90

3.22 (σκβ΄) Ἀνάγκη τοῦ εἰς βασιλείαν Θεοῦ ἀγωνιζομένου εἰσελθεῖν, περισσεύειν ἐν ἀγαθοῖς τό ἔργον τῆς δικαιοσύνης αὐτοῦ· ἐν ἐλεημοσύναις μέν, διά τῆς ἐκ τοῦ ὑστερήματος παροχῆς· ἐν πόνοις δέ, τοῖς ὑπέρ τῆς εἰρήνης, διά τοῦ ἀποστερήματος τῆς ἐν Κυρίῳ ὑπομονῆς.

(15∆_396> 3.23 (σκγ΄) Οὔτε ὁ ἐνδεῶς πρός ἀρετήν ἔχων διά τήν ἀμέλειαν, οὔτε ὁ περιττῶς διά τήν οἴησιν, εἴσω λιμένος τοῦ κατά τήν ἀπάθειαν εὑρεθήσονται. Οὐδέτερος γάρ τῶν ἐκ δικαιοσύνης ἐν ἀπολαύσει γέγονεν ἀγαθῶν, μεσίτιδος εὑρισκομένης αὐτοῖς, ἐλλείψεως καί ὑπερβολῆς.

3.24 (σξδ΄) Οὔτε ἡ γῆ εἰ μή πολυπλασίονα τῷ γεωργῷ τόν πόνον χαρίσηται, εὔπορον καί ἀνενδεῆ ἀπεργάσεται αὐτόν, μόνον τόν σπόρον παρεχομένη, ἤ καί μικράν τινα προσθήκην· οὔτε τῷ πρακτικῷ τό ἀνυόμενον ἔργον, εἰ μή κρεῖττον τῆς προαιρέσεως αὐτοῦ ἡ σπουδή εὑρεθείη, πρός τόν Θεόν δίκαιον ἀπεργάσασθαι δύναται.

3.25 (σκε΄) Οὔτε πάντες οἱ μή ἀγαπῶντες τόν πλησίον μισεῖν δύνανται· οὔτε οἱ μή μισοῦντες αὐτόν ἀγαπᾷν· καί ἄλλο μέν ἐστι, τό βασκαίνειν ἐκείνου τήν ἀρετήν· ἕτερον δέ τό μή ἐμποδών αὐτῷ εὑρίσκεσθαι πρός προκοπήν. Ἐσχάτης δέ κακίας εὑρεθήσεται βαθμός, 1456 τό μή μόνον δάκνεσθαι ἐπί τοῖς ἐκείνου προτερήμασιν, ἀλλά καί τό διαβάλλειν τά ἐκείνου καλά, ὡς οὐ τοιαῦτα τυγχάνουσιν.

3.26 (σκστ΄) Ἄλλα τά σωματικά πάθη, καί ἄλλα εἰσί τά ψυχικά· ἄλλα τά κατά φύσιν, καί ἄλλα τά παρά φύσιν. Ὁ γοῦν τά μέν ἀπωθούμενος, τῶν δέ πρόνοιαν μή ποιούμενος, ὅμοιός ἐστιν ἀνθρώπῳ φραγμόν μέν ὑψηλόν καί συνερεφῆ κατά τῶν θηρίων ἱστῶντι, συνηδομένῳ δέ τοῖς πτηνοῖς ἐσθίουσιν τάς τοῦ λογικοῦ ἀμπελῶνος περιφανεῖς σταφυλάς.

3.27 (σκζ΄) Ἐν πρώτοις ἡ ψυχή ἐν φαντασίᾳ γίνεται τοῦ κακοῦ· εἶτα ἐν ἐπιθυμίᾳ· ἔπειτα ἐν ἡδονῇ ἤ λύπῃ· εἶθ᾿ οὕτως ἐν αἰσθήσει· εἶτα μετ᾿ αὐτήν ἐν ἀφῇ, τῇ φαινομένῃ καί ἀφανεῖ· ἐν πᾶσι συνεπομένων τῶν λογισμῶν, πλήν τῆς προτέρας κινήσεως· ἧς μή παραδεχομένης, πᾶν τό μετ᾿ αὐτήν κακόν ἀνενέργητον εὑρεθήσεται.

3.28 (σκη΄) Οἱ μέν τῇ ἀπαθείᾳ ἐγγίζοντες, φαντασίαις [οὐ] σαλεύονται· (15∆_398> ἐπιθυμίαις δέ, οἱ μετριοπαθεῖς· σχέσεσι δέ, οἱ ἡδυπαθεῖς. Ἐν αἰσθήσει δέ γίνονται τοῦ κακοῦ, οἱ παραχρώμενοι μέν τά τῆς χρείας, λυπούμενοι δε· ἐν δέ ἀφῇ, οἱ ἀλύπως αὐτῇ συγγινόμενοι.

3.29 (σκθ΄) Ἡδονή, ἐν πᾶσι μέν τοῖς τοῦ σώματος ἐγκαθίδρυται μέλεσι· οὐ πᾶσιν δέ ὡσαύτως παρενοχλοῦσα φαίνεται· ἀλλά τοῖς μέν, μᾶλλον εἰς τό ἐπιθυμητικόν τῆς ψυχῆς μέρος· τοῖς δέ, εἰς τό θυμικόν· ἑτέροις δέ, εἰς τό ταύτης λογιστικόν· διά γαστριμαργίας, ὀξυχολίας τε καί πονηρίας, τῆς πάντων αἰτίου τῶν ἀνοσίων παθῶν.

3.30 (σλ΄) Οὐκοῦν ἀνάγκη τά αἰσθητήρια, ὡς πύλας ἀνοίγειν τῆς πόλεως. Ἀνάγκη δέ μή συγχωρεῖν ἐν τῇ τῶν ἀναγκαίων ἀνοίξει, συνεισέρχεσθαι τά τούς πολεμίους θέλοντα, καί μάχης αἴτια καθιστάμενα.

3.31 (σλα΄) Ἐνέργεια ἡδονῆς μέν, ἐπιθυμία· θυμοῦ δέ, ὀξυχολία· βασκανίας δέ, πονηρία καθίσταται. Οὐκ εἰρηνεύει δέ μετά τῶν ἐσχάτων, ὁ μή κατά τῶν ἀρχόντων ἀγωνιζόμενος· οὐδέ εἰς τόν τῆς μετριοπαθείας δύναται λιμένα εἰσέρχεσθαι, ὁ βίᾳ τάς ἐντολάς μετερχόμενος.

1457 3.32 (σλβ΄) Τάς προσβολάς οἱ ἀποκρουόμενοι, οὐ συγχωροῦσιν ἔνδοθεν τοῦ λογικοῦ ἀμπελῶνος ὡς θηρία τούς λογισμούς εἰσέρχεσθαι, καί τῶν ἐκείνου ἐν λύμῃ καθίστασθαι· οἱ δέ συνδυάζονται μέν, ἁπλῶς δέ εἰσέρχεσθαι αὐτούς συγχωροῦσιν, μή ἅπτεσθαι δέ μηδενός τῶν αὐτῶν· οἵ καί ἡδέως μέν συνομιλοῦσι τοῖς πάθεσι διά τῶν λογισμῶν, εἰς συγκατάθεσιν δέ μή ἐρχόμενοι, ὡμοιώθησαν τοῖς ἐάσασι τόν μονιόν ἔνδοθεν μέν τοῦ φραγμοῦ εἰσελθεῖν, ἐν κόρῳ δέ αὐτόν τῶν τοῦ