Patrologiae Cursus Completus
Elenchus Operum. Quae In Hoc Tomo Continentur.
Anno Domini Cccc. Sanctus Phoebadius, Aginnensis Episcopus.
Anno Domini Cccc. Sanctus Phoebadius, Aginnensis Episcopus.
Prolegomena.
Sancti Phoebadii Aginnensis Episcopi Opuscula Adversus Arianos.
Sancti Phoebadii Aginnensis Episcopi Opuscula Adversus Arianos.
I. Liber Contra Arianos.
Caput I. Disputationis occasio et argumentum.
Caput II. Arianorum fallaciae.
Caput III. Venenum melle litum.
Caput IV. Deus unus, aut nullus. Caeci haeretici.
Caput V. Arianorum blasphemiae. Epistola Potamii.
Caput VI. Nicaena synodus. Veritas incorrupta.
Caput VII. Substantiae vox explicatur.
Caput VIII. Haereticorum objectiones solvuntur.
Caput IX. Ignota Christi nativitas. Christus ex Deo, in Deo, cum Deo.
Caput X. Doctrina hujusmodi exponitur. Verbis, non sensu, haeretici nobis conveniunt.
Caput XI. Per Spiritum Dei secreta cognoscimus.
Caput XII. Mali doctores quid sentiant, quomodo pugnent.
Caput XIII. Christus, speculum Dei majestatis, plenam Patris imaginem reddit. Sabellii haeresis.
Caput XIV. Ex sacris litteris doctrina catholica confirmata.
Caput XV. Ambigue loquuntur haeretici. Unus Deus. In Patre Deo Filius Deus.
Caput XVI. Filius, imago ingeniti Dei, non potest coepisse post Deum. Pater non est sine Filio.
Caput XVII. Haeretici quidquid de Patre negant, de Filio confitentur. Quomodo visibilis Deus Filius.
Caput XIX. Ariomanitae aliud ore, aliud corde sentiunt.
Caput XXI. Locus Rom. XI, 36 expositus.
Caput XXII. Quid Patropassiani? quid Ariani? Fidei regula quae?
Caput XXIII. De Hosio episcopo Cordubensi judicium auctoris.
II. De Fide Orthodoxa, Contra Arianos, Alias De Filii Divinitate Et Consubstantialitate, Tractatus.
II. De Fide Orthodoxa, Contra Arianos, Alias De Filii Divinitate Et Consubstantialitate, Tractatus.
III. Libellus Fidei.
Anno Domini Cccci. S. Anastasius I Papa.
Anno Domini Cccci. S. Anastasius I Papa.
Prolegomena.
II. (Ex Coust. Epist. Rom. Pontif.)
III. (Ex Galland. Bibl. Vet. Patr. tom. VIII.)
IV. (Ex Schoenem. Biblioth. tom. I.)
Notitia Epist. Non Exstantium, Quae Ad Anastasium Papam Attinent.
I. (Ex Coustant. Epist. Rom. Pont.)
S. Anastasii I Papae Epistolae Et Decreta.
S. Anastasii I Papae Epistolae Et Decreta.
Monitum In Epistolam Sequentem.
Appendix. Epistolae Duae S. Anastasio Perperam Attributae. (Ex Labb. Conc. tom. II.)
Appendix. Epistolae Duae S. Anastasio Perperam Attributae. (Ex Labb. Conc. tom. II.)
Epistola II. Ad Nerianum. Nerianum religiosum virum ob parentum amissionem solatur.
Anno Domini Cccci. Faustus Manichaeus. Liber Contra Fidem Catholicam.
Anno Domini Cccci. Faustus Manichaeus. Liber Contra Fidem Catholicam.
Anno Domini Cccciii. Sulpicius Severus.
Anno Domini Cccciii. Sulpicius Severus.
Prolegomena.
Veterum Testimonia De Sulpicio Severo.
Veterum Testimonia De Sulpicio Severo.
I. S. Paulinus Nolanus, epist. 5, alias 1, scripta anno 395, num. 5 et 6, ita ad eum scribit:
Idem epist. 11, alias 5, scripta anno 397, ad eumdem, num. 4.
Idem epist. 23, alias 3 et 4, scripta anno 401 ad eumdem, num. 3, de Victore loquens:
Idem. epist. 24, alias 2, scripta et missa cum superiore, num. 1:
Idem. epist. 27, alias 14, scripta itidem anno 401, ad eumdem, num 3:
Idem epist. 28, alias 9, scripta anno 402, num. 5:
Idem epist. 29, alias 10, scripta eodem quo superior tempore ad eumdem, num 6:
III. S. Hieronymus scribens, circa annum 415, in Ezechielis cap. XXXVI:
IV. Uranius presbyter in epistola ad Pacatum De Obitu S. Paulini, scripta anno 441 aut paulo post:
VII. Gennadius in Catalogo de Viris illustribus, quem scribebat circa annum sub numero
VIII. Gelasius in concilio LXX episcoporum, Decreto de Apocryphis Scripturis edito anno
XII. Gregorius Turonensis Hist. Franc. lib. I, cap.
Idem lib. II Hist. Franc., in Proaemio:
Idem Hist. Franc. lib. X, cap.
