CVII.

Alia est haeresis, quae consummationem saeculi secundum temporum definitionem a Deo Christo Salvatore fuisse statutam asserunt. Hincque certum esse numerum consummationis suspicatur, et non plus non minus opinantur, cum prophetae undique nuntiaverint circa 500 annum fieri consummationem saeculi, et sic Dominum de coelis iterum advenire. Daniel enim LXX septimanas numerat, audiens a Christo Domino: Audi, inquit, vir desideriorum, quia septuaginta septimanae statutae sunt in populum tuum usque ad Christum 1222A ducem, ut fiant omnia quae dicta sunt de civitate Jerusalem et populo adventura (Dan. XI, 23, 25) . Hoc autem sicuti antequam veniret Christus in carnem Danielo dictum est et pene completum est; sic etiam idem numerus usque ad legem quam accepit Moses, et usque ad terrae promissae introitum non satis longe a quingentesimo annorum distare numerum. Dominus itaque cum signa diceret et diversa, fames, persecutiones, inundationem, terrae motus, pestilentias circa finem adventura (Matth. XXIV, 7; Luc. XXI, 25, 26) , Petro etiam dixit beato per aenigma de annorum numerositate, cum diceret Petrus: Domine, quoties peccanti fratri concedam? ait Dominus, non septies, sed septuagies septies (Matth. XVIII, 21, 22) . Ostendens quidem et quotidianum humani generis delictorum 1222B infinitum numerum debere homini dimitti ab homine, et Judae redeunti, sive pagano et aliis carnalibus, et ad Christi fidem de impietate redeuntibus, atque ejus Ecclesiam, cunctis omne debitum ab eis oportere concedi credentibus. Nam et Historiographi Judaei docuerunt, dicentes ad nihilo quadringentos et octoginta plus annos transisse, et sic Dominum advenisse in carnem. Habes etiam in Genesi evidentissime mysterium nuntiatum de Cain septies, de Lamech autem septuagies septies vindictam (Gen. IV, 24) , quod duorum populorum in duabus personis unius impietatem, alterius iniquitatem sine cunctatione Scripturarum praenuntiasse non dubium est. Lex enim spiritalis est, secundum Apostolum (Rom. IV, 14) ; et haec, inquit, duo testamenta sunt (Gal. IV, 1223A 14) . Neque enim historiam amittimus quod LXX annos fecerit populus in Persida, neque spiritalem scientiam spernimus. Ergo et septuaginta septimanae a Danihelo dictae quadringenti nonaginta anni tunc pene completi sunt, et sic Christus advenit in carnem, et a Christi praesentia usque ad consummationem saeculi pene unde complendum annorum reperies numerum. Septuaginta enim septimanas a Danihel quas vidit interpretes docuerunt. Illi primi sapientes septies et septuagies quadringentos nonaginta annos quem jubilaeum in lege Judaei, non isti sed veteres, et periti illi annum remissionis Christi, et indulgentiae, carnalem praesentiam per figuram ante celebrantes summo gaudio exspectabant, sicut in Levitico continetur. Jubileus autem minor quinquaginta 1223B annos habet; non minus, plus autem habere non potest: nam major jubileus quingentos annos habet, minor jubileus quinquaginta. Major itaque minus decima quingentos annos habet, ut ex hoc jubileus unus Christi praesentiam consummationemque saeculi declararet. Septuaginta anni captivitate populi in Persida, etsi historialiter accipiuntur, et postquam redierunt in Jerusalem, et usque ad Christi Domini incarnationem quingenti pene inveniuntur completi: tamen hoc etiam spiritaliter intelligendum est, quod post septuagies septies, id est post quadringentos et circa nonaginta annos oportet Judaeos sub Antichristo cum fallax inventus fuerit a Judaeis ipsis qui primum esse Christum aestimaverint. Non multo post autem cognita ejus perfidia atque fallacia, 1223C tunc gerentes poenitudinem qui fuerint reliqui omnes ad Christi fidem Domini pervolabunt, ac poenitentes delicta veniam ab ipso Christo Domino sicut caeteri impetrabunt, ut impleatur quod dictum est: Amen dico vobis, jam me non videbitis, donec dicatis, Benedictus qui venit in nomine Domini (Matth. XXIII, 39) . Et ut illud compleatur: Donec plenitudo gentium intret, et sic omnis Israel salvabitur, sicut scriptum 1224A est (Rom. XI, 25) ; et si fuerit populus Israel sicut arena maris, reliqui salvabuntur (Rom. IX, 27) . Et quod Isaias beatus aperte de Christo docuerit (Isai. LXI, 1) , quod omnibus redeuntibus indulturus est, ipse Dominus dixit ita: Spiritus Domini super me, propterea unxit me, evangelizare pauperibus misit me, praedicare captivis remissionem, caecis visum annuntiare annum Domini acceptabilem et diem retributionis (Luc. IV, 18) , de quod Dominus in templo cum accepisset librum Scripturam, quae hanc pervidisset ait Apostolis et in omnibus hoc in sui praesentia nunc fuisse completum, quod et Danihel beatissimus attendit quod ei dixerat Dominus dicens: Audi vir desideriorum, et adverte ab exitu verbi Dei, id est a Christi incarnatione, atque ejus iterum de coelo divina 1224B sententia atque consummatione saeculi, quae cum angeli adfutura sit (Dan. IX, 23) .