Oratio de translatione Chrysostomi Κωνσταντίνου ἐν αὐτῷ τῷ Χριστῷ, τῷ αἰωνίῳ βασιλεῖ, βασιλέως, υἱοῦ Λέοντος τοῦ σοφωτάτου καὶ ἀειμνήστου βασιλέως, λό

 ἀλλ' οὖν καὶ ἡ τοῦ μέρους ἀφήγησις εἰς τὴν τοῦ λόγου χειραγωγήσει ἀνάμνησιν καὶ ἀπὸ τῶν τελευταίων τὰ τῆς ἀρχῆς τῷ νῷ θεωρήσομεν, ὥσπερ ἐκ τῶν ὀνύχων

 μετ' ἐκείνην ἄλλο βάρβαρον χωρίον ἄνικμόν τε καὶ ἄχαρι καθ' ἑκάστην ὑπὸ τῶν γειτνιώντων πολιορκούμενον Ἰσαύ 309 ρων τοὔνομα Πιτυοῦς. Ταῦτα τῆς ἡμῶν ἐσ

 Ἀδέλφιος ὄνομα τῷ ἀνδρί, ὃς καὶ ὑπερόριον ἀπενηνεγμένον τρόπῳ συμπαθείας ἐδέξατο καὶ τῶν ἐπισκοπῇ τιμωμένων περιφανείᾳ ἐπίσημος ὁ ἀνήρ. Καὶ ἔτρυχε τοῦ

 γνώμην μαλάξαι τοῦτον καὶ τεθνηκότι τὴν ἐξορίαν τῷ κοινῷ πάντων πατρί τε καὶ διδασκάλῳ 312 κἂν ὀψέ ποτε διαλύσασθαι ἀπαλλάξαι τε τῆς ὀρφανίας αὐτοὺς τ

 πλῆθος ἰδὼν ὡς ἀστέρες ἐν ἀνεφέλῳ τῷ καταστήματι τὴν ὑπερκειμένην θέσιν ἀμείψαντες καὶ πρόσγειοι χρηματίζοντες σελήνην ὄντως ἐγκλείουσι καὶ σχῆμα σώζο

 καὶ πολυειδεῖς δεήσεις προσάγοντα λυθῆναι αὐτῇ τῶν 315 εἰς αὐτὸν ἐπταισμένων τὴν εἴσπραξιν καὶ στῆσαι τὸν τῆς λάρνακος αὐτῆς κλόνον ἐπὶ τριάκοντα καὶ

 παρασχόντι τῷ σεβασμίῳ τούτῳ καὶ ἁγίῳ Χρυσοστόμῳ πατρί. Χερσὶ δὲ ταῖς ἰδίαις ὁ πατριάρχης τὸν ἑαυτοῦ ἐν πνεύματι πατέρα τε καὶ διδάσκαλον ἐν τῷ τῆς ἀν

 καὶ θρέμματα τῆς τιμώσης τὰ τίμια λόγοις καὶ πανδήμοις ἑορταῖς τε καὶ πανηγύρεσι, φιλόχριστοι, 318 φιλαπόστολοι, φιλομάρτυρες, φιλοχρυσόστομοι, τὸ πάν

 εὐθύδρομος πρὸς τὸ ἐναντίον ἡ ἀνθρωπίνη πέφυκε φύσις. Μὴ ἐπιλάθῃ τῶν σῶν τέκνων, οὓς τῷ γάλακτι τῶν σῶν διδαχῶν φιλοστόργως ἐξέθρεψας. Ἡμεῖς γὰρ εἰ κα

μετ' ἐκείνην ἄλλο βάρβαρον χωρίον ἄνικμόν τε καὶ ἄχαρι καθ' ἑκάστην ὑπὸ τῶν γειτνιώντων πολιορκούμενον Ἰσαύ 309 ρων τοὔνομα Πιτυοῦς. Ταῦτα τῆς ἡμῶν ἐσχατιᾶς τέρματα ἀκαλλῆ καὶ ὀλέθρια ἀπιστίᾳ τῇ πρὸς Θεὸν κρατούμενα καὶ ματαίαις τισι δόξαις περιπλανώμενα, ἡλίῳ τε καὶ πυρὶ τὸ σέβας ἀμαθίᾳ ἀπονέμοντα καὶ ἄλλοις τισὶ κιβδήλοις σεβάσμασιν ὡς θεοῖς λατρεύοντα. Οὗτος ὁ μέγας καὶ τίμιος ὄντως τοῦ Θεοῦ ἄνθρωπος πλήρης θεογνωσίας καὶ πίστεως ἐκ τῶν οἰκείων διδαχῶν πάντας τοὺς ἐκεῖσε υἱοὺς φωτὸς διὰ τῆς ἐξ ὕδατος καὶ πνεύματος ἀναγεννήσεως συντόμως ἀπέδειξε καὶ τῇ τροφίμῳ καὶ ποτιμωτάτῃ τῶν λόγων αὑτοῦ διδασκαλίᾳ χρηστοὺς καὶ θεοσεβεῖς τοὺς πρὶν ἀχρήστους καὶ ἀσεβεῖς ἀπειργάσατο. Ταῦτα τοῦ μεγάλου ὄντως καὶ θαυμασίου τῆς ἀποικίας καὶ ἀδίκου ὑπερορίας τὰ κατορθώματα, ταῦτα τοῦ δευτέρου Ἰὼβ τὰ παλαίσματα καὶ τῆς περὶ αὐτὸν πραγματείας ἡ ἔκβασις. Ἀγὼν γὰρ ἦν ἀρετῆς τοῦ μὲν ὅπως τὴν ὑπέρφρονα ταύτην καὶ μαινομένην τῆς δευτέρας εἰδωλολατρείας ἐκσπάσῃ, εἴτουν φιλαργυρίας, τῆς δὲ ὅπως τὸν ἅγιον πονηρᾷ ἀνταποδόσει ἀμείψηται. Καὶ γὰρ οὐδὲ τοῦτο συνιδεῖν ἠδυνήθη τῷ καιρῷ τῆς μανίας οἱονεὶ κύφωνί τινι παρὰ τοῦ πονηροῦ βαρυνθεῖσα καὶ δυσανάκλητον ἔχουσα τὴν διόρθωσιν. Ἐκράτει τοίνυν τὸ ἀσεβές, τὸ εὐσεβὲς ἀπηλαύνετο, καὶ ἐν νυκτομαχίᾳ δεινῇ τὰ τῶν ἐκκλησιῶν ἦν, ὁ φθόνος ἱστᾶν ἐδόκει τῆς οἰκείας μοχθηρίας τὰ τρόπαια καὶ ἀλαλάζειν τὰ ἐπινίκια. Ἐπεὶ δὲ τὸν δρόμον ἀποστολικῶς εἰπεῖν τελέσας καὶ τὴν πίστιν τηρήσας μετὰ τοὺς πολλοὺς ἐκείνους ἱδρῶτας καὶ κόπους καὶ τὴν πολλὴν ταλαιπωρίαν τῶν ἀλλεπαλλήλων ἐξοριῶν ἐκάλει τοῦτον πρὸς ἑαυτὸν ὁ βασιλεὺς καὶ στεφοδότης Ἰησοῦς, ὁ ἐμὸς Χριστὸς καὶ θεός, τὸν οἰκεῖον ἀθλητὴν καὶ νικηφόρον τὰ βραβεῖα τῶν πολλῶν καμάτων ἀποληψόμενον, ἐνταῦθα τὶ γίνεται καὶ τὶ θαυματουργεῖται δίκαιον ταῖς φιλοθέοις ἀκοαῖς εἰσηγήσασθαι. Πέτρον καὶ Ἰωάννην τοὺς προκρίτους καὶ τιμίους τῶν ἀποστόλων αὐτῷ πάλιν ἐξαποστέλλει εὐαγγελιζομένους τῶν πολλῶν καὶ μακρῶν πόνων καὶ ἄθλων τὴν ἀνάπαυλαν, ἐπιρρωνύντας τὸν ἀριστέα, ἐπισφραγίζοντας τὴν ἀνάρρησιν, κροτοῦντας τὰ νικητήρια, τὰ γέρα τῆς νίκης, τὰ βραβεῖα, τοὺς ἀμαράντους στεφάνους, τὴν δόξαν, ἣν κληρονομήσειε σὺν αὐτοῖς, τὸν πικρὸν θάνατον τοῦ καταράτου γυναίου διὰ τῆς τῶν σκωλήκων βρώσεως προσημαίνοντας ὡς ἐχθίστου, ὡς ἀποπτύστου, ὡς κυνῶν ἀξίου καὶ τῆς τούτων περιπλοκῆς, ἀνθ' ὧν εἰς αὐτὸν ἐπλημμέλησεν, ἀμβροσίαν σιτίζοντας. Συντηροῦσι τοῦτον μέχρι τοῦ καιροῦ τῆς πρὸς θεὸν ἐκδημίας καὶ ἀναλύσεως ἄσιτον. Καὶ πάλιν μετὰ ταῦτα ἕτερον θαῦμα καὶ ἄξιον ἱστορίας· τριῶν γάρ που παρεληλυθότων μηνῶν οἱ καλλίνικοι μάρτυρες Βασιλίσκος τε καὶ Λουκιανὸς τὸ βασίλειον κλέος τῆς νίκης εὐαγγελίζονται 310 καὶ τὴν πρὸς τὸν στεφοδότην Χριστὸν καὶ θεὸν ἐκδημίαν καὶ τὴν ἐκείνου μεθ' ἑαυτῶν ἐν τῷ οἰκείῳ μνήματι συγκατάταξιν. Ἀπαίρει τοίνυν ὁ ἀθλητὴς τῶν κάτω χειρὶ θεοῦ τὸ πνεῦμα παραθεὶς καὶ τὸ καρτερικὸν αὑτοῦ καὶ πολλοῖς ἱδρῶσι συντακὲν ἅγιον σῶμα τῷ τάφῳ τῶν μαρτύρων συνθάπτεται καὶ τὸ ἑαυτοῦ τὸ μακάριον διὰ τῆς τῶν ἐπελθόντων πόνων ὑπομονῆς οὐ πόρρω μαρτυρικῆς τιμῆς ἀποφήνας. Ὅτι δὲ καὶ τῆς ἄνω χορείας ὁ ἐπαινούμενος ἄξιος καὶ ἀνθάμιλλον τῶν ἑαυτοῦ πόνων τε καὶ ἀγώνων ἡ μακαρία ἐκείνη καὶ ἁγία ψυχή, τὸ παγκόσμιον ἐκεῖνο καὶ τιλμαφέστατον ἀγαθόν, ἡ τοῦ παντὸς κόσμου ὁδηγία πρὸς τὸ καλὸν καὶ οἷόν τις φωταγωγία καὶ ἔλλαμψις, τὴν διαγωγὴν ἐκληρώσατο καὶ τῆς ἐγγυτάτω στάσεώς τε καὶ τάξεως ἔτυχε, τῆς μετ' ἀγγέλων φημι καὶ ὅπου τῶν ἐξ ἀρετῆς κεκαθαρμένων ἡ κατοικία, ἔξεστιν οὐκ ἀπεικότως ἀπό τινων ἐν σαρκὶ περιόντων ἔτι καὶ τὴν ἀλήθειαν φαντασθέντων τοῦ μὴ τὸν τῆς ἀρετῆς λύχνον ὑπὸ τὸ μόδιον τῆς τινων κιβδήλου καὶ ὡσάν τις εἴποι οὐκ ἀληθοῦς ὑπολήψεως κρύπτεσθαι λαθεῖν καὶ τοῖς ὑποσκάζουσι καὶ εἴπερ ἀμφισβητησίμοις λαμπρότερον ἡλίου ἀποφῆναι τὴν ὄντως περὶ τοῦ ἀμαθῶς ὑπειλημμένου ἀλήθειαν. Ἤσχαλλέ τις τῶν φιλίων καὶ μάλιστα τοῦτον ἠγαπηκότων,