Idem lib. I Mirac. S. Martini:
Idem in epistola praemissa quatuor libris de Miraculis S. Martini episcopi:
Idem lib. I de Mirac. S. Martini cap. 4, in fine:
Idem lib. II de Mirac. S. Mart. cap.
XV. Ex Epitome Canonum, quam Adrianus summus Pontifex Carolo magno Romae obtulit anno circiter 774
XVII. Martyrologium Rhabani, ex tom. part. Thes. Monum. Eccl. Henrici Canisii, ad annum
XVIII. Ado Viennensis in Chronico, quod perduxit ad annum 874.
XXII. Petrus Damiani, qui floruit circa annum 1070, in sermone de S. Martino:
XXX. Anonymus in Prologo S. Paulini, ex codice Cluniacensi apud P. Le Brunium in Testimoniis:
XXXI. Historia Septem Dormientium apud Gregorium Turonensem col. 1726 novissimae editionis:
Sulpicii Severi Chronicorum, Quae Vulgo Inscribuntur Historia Sacra, Libri Duo.
Sulpicii Severi Chronicorum, Quae Vulgo Inscribuntur Historia Sacra, Libri Duo.
Sulpicii Severi De Vita Beati Martini Liber Unus.
Sulpicii Severi De Vita Beati Martini Liber Unus.
Auctoris Ad Desiderium Epistola De Libro Vitae B. Martini.
Sulpicii Severi Epistolae Tres.
Sulpicii Severi Epistolae Tres.
Epistola I. Ad Eusebium Presbyterum. Contra aemulos virtutum beati Martini.
Epistola II. Ad Aurelium Diaconum. De obitu et apparitione beati Martini.
Epistola III. Ad Bassulam Socrum Suam. Quomodo beatus Martinus ex hac vita ad immortalem transierit.
Sulpicii Severi Dialogi.
Dialogus II. Sed potius Dialogi I pars altera.
Dialogus III. Qui tamen dicendus esset Secundus.
Appendix Ad Sulpicii Severi Operum Editionem Veronensem, Qua Continentur Epistolae VII Antea Evulgatae.
Epistola Prima. Ad Claudiam Sororem Suam. De ultimo judicio.
Epistola II. Ad Eamdem. De Virginitate.
Epistola V. Ad Salvium. Conqueritur rusticos exagitari, juraque et possessiones aliorum usurpari.
S. Augustini Epistola CXLIV. Augustinus Cirtensibus a factione Donatistarum conversis ad Ecclesiae catholicae societatem gratulatur admonens ut hoc di
Anno Domini Ccccv. Secundinus Manichaeus, Epistola Ad Augustinum.
Anno Domini Ccccv. Secundinus Manichaeus, Epistola Ad Augustinum.
Anno Domini Ccccvii. Sanctus Chromatius, Episcopus Aquileiensis.
Anno Domini Ccccvii. Sanctus Chromatius, Episcopus Aquileiensis.
Praefatio Editoris.
De S. Chromatio Veterum Testimonia Selecta.
De S. Chromatio Veterum Testimonia Selecta.
((LXXXI)) Lectiones Propriae, pro secundo Nocturno, ad Officium Sancti Chromatii episcopi Aquileiensis: Ex Libello, Cui Titulus: Officia Propria Sanct
Die II Decembris. In Festo Sancti Chromatii episcopi Aquileiensis.
Anno Scriptorum Cum gratia et privilegio.
Anno Scriptorum Cum gratia et privilegio.
((LXXXV)) De S. Chromatio Andreas Gallandius In Prolegomenis Bibliothecae Veterum Patrum Antiquorumque Scriptorum Ecclesiasticorum,
Sancti Chromatii Aquileiensis Episcopi Tractatus Singularis Seu Sermo, De Octo Beatitudinibus.
Sancti Chromatii Aquileiensis Episcopi Tractatus Singularis Seu Sermo, De Octo Beatitudinibus.
Sancti Chromatii Aquileiensis Episcopi Tractatus, Qui Supersunt, In Evangelium S. Matthaei.
Sancti Chromatii Aquileiensis Episcopi Tractatus, Qui Supersunt, In Evangelium S. Matthaei.
13 Tractatus I , In caput Evangelii S. Matthaei.
Tractatus II . In caput Evangelii S. Matthaei.
Tractatus III . In caput Evangelii S. Matthaei.
Tractatus IV . In caput Evangelii S. Matthaei.
Tractatus V . In caput V Evangelii S. Matthaei.
43 Tractatus VI . In caput Evangelii S. Matthaei.
Tractatus VII . In caput Evangelii S. Matthaei.
Tractatus VIII . In caput Evangelii S. Matthaei.
54 Tractatus IX . In caput Evangelii S. Matthaei.
58 Tractatus X . In caput Evangelii S. Matthaei.
Tractatus XII . In caput et Evangelii S. Matthaei.
