99

Τύπος οὖν ἐστιν ὁ μέν Ἰωάννης πάντων τῶν κατ᾿ ἀρετήν καί γνῶσιν διά μετανοίας ἐν πνεύματι γεννωμένων, καί μέχρι τέλους διά προκοπῆς τήν ἐν τούτοις ἕξιν ἄτρεπτον διατηρούντων, ὁ δέ ∆αβίδ πάντων τῶν μετά τήν ἐπίγνωσιν παραπιπτόντων, καί πάλιν διά μετανοίας τό κατ᾿ ἀρετήν καί γνῶσιν ἐπαναγόντων τῆς ψυχῆς τῆς θείας χαρᾶς ἀγαλλίαμα. Σύντομος οὖν ὑπάρχων, καί τῷ πνεύματι τήν εἰς πλάτος τοῦ Λόγου δύναμιν νοερῶς συστείλας ὁ μέγας διδάσκαλος, Ἰωάννῃ καί ∆αβίδ τοῖς μεγάλοις παρείκασε διά τῆς καθ᾿ ἑκάτερον ἕξεως τούς τῶν θείων λογίων ἀκροατάς, ὡς ἑνί πάντως τούτων, καθάπερ οἶμαι, κατά τόν ἐφ᾿ ἑκάστῳ καλῶς ἀποδοθέντα τρόπον, ἑκάστου τῶν κατ᾿ εὐσέβειαν ζώντων ἐνισχημένου, οἱονεί διαῤῥήδην βοῶν ὅτιπερ Πάντες ὅσοι τόν θεῖον τῆς ἀρετῆς καί τῆς γνώσεως ἐν ἑαυτοῖς διά μετανοίας κυϊσκόμενον ἐδέξασθε Λόγον, ἤ κατά τόν μέγαν Ἰωάννην ἐξ ἀρχῆς μέχρι τέλους διά προκοπῆς τό ἐπ' αὐτῷ τῆς ψυχῆς κατά τήν ἕξιν ἀτρέπτως θεῖον διατηρήσατε σκίρτημα, μηδενί τό παράπαν ὑπαγόμενοι κακίας εἴδει καί ἀγνωσίᾳ, ἤ κατά τόν μακάριον ∆αβίδ, κἄν εἰ συμβέβηκέ τι κατά τόν θεῖον δρόμον ὑμῖν ἀβούλητον, φιλοπόνως διά μετανοίας σπουδάζεται πρός ἑαυτούς τήν ἀρετήν ἐπαναγαγεῖν καί τήν γνῶσιν ὑπομονῆς τόνοις καί λόγων θείων ἀσκήμασι, καί μή τῇ ῥαθυμίᾳ τοῖς πάθεσιν ἔκδοτον (14∆_406> ταύτην τήν ἐν ὑμῖν θείαν, τῆς ἀρετῆς λέγω καί τῆς γνώσεως, ἐάσαντες κιβωτόν τό τοῦ ἱερέως Ἤλει ὑπομένητε πάθος, καί ὀπισθίως πεσόντες περί τάς πύλας τοῦ ναοῦ τοῦ ἐν Σηλώμ ἀποθάνητε, τόν ὦμον τῆς πράξεως συντριβέντες.

Ὅπερ, ὡς οἶμαι, σαφέστερον διδάσκων ὁ μακάριος οὗτος Πατήρ ἐν τῷ εἰς τήν Καινήν Κυριακήν λόγῳ φησί " ᾍδειν δέ τῷ Κυρίῳ ᾆσμα καινόν κελευόμεθα, εἴτε οἱ εἰς Βαβυλῶνα καί τήν πονηράν 1293 σύγχυσιν κατασυρέντες ὑπό τῆς ἁμαρτίας, ἔπειτα πρός Ἱερουσαλήμ ἀνασωθέντες, κἀκεῖ μέν οὐ δυνάμενοι τήν θείαν ᾄδειν ᾠδήν ὡς ἐπί γῆς ἀλλοτρίας, ἐνταῦθα δέ νέαν ᾠδήν καί πολιτείαν ἱστάμενοι, εἴτε οἱ μείναντες ἐν τῷ καλῷ καί προκόπτοντες, καί τό μέν κατωρθωκότες ἤδη, τό δέ κατορθοῦντες παρά τοῦ καινοποιοῦ Πνεύματος. "Ταῦτα στοχαστικῶς κατά τήν ἐμήν ἀφροσύνην νενοηκότα τόν διδάσκαλον φάναι νομίζω»· Νυνί δέ μοι δέξαι τήν κύησιν καί προσκίρτησον, εἰ καί μή ὡς Ἰωάννης ἀπό γαστρός, ἀλλ᾿ ὡς ∆αβίδ ἐπί τῇ καταπαύσει τῆς κιβωτοῦ, τῷ κατ᾿ ἀξίαν καί γένος τῆς θεωρίας τρόπῳ συνῃρηκότα τήν τῶν εἰρημένων θεωρίαν.

Φασί γάρ οἱ τῶν τοιούτων ἀκριβεῖς ἐπιμεληταί μυστηρίων καί τῶν ἐπ᾿ αὐτοῖς πνευματικῶν λόγων ἐρασταί καί φιλοθεάμονες, τόν καθόλου τῆς Γραφικῆς θεωρίας λόγον, ἕνα τυγχάνοντα, δεκαχῶς πλατυνόμενον θεωρεῖσθαι, τόπῳ, χρόνῳ, γένει, προσώπῳ, ἀξίᾳ, ἤγουν ἐπιτηδεύματι, πρακτικῇ, φυσικῇ, θεολογικῇ, φιλοσοφίᾳ, ἐνεστῶτι, καί μέλλοντι, ἤγουν τύπῳ καί ἀληθείᾳ, καί αὖθις συναγόμενον τούς πέντε τρισί περιγράφειν τρόποις, καί πάλιν δυσί τούς τρεῖς, καί τούς δύο ἑνί συγκλείειν παντελῶς μή ἀριθμουμένῳ λόγῳ· οἷον τούς κατά χρόνον καί τόπον καί γένος καί πρόσωπον καί ἀξίαν, πέντε τυγχάνοντες, εἰς τρεῖς συνάγειν τούς τῆς πρακτικῆς καί φυσικῆς καί θεολογικῆς, τούτους δέ πάλιν τρεῖς ὄντας, εἰς δύο, τούς τό παρόν τε καί τό μέλλον σημαίνοντας, καί τούτους εἰς τόν τελεστικόν καί ἁπλοῦν, ὥς φασι, καί (14∆_408> πάντων περιεκτικόν ἄῤῥητον Λόγον, ἐξ οὗ κατά πρόοδον γέγονεν ἡ καθολική τῶν ὑπό θεωρίαν τῆς Γραφῆς τρόπων δεκάς, καί εἰς ὅν ὡς ἀρχήν κατά περιγραφήν ἡ αὐτή δεκάς ἀνατατικῶς εἰς μονάδα πάλιν συνάγεται.

Καί κατά μέν χρόνον ὁ τῆς Γραφῆς θεωρεῖται λόγος, ἡνίκα τό Ποτέ, τό Ἦν, τό Ἔστι, τό Ἔσται, τό Πρό τοῦδε, τό Παρόν, τό Μετά τόδε, καί Ἐπί τοῦδε, καί Ἀπ᾿ ἀρχῆς, τό Παρελθόν, τό Μέλλον, ἑνιαυτούς τε καί καιρούς καί μῆνας καί ἑβδομάδας καί ἡμέρας καί νύκτας καί τά τούτων μέρη, καί ἁπλῶς ὅσα ἐμφαντικά χρόνου, δηλοῖ· κατά δέ τόπον, ὅταν οὐρανόν καί γῆν καί ἀέρα καί θάλασσαν, οἰκουμένην, πέρατα,