101

τῆς μέν προνοίας ὁ λόγος τῇ φυσικῇ, καί ὁ τῆς κρίσεως λόγος τῇ πρακτικῇ κατέσπαρται φιλοσοφίᾳ, κατά τούς αὐτοῖς πρέποντας τρόπους, οἷς διά τῆς θεωρίαν τῶν ὄντων τε καί γινομένων ἐμφαίνονται.

Ταῦτα, καθώς εἴρηται, νενοηκότα τόν θεόφρονα τοῦτον διδάσκαλον οἶμαι προσφόρως τούς ὀνομασθέντας ἁγίους ἐκ τοῦ κατά γένος καί ἀξίαν τρόπου τῆς ἐπ᾿ αὐτοῖς θεωρίας καλέσαι, τόν δέ μέγαν Ἰωάννην καί ἐκ τοῦ τόπου. ∆ιόπερ ὁ μέγας ἅγιος Ἰωάννης, ὡς μέν κῆρυξ μετανοίας, πράξεώς ἐστιν εἰκών, ὡς δέ ἐρημίτης, ἀπαθείας, ὡς Λευΐτης δέ καί ἱερεύς, γνωστικῆς θεωρίας, ὡς δέ τοῦ λόγου προσκιρτήσας ἀπό γαστρός, ἀτρεψίας καί τῆς κατ᾿ ἀρετήν καί γνῶσιν ἕξεώς ἐστι σύμβολον· ὁ δέ ἅγιος ∆αβίδ, ὡς μέν Ἰουδαῖος καί ποιμήν, τήν δι᾿ ἐξομολογήσεως πρακτικήν φιλοσοφίαν εἰκονίζεται, ὡς δέ βασιλεύς Ἰσραήλ, τήν θεωρητικήν εἰσηγεῖται μυσταγωγίαν. Γένος οὖν τοῦ μέν ἁγίου Ἰωάννου τό ἔθνος καί ἡ φυλή ἐξ ὧν ὑπῆρχε, ἀξία δέ τό κήρυγμα καί ἱερωσύνη, καί τόπος ἡ ἔρημος ἐν ᾗ διῆγε· τοῦ δέ ἁγίου ∆αβίδ ὡσαύτως, τό μέν γένος τό ἔθνος ἐστί καί ἡ φυλή, τό δέ ἐπιτήδευμα, ἤγουν ἡ ἀξία, ἡ ποιμαντική καί ἡ βασιλεία. Αἷς ἑκάτερος, (14∆_414> ἀναλόγως ἑαυτῷ κατά τόν πρέποντα λόγον τῶν ἐπ᾿ αὐτῷ λεγομένων τρόπων θεωρούμενος, τό δι᾿ αὐτοῦ δηλούμενον "ἀπταίστως" μυστήριον δείκνυσιν.

Ρ (100). ..».ΑΝ ΕΙΣ ΑΙΓΥΠΤΟΝ ΦΕΥΓΗ, ΠΡΟΘΥΜΩΣ ΣΥΜΦΥΓΑ∆ΕΥΘΗΤΙ..».

Ἐκ τοῦ αὐτοῦ λόγου, εἰς τό· «Ἄν εἰς Αἴγυπτον φεύγῃ, προθύμως συμφυγαδεύθητι· καλόν τῷ Χριστῷ συμφεύγειν διωκομένῳ. Ἄν ἐν Αἰγύπτῳ βραδύνῃ, κάλεσον αὐτόν ἐξ Αἰγύπτου, καλῶς ἐκεῖ προσκυνούμενον».

∆εῖ καθάπερ οἶμαι, πρός τῷ γινώσκειν εἰς Αἴγυπτον φυγόντα τόν Κύριον καί

ὑπό τίνος διωκόμενον κατά τό ἀκόλουθον εἰδέναι. Φεύγει τοίνυν ὁ Κύριος οὐ μόνον ἁπλῶς εἰς Αἴγυπτον, ἀλλά καί ὑπό Ἡρώδου διωκόμενος, τοῦ τηνικαῦτα τῆς Ἰουδαίας γῆς βασιλεύοντος. Ἑρμηνεύεται δέ ὁ Ἡρώδης, ὥς φασι, πάθος, καί δερμάτινος, καί φύσις, ἡ δέ Αἴγυπτος καί αὐτή πολλαχῶς λαμβάνεται, κατά τάς ἐπ᾿ αὐτῆ τῶν θεωρητικῶν τρόπων ἐπινοίας, ποτέ μέν εἰς τόν ἐνεστῶτα κόσμον, ποτέ δέ εἰς τήν σάρκα, ποτέ δέ εἰς τήν ἁμαρτίαν, ποτέ δέ εἰς τήν ἄγνοιαν, ποτέ δέ εἰς τήν κάκωσιν, καθ᾿ ἥν μάλιστα νῦν ἐπιβολήν πρέπον ἐστίν ἐκδέξασθαι τήν εἰς Αἴγυπτον τοῦ Κυρίου φυγήν. Καλόν οὖν ἐστι συμφεύγειν εἰς Αἴγυπτον τῷ Χριστῷ, τουτέστι τῷ ἐν ἡμῖν διαγνωστικῷ θείῳ Λόγῳ, διά νηπιότητα τέως διωκομένῳ, δι᾿ ἡμᾶς τούς κατ᾿ αὐτόν νηπιάζοντας, ὑπό τοῦ κρατοῦντος ἡμῶν ἔτι καί βασιλεύοντος διά τῶν ἐμπαθῶν τῆς σαρκός κινημάτων χοϊκοῦ φρονήματος, 1300 εἰς τήν διά τῆς πρακτικῆς κάκωσιν, ἕως οὖ θάνατος ἡμῖν μηνυθῇ διά τῆς ἀπαθείας τῶν ζητούντων τήν ψυχήν τοῦ ἐν ἡμῖν νηπιάζοντος θειοτάτου Λόγου, τουτέστι τῶν τήν ἡμῶν κατά τόν λόγον θεοτελῆ ζωήν νεκρῶσαι θελόντων, καί τήν χριστοειδῆ κατάστασιν, ἤγουν ἕξιν, ἀφανίσαι μαινομένων, τοῦ διά τῆς ἡμῶν ἀδιστάκτου κατά προαίρεσιν προθύμως ὥσπερ διά νεφέλης (14∆_416> κούφης ἐπιβαίνοντος ἡμῶν τῇ Αἰγύπτῳ, λέγω δέ τῇ σαρκί, καί τά ταύτης κινήματά τε καί παθήματα ὥσπερ τινά χειροποίητα εἴδωλα κατασείοντος καί τῆς ἕδρας μετακινοῦντός τε καί παντελῶς τῆς ψυχῆς ἀπωθουμένου, καί εἰς ἑαυτόν μετά τήν εἰκόνων ἀποβολήν δεόντως μετάγοντος τήν προσκύνησιν. Οὕτω μέν οὖν συμφεύγομεν καλῶς τῷ Χριστῷ διωκομένῳ, τῆς σύν αὐτῷ φυγῆς διά τῆς ἑκουσίου κακώσεως καλόν λαμβάνοντες μισθόν τήν ἀπάθειαν.

Καλοῦμεν δέ πάλιν τόν Χριστόν ἐξ Αἰγύπτου μή ἐῶντες τόν ἐν ἡμῖν θεῖον τῆς διαγνώσεως λόγον μετά τήν τῶν παθῶν ὑποχώρησιν καί τελείαν νέκρωσιν ταῖς κατά τῶν μή ὄντων μηχαναῖς ἀνοήτως προσανέχειν, μηδέ σάρκα Λόγον ἐν ἑαυτοῖς μόνον ἤ ἐν ἑτέροις ἡμῖν προσομιλοῦσιν αὐτόν συγχωροῦντες γινώσκεσθαι. Ἀλλά