Tractatus XIII . In caput Evangelii S. Matthaei.
Tractatus XIV . In caput Evangelii S. Matthaei.
Tractatus XV . In caput Evangelii S. Matthaei.
87 Tractatus XVI . In caput Evangelii S. Matthaei.
Tractatus XVII. In caput Evangelii S. Matthaei.
Dicta A Sancto Chromatio, Dum Presbyter esset Aquileiensis Ecclesiae, In Concilio Aquileiae habito, anno 381, sub sancto Valeriano episcopo Aquileiens
Appendix. Scripta Deperdita Sancti Chromatii. 97
Appendix. Scripta Deperdita Sancti Chromatii. 97
Scripta S. Chromatio Falso Attributa. 99
Scripta S. Chromatio Falso Attributa. 99
Epistola II. Hieronymi, Chromatio Et Heliodoro Episcopis.
Monitum De Sequentibus Epistolis, Ex Tractatione De Martyrologio Romano,
106 Epistola VI. Beati Hieronymi Ad Eosdem, Super eo ipso Responsio.
Ex Historia Litteraria Aquileiensi Justi Fontanini Archiepiscopi Ancyrani, Romae edita, an. 1742
Ex Historia Litteraria Aquileiensi Justi Fontanini Archiepiscopi Ancyrani, Romae edita, an. 1742
Ex Monumentis Ecclesiae Aquileiensis Commentario Illustratis a Fr. Bernardo Maria de Rubeis Ordinis Praedicatorum. Argentinae (seu Venetiis) 1740. 139
Ex Dissertationibus Variae Eruditionis Fr. Bernardi Mariae De Rubeis Ordinis Praedicatorum. Venetiis 1762.
161 Capitis XVIII. Num. V Et VI.
Anno Domini Ccccviii. Sanctus Victricius Episcopus Rhothomagensis
Anno Domini Ccccviii. Sanctus Victricius Episcopus Rhothomagensis
Prolegomena.
Praefatio Joannis Lebeuf Ad Subsequentem Librum De Laude Sanctorum.
Praefatio Joannis Lebeuf Ad Subsequentem Librum De Laude Sanctorum.
Sancti Victricii Rothomagensis Episcopi Liber De Laude Sanctorum. Ex ms. Codice S. Galli annorum plus mille.
Anno Domini Ccccxvii. Pammachius Et Oceanus. Aliquot Epistolae.
Anno Domini Ccccxvii. Pammachius Et Oceanus. Aliquot Epistolae.
Anno Domini Ccccxvii. Innocentius I Papa.
Anno Domini Ccccxvii. Innocentius I Papa.
Prolegomena.
II. (Ex Coustant. Epist. Rom. Pont. tom. I.)
III. (Ex Galland. Biblioth. Vet. Patr. tom. VIII.)
S. Innocentii I Papae Epistolae Et Decreta.
S. Innocentii I Papae Epistolae Et Decreta.
Monitum In Epistolam Sequentem.
Epistola II. E veteri exemplari Colbertino, not. 932.
Innocentius Victricio episcopo Rotomagensi, salutem.
Monitum In Epistolam Sequentem.
Epistola III. De dissensione corruptaque disciplina Ecclesiarum Hispaniae.
Epistola IV . Joannis Constantinopolitanae Urbis Episcopi Ad Innocentium Papam.
Innocentius Exsuperio episcopo Tolosano salutem.
Honorii Imperatoris Ad Arcadium Augustum.
Epistola XIV. De ratione Paschali anni
Epistola XV. Innocentii Papae, Ad Julianam Nobilem Exhortatoria.
Epistola XVI. De suscipiendis clericis, quos Bonosus, antequam damnaretur, ordinasse cognoscitur.
Innocentius Marciano Episcopo Naissitano.
Monitum In Epistolam Sequentem.
Epistola XVII. Ex Dionysio Exiguo.
Monitum In Epistolas Sequentes.
Innocentius Alexandro Episcopo.
Innocentius Maximiano Episcopo.
Epistola XXIII. De pace Antiochenae ecclesiae impertita.
Innocentius Bonifacio Presbytero.
Epistola XXIV , Ad Alexandrum Episcopum Antiochenum.
Innocentius Alexandro Episcopo.
Epistola XXV . Ex Dionysio Exiguo.
Innocentius Decentio episcopo Eugubino salutem.
Monitum In Epistolas Subsequentes.
Epistola XXVII. Milevitani Concilii Ad Innocentium Papam.
Innocentius , Aurelio, Alypio, Augustino, Evodio, Possidio episcopis salutem.
Epistola XXXII. Aurelium Innocentius familiaritae resalutat.
Innocentius Aurelio episcopo Carthaginensi.
Monitum In Epistolas Tres Sequentes.
Epistola XXXIII. Litteras Aurelio mittit Innocentius Hieronymo reddendas.
Innocentius Felici episcopo Nucerino.
Epistola XXXVIII. Ut ii, qui in presbyterio filios genuerunt, removeri ab officio debeant.
