QUAESTIO PRIMA Utrum Logica sit scientia ?

D. Augustinus in libello de principiis Logicas, cap. i. D. Thomas 4. Metaph. lect. 4. Themist. 1. Post. cap. 24. Ammonius m Prologo Proedicam. ae gidius 1. Post. quoest. 1. Tartaret. quoest. 1. Prooem. Joan. Anglicus, et Brasavolus super hanc quaest. Villalpan. quoest. 26. Prooem. Sotus, et Tolet. q. 2. Prooem. Fonseca 2. Metaph. cap. 3 quaest. 1 . sect. 9. Conimbric. q. 4. Prooem. Faber Theorem. 1. Hurtado disput, 2. Log. sect. 1. Me. rinero disput. prooem. q. 3. Rodrigues q. 1. Prooem. art. 4. Aversa q. 1 sect. 5.

Circa Logicalia diligenter intendens, ut veritates, quae in eis sunt dubiae, clarius elucescant, movendo dubia, primo supra Librum Porphyrii, quaero,utrum Logica sit scientia ? Videtur quod non. Modus sciendi non est scientia,logica est modus sciendi ; ergo, etc. Major patet a simili, quia modus videndi non est visus. Probo minorem par Aristotelem 2. Metaph. Cont. 15. Absurdum est simul quaerere scientiam, et modum sciendi, ubi Commentator exponit modum sciendi, id est, Logicam.

Item, 6. Metaph. Text. com. 2. distinguit Aristoteles scientias in Mathematicam, Naturalem, et Divinam, sive Metaphysicam, sub quarum nulla continetur Logica. Item, illud quod procedit ex communibus, non est scientia : quia scientia est ex propriis, sicut et demonstratio, per Aristotelem 1. Poster. Text. 5. Logica est ex communibus : ergo non est scientia.

Ad oppositum, scientia est effectus demonstrationis : In Logica autem multa demonstrative concluduntur ; ergo, etc. Item, haec est per se vera, Logicus est sciens ; ergo logica est scientia : quia a concretis, ubi est praedicatio per se, tenet consequentia ad abstracta.

Dicendum, quod Logica est scientia: quae enim in ea docentur, demonstrative concluduntur, sicut in aliis scientiis; ergo sciuntur : quia Demonstratio est syllogismus faciens scire. I. Posterior. Tex. 5. Sunt etiam in Logica omnia requisita ad demonstrationem, ut subjectum, et passio demonstrabilis de subjecto, per medium, quod est definitio. Intelligendum est tamen, quod Logica dupliciter consideratur. Uno modo Inquantum est docens ; et sic ex necessariis, et propriis principiis, procedit ad necessarias conclusiones, et sic est scientia. Alio modo inquantum utimur ea, applicando eam ad illa, in quibus est usus ; et sic non est ex propriis, sed ex communibus, nec sic est scientia, sicut patet In naturalibus, ubi Aristoteles adducit rationes Logicas, quae procedunt ex medio communi, et non faciunt scire, proprie loquendo.

Ad primum dicitur, quod modus sciendi non est scientia specialis, potest tamen esse communis. Contra hoc, si haec est vera, aliquo modo, Modus sciendi est scientia, cum sit praedicatio in abstracto ; ergo erit per se primo modo : consequens est falsum ; ergo et antecedens. Consequentia patet, quia omnis praedicatio in abstracto est essentialiter vera. Sed falsitas consequentis patet, quia in intellectu subjecti, non includitur praedicatum. Item modus sciendi est posterior scire: ergo posterior quam scientia : quia scire posterius est, quam scientia.

Ideo dicitur aliter, quod minor est falsa, formaliter loquendo. Ad ejus probationem dici potest, quod illa expositio debet intelligi materialiter, et ita haec praedicatio, Modus sciendi est scientia, est vera, quia Logica docet modum sciendi pro tanto, quia est de Syllogismo, vel de argumento per quod tantum habetur scientia.

Aliter dici potest, ad primam propositionem,quod si exponatur modus sciendi per Logicam, copulatio non debet cadere inter scientiam, et modum sciendi ; sed inter quaerere scientiam, et quaerere modum sciendi: nam hoc quaerere, est illud quaerere, propter concomitantiam ; sicut quaerere aliquid, est quaerere illud quod est sibi necessario conjunctum, licet unum non sit reliquum.

Ad secundum dico, quod distinguit ibi scientias reales, cujusmodi non est Logica, sed est etiam scientia rationalis.

Ad tertium patet, quod Logica per propria principia ostendit passiones, licet ejus usus sit circa commmunia, etc.