87

τε καί κρυφίως αὐτῷ μή δεῖν ἄγονον εἶναι πώποτε φρονεῖν τοῦτο τό ἀγαθόν λόγου καί σοφίας, ἤ ἁγιαστικῆς δυνάμεως, ὁμοουσίων τε καί ἐνυποστάτων, ἵνα μή σύνθετον ἐκ τούτων ὑποληφθῇ τό Θεῖον ὡς συμβεβηκότων, καί οὐχί ταῦτα ὑπάρχον ἀεί πιστευθῇ. Κινεῖσθαι οὖν ἡ Θεότης λέγεται ὡς αἰτία τῆς καθ᾿ ὅν ὑπάρχει τρόπον ἐξετάσεως. Ἄνευ γάρ ἐλλάμψεως 1261 ἐπιβάλλειν θεότητι τῶν ἀμηχάνων ἐστί. Λέγεται δέ κινεῖσθαι πάλιν καί διά τήν κατά μέρος φανέρωσιν τοῦ περί αὐτῆς τελεωτέρου Λόγου κατά τήν ἁγίαν Γραφήν, ἀπό τοῦ Πατέρα ὁμολογεῖν ἀρχομένου, καί εἰς Υἱόν συνομολογεῖν Πατρί προβαίνοντος, καί Πατρί καί Υἱῷ συμπαραδέχεσθαι τό Πνεῦμα τό ἅγιον, καί συμπροσκυνεῖν τούς διδασκομένους ἐνάγοντος Τριάδα τελείαν μονάδι τελείᾳ, ἤγουν μίαν οὐσίαν καί θεότητα καί δύναμιν καί ἐνέργειαν ἐν τρισίν ὑποστάσεσιν.

ΠΓ (83). ..».... «ΑΛΛ ΕΤΕΡΟΝ, ΟΙΜΑΙ, ΘΕΛΩΝ ΚΑΙ ΘΕΛΗΣΙΣ, ΓΕΝΝΩΝ ΚΑΙ ΓΕΝΝΗΣΙΣ,

..». Ἐκ τοῦ αὐτοῦ λόγου, εἰς τό· " Ἀλλ᾿ ἕτερον, οἶμαι, θέλων καί θέλησις, γεννῶν

καί γέννησις, λέγων καί λόγος, εἰ μή μεθύομεν· τά μέν ὁ κινούμενος, τά δέ οἷον ἡ κίνησις. Οὔκουν θελήσεως (14∆_358> τό θεληθέν, οὐδέ τό γεννηθέν γεννήσεως ( οὐδέ γάρ ἕπεται πάντως ), οὐ δέ τό ἀκουσθέν ἐκφωνήσεως, ἀλλά τοῦ θέλοντος καί τοῦ γεννῶντος καί τοῦ λέγοντος. Τά τοῦ Θεοῦ δέ καί ὑπέρ πάντα ταῦτα, ᾧ γέννησίς ἐστιν ἴσως ἡ τοῦ γεννᾷν θέλησις».

Πρός τούς Ἀρειανούς πάντα κινοῦντας τρόπον πρός τό εὐεπίβατον αὐτοῖς

εἶναι τήν κατά τοῦ Μονογενοῦς βλασφημίαν, καί λέγοντας θελήσεως, ἀλλ᾿ οὐ Πατρός Υἱόν εἶναι τόν μονογενῇ Υἱόν, ταῦτα φησιν ὁ σοφός διδάσκαλος, εὐδιάλυτον οὖσαν δεικνύς πᾶσαν αὐτῶν ἐντεῦθεν τήν κατά τῆς ἀληθείας μηχανήν. Εἰ γάρ τάς τῆς ψυχῆς δυνάμεις, ἄς ἴσως φαίη τις εἶναι συμπληρωτικάς τῆς οὐσίας αὐτῆς, δύνασθαι μέν ταύτας ἐνεργεῖν λέγομεν ἐν ᾗ σύνεισιν οὐσίᾳ, μή μέντοι καί κινεῖσθαι πάντως κατ᾿ ἐνέργειαν ἀποτελεσματικήν χωρίς τῆς τοῦ θέλοντος ἐπινεύσεως δύνασθαι. Εἰ δέ καί δοθείη καθ᾿ ὑπόθεσιν τό ἴδιον ἐθέλειν αὐτάς ἐνεργεῖν ἐκ τῆς φυσικῆς κινήσεως, χωρίς τῆς τοῦ ταύτας, ἵν᾿ οὕτως εἴπω, κεκτημένου ῥοπῆς μηδέν ἰσχεῖν αὐτάς καθάπαξ ἀποτελεσματικῶς ἐνεργεῖν τῆς ἰδίας ὁρμῆς. Οὐ γάρ ἀκολουθεῖ πάντως τῇ δυνάμει τό ἔργον, μή ἐχούσῃ τήν τοῦ οὗ ἐστι δύναμις ῥοπήν, συνεισφέρουσαν αὐτῇ τό κατ᾿ ἐνέργειαν ἐν πράγματι τέλος, καθ᾿ ἑαυτήν οὔσῃ ἀνυποστάτῳ. Μάτην τήν θέλησιν προεβάλοντο, μή οὖσάν τινος ἀποτελεστικήν, χωρίς τοῦ αὐτήν ἔχοντός τε και θέλοντος. Καί τοῦτό ἐστιν ὅ φησιν ὁ διδάσκαλος. Οὐδέ γάρ ἕπεται πάντως δηλονότι τῇ θελήσει τό θεληθέν, καί ταῖς λοιπαῖς ὡσαύτως τά λοιπά, χωρίς τῆς τοῦ ταύταις ὑποκειμένου ἐν ᾧ καί εἰσί συνεισφορᾶς.

Εἰ τοίνυν ἐκ τῶν καθ᾿ ἡμᾶς παραδειγμάτων τεκμαίρεσθε τά θεῖα, ὦ οὗτοι, δέξασθε ταῖς ὑμῶν γοῦν αὐτῶν στοιχοῦντες (14∆_360> ὑποθέσεσι τῶν ἅμα πάντως εἶναι τά κατά τήν μέσην σχέσιν ἀλλήλοις συνόντα, λέγω δή τόν θέλοντα καί τό θεληθέν, τόν γεννῶντα καί τό γεννηθέν, κατά τήν σχέσιν, 1264 φημί δέ τήν θέλησιν καί τήν γέννησιν, ἀλλήλοις συνόντα. Ὡς γάρ τοῦ ὁρῶντος καί τοῦ ὁρωμένου χωρίς οὐκ ἔστιν ὅρασις, οὔτε τοῦ νοοῦντος καί τοῦ νοουμένου νόησις, οὕτως οὐδέ τοῦ γεννῶντος καί τοῦ γεννωμένου γέννησις, οὐδέ τοῦ θέλοντος καί τοῦ θελομένου θέλησις, ὅτι μηδέ ἕπεται θελήσει τό θεληθέν, ὡς ἐδείχθη, χωρίς τῆς τοῦ θέλοντος συνεισφορᾶς. Εἰ δέ τῶν ἅμα ταῦτά ἐστι κατά τήν σχέσιν, ἀκίνητος γάρ ἡ ἐπ᾿ ἀμφοῖν σχέσις, ἅμα ἦν ἄρα τῷ γεννῶντι Πατρί, ἀεί ὄντι Πατρί, διά γεννήσεως, καί καθ᾿ ὑμᾶς ὁ γεννώμενος Υἱός, μή παραδεχόμενος καθ᾿ οἱονδήποτε τρόπον μεταξύ