Innocentius Maximo et Severo episcopis per Brittios.
Epistola XXXIX. Quod post poenitentiam nullus ad clerum possit admitti.
Innocentius Agapito, Macedonio et Mariano epicopis Apulis.
Innocentius Florentino episcopo Tiburtinensi.
Epistola XLI. Ut Laurentius haereticos Photini venena sectantes curet expelli.
Monitum In Fragmentum Sequens. (Spicileg. Maii, tom. III.)
Appendix Ad Epistolas S. Innocentii I Papae. Notitia Epistolarum Non Exstantium, Quae Ad Innocentium Attinent. (D. Coust. Epist. Rom. Pontif. tom. I.)
Decreta Ex Epistolis S. Innocentii I Excerpta. (Coll. Concil. Mansi tom. III.)
Decreta Ex Epistolis S. Innocentii I Excerpta. (Coll. Concil. Mansi tom. III.)
De Epistola Innocentii Papae I Ex Concilio Nicaeno.
Dissertatio In sequentem Epitomen epistolae Innocentii.
I. Ex Epistola Innocentii Ad Exsuperium.
II. Ex Epistola Innocentii Ad Universos Episcopos In Tolosa.
III. Innocentii Ad Victorium Episcopum.
IV. Innocentii Ad Episcopum ( sic ).
VI. Innocentii Ad Aurelium Episcopum.
Observatio Phillippi Labbei S. J.
Epistolae S. Innocentio I Attributae. (D. Constant. Append. ad tom. I.)
Epistolae S. Innocentio I Attributae. (D. Constant. Append. ad tom. I.)
Monitum In Quatuor Epistolas Subsequentes.
Epistola I. Adversus Arcadium, Eudoxiam, Arsacium ac Theophilum sententia profertur.
Inocentii Archiepiscopi Romani Ad Arcadium Imperatorem.
Arcadii Imperatoris Ad Innocentium Papam.
Innocentii Papae Ad Arcadium Imperatorem.
Jac. Sirmondi Notae Posthumae.
Jac. Sirmondi Notae Posthumae.
In Epist. III. Ad Synodum Tolosanam.
Anno Domini CDXVII. Zosimus Papa.
Anno Domini CDXVII. Zosimus Papa.
Prolegomena.
II. (Ex Collecl. Epist. Rom. Pont. Constantii tom. I.)
Zosimi Papae Epistolae Et Decreta. (Ex Editione P. Constantii Epist. Rom. Pontif. tom. I.)
Zosimi Papae Epistolae Et Decreta. (Ex Editione P. Constantii Epist. Rom. Pontif. tom. I.)
Monitum In Epistolam Sequentem.
Epistola I. Ad Episcopos Galliae. De privilegiis ecclesiae Arelatensis.
Monitum. In Duas Epistolas Subsequentes.
Zosimus episcopis provinciae Viennensis et Narbonensis secundae, a pari.
Zosimus Hilario episcopo Narbonensis primae provinciae.
Zosimus Patroclo episcopo Arelatensi.
Zosimus Hesychio episcopo Salonitano.
Epistola X . Adversus Proculi ausus et illicitas ordinationes.
Zosimus Patroclo episcopo Arelatensi.
Epistola XI . Patroclo commissum esse, ut Proculi loco alium episcopum accipiant.
Epistola XV. Seu Commonitorium Zosimi Papae Ad Legatos Suos.
Zosimus episcopis per Byzacium constitutis dilectissimis fratribus in Domino salutem.
Appendix Ad Opera S. Zosimi Papae. Notitia Scriptorum Non Exstantium, Quae Ad Zosimum Papam Attinent. (D. Coustant. Epist. Rom. Pont. tom. I.)
Fragmentum I Tractoriae Zosimi.
Decreta Ex Epistolis S. Zosimi Excerpta. (Ex Coll. Concil. Mansi tom. IV.)
Decreta Ex Epistolis S. Zosimi Excerpta. (Ex Coll. Concil. Mansi tom. IV.)
Ex Epistola Ad Hesychium Episcopum. (Mansi tom. IV.)
Epistola S. Zosimo Papae Attributa. (D. Coust. Append. ad tom. I Epist. Rom. Pontif.)
Epistola S. Zosimo Papae Attributa. (D. Coust. Append. ad tom. I Epist. Rom. Pontif.)
Zosimus episcopus Simplicio Viennensi archiepiscopo salutem.
Anno Domini Ccccxviii. Paulinus Mediolanensis.
Anno Domini Ccccxviii. Paulinus Mediolanensis.
Prolegomena.
I. Vita Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi A Paulino Ejus Notario Ad B. Augustinum Conscripta.
I. Vita Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi A Paulino Ejus Notario Ad B. Augustinum Conscripta.
II. Libellus Adversus Coelestium, Zosimo Papae Oblatus.
II. Libellus Adversus Coelestium, Zosimo Papae Oblatus.
III. De Benedictionibus Patriarcharum Libellus.
III. De Benedictionibus Patriarcharum Libellus.
Caput Primum. Benedictio Ruben.
