44

τυπικῶς γεγραμμένων μορφούμενος (Συνέβαινε γάρ ἐκείνοις τυπικῶς, φησίν ὁ θεῖος Ἀπόστολος, ἐγράφη δέ πρός νουθεσίαν ἡμῶν, εἰς οὕς τά τέλη τῶν αἰώνων κατήντησε), πρός μέν τούς πάλαι πρό νόμου ἁγίους, ἀπό μέν κτίσεως κόσμου τήν περί Θεοῦ γνῶσιν εὐσεβῶς ποριζόμενος, ἀπό δέ τῆς τό πᾶν σοφῶς διοικούσης Προνοίας τάς ἀρετάς κατορθοῦν διδασκόμενος, κατ᾿ αὐτούς ἐκείνους τούς πρό τοῦ νόμου ἁγίους, οἵ διά πάντων φυσικῶς ἐν ἑαυτοῖς τόν γραπτόν ἐν πνεύματι προχαράξαντες νόμον 1152 εὐσεβείας καί ἀρετῆς τοῖς κατά νόμον εἰκότως προεβλήθησαν ἐξεμπλάριον (Ἐμβλέψατε γάρ, φησί, πρός Ἀβραάμ τόν πατέρα ὑμῶν, καί Σάῤῥαν τήν ὠδίνουσαν ὑμᾶς) πρός δέ τούς κατά νόμον διά τῶν ἐντολῶν εἰς ἐπίγνωσιν τοῦ ἐν αὐταῖς ὑπηγορευμένου Θεοῦ δι᾿ εὐσεβοῦς ἐννοίας ἀναγόμενος, καί τοῖς καθήκουσι τῶν ἀρετῶν τρόποις δι᾿ εὐγενοῦς πράξεως καλλωπιζόμενος, καί ταὐτόν τῷ γραπτῷ νόμῳ τόν φυσικόν ὄντα παιδευόμενος, ὅταν σοφῶς διά συμβόλων κατά τήν πρᾶξιν ποικίλληται, καί ἔμπαλιν τῷ (14∆_188> φυσικῷ τόν γραπτόν, ὅταν ἑνοειδής καί ἁπλοῦς καί συμβόλων ἐν τοῖς ἀξίοις κατ᾿ ἀρετήν τε καί γνῶσιν διά λόγου καί θεωρίας ἐλεύθερος γένηται, κατ᾿ αὐτούς ἐκείνους τούς ἐν νόμῳ ἁγίους, οἵ τό γράμμα ὥσπερ κάλυμμα περιελόντος τοῦ Πνεύματος τόν φυσικόν νόμον ἔχοντος πνευματικῶς διεδείχθησαν.

ΛΓ (33). ΟΤΙ ΚΑΙ ΟΙ ΚΑΤΑ ΝΟΜΟΝ ΑΓΙΟΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΩΣ ΤΟΝ ΝΟΜΟΝ

ΕΚ∆ΕΧΟΜΕΝΟΙ... Ὅτι καί οἱ κατά νόμον ἅγιοι πνευματικῶς τόν νόμον ἐκδεχόμενοι τήν δι᾿

αὐτοῦ μηνυομένην χάριν προέβλεπον. Πάντες γάρ διαῤῥήδην ἑτέραν παρά τήν νομικήν ἔσεσθαι λατρείαν

προθεωρήσαντες τό κατ᾿ αὐτήν φανησόμενον τῆς θεοπρεπεστάτης ζωῆς τέλειον προεκήρυξαν, καί τῇ φύσει πρόσφορόν τε καί οἰκειότατον, ὡς μηδενός τῶν ἐκτός πρός τελείωσιν ἐπιδεόμενοι, καθώς πᾶσι δῆλον καθέστηκε τοῖς μή ἀγνοοῦσι τά διά τοῦ νόμου καί τῶν προφητῶν θεῖα θεσπίσματα. Ὅπερ μάλιστα ∆αβίδ καί Ἐζεκίας καί τῷ καθ᾿ ἑαυτόν πρός τοῖς ἄλλοις ἑκάτερος δράματι παρῃνίττετο, ὁ μέν ὑπέρ τῆς ἁμαρτίας νομικῶς τόν Θεόν ἐξιλεούμενος, ὁ δέ προσθήκῃ ζωῆς ἑτέρῳ παρά τόν νόμον θεσμῷ παρά τοῦ Θεοῦ σεμνυνόμενος.

Λ∆ (34). ΟΤΙ ΚΑΙ ΥΠΕΡ ΤΟΝ ΓΡΑΠΤΟΝ ΚΑΙ ΥΠΕΡ ΤΟΝ ΦΥΣΙΚΟΝ ΝΟΜΟΝ ΓΙΝΕΤΑΙ Ο

ΤΩ ΧΡΙΣΤΩ... Ὅτι καί ὑπέρ τόν γραπτόν καί ὑπέρ τόν φυσικόν νόμον γίνεται ὁ τῷ Χριστῷ

γνησίως διά τῶν ἀρετῶν κατά διάθεσιν ἀκολουθῶν. Οὐδέν δέ τό κωλύον, ὡς οἶμαι, ἐστί τόν ἐν τούτοις προπαιδευθέντα τοῖς

νόμοις, τῷ φυσικῷ τέ φημι καί τῷ γραπτῷ, θεοφιλῶς, ἥπερ τούτοις γενέσθαι θεοπρεπῶς, καί τούτων χωρίς δι᾿ εἰλικρινοῦς πίστεως μόνῳ τῷ ἐπί τό ἀκρότατον ἀγαθόν (14∆_190> ἄγοντι λόγῳ γνησίως ἀκολουθήσαντα, καί μηδενός κατ᾿ ἔννοιαν τό παράπαν ἁπτόμενον πράγματος ἤ λογισμοῦ ἤ νοήματος οἷς ἡ ὁπωσοῦν οὖσα παντός τοῦ ὁπωσοῦν νοουμένου τε καί ὄντος φύσις τε καί γνῶσις ὑποπίπτει καί ἐμφαίνεται, ὥσπερ εἰκός τόν ἕπεσθαι γνησίως προθέμενον τῷ διεληλυθότι τούς οὐρανούς Ἰησοῦ, καί τῇ παραδείξει τοῦ θείου φωτός δυνηθῆναι τήν ἀληθῆ τῶν ὄντων, ὡς ἔστιν ἀνθρώπῳ δυνατόν, συνεκδοχικῶς ὑποδέξασθαι γνῶσιν.