Q. SEPTIMII FLORENTIS TERTULLIANI DE BAPTISMO LIBER

 CAPUT 1. De Sacramento aquae nostrae qua ablutis delictis pristinae caecitatis in vitam aeternam liberamur non erit otiosum digestum istud, instruens

 CAPUT 2. Sedenim quanta vis est perversitatis ad fidem labefactandam vel in totum non recipiendam, ut ex his eam impugnet ex quibus constat. nihil ade

 CAPUT 3. Huius memores pronuntiationis tanquam praescriptionis, nihilo minus quam stultum et impossibile sit aqua reformari tractamus. quod utique ist

 CAPUT 4. Sed ea satis erit praecerpsisse in quibus et ratio baptismi recognoscitur prima illa quae iam tunc etiam ipso habitu praenotabatur ad baptism

 CAPUT 5. Sedenim nationes extraneae ab omni intellectu spiritalium potestatem eadem efficacia idolis suis subministrant. sed viduis aquis sibi mentiun

 CAPUT 6. Non quod in aqua spiritum sanctum consequimur, sed in aqua emundati sub angelo spiritui sancto praeparamur. hic quoque figura praecessit. sic

 CAPUT 7. Exinde egressi de lavacro perungimur beriedicta unctione de pristina disciplina qua ungui oleo de cornu in sacerdotium solebant, ex quo Aaron

 CAPUT 8. Dehinc manus imponitur per benedictionem advocans et invitans spiritum sanctum. sane humano ingenio licebit spiritum in aquam arcessere et co

 CAPUT 9. Quot igitur patrocinia naturae, quot privilegia gratiae, quot sollemnia disciplinae, figurae praestructiones praedicationes, religionem aquae

 CAPUT 10. Diximus quantum mediocritati nostrae licuit de universis quae baptismi religionem instruunt. nunc ad reliquum statum eius aeque ut potero pr

 CAPUT 11. 'Sed ecce', inquiunt, 'venit dominus et non tinxit: legimus enim, Et tamen Iesus non ipse tinguebat verum discipuli eius.' quasi revera ipsu

 CAPUT 12. Cum vero praescribitur nemini sine baptismo competere salutem, ex illa maxime pronuntiatione domini qui ait, Nisi natus ex aqua quis erit no

 CAPUT 13. Hinc ergo scelestissimi illi provocantes quaestiones, Adeo, dicunt, baptismus non est necessarius quibus fides satis est: nam et Abraham nul

 CAPUT 14. Sed et de ipso apostolo revolvunt, quod dixerit, Non enim me ad tinguendum Christus misit, quasi hoc argumento baptismus adimatur. cur ergo

 CAPUT 15. Nescio si quid amplius ad controversiam baptismi ventilatur. sane retexam quod supra omisi, ne imminentes sensus videar interscindere. unus

 CAPUT 16. Est quidem nobis etiam secundum lavacrum, unum et ipsum, sanguinis scilicet, de quo dominos Habeo, inquit, baptismo tingui, cum iam tinctus

 CAPUT 17. Superest ad concludendam materiolam de observatione quoque dandi et accipiendi baptismi commonefacere. dandi quidem summum habet ius summus

 CAPUT 18. Ceterum baptismum non temere credendum esse sciunt quorum officium est. Omni petenti te dato, suum habet titulum proprie ad eleemosynam pert

 CAPUT 19. Diem baptismo sollemniorem pascha praestat, cum et passio domini in qua tinguimur adimpleta est. nec incongruenter ad figuram interpretabitu

 CAPUT 20. Ingressuros baptismum orationibus crebris, ieiuniis et geniculationibus et pervigiliis orare oportet, et cum confessione omnium retro delict

Chapter XV.—Unity of Baptism. Remarks on Heretical And Jewish Baptism.

I know not whether any further point is mooted to bring baptism into controversy. Permit me to call to mind what I have omitted above, lest I seem to break off the train of impending thoughts in the middle. There is to us one, and but one, baptism; as well according to the Lord’s gospel148    Oehler refers us to c. xii. above, “He who hath once bathed.” as according to the apostle’s letters,149    i.e. the Epistle to the Ephesians especially. inasmuch as he says, “One God, and one baptism, and one church in the heavens.”150    Eph. iv. 4, 5, 6, but very inexactly quoted. But it must be admitted that the question, “What rules are to be observed with regard to heretics?” is worthy of being treated. For it is to us151    i.e. us Christians; of “Catholics,” as Oehler explains it. that that assertion152    i.e. touching the “one baptism.” refers. Heretics, however, have no fellowship in our discipline, whom the mere fact of their excommunication153    Ademptio communicationis. [See Bunsen, Hippol. III. p. 114, Canon 46.] testifies to be outsiders. I am not bound to recognize in them a thing which is enjoined on me, because they and we have not the same God, nor one—that is, the same—Christ. And therefore their baptism is not one with ours either, because it is not the same; a baptism which, since they have it not duly, doubtless they have not at all; nor is that capable of being counted which is not had.154    Comp. Eccles. i. 15. Thus they cannot receive it either, because they have it not. But this point has already received a fuller discussion from us in Greek.  We enter, then, the font155    Lavacrum.once:  once are sins washed away, because they ought never to be repeated. But the Jewish Israel bathes daily,156    Compare de Orat. c. xiv. because he is daily