Caput II. Benedictio Simeon et Levi.
Caput IX. Benedictio Nephthali.
Caput XI. Benedictio Benjamin.
Anno Domini Ccccxviii. Severus Majoricensis. Nullam in variis Patrum Bibliothecis de hoc Severo mentionem expiscari licuit neque aliud de Vita ejus m
Anno Domini Ccccxix. S. Bonifacius I, Papa.
Anno Domini Ccccxix. S. Bonifacius I, Papa.
Prolegomena.
S. Bonifacii I, Papae, Epistolae Et Decreta.
S. Bonifacii I, Papae, Epistolae Et Decreta.
Monitum In Tres Subsequentes Epistolas
Monitum In Duas Epistolas Subsequentes.
Epistola IV. Ut Corinthii Perigenem quem expetunt episcopum accipiant.
Epistola VI Augustini Hipponensis Episcopi Ad Bonifacium Papam.
Epistola IX . Qua ecclesiae Constantinop. jura in Illyricum propagantur.
Appendix Ad Epistolas S. Bonifacii I Papae. Notitia Scriptorum Non Exstantium Quae Ad Bonifacium I Papam Attinent.
Decreta Ex Epistolis S. Bonifacii I Papae. Sunt autem desumpta ex decretis Gratiani, et ex vetustis codicibus aliis.
I. Ante annos triginta presbyter non ordinetur.
II. Primati deferuntur negotia quae metropolitanus explicare non valet.
III. Quidquid Domino consecratur, ad jus pertinet sacerdotis.
V. De episcopis qui fratribus nocere desiderant.
VI. Si episcopus expulsus ausus fuerit ingredi civitatem.
Epistolae S. Bonifacio I Attributae, Et Numquam Ante Mansi Editae.
Epistolae S. Bonifacio I Attributae, Et Numquam Ante Mansi Editae.
Epistola I. Ad Justum Dorobernensem Episcopum, Cui pallium transmittit.
Epistola II. Ad Episcopum Et Presbyteros Vicarios A Papa Zosimo Ad Africanam Synodum Directos.
Joannis Dominici Mansi In superiorem Epistolam Adnotatio.
Anno Domini Ccccxx. Sanctus Gaudentius, Brixiae Episcopus.
Anno Domini Ccccxx. Sanctus Gaudentius, Brixiae Episcopus.
Prolegomena. (Biblioth. Schoenn. tom. I.)
Prolegomena. (Biblioth. Schoenn. tom. I.)
Praefatio P. Galeardi In Editione Operum S. Gaudentii.
Praefatio P. Galeardi In Editione Operum S. Gaudentii.
Testimonia De Gaudentio.
Sancti Gaudentii Brixiae Episcopi Tractatus Vel Sermones Qui Exstant.
Sancti Gaudentii Brixiae Episcopi Tractatus Vel Sermones Qui Exstant.
Praefatio. Servo Christi Benivolo Gaudentius .
Incipiunt Tractatus Vel Sermones.
Sermo I. De Exodi Lectione Primus. Nocte vigiliarum de Paschae observatione.
Sermo III. De Exodi Lectione Terti Prima dominica Paschae.
Sermo IV. De Exodi Lectione Quartus.
Sermo V. De Exodi Lectione Quintus.
Sermo VI, De Exodi Lectione Sextus
Sermo VII, De Exodi Lectione Septimus.
Sermo VIII, De Evangelii Lectione Primus.
Sermo IX, De Evangelii Lectione Secundus.
Sermo X. In Exodi Lectione Octavus.
Sermo XI. De Diversis Capitulis Primus. De Paralytico.
Sermo XIV. De Diversis Capitulis Quartus. De promissione adventus Paracleti.
Sermo XV. De Diversis Capitulis Quintus. Die natali Machabaeorum . De his beatis Martyribus.
Sermo XVII. De Diversis Capitulis Septimus. Die dedicationis basilicae
Sermo XX. De Diversis Capitulis Decimus. De Petro et Paulo.
Admonitio In Sequentem Rhythmum.
Admonitio In Sequentem Rhythmum.
Ad Laudem Beati Filastrii Episcopi Carmen Saphicum Pentametrum.
Ad Laudem Beati Filastrii Episcopi Carmen Saphicum Pentametrum.
Anno Domini Ccccxx. Sanctus Aurelius Episcopus Carthaginensis.
Anno Domini Ccccxx. Sanctus Aurelius Episcopus Carthaginensis.
Prolegomena. (Biblioth. Vet. Patr. Galland. tom. VIII.)
Prolegomena. (Biblioth. Vet. Patr. Galland. tom. VIII.)
Sancti Aurelii Carthaginensis Episcopi Epistola Ad Omnes Episcopos Per Byzacenam Et Arzugytanam Provinciam Constitutos. (Indidem pag. 129)
Synodica Aurelii Carthaginensis Episcopi. Ex libello synodico, apud Labb. Concil. tom. II, col. 1184.
Appendix.
Monitum In Epistolam Sequentem.
Monitum In Epistolam Sequentem.
Epistola Aurelii Damaso Papae.
Epistola Aurelii Damaso Papae.
Anno Domini Ccccxx. Bachiarius Monachus.
Anno Domini Ccccxx. Bachiarius Monachus.
Prolegomena.
Bachiarii Fides.
Bachiarii Ad Januarium Liber De Reparatione Lapsi
Bachiarii Ad Januarium Liber De Reparatione Lapsi
Anno Domini Ccccxx. Zacchaeus Christianus Et Evagrius Monachus.
Anno Domini Ccccxx. Zacchaeus Christianus Et Evagrius Monachus.
Prolegomena .
Consultationum Zacchaei Christiani Et Apollonii Philosophi Libri Tres.
Consultationum Zacchaei Christiani Et Apollonii Philosophi Libri Tres.
Caput I. Si Christus Deus et homo esse possit.
Caput II. Quomodo idem Christus sit Dei Filius.
Caput III. Ne sine causa sit haec colluctatio.
Caput IV. Si de Christo aliquid poetae dicant.
Caput V. Non solum de dictis poeticis, sed de praesentibus miraculis.
Caput VI. Ut quid ad rationem dandam de daemoniis dicatur.
Caput VII. Quae necessitas Deo fuit descendendi ad terras.
Caput VIII. Quare incorruptibilem hominem Deus suscepit.
Caput IX. Quare Deus ex femina nascatur.
Caput X Quomodo fragilitatem humanam evasit ex Virgine natus.
Caput XI. Quomodo per aetates diversas Deus creverit.
Caput XII. De virtutibus Christi.
Caput XIII. Si Christus alios suscitavit, quomodo morte non caruit.
Caput XIV. Qui sit diabolus, vel quod peccatum hominis.
Caput XV. Si Deus impassibilis est, quare irascitur et vindicat.
Caput XVI. Quomodo post diluvium homines sint creati.
Caput XVII. Unde origo Judaeorum.
Caput XVIII. Quare post egressionem Aegypti in eremo ducti sunt, vel cur Lex data sit.
Caput XIX. Si Lex plus attulit hominibus quam natura.
Caput XX. Quare salus hominum tam tarde advenerit.
Caput XXI. Si praefinita consummatio sit, an ordo exhibeat finem.
Caput XXII. Si corpora reformentur in resurrectionem.
Caput XXIII. De neglectis et a bestiis devoratis.
Caput XXIV. Quomodo moles coeli aut facta sit aut fine praetereat.
Caput XXV. Si mundus reparetur in melius.
Caput XXVI. Cur frustra adorentur idola, si in templis donant responsa.
Caput XXVIII. Quare Christiani fatum non credunt.
Caput XXIX. Quare Christiani fatum non credunt.
Caput XXXI. Qui sint daemones, et a quo diabolus.
Caput XXXII. Cur praescius futurorum Deus fecerit diabolum, qui futurus esset hominibus inimicus.
Caput XXXIII. Si peccavit diabolus cum sociis, quare non statim interfectus est.
Caput XXXIV. Quare Deus non angelum misit, qui aut hominem restitueret aut diabolum perderet.
Caput XXXV. Cur iniqui florent et recti premuntur.
Caput XXXVI. Si justus est Deus, quare infantes, malorum nescii, diversis malis afficiuntur.
Caput XXXVII. Quae sit plenitudo legis, confessio credulitatis ad Deum.
Caput I. Si sit tertia in religionis honore persona.
Caput II. Si Spiritus sanctus Deus sit.
Caput III. Si Scripturis sanctis possit firmari haec elocutio.
Caput IV. Quid Judaeis respondendum sit.
Caput V. Si et in aliis seducantur Judaei, praeter id quod Dei Filium non credunt.
Caput VI. Si Dominicae passionis sacramenta prophetarum oraculis sunt praedicta.
Caput VIII. Quae sit Judaeis in circumcisione justitia.
Caput IX. Cur patriarchis licuit habere in conjugio plures.
Caput XI. Quae haereticorum genera vel errores.
Caput XII. Contra Manichaeos, qui duos dicunt esse Dei filios.
Caput XV. Contra Patripassianos, qui Patrem passum esse existimant.
Caput XVI. Contra Arianos, qui Filium et Sanctum Spiritum esse minores Patre dicunt.
Caput XVIII. Quae Novatianis respondenda sint.
Caput XIX. Quae sit mysteriorum divinorum integra plenitudo.
Caput I. Quae opportuna vivendi forma.
Caput II. Quae sit sublimioris vitae regula conservanda.
Caput III. Quae instituta monachorum vel quare a multis odio habeantur.
Caput IV. Si fideles monachi a Dei praecepto haec gerant.
Caput VI. Quae consuetudo psallendi orandique sit, vel unde monachis haec praecepta venerunt.
Caput VII. Si Antichristus veniet, aut quo mundus fine claudatur.
Caput VIII. Quando veniet, vel quae longinquitas regni ejus.
Caput IX. Quibus Scripturis sit resurrectio repromissa.
Altercatio Inter Theophilum Christianum Et Simonem Judaeum, Evagrio Auctore. (Ex. ms. codice Vindocinensi, Biblioth. Galland. tom. IX.)
Evagrii Monachi Sententiae. (Cod. Regular. Luc. Holsten. tom. VI.)
Evagrii Monachi Sententiae. (Cod. Regular. Luc. Holsten. tom. VI.)
I. Ad Eos Qui In Coenobiis Et Xenodochiis Habitant Fratres.
Index Rerum Quae Continentur In Operibus S. Chromatii, Simul Ac In Prolegomenis Et Commentariis Ad Haec Opera Pertinentibus, a col. hujus tomi 247 usq
Index Rerum Et Verborum Quae In Operibus S. Gaudentii Continentur, A col. hujus tomi 791 usque ad 1006.
Ordo Rerum Quae In Hoc Tomo Continentur.
Sermo XII. De Diversis Capitulis Secundus. De eo quod ait Dominus Jesus: Nunc judicium est hujus mundi.
0928A
308 Post illam Dei Patris vocem qua glorificatum Filium rursus glorificandum dixerat, ubi Salvator locutus est ad circumstantes turbas, quod proxime disseruimus, hujus testimonium vocis non sui causa honoris, sed nostrae fidei instruendae gratia fuisse delatum; quid statim subsequens idem Dominus adjecerit, textus hujus quae modo decursa est, indicat Evangelicae lectionis. Nunc, inquit, judicium est hujus mundi (Joan. XII, 31) . Considerandum puto, fratres charissimi, cujusmodi dixerit tunc imminere judicium. Si de futuro judicio, quo per 0928B ignem judicabitur hic mundus, sentiri voluisset, non dixisset nunc est, sed dixisset tunc erit: verum quia de praesenti loquebatur judicio, intueri convenit, quod fuerit illud praesens mundi judicium. Numquid in primo adventu suo Christus mundum judicasse existimabitur, quem potius salvasse cognoscitur, sicut ipse testatus est dicens: Non enim misit Deus Filium suum ut judicet mundum, sed ut salvetur mundus per ipsum (Joan. III, 17) . Et in Evangelio beati Lucae legitur, cum quidam vicus Samariae noluisset suscipere Salvatorem, indigne ferentes Apostoli Jacobus et Joannes, dixerunt ad eum: Domine, vis dicamus ut ignis descendat de coelo super eos, èt consumat eos, sicut Elias fecit? At ille indignatus prohibuit (Luc. IX, 54) . O ira misericors! 0928C Quid ergo est quod ait: Nunc judicium est hujus mundi (Joan. XII, 31) ? Judicium, fratres, duplici ratione potest intelligi. Nam et decernentis sententia judicium dicitur, et supplicium patientis dicitur poena: judicium alterum agentis est, alterum patientis. Judex facit judicium, reus subit; et est 0929A utriusque judicium. Mundum vero cum dicit Scriptura 309 aut facere, aut pati judicium, non elementorum irrationabilium naturas indicat, sed accolas mundi significat: sicuti cum domus Israel dicitur, non parietes, vel tecta, sed homines Israelitae monstrantur. Ergo dominator omnium Christus, post inusitatum sacrae Virginis partum, post adorata munifico magorum cultu cunabula, post multiplicem doctrinam coelestis eloquii, post variarum curationum medelas imperio verbi potentis effectas, post istud praesens testimonium Patris, cum esset jam proximus Passioni, sic ait: Nunc judicium est hujus mundi (Joan. XII) ; tamquam si diceret: Nunc, nunc est hujus mundi judicium, utrum credere eligat post Passionem voluntariam virtute propria 0929B resurgenti, ut ex fide salvetur, an cum Judaeis negandum judicet eum Judicem qui negaturus erit proprios negatores, dicens ad illos: Nescio vos: discedite a me in ignem aeternum, operarii iniquitatis (Luc. XIII) . Sive magis (et ita sentiendum auctoritate cohaerentis eloquii utilius approbamus), Nunc judicium est hujus mundi (Joan. XII) ; id est appropinquavit hora ut mundi Creatorem, ac Judicem mundus judicet judicandus. Similiter namque in Evangelio Lucae loquitur ad pontifices, et presbyteros, et strategos magistratus templi, qui ad eum comprehendendum venerant: Quasi ad latronem existis cum gladiis et fustibus; cum quotidie vobiscum fuerim in templo, et non extendistis manus super me; sed haec est, inquit, vestra hora, et potestas tenebrarum 0929C (Luc. XXII) . Potestas tenebrarum quippe hujus mundi est, vel hominum mundanorum, qui in tenebris perfidiae constituti, lumen nolunt aspicere 0930A veritatis; et quia Deus hominibus agendi quodcumque velint 310 liberum permisit arbitrium, exercent in Christum sacrilegam potestatem. Unde Pilato dicenti: Potestatem habeo crucifigendi te, et potestatem habeo dimittendi te; Dominus ita respondit: Non haberes potestatem, nisi data tibi esset desurper (Joan. XIX.) Denique ut ostenderet Dominus istud quod dixerat mundi judicium, Passionem suam esse; ita copulavit dicens: Nunc judicium est hujus mundi, nunc hujus mundi princeps mittetur deorsum, sive expelletur foras (Joan. XII) , ut in Graecis exemplaribus legimus. Erat enim Passio Christi expugnatio futura diaboli. Unde sanctus propheta David ad ejus personam loquitur: Ut justificeris in sermonibus tuis, et vincas cum judicaris (Ps. L) . Licet autem hic 0930B versus et alio sensu possit intelligi, huic tamen satis congruit; nam Dominus Jesus in Passione sua judicatur et vincit, moritur et triumphat. Diabolus autem cur princeps hujus mundi dicatur, advertite. Diabolus hujus mundi princeps usurpatione dicitur, non natura. Etenim seducens humanum genus, ut derelicto Deo ipsum Satanam per simulacra coleret manufacta, principatum violenter tenuit, et exercuit tyrannidem, in tantum ut advenientem verum Principem suum non recognosceret mundus, ipsius quippe diaboli prestigiis obcaecatus. Nam in hoc mundo erat Christus, ut Evangelista testatur, et mundus per ipsum factus est, et mundus eum non cognovit. In propria venit, et sui non receperunt eum (Joan. I) . Passus est ergo Dominus se hujus mundi 0930C judicio judicari, ad hunc hostem generis humani praecipitandum, sive expellendum, quia utrumque unum esse dignoscitur; et qua ratione unum, 0931A percipite. Non in planis, atque humilibus habitabat diabolus, unde pulsus, ad alium locum credatur absque casu suo transire potuisse; sed cum de sublimitate coelesti expellitur, utique deorsum praecipitatur. Significanter plane in Graeco positum est ἐκβληθήσεται ἔξω, id est ejicietur, sive expelletur foras; ut etiam de animis credentium jam coelestibus, tamquam de coelis, nosceretur esse pellendus; ut scilicet, expulso eo, Christus Dominus regnaret in nobis. Quapropter adjecit: Et ego si exaltatus fuero a terra, omnia traham ad me ipsum (Joan. XII) . Et quod exaltandum se a terra indubitanter crucis patibulo indicabat, sic interloquentis evangelistae sermo declarat: Hoc autem 311 dicebat significans qua morte esset moriturus. Ego cum exaltatus fuero a terra, inquit, omnia 0931B traham ad me ipsum (Joan. XII, 33) ; videlicet quod elevatus in crucem omne saeculum ad suam fidem vocaturus esset. Sed quod ait, omnia traham ad me ipsum, et non omnes; illud significari existimo, quod omnia creaturarum genera quae idolis vel immolabantur, vel dedicabantur, Christus ad suam benedictionem revocanda promiserit, suoque nomini consecranda. Necesse est enim, juxta sententiam Pauli apostoli, ut ipsi confiteatur omnis lingua, et subditus fiat omnis mundus Deo (Philipp. II) . Deo nempe huic qui ascendit super coelum coelorum ad orientem, ut Psalmista ait (Ps. LXVII) ; huic Deo qui cum ascendit in altum, captivam duxit captivitatem (Ps. LXVII) . Cavendum plane nobis, fratres charissimi, 0932A ne victoriam Christi, qua diabolum triumphavit, de captivitate ejus nos redimens suo sanguine pretioso, et auferens ei humani generis principatum, nostro vitio irritam faciamus: illius tyrannidi per illecebras carnis, ejus crudeli iterum regno nos subjicientes, in contumeliam Redemptoris; unde merito conqueratur increpans, et exprobrans: Quae utilitas in sanguine meo (Ps. XXIX) ? Sine causa meus pro vobis sanguis effusus est, si ita vos geritis, itaque conversemini, ut auctor cupiditatum malarum diabolus iterum principetur in vobis, spolia se tanto detraxisse victori, praedo superbus insultans. Nam dixit: Persequens comprehendam, partibor spolia, 312 replebo animam meam: interficiam gladio meo, dominabitur manus mea (Exod. XV) . Hac 0932B de causa nos adhortatur beatissimus Paulus apostolus dicens: Non ergo regnet peccatum in carne vestra mortali, neque exhibeatis membra vestra arma iniquitatis peccato, sed exhibete vos Deo tamquam ex mortuis viventes (Rom. VI) . Et alibi iterum: Idcirco enim Christus et vixit, et mortuus est, et resurrexit; ut et vivorum, et mortuorum dominetur (Rom. XIV) , utique ut qui vivunt jam non sibi vivant, sed illi qui pro eis mortuus est, sed et resurrexit (II Cor. V) . Talibus ergo, fratres, instrumentis edocti, omnem nostram vitam Christi servitio mancipemus, cujus regnum cum Patre, et cum Spiritu sancto permanet in omnia saecula. Amen.