ratione formae, speciei scilicet, et non Individui inquantum talis.

Ubi nota quod addidit de causalitate ejus necessaria,praecisa, et immediata: nam per has particulas excluduntur instantiae de causa contingenti, et partiali, et remota, vel universali, pro quibus vide Philosophum 1. Poster. text. comm. 30., et 9. Metaph. text. comm. 10. et inde, et istum ibidem notanter. Similem propositionem adducit saepe. Vide 1. quaest. prologi Sententiarum in principio solutionis in opinione Philosophorum, et 2. dist. Primi, parte secunda, quaest. 4. contra opinionem in principio, et 3. dist. 1. quaest. 7. contra 1. opinionem, et alibi saepius. Omni igitur habenti formam Speciei inest tale accidens, et non habenti non inest, quare convertitur, et per definitionem demonstratur, primo de Specie, deinde de contentis: secus est de aliis accidentibus prius enumeratis. Breviter igitur dictinctio in forma est talis : Accidentium quaedam eveniunt ab intrinseco, quaedam ab extrinseco. Primo modo dupliciter, vel ratione formae specificae, et sic sunt propriae passiones ; vel non, et hoc contingit dupliciter, quia vel ratione materiae, et sic est quantitas: vel ratione qualitatum activarum, et sic sunt qualitates secundae. Si insunt ab extrinseco, hoc contingit dupliciter, quia vel amotis causis effectivis eorum, permanent in subjectis, ut adustio solis ; vel non permanent, ut gyratio aquae ex projectione lapidis. Et omnia talia dicuntur accidentia communia, vel per accidens. Per oppositum passiones dicuntur accidentia propria, et per se. Applicando praedicta ad intentiones, declarat notabiliter quid sit Proprium, et quid Accidens, secundointentionaliter accepta.

Dicit ergo quod Proprium (ut hic est sermo de eo) est intentio applicabilis tantum accidentibus ultimis, scilicet in littera enumeratis, quae scilicet eveniunt ab intrinseco, ratione formae specificae. Intellectus enim motus occasionaliter ex proprietate reperta in talibus accidentibus, comparat ea ad sua subjecta, et ex parte objectorum comparatio passio est respectus rationis in eis subjective derelictus, cui attribuitur transumptive hoc nomen proprium, sicut prius de aliis supra notavi. Et inde est quod modus praedicandi, denominandi, et essendi, talis intentionis, habet reduci ad proprietates fundamentorum ultimate, et radicaliter. Accidens vero, ut est quintum Universale, proportionaliter declarando, applicatur aliis accidentibus enumeratis supra ab intrinseco, sive ab extrinseco eveniant. Ubi singularissime declarat quare talia accidentia appellantur communia, dicens, vel quia indifferenter insunt, et hoc vel indifferentia communitatis per remotionem praecisae inhaesionis, vel forte indifferentia contradictionis, hoc est dictu, vel quod excedunt in haerendo, quia non tantum uni determinato subjecto specifico insunt, ut patet de albedine, quae nunc homini, nunc asino convenit, vel quia insunt, et non insunt indifferenter. Nam licet homo sit albus, potest tamen esse non albus, vel saltem intelligi talis.

Posset tamen aliter dici accidens commune, aut scilicet communitate causalitatis, quia causatur a pluribus: aut communitate praedicationis: aut communitate inhaesionis, quia scilicet toti subjecto, et cuilibet parti ipsius potest inesse. Et per oppositum dicitur accidens proprium tripliciter: sed tene dicta Scoti. Concludit igitur differentiam, seu distinctionem horum duorum Universalium,quod est principale in quaestione ex definitionibus, et proprietatibus eorum a Philosopho in Topicis lib. 1. cap. 4. et a Porphyrio hic, cap. de Proprio, et Accidente, de quibus in sequentibus amplior erit sermo.

