CAPUT III.

De. mutatione morum et formarum ex casiratione animalium proveniente.

Sunt autem quaedam animalia quae non mutant mores tantum, sed colores et figuram : et hoc aliquando accidit secundum diversitatem aetatum et temporum. Aliquando autem accidit ex mutatione membrorum principalium. Castrata enim animalia non mutant mores tantum, sed etiam formas : omnia enim animalia testiculos habentia, castrari pos- sunt, sed diversimode, quoniam aves habent testiculos in medio corporum suorum. Ambulantia autem quae generant sibi similia, habent testiculos ut in pluribus extra corpus suspensos. In hoc conveniunt omnia animalia testiculos habentia, quod in omnibus sunt in fine ventris, et si aliquis acceperit gallum perfectum qui habet omnia membra sua principalia, et fecerit ei comburendo bis vel ter cauterium inter finem ventris et radicem caudae, statim submittet caudam, et mutabit colorem, et non cantabit de caetero, neque quaeret coire cum gallinis : et si hoc fecerit ei adhuc pullo existenti, non faciet postea opus masculorum. Similiter autem accidit homini quando castratur : puero enim castrato non oriuntur pili in loco in quo consuetum est oriri pilos viris, neque mutatur vox ejus. Si autem jam adultus est et pollutus est per somnium, non orientur ei pili aliqui qui consueverunt oriri, nisipili pectinis tantum : et illi erunt rari et pauci et subtiles et graciles, et calvities numquam accidit talibus eunuchis : tales enim esse consueverunt qui serviunt cubilibus foeminarum. Voces autem omnium quadrupedum post castrationem mutantur, et efficiuntur sicut foeminarum.

Adhuc autem in omnibus animalibus quadrupedibus ex. castratione accidit mutatio figurae corporis eorum, praeterquam in porcis agrestibus, in quibus ex. castratione nulla notabilis accidit mutatio figurae. Omnia enim alia animalia quando castrantur in juventute, efficiuntur majora : sed si castrentur post perfectam quantitatem, non augentur propter castrationem. Cervi autem si castrentur ante ortum cornuum, postea non oriuntur eis cornua : et si castrentur post ortum cornuum, non augentur eis cornua ex tunc, neque mutabunt ea. Vituli autem castrantur post annum unum, et tunc augentur et efficiuntur magni : et si non castrentur tunc, sed post aetatem perfectam, non augentur propter castrationem. Vituli autem hoc modo castrantur. Prosternitur

quidem ad terram vitulus, et dividitur corium oxei, et exprimuntur testiculi, et ligantur nervi testiculorum fortiter, et tunc abscinduntur testiculi, et eriguntur radices nervorum cineribus injectis in vulnus : et si coquantur nervi, melius erit contra sanguinis fluxum. Si autem apostema acciderit in loco illo, pulverizatus testiculis et loco suprapositas, erit conveniens cura ipsius. Accidit autem tauro castrato et omni animali de caetero non generare, postquam c astrata sunt, praeterquam hoc modo, sicut de hirco castrato in praehabitis dictum est.

Multoties autem etiam ex porcabus abscinditur id quod carfarie vocant, et est pars matricis in qua haerent testiculi : et postea non concipiunt. Fit autem etiam hoc in foeminis et gallinis aliquando, sicut probatum est temporibus nostris in multis, et cum postea non indigent coitu, neque concipiunt, impinguantur cito. Cum autem hoc fieri debet, prohibentur a cibis per duos dies, et tunc suspenduntur pedibus posterioribus sursum, ut intestina retrahantur a matrice : et tunc abscindunt eis hoc quod anieron vocant, hoc est, locum ubi sunt testiculi marium : quia ibi in interiori parte matrici, adhaerentes sunt etiam testiculi porcarum, et aliorum fere omnium animalium juxta interius orificium vulvae.

Cameli vero quibus homines habentes bellum uti desiderant, castrantur, eo quod tunc elongantur latera eorum. Omne enim animal castratam plus elongatur quam non castratam : et quia tunc elongantur, longiorem faciunt passum, et velociores fiunt ad insequendum hostes, vel ad fugiendum eos. Et hoc jam expertum est: quoniam quidam in montibus altissimis habentes praesidium propter hostes, tria millia habebant castratorum camelorum, et ex illis hostes comprehenderunt saepius, et effugerunt: et tunc cameli non curant amplius coire, et efficiuntur vecturae valde utiles.

Post castrationem etiam animalia magis efficiuntur mansueta et disciplinabilia, eo quod desiderium coitus et furor ad concupiscentiam multum generat indi sciplimationis et proterviae, et facit silvestreitatem.