Oratio de translatione Chrysostomi Κωνσταντίνου ἐν αὐτῷ τῷ Χριστῷ, τῷ αἰωνίῳ βασιλεῖ, βασιλέως, υἱοῦ Λέοντος τοῦ σοφωτάτου καὶ ἀειμνήστου βασιλέως, λό

 ἀλλ' οὖν καὶ ἡ τοῦ μέρους ἀφήγησις εἰς τὴν τοῦ λόγου χειραγωγήσει ἀνάμνησιν καὶ ἀπὸ τῶν τελευταίων τὰ τῆς ἀρχῆς τῷ νῷ θεωρήσομεν, ὥσπερ ἐκ τῶν ὀνύχων

 μετ' ἐκείνην ἄλλο βάρβαρον χωρίον ἄνικμόν τε καὶ ἄχαρι καθ' ἑκάστην ὑπὸ τῶν γειτνιώντων πολιορκούμενον Ἰσαύ 309 ρων τοὔνομα Πιτυοῦς. Ταῦτα τῆς ἡμῶν ἐσ

 Ἀδέλφιος ὄνομα τῷ ἀνδρί, ὃς καὶ ὑπερόριον ἀπενηνεγμένον τρόπῳ συμπαθείας ἐδέξατο καὶ τῶν ἐπισκοπῇ τιμωμένων περιφανείᾳ ἐπίσημος ὁ ἀνήρ. Καὶ ἔτρυχε τοῦ

 γνώμην μαλάξαι τοῦτον καὶ τεθνηκότι τὴν ἐξορίαν τῷ κοινῷ πάντων πατρί τε καὶ διδασκάλῳ 312 κἂν ὀψέ ποτε διαλύσασθαι ἀπαλλάξαι τε τῆς ὀρφανίας αὐτοὺς τ

 πλῆθος ἰδὼν ὡς ἀστέρες ἐν ἀνεφέλῳ τῷ καταστήματι τὴν ὑπερκειμένην θέσιν ἀμείψαντες καὶ πρόσγειοι χρηματίζοντες σελήνην ὄντως ἐγκλείουσι καὶ σχῆμα σώζο

 καὶ πολυειδεῖς δεήσεις προσάγοντα λυθῆναι αὐτῇ τῶν 315 εἰς αὐτὸν ἐπταισμένων τὴν εἴσπραξιν καὶ στῆσαι τὸν τῆς λάρνακος αὐτῆς κλόνον ἐπὶ τριάκοντα καὶ

 παρασχόντι τῷ σεβασμίῳ τούτῳ καὶ ἁγίῳ Χρυσοστόμῳ πατρί. Χερσὶ δὲ ταῖς ἰδίαις ὁ πατριάρχης τὸν ἑαυτοῦ ἐν πνεύματι πατέρα τε καὶ διδάσκαλον ἐν τῷ τῆς ἀν

 καὶ θρέμματα τῆς τιμώσης τὰ τίμια λόγοις καὶ πανδήμοις ἑορταῖς τε καὶ πανηγύρεσι, φιλόχριστοι, 318 φιλαπόστολοι, φιλομάρτυρες, φιλοχρυσόστομοι, τὸ πάν

 εὐθύδρομος πρὸς τὸ ἐναντίον ἡ ἀνθρωπίνη πέφυκε φύσις. Μὴ ἐπιλάθῃ τῶν σῶν τέκνων, οὓς τῷ γάλακτι τῶν σῶν διδαχῶν φιλοστόργως ἐξέθρεψας. Ἡμεῖς γὰρ εἰ κα