Consequenter respondet ad argumenta principalia, et unica solutione solvit tria principalia argumenta, recurrendo ad aequivocationem accidentis, de qua quaestione praeeunte habetur, et infra, quaest. 1. de Accidente. Et quia talis responsio (si valet) videtur concedere proprium esse accidens, ut infertur in argumentis illis, cum non sit substantia, ideo objicit notanter inferendo hoc inconveniens, omne scilicet proprium esse accidens, ut accidens dividit ens contra substantiam. Quod autem sit inconveniens deducit, quia nec in abstracto, nec in concreto,res primae intentionis praedicatur de secunda. Non primo modo, quia tunc essentialiter, et per se juxta illam regulam saepius recitatam supra : Omnis, scilicet vera praedicatio in abstracto est per seprimo modo. Clarum autem est quod res primae intentionis non est de intellectu formali secundae,nec e contra : non etiam secundo modo, quia sicut praedicationes per se non convertuntur in per se, ita nec universaliter formalis in formalem, nec denominativa in denominativam proprie logice: secundae autem intentiones denominant formaliter primas, ergo non e contra. Ad hoc argumentum subtile subtiliter respondet. Primo, supponendo aequivocationem accidentis ad novem Genera, sicut et entis, ut prius notavi, et infra quaest. 1. de Accidente et quaest. 4. Antepraedicamentorum habet amplius videri. Secundo, supponendo quod in aequivocis non est proprie praedicatio, nisi praefata distinctione.

Cum igitur dicitur quod omne proprium est accidens, volendo sustinere quoquomodo veritatem hujus, Proprium est accidens, dicit quod cum Proprium.ut est inlenlio,sit univocum in omni genere, ut prius de ipso et aliis dixi,quare in hac propositione,0mne Proprium, etc. subjectum pro omnibus suis inferioribus distribuitur, praedicatum vero habet accipi pro uno significatorum praecise, utpote pro Quantitate, vel Qualitate, vel hujusmodi : igitur propositio illa sic universaliter sumpta, est falsa, quia denotaretur quod accidens unius generis praedicaretur de proprio cujuscumquegeneris, quod non videtur possibile, alias propriae passiones omnium generum essent in uno novem Generum accidentium: sed si limitetur ita, quod sit Universale accommodatum: sic scilicet, omne proprium in hoc genere est accidens, dicit quod est vera, licet non e contra, scilicet quod omne quod est in hoc genere est proprium. Et declarat uno modo qualis praedicatio est, dicens quod est denominativa, reductive saltem, licet non formaliter, sicut communiter contingit, quando subjectum praedicatur de accidente : est enim praedicatio indirecta, seu materialis. Et posset dici quod ibi praedicatur accidens de accidente accidentis, vel alio modo, quod praedicatur subjectum de accidente accidentis subjecti subjecti, diversimode declarando ly accidens, et ly subjectum, et exponit se consequenter in littera, ut salis patet.

Alio modo respondet sic in simili infra, quaest. 5. Antepraedicamentorum, solvendo ultimum principale, habet quod non oportet concedere illam praedicationem esse denominativam, nec univocam, etc. quia talis divisio habet locum in praedicatione secundum se, hoc est, formali, et directa, quae scilicet proprie est praedicatio, non autem sic m materiali, seu indirecta, quae potius est dicenda subjectatio, quam praedicatio. Nam si hujusmodi reductio admitteretur, sequeretur quod praedicationes per se converterentur, contra Aristotelem : et quod haec esset per se primo modo, Homo est asinus, licet non immediate reducendo, quod est absurdum, licet aliquibus non videatur inconveniens, qui communiter omnia inconvenientia pro convenientibus ponunt. Praedicatum enim habet rationem formae respectu subjecti, et hoc vel formae essentialis, vel accidentalis : subjectum vero rationem materiae, et ideo licet, extensive loquendo, dividatur praedicatio in formalem, et materialem, sola nihilominus formalis, proprie loquendo, est vere praedicatio, et maxime logice : quod dico propter praedicationes identice identicas, quae nec proprie formales, nec proprie materiales appellandae sunt.

