CAPUT I.

De quaestionibus quae sunt de spermate, et an sperma descindatur ab omnibus membris per modum quem dixit Plato?

Nunc autem superest loqui de spermate et natura ipsius.

Manifestum est autem ad sensum, quod a quibusdam animalibus sperma exit, sed latet utrum exeat ab aliis sanguinem non habentibus. Sanguinem enim habentia omnia spermatizant: sed ea quae sunt annulosi corporis, et quae sunt de genere malachie, in pluribus non manifeste sperma habere inveniuntur. Quaerendum igitur in primis est, an omnium animalium mares spermatizant, an non ? et si concessum fuerit quosdam non spermatizare, quaerendum erit quare quidam animalium mares semper spermatizant et quidam non ?

Amplius autem quaerendum est, an faeminae spermatizent ? et si spermatizent, quae sit convenientia spermatis earum ad generationem earum ?

Adhuc considerandum est, quae spermatis convenientia ad generationem, et quae est natura ipsius universaliter, et quae natura mestrui in animalibus a quibus exit hujusmodi humiditas.

Est una quaedam de his opinio eorum, qui genituram principium esse dixerunt generationis, genituram sperma vocantes. Hi enim dixerunt omne quod generatur, a spermate nasci, et quod omne sperma distillat a gignentibus, nec umquam generatio fieri potest sine hujusmodi distillatione : propter quod etiam Venerem natam a spuma testiculorum esse testantur, et hanc esse deam et principium omnis generationis, et deorum filios et nepotes, et deorum patres ab hujusmodi natos esse dicunt commixtione.

Inquiramus igitur in primis, utrum mas et foemina ambo spermatizent, an alter illorum tantum, et utrum sperma universaliter exeat a toto et omnibus membris corporis, aut non? Quidam enim dicunt, quod aut non debet descindi a toto corpore, aut debet esse duplicis naturae, scilicet quod descindatur a mare et foemina. Propter quod in hac dubitatione considerandum est et inquirendum, utrum descindatur a toto corpore, et quomodo? Multi enim, sicut praediximus, opinati sunt quod decisio sit a toto corpore: ad quod etiam probandum quadruplex inducunt testimonium.

Quorum primum est delectationis fortitudo et vehementia: supponunt enim hi, quod delectatio quae est ab omnibus membris, fortior est et vehementior quam ea quae est a paucis. Cum enim, ut dicunt, delectatio est profundatio et generatio convenientis in sensibilem animam, ut dicit Plato, maxima delectationum erit secundum generationem convenientis in omnia organa sensibilis animae. Haec autem sunt omnia membra corporis. Descinditur igitur sperma ab omnibus membris corporis.

Secundum autem testimonium est ex hoc quod accidit generatis ex generatione: multoties enim imperfectum generatur ab impefecto, sicut multoties canis carens cauda, generat non caudatum finum : et de avibus est similiter: a membro enim quod deest generanti non exit sperma: et ideo deest idem membrum in generato, ut dicunt.

Tertium autem testimonium est similitudo geniti et generantis, quae frequenter fit secundum totum corpus, et non

secundum partem tantum : hujus enim secundum omnia membra similitudinis dicunt aliam non posse esse causam, nisi decisionem spermatis ab omnibus membris.

Quartum autem testimonium sumunt syllogismo, dicentes rectum esse quod sperma descindatur ab omnibus membris. Idem enim est lotum quod omnes suae partes. Constat autem sperma descindi a toto generante primo et proximo : quoniam illud totum habet sperma, et multitudinem spermatis habet tautam, quae sufficit ad generationem omnium membrorum similium et dissimilium generati.

Haec autem testimonia dicuntur sufficere his qui istam sustinent opinionem, et praecipue hoc quod dictum est de assimilatione generantis et geniti: hoc enim frequenter non est tantum in substantialibus, sed etiam in accidentalibus quae consequuntur substantiam. Multi enim natorum habent in corpore maculas progenitorum suorum, et habent eas in eisdem iocis, ita quod etiam aliquando cicatrices vulnerum patris, effigiari videntur in corpore filii, et in eisdem locis in quibus sunt in corpore patris. Quidam enim natus, ut dicit Aristoteles, omnino simile signum habuit in brachio, ei quod ante erat in brachio patris sui, quod accidisse dicit in provincia Alkydor vocata : fit videbatur divisum non adunatum, sed sparsum in brachio nati sicut erat in patris brachio. Ex his igitur rationibus hi confitentur hoc quod dictum est, quod sperma ab omnibus membris descindatur.

Videntur autem hi ponere, quod partes spermatis determinatae, virtutes habent membrorum a quibus descinduntur, et per speciales et partiales virtutes partium spermatis quaelibet operetur membrum unum ex parte spermatis in qua est: ita quod non sit una universalis virtus formativa in spermate, quae operetur totum ex uno aliquo quod est principium totius sicut cor dicitur esse : quia aliter praeinducta nihil valerent testimonia, nisi ita intelligerent hoc quod induxerunt. Fuit autem haec positio Platonis et sequacium ejus, qui multas animas esse ponebant in quolibet corpore secundum divisionem membrorum principalium.

Si quis autem haec substantialiter consideraverit, inveniet procul dubio rem contrario modo se habere quam hi dicunt : nec est difficile omnibus his quae induxerunt contradicere. Ratio enim cui magis innituntur, quae est ex similitudine nati ad generantem, non stabilit istam positionem. Saepe enim natus similis est genitori suo in pilis et unguibus et voce et hujusmodi partibus, a quibus impossibile est sperma descindi. Amplius autem multi generantes, neque pilos habent, neque barbam: et si sperma descinditur a quolibet membro simili et dissimili, quomodo diceremus, quod nati haberent pilos et barbam ? et hoc tamen frequenter videmus fieri in natis. Amplius autem frequentissime contingit, quod natus non assimilatur patri vel matri, sed potius avo vel proavo aliquando, quorum nulla pars seminis est in ipso. Amplius autem similitudo haec aliquando est ad eum qui praecessit ante plures generationes: sicut fertur ab Aristotele accidisse in regione Ylas vocata, ubi quaedam mulier coivit cum aethiope, et albam peperit filiam, et postea per virum concepit illa filia alba, et peperit per illum virum filiam nigram. Amplius contra defensores hujus opinionis objicitur a similitudine arborum. Si enim semen arborum descindatur ab omnibus partibus arborum, videbitur inconveniens : eo quod quaedam partes arborum sunt diminutae, quaedam autem necdum orlae sunt ipsis, et quaedam sunt quae non applicantur eis in ramis a quibus exit fructus et semen : et oporteret etiam quod descinderetur semen ex corticibus fructus et semen continentibus, quod tales corlices in alio

operatur, si ponatur descindi de qualibet parte : quae omnia sunt absurda.

Adhuc autem quaerere oportet, utrum descindatur ex membris consimilibus tantum ? verbi gratia, utrum descindatur ex carne, et osse, venis, et nervis, et chordis, et ligamentis: aut etiam descindatur ex membris organicis, sicut ex facie, et manibus, et pedibus ? Si enim exeat sperma ex altero istorum membrorum, tunc secundum illam positionem in illis tantum debet esse similis natus generanti: ut si exit ex officialibus, assimilabitur natus generanti in officialibus tantum, in facie videlicet, manibus, et pedibus : hoc autem absurdum est.

Manifestum est ergo, quod similitudo non est propter decisionem spermatis a toto corpore, sed propter aliam causam quam nos in antehabitis istius scientiae assignavimus.

Si enim dicatur sperma descindi a consimilibus membris omnibus, eo quod membra similia secundum viam compositionis, sunt ante officalia, eo quod compositio ipsa est in facie et manibus : tunc deberet natus in his semper parenti assimilari, ita quod similis esset in carne et unguibus et aliis partibus similibus. Si autem dicatur quod sperma exit ex utrisque membris, tunc quaeritur ab eis, quis sitmodus generationis ?nos enim videmus officialia membra composita ex similibus. Si autem dicatur quod sperma exit ab utrisque, non primum debet descindi a similibus, et posterius ab officialibus : quinimo dignius est, ut exeat ex simplicibus quam ex compositis : quia composita non sunt nisi compositio simplicium : sicut si diceremus, quod aliquid exit a nomine vel oratione, oportet exeat ex syllabis, quae sunt partes nominis et orationis: et similiter quod exit ex syllabis, oportet quod exeat ex litterarum elementis. Similiter autem si dicatur quod sperma exit a toto corpore, oportet quod exeat a membris similibus et dissimilibus : et si exit ex illis, oportet quod exeat a partibus illarum partium primis, et sic exibit ex elementis : propter exitum autem ex illis non oportet quod sit aliqua similitudo generati ad parentem : ergo per similitudinem natorum ad parentes non probatur sperma exire a toto corpore.

Haec igitur Platonis opinio non continet veritatem.