καὶ πολυειδεῖς δεήσεις προσάγοντα λυθῆναι αὐτῇ τῶν 315 εἰς αὐτὸν ἐπταισμένων τὴν εἴσπραξιν καὶ στῆσαι τὸν τῆς λάρνακος αὐτῆς κλόνον ἐπὶ τριάκοντα καὶ πέντε ἔτεσιν ἀνενδότως ὡς ἐν συσσεισμῶ σαλευόμενον, ὃν ὡς συσσείουσα τὴν ἐκκλησίαν τοσούτοις ἤδη χρόνοις κατὰ τὴν τοῦ Κάϊν ἐκλονήθη καὶ μεταστᾶσα ὁμοίωσιν. Καὶ μέντοι καὶ τυγχάνει τῶν δεήσεων, ὡς ἐκ τοῦ φανεροῦ τὸ ἀφανές ἐστι συλλογίσασθαι. Ὅρα δ' ἐνταῦθα τὴν τοῦ φιλοχρίστου βασιλέως θερμοτάτην προαίρεσιν· καὶ γὰρ ὡς ζῶντι τῷ ἁγίῳ ἐκείνῳ καὶ τριποθήτῳ λειψάνῳ προσομιλεῖ. Ἦν γὰρ ἰδεῖν ὄντως θαῦμα πᾶσαν ὑπερεκπίπτον ἔννοιαν. Ὡς ἄρτι γὰρ τῶν αἰσθήσεων ἠρεμουσῶν ἡδέως καθεύδειν τὸν ἅγιον ἐλογίζετο. Καὶ δὴ καὶ τὴν βασίλειον χλαῖναν προσεφαπλοῖ ἄνωθεν τοῦ ἱεροῦ ἐκείνου σκήνους ὡς ὑπεξούσιον αὐτῷ δῆθεν ποιῶν τὴν αὐτοκρατορικὴν ὄντως τῶν ῥωμαίων ἀρχὴν ὁμοῦ τε δι' αὐτῆς ἁγιασθῆναι καὶ τὸ ῥωμαίων κράτος ἐπηλπικώς. Ἔπειτα μετ' ἐκεῖνον καὶ τὸ ἔκκριτον ἱεράτευμα. Πολὺς ἦν ὠθισμὸς καὶ τῶν ἐν τέλει καὶ τοῦ λαοῦ πρὸς τὸ πλησίον γενέσθαι καὶ ψαῦσαι μόνον τοῦ ἱεροφόρου σοροῦ. Εἶτα δαψιλεῖ τῷ φωτὶ καὶ ἀφθόνοις εὐωδίαις θυμιαμάτων καὶ ἀρωμάτων ἐπηρμέναις τε τῶν ὕμνων ᾠδαῖς καὶ διαπρυσίοις φωναῖς διὰ μέσης οἷον θριαμβεύων τῆς πόλεως ἐπὶ τὴν τῆς Εἰρήνης μεγάλην καὶ καθολικὴν ἀπάγεται. Ἐπὶ δὲ τὸν ἴδιον θρόνον παρὰ τοῦ ἱεροῦ Πρόκλου ἀνατεθείς, πάσης δὲ τῆς πόλεως μετὰ πολλῆς θυμηδίας καὶ χαρμονῆς ἐκβοησάσης ἀπόλαυέ σου καὶ θρόνον καὶ τὸν λαόν, ὃν ταῖς σαῖς διδαχαῖς ἐφώτισας, ἀρχιερεῦ θεοπρόβλητε, εἶθ' οὕτως τῇ βασιλικῇ κελεύσει τοῦ αὐτοκράτορος τὸ ἱερὸν ἐκεῖνο σκῆνος βασιλείῳ ἅρματι εὐλαβῶς ἅμα καὶ αἰσίως ἐπετέθη καθάπερ ἥλιος τῷ πυρίνῳ ἅρματι διφρευόμενος. Εἰ δὲ καὶ Πρόκλος συνέποχος ἦν τῷ σοφῷ Χρυσοστόμῳ περὶ τὸ ἅγιον αὐτοῦ σκῆνος πονῶν καὶ διακονῶν, χάρις τῷ καλῷ διδασκάλῳ τῷ καὶ προελομένῳ εἰς μαθητείαν καὶ ἀναδείξαντι καὶ θρόνου καὶ ἀρετῆς κύριον διάδοχον. Ὁ μὲν οὖν ἀοίδιμος Πρόκλος πρὸ ἑαυτοῦ θεὶς τὴν πολύολκον ἐκείνην τοῦ ἁγίου λειψάνου θήκην πρὸς τῷ τῶν θείων ἀποστόλων περιωνύμῳ καὶ περικαλλεῖ ναῷ ἀποικίζεται. Καὶ οὕτως ἐπὶ τῆς ἱερᾶς καθέδρας ἀνυψωθεὶς καὶ τῷ θείῳ κἀνταῦθα θρόνῳ ἐνιδρυθεὶς μυστικῶς τε τὰ μεμυκότα κινήσας χείλη καὶ εἰρηνεύσας τὸ ποίμνιον ὡς παρὰ τῶν διαυγέστερον ἠξιωμένων τὰ τοιαῦτα ὁρᾶν ἐλέγετό τε καὶ ἐπιστεύετο τῇ τῆς ἀναπαύσεως ἐναπετέθη σορῷ, κἀνταῦθα ἡμῖν τὸ ἄσυλον τοῦτο ἀποτεθησαύρισται ἀγαθὸν καὶ νῦν ἐστι βασιλεῦσι καὶ ἄρχουσιν, ἀρχιερεῦσι καὶ κλήρῳ καὶ τῷ λαῷ πολύτιμος ὄλβος, κειμήλιον ἄπαυστον, θησαυρὸς ἀναφαίρετος, ἰαμάτων πηγή, διδαγμάτων ἀέναος ποταμός, ὀρθοδοξίας κρηπίς, στύλος ἐκκλησιῶν, ὀχύρωμα 316 καὶ κόσμος καὶ καυχήσεως στέφανος τῆς ὑποδεξαμένης μεγαλοπόλεως. Οὐ γὰρ ἔδει τὴν τοσούτοις εὐθυνουμένην καλοῖς καὶ τοσούτοις ἐναγλαϊζομένην ἀγάλμασιν ἀρετῆς οἷον ἠκρωτηριᾶσθαι περὶ τὸ καιριώτερον καὶ τὸν οἰκεῖον περιῃρεῖσθαι κόσμον, πιναρὰν δὲ καὶ πένθιμον στολὴν ἐνδιδύσκεσθαι τὸν τῷ κάλλει τῶν λόγων ὡς νύμφην ταύτην καταστολίσαντα κατὰ τὴν ὑπερόριον ὁρῶσαν παροραθέντα αὐλίζεσθαι. Τῆς δὲ θείας καὶ ἀναιμάκτου θυσίας κατὰ τὸ εἰωθὸς τελεσθείσης Πρόκλος ὁ παναοίδιμος μετὰ τοῦ ἱερατικοῦ καταλόγου καὶ τοῦ βασιλέως παρόντος Θεοδοσίου τοῖς τελουμένοις καὶ πάσης τῆς συγκλήτου βουλῆς εἰς ταὐτὸ συγκεκροτημένης πρὸς τὴν κηδείαν τρέπονται τοῦ θεοφόρου ἐκείνου καὶ ὄντως ἀκηράτου λειψάνου. Καὶ πάλιν θαῦμα ἐν θαύματι καὶ λογισμοὺς ἐκβαῖνον καὶ οἷον ἐξαίσιον· ἄνθρωπον γάρ τινα νόσῳ ἀθρίτιδι κατεσχημένον καὶ ἐπὶ πολλοῖς ἔτεσιν ἐξ αὐτῆς χεῖράς τε καὶ πόδας παρειμένον καὶ ὡς ἄλλον τινὰ παραλελυμένον ἐπὶ κλίνης βεβλημένον καὶ σωτηρίας ἁπάσης ἀπειρηκότα καὶ μικροῦ ἀποψύχοντα ἐνεγκόντες τῷ τιμίῳ τούτῳ λειψάνῳ κατέψων τοῦ μακαρίου. Αὐτοῦ δὲ τοῦ παρειμένου σὺν δάκρυσι τὸν ἅγιον ἱκετεύοντος τὰ εἰκότα ἐγένετο μὴ ἀποτυχεῖν τῆς ἰάσεως ὥστε πάντας τοὺς θεασαμένους δόξαν ἀναπέμψαι θεῷ τῷ τοιαύτην χάριν