Deinde replicat contra dicta, quia videtur quod haec sit formalis, et perseica, Proprium est accidens, cum accidens dividatur in reale, et intentionale, quod videtur esse commune istis quinque Universalibus. Ad quod respondet, quod accidens, ut est quintum Universale (de quo est sermo in hac quaestione) non praedicatur de Proprio formaliter, sed an materialiter, posset esse dubium, de quo infra. Accidens etiam primointentionale non praedicatur de Proprio secundointentionali, insi ad intellectum prius assignatum in illa responsione. Tamen haec est vera, Omne Proprium est accidens, etc. quam vocat ultimam responsionem, quod verum est comparando ad praeceden em immediate. Vel si intelligit generaliter, transmutetur littera. Vel dic, quod illa particula, scilicet, Vel potest dici quod praedicatio denominativa univoca, etc. est secunda pars illius responsionis ultimae, de qua loquitur. Accipiendo tamen alio modo accidens, (ut in solutione quaestionis praecedentis habetur, et infra, quaest. 1. de Accidente) illa praedicatio est vera, etiam universaliter, sic scilicet, Omne Proprium est accidens, id est, praedicatum non essentiale, falsa autem universaliter, accipiendo Accidens pro quinto Universali, ut in hac quaestione est sermo de ipso, et hoc verum est praecipue in praedicatione formali : imo ut sic falsa est etiam particulariter, ut patet, et negativa contradictoria universaliter vera.

Ad quartum principale respondet primo, secundum opinionem communem, ut supra, quaest. 2. de Genere tactum est, distinguendo de accidente, copulato scilicet, vel indifferenter, seu absolute sumpto. Contra quam solutionem instat dupliciter. Primo ex dictis Philosophi 7. Metaph. text.

coinm. 4. et 5. ubi innuit universaliter omne accidens definiri debere per substantiam, de quo infra, quaest. 8. Antepraedicamentorum, et alibi plerumque patebit.Tertio infert ex illa responsione accidentia alia praeter copulata esse substantias, quia essentias absolutas independentes habentia, quod est impossibile. Esse enim cujusque accidentis est inesse, et omne accidens est ens in alio, et sic de aliis pluribus fundamentis Aristotelis, et hujus ubique,ut infra magis patebit.

Ultimo ponit solutionem propriam, ut supra, cap. de Genere, quaest. 2. et infra, quaest. de Denominativis habet,concedendo universaliter omne accidens definiri per substantiam, vel subjectum : et hoc verum est loquendo de accidente reali, quod intelligendum est implicite, vel explicite, et loquendo de definitione completa reali, et hujusmodi. Nec sequitur quod infertur consequenter in argumento principali de praedicatione secundi modi, arguitur enim ab insufficienti: oportet ergo addere sic, subjectum ponitur in definitione praedicati, et egreditur ex principiis essentialibus ejus necessario, ut in illa distinctione de multiplici consecutione accidentis in corpore quaestionis tactum est, non est sic de simitate respectu nasi,nec de albedine respectu margaritae, vel hujusmodi.

Requiritur tamen solitaria inhaesio, ut definiatur accidens per subjectum, non tamen est necessaria, et universalis: quare etsi aliquam, non tamen omnem proprii conditionem habet accidens, propter ipsius per subjectum definitionem. Dicit igitur notanter Doctor, quod haec non est per se, nasus est simus, quia nec necessaria, nec universalis. Per se enim infert de omni, et omnis praedicatio per se est necessaria,quod verum est loquendo de perseitate primi,et secundi modorum, patet igitur ad argumentum.

Ad quintum principale respondet notanter, distinguendo de per se, ut scilicet dicit immediationem, vel causalitatem necessariam essentialem. Primo modo concedit omne accidens inesse alicui per se, sed non secundo modo, et in hoc videtur errasse regula Burlei super caput de proprio. Prima perseitas videtur posse reduci ad tertium modum, secunda vero ad primum, secundum, vel quartum, quoquomodo, et ad illud quod addidi ex 2. Physicorum. Videatur expositio singularis hujus super 4. Metaphysicae, quaest. 2. et alibi plerumque. De his erit sermo prolixior infra, quaestione finali super Porphyrium.

Ad sextum principale, patet solutio ex dictis : aequivocatur enim de accidente, ut patet.

Ad ultimum principale, dicit singularissime, quod proprium sicut non est accidens separabile, ita nec inseparabile, quia illa dividunt accidens, ut est quintum Universale, et ratio generalis ipsius competit utrique, quia utrumque est praedicatum in quali accidentale, non convertibile, et sine repugnantia intellectuum potest intelligi subjectum sub opposito utriusque : secus est de proprio, ut supra, in solutione quaestionis, tetigit: de quo magis infra, quaest. 2. de Accidente erit subtilis sermo : negat igitur Proprium esse accidens inseparabile, nam aliter concluderet argumentum.

De Tertio. Licet dicta in hac quaestione satis ex praelibatis pateant, tamen ut consuetudini morem geram, cuncta paucis discutiam. Primo circa solutionem principalem quaestionis, videtur quod illa distinctio de accidentibus evenientibus ab intrinseco, et ab extrinseco non procedat, tum quia nihil agit in seipsum, sicut nihil movet seipsum : nam talia sunt distincta subjecto, seu supposito : tum quia omne accidens coaevum subjecto causatur a causa effectiva subjecti, ergo ab extrinseco : sed tale est quantitas in materialibus, et alia plura, ergo male dicit, illa evenire ab intrinseco.

Item,quare potius ratione materiae,quam formae substantialis evenit quantitas, cum utraque sit de se aeque indivisibilis, et per accidens, seu per quantitatem divisibilis, loquendo de formis extensis : tum etiam,

quia caelum ponitur quantum, et sine materia, secundum Aristotelem. et Commentatorem, non ergo ratione materiae semper inest quantitas.

Item, quare non declaravit, penes quid insunt qualitates activae, cum sint accidentia, sicut aliae qualitates posteriores ?

Item, 1. Physicorum, text. comm. 80. dicit Philosophus quod materia cum forma sunt causa omnium accidentium, non igitur qualitates activae, seu primae, ut dicis, erunt causa aliarum. Per idem potest impugnari quod sequitur de forma Speciei.

Item, videtur quod illa causalitas arguat distinctionem realem passionis a subjecto : qualitates etiam elementorum videntur esse propriae passiones illo modo, cum consequantur formam Speciei,ut patet.

Item, quare quartum, et quintum Universale, non vocatur accidens, cum fundamentum utriusque dicatur accidens ?

Item, quomodo sub opposito accidentis, maxime inseparabilis, possit sine repugnantia intellectus intelligi subjectum potius, quam subjectum passionis sub ejus opposito ?

Item, intentio proprium est accidens per accidens respectu sui fundamenti, et potest sub ejus opposito intelligi, ut videtur, sicut supra, de Modis intelligendi, generaliter dictum est capite de Genere ; quare igitur non vocatur accidens, et quomodo ei convenit definitio posita hic a Porphyrio, et a Philosopho in Topicis ?

Item, posset dubitari quid intelligit per formam Speciei, aut scilicet formam Physicam, aut differentiam ab illa sumptam, aut tertiam entitatem, et consequenter omnia membra impugnare.

Item, videntur insufficienter loqui de accidentibus, quia de respectivis nullam mentionem fecit, nec penes quid insunt ostendit. Similiter quid dicendum erit de qualitatibus primae Speciei, et hujusmodi. Plura alia ponderari hic possent, sed his exclusis datur modus evadendi omnia alia.

Ad primum istorum, sustinendo illam famosam distinctionem esse congruam, dico quod posset ibi ly ab intrinseco, intelligi uno modo quasi a?primaeva rei constitutione, et entitate, et per oppositum ab extrinseco quod advenit rei de novo post ejus esse completum duratione. Alio modo potest intelligi in ordine ad efficientiam intrinsecam, et extrinsecam : et hoc magis sonant verba. Et cum dicis quod nihil efficit in se, nec movet se, dico quod hoc falsum est in doctrina hujus, ut patet 3. dist. Primi, quaest. 7. et dist. 3. Secundi, quaest. 10. et 25. dist. ejusdem, et 4. Metaph. quaestione penultima, et alibi. Idem enim in ratione quod potest esse movens et motum, licet non in ratione quo. Dico nihilominus quod, absolute loquendo, omne accidens aliud a Proprio potest dici evenire ab extrinseco, licet respective loquendo hoc ab intrinseco, et illud ab extrinseco evenire dicatur, de quo in sequentibus. Similiter illa alia propositio, omne accidens coaevum etc. falsa est in doctrina hujus, imo substantia genita est causa effectiva, seu productiva suorum accidentium, vel saltem potest esse aliquorum talium. Sed ibi posset dubitari, an per motum, an certe per mutationem, an per simplicem emanationem, de quo alias.

Ad aliud posset dici secundum unam viam, quod quantitas est concreata materiae, sive indeterminata, sive sit determinata : et ideo congrue dicitur advenire composito, ratione materiae, non sic ratione formae. Similiter omnis materia est divisibilis, et entitative, et quantitative,non sic omnis forma. Similiter etiam, ut communiter ponitur, forma advenit materiae quantae, licet non aggregatum informet, quod maxime verum est in habentibus plures formas : nam omnes, praeter primam, praesupponunt quantitatem.Similiter etiam est de proprio materiae, et quantitatis, et quoad potentialitatem, et non activitatem Physicam, et quoad esse basim, et receptaculum aliorum, et sic de aliis pluribus, quae habent considerari a Philosopho reali.

Quod additur consequenter de ccelo,- est falsum, ut patet in doctrina istius, in 2. Sententiarum, dist. 14. et alibi saepe. Sed qui vellet tenere viam Aristotelis, posset dicere quod verba Doctoris hic habent intelligi de accidentibus generabilium,et corruptibilium. Vel distinguendum est de materia pro principio intrinseco ; vel pro subjecto.

Ad aliud potest dici, quod ideo de illis mentionem non fecit, quia secundum opinionem multorum, sunt propriae passiones elementorum, de quo infra, quaestione finali super Porphyrium erit sermo. Sustinendo autem quod sint accidentia per accidens, dicetur ibi penes quod insunt composito.

Ad aliud de primo Physicorum potest dici, quod in causis datur ordo mediationis, et immediationis. Potest etiam distingui de quo et quod, et respectu causationis, et passivae inhaesionis. Per idem ad aliud, quod sequitur de forma speciei, et hoc si intelligatur de forma partis, de quo infra magis.

Ad aliud tactum est prius, et quaestione sequente adhuc habet videri, qualiter intelligatur proprium causari: sed an distinguatur realiter a subjecto, problema est, et an ejusdem, vel alterius generis cum subjecto, de quibus alias. Dicatur ergo breviter pro nunc, quod passio emanat, seu ebullit a subjecto, vel ab ejus principiis, et in hoc intelligitur quodammodo causari. Quod additur de qualitatibus elementorum, patebit infra, quaestione finali super Porphyrium.

Ad aliud dico, quod licet nomine generico possit utrumque dici accidens, vel praedicatione materiali, non tamen nomine specifico, et capiendo accidens pro quinto Universali : et non obstat quod fundamentum utriusque dicatur accidens, quia est extensiva locutio.

Ad aliud, patebit infra, quaest. 2. de Accidente. Sed pro nunc dicatur, quod causa diversitatis est alietas consecutionis, et rationis inhaerendi hujus, et illius : et ideo unum per se, alterum per accidens inest.

Ad aliud, patet ex dictis supra saepe in simili de Genere, Specie, et Differentia. Omnia namque, ut inquit Paulus, in figura contingebant illis. Ex proprietatibus enim fundamentorum, seu subjectorum capiunt intentiones, et denominationes,et alias conditiones communiter.

Ad aliud, posset dari quodlibet illorum trium, et specialiter duo prima : et ad impugnationes consequenter dici.Ad Differentiam enim formae, seu proprietatis individualis dicitur forma speciei. Proprietates etiam Physicae consequuntur formam Physicam, et Metaphysicae Metaphysicam. Non tamen inconvenit quod aliquae proprietates conveniant ratione generis, sed cui primo conveniunt habet se, ut species. Unumquodque in sua propria ratione formali consideratum, habet se ut species, vel ut forma specifica.

Ad aliud, patet quod locutus est de manifestioribus, et de his quae ab omnibus conceduntur, tanquam distincta entia a subjectis. Respectus enim negantur a multis esse alia entia a subjectis: similiter sunt potius dispositiones, vel modi rerum absolutarum, quam res tales, ut 3. quaestione Quodlibeti, et alibi habet iste. Sed sustinendo oppositum, alibi ponuntur modi consecutionum talium, respectu subjectorum. Fundantur enim communiter in accidentibus absolutis, et in eis, suo modo,possunt reperiri accidentia, et passiones, sed in ordine ad substantiam, ut communiter omnia sunt accidentia, et hoc loquendo de respectibus actualibus. Quaere in Antepraedicamentis de sufficientia Praedicamentorum, et 5. Metaphysicae, et alibi. Succincta vero loculus est Doctor hic, ut ad propositum sufficiebat, ut ostenderet distinctionem fundamentorum, quibus applicantur istae duae intentiones, de quibus hic quaeritur.Communiter etiam loquuntur Auctores de accidentibus in ordine ad substantian,et non de accidentibus in ordine ad accidentia. Posito etiam quod aliqui respectus, ut puta intrinsecus advenientes , necessario consequantur, non tamen propter hoc sunt propriae passiones, quia illa est necessitas consequentis, ut patet, nec consequuntur formam speciei in se. De respectibus vero identicis, dubium est qualiter praedicantur, de quibus alibi, quia transcendit propositum.

Quod ultimo additur de qualitatibus primae speciei, patet ex dictis, et infra magis, important enim respectus, ut patet. Videatur iste 13. quaest. Quodlibeti, et alibi plerumque. Consequuntur etiam forte talia formam individui, et non speciei. Tacuit etiam qualitates secundae speciei, vel quia immanifestae, vel quia passiones propriae, ut multis placet, de quibus omnibus in sequentibus erit prolixior sermo, Deo duce. Secundo, circa argumenta principalia, et solutiones eorum, aliqua paucis tangam. Primo, cum dicitur in argumento primo principali, quod proprium non est essentialiter eadem substantia speciei : videtur enim oppositum hujus esse verum.ut communiter tenent Scotistae, et hoc loquendo de proprio speciei in genere Substantiae, nec sequitur quod infertur de definitione.

Item, cum dicit in tertio principali quod Omne resultans ex compositione, etc. videtur esse contra ipsum, et sequaces, qui ponunt tertiam entitatem resultantem, quae non est accidens, ut patet.

Item, non videtur formaliter respondere ad tria principalia argumenta. Similiter nec replica sequens videtur ad propositum, quia divisio entis in substantiam et accidens, intelligitur de ente reali, cujusmodi non est Proprium.

Item, videtur quod illa propositio, Nullum proprium est substantia, sit falsa, quia sicut in praedicatione materiali ista est vera, proprium est accidens,ut Doctor consequenter declarat, ita et ista, proprium est substantia, et hoc sustinendo, id quod communiter tenent Scotistae, videlicet quod proprium substantiae sit reductive in genere substantiae, et ita quoquomodo possit dici substantia, ut videtur.

Item, quod tangit consequenter in prima solutione replicae, de aequivocatione accidentis novem Generibus, videtur dubium ; nam si ens est univocum substantiae et accidenti, videtur quod potius accidens sit univocum novem Generibus : primum ponit iste, et sequaces ubique.

Item, videtur quod ista sit vera Omne proprium est accidens, accipiendo accidens etiam pro uno significatorum, ut puta pro genere Qualitatis, et hoc sustinendo illam opinionem, quae ponit omnes proprias passiones in secunda specie Qualitatis, quae etiam potest elici ex dictis Doctoris hic et alibi, in his logicalibus.

Item, videtur quod velit Doctor per se inferius in aliquo genere esse proprium, quod non videtur verum, quia tunc proprii proprium esset in infinitum : similiter proprium distingueretur realiter ab eo cujus est proprium : quia sive ponatur esse proprium speciei ejusdem generis, sive alterius, cum omnes tales sint distinctae essentialiter, habebitur intentum : similiter accidens et proprium dicerentur de eodem, nam de tali inferiori diceretur intentio Accidentis, sicut de suo superiori, et similiter intentio Proprii per te, quod est contra Doctorem infra, quaestione finali super Porphyrium.

Item, si sua declaratio valet, sequeretur quod contingeret descendere sub praedicato Universalis affirmative supponente confuse tantum, quod est contra ipsum ubique. Consequentiam declaro, quia dicit quod haec est vera, Omne proprium in hoc genere est accidens, ut accidens supponit pro aliquo suo inferiori, sicut exemplificat consequenter de animali.

Quod tangit consequenter in ultima responsione, de praedicatione denominativa, videtur esse contra multos, qui ponunt praedicationem denominativam a priori. Et quod additur de praedicatione aequivoca, non videtur congruum, quia in aequivocis non est praedicatio, cum praedicari sit prae alio dici, et non solum voce significari.

Item, videtur quod ista praedicatio sit vera, saltem ut modus, proprium est accidens, sicut et illa, proprium est species, et hoc capiendo accidens, ut est quintum Universale, cujus oppositum dicit Doctor in fine, et in principio solutionis replicae sequentis. Circa quartum principale, et solutionem ejus, non oportet immorari hic,quia supra, quaest. 2. de Genere tetigi plura circa haec, et infra, quaest. Antepraedicamentorum, et alibi saepe habet idem, sed propter illud dictum in solutione, cum dicit, sed sufficit ad hoc quod subjectum ponatur in definitione, etc. posset dubitari, quid sit subjectum, per quod definitur albedo, et nigredo, et hujusmodi. Videtur etiam mirum quod dicit ad finem totius quaestionis, scilicet quod Proprium non est accidens inseparabile, cum tamen sit accidens reale praedicatione materiali ; et accidens intentionale, praedicatione formali ; aut igitur separabile, aut inseparabile : non primum, ut patet ; igitur secundum.

Ad primum istorum potest dici,vel quod loquitur Doctor famose, ut communiter in his logicalibus, de Proprio, sustinendo videlicet omnes proprias passiones de Genere accidentis ; vel quod capit hic essentialiter idem proprie, pro esse de essentia, sicut alibi saepe nabat: et sic sequitur quod infert de definitione speciei. Nec Scotistae illi imitantur multum mentem ejus,qui dicunt passionem esse essentialiter eamdem subjecto. Vel secundo, quod proprium substantiae non est substantia,proprie loquendo, sed substantiae potius.

Ad aliud potest dici, quod loquitur de resultatione per modum actus secundi, id est, post compositionem. Nam formam esse in materia est compositum esse quoad actum primum. Vel forte loquitur famose, non ponendo tertiam entitatem : sed prima responsio magis placet.

Ad aliud, facile esset respondere ad formas argumentorum. Posset enim dici,quod illa tria argumenta procedunt de proprio primointentionaliter accepto, sicut et de accidente tali, sed quaestio est de intentionibus principaliter.

Ad aliud dico, quod licet illa replica non sit multum efficax, Doctor nihilominus admisit ipsam, ut videretur qualiter aliquo modo posset salvari praedicatio accidentis realis de Proprio; ut etiam ostenderet divisionem entis in substantiam, et accidens reale, evacuare totum ens, et reale, et rationis quoquomodo.

Ad aliud, patet ex dictis, quia famose ponit proprium genere accidentis, vel quod non in recto potest dici Substantia, similiter etiam nec Quantitas, nec Qualitas, et sic de aliis. Et si inferatur quod nec accidens : potest negari, sicut rationale dicitur ens, non tamen substantia, saltem Praedicamentalis, est enim accidens non transcendens.

Ad aliud de aequivocatione accidentis patebit infra, q. 4 Antepraedicamenlorum. Loquitur enim Doctor hic proprie logice, et ita tenet aequivocationem entis, sicut supra saepe tactum est. Et similiter dicendum est de accidente, sed de hoc erit amplior sermo ubi prius, et supra, quaest. 9. aliqualiter pertractavi.Posset etiam nomen magis commune esse univocum, et minus commune aequivocum, in casu, et ideo non tenet argumentum a minori.

Ad aliud, quod tangit bonum motivum, potest concedi quod infertur, tenendo illam hypothesim, imo ex dictis in hac solutione, videtur quod Doctor voluerit proprium esse ejusdem generis cum subjecto, maxine in accidentibus, et etiam in substantiis forte, sed non ita expresse : et hinc potest accipi fundamentum bonum pro dictis Scotistarum ad mentem ejus.

Ad aliud, sustinendo quod communiter tenetur de mente Doctoris, dico quod intelligit hic per inferius non directe, et formaliter tale, sed tantum indirecte, et reductive, sicut differentiae divisivae generis dicuntur inferius ad ipsum. Sustinendo vero aliam viam oporteret dicere consequenter, forte secunda species qualitatis non est species aliqua, proprie loquendo, sed modus quidam. Vel si poneretur in eodem genere cum subjecto suo,omne proprium negaretur processus in infinitum : nam status esset in secundo, vel esset ita quo, quod non quod : sed via communis Scotistarum de respectibus aptitudinalibus facilior est,el magis ad mentem Doctoris. Quod ibi tangitur de distinctione reali passionis a subjecto declarabitur in sequentibus, et alibi saepe notavi. Quod etiam additur de Proprio et Accidente applicandis eidem fundamento, patet ex dictis quod non sequitur secundum illam viam, quam teneo, et infra magis ad hoc respondebitur, quaestione illa.

Ad aliud de descensu illo (quod est satis notabile) posset concedi secundum aliquos descensus copulatus, licet non copulativus. Vel aliter, et melius, quod in illa implicatione in hoc genere, subintelligitur ly quod esi,ita quod sit sensus : Omne quod est proprium in hoc genere est accidens, et ita ly proprium confunditur, non autem ly accidens. Posset etiam dici, quod Doctor non curavit de hac micrologia in his sermonibus speculativis, ubi transcendit puerilia, et sophistica. Eligatur responsio quae placuerit magis, sed secunda magis sapit ad mentem ejus,scilicet, vel quod ly proprium, vel ly genere confunditur. Exemplum primi, ut omne quod in hoc genere est proprium,illud est accidens: et sic erunt duae propositiones. Exemplum secundi, Omne proprium quod est in hoc genere illud est accidens,sed primum placet, et neutro modo confunditur ly accidens.Est igitur una propositio explicite, et duae implicite. Posset etiam distingui secundum compositionem, et divisionem, etc. ut voluerit solers lector.

Ad aliud, patet quod loquitur Doctor hic de praedicatione proprie denominativa logico, quae est formalis,et a posteriori saltem secundum esse, licet a priori secundum dici, vel inesse, de. quo alias. Nec illi multum logice loquuntur, qui denominativam a priori ponunt. Quod additur de praedicatione aequivoca, patet quod loquitur extensive, ut Philosophus in Antepraedicamentis. Potest enim dici praedicatio, sicut et propositio, multiplex. In omni namque propositione est, suo modo, praedicatio ; non tamen vera, nec falsa, sed distinguenda est illa, in qua praedicatur aequivocum.

Ad aliud potest dici, quod loquitur Doctor hic de praedicatione identica, seu quidditativa, et non modali Accidentis de Proprio, et intelligit quod sunt distincta Universalia ut quid sumpta : quia quid, quid ; et modus, modo, opponuntur ; sed an Proprium possit dici Accidens, etiam ut modus, posset dubitari, de quo forte in sequentibus magis,eo tamen modo quo Genus vel Species, posset dici accidens ; ita Proprium sive praedicatione modali sive quidditativa secundum diversam acceptionem accidentis.

Ad aliud de subjecto albedinis, et hujusmodi, dico quod subjectum adaequatum ejus cui praecise convenit, est forte innominatum, sicut communiter subjecta odorum, saporum, et colorum. Consequuntur enim hujusmodi accidentia determinatam complexionem, et mistionem qualitatum activarum, quae in pluribus materialibus entibus alterius rationis salvatur secundum gradus. Est enim corpus sic, vel sic, mistum, et forte propter tantam communitatem istorum distinxit Philosophus ipsa ab accidentibus copulatis, quae videlicet in quibusdam naturis determinatis reperiuntur. Nihilominus tamen, absolute loquendo, reducuntur definitiones completae quietativae ipsorum, aut implicite, aut explicite ad subjecta, sicut in simili imaginamur de definitione materialium, per materias, quae tamen raro explicite ponuntur.

Ad ultimum dico,quod Doctor negat Proprium esse accidens inseparabile praedicatione formali : et forte etiam posset negari loquendo de praedicatione materiali: quia fundamentum accidentale cui applicatur, non est formaliter accidens separabile, vel inseparabile, licet sit aliquid talis,accidens etiam intentionale,quod praedicatur formaliter de Proprio et Accidente, et de aliis Universalibus, sive praecise idem sit sive aliud, non est positive separabile, vel inseparabile, sed tantum permissive, et praescindit ab utroque. Proprium vero nec positive, nec permissive est illud : sicut animal permissive est irrationale, homo vero minime. Forte tamen haec est vera, ut modus proprium est accidens separabile, sicut enim sic conceditur esse accidens, ita conceditur esse separabile, vel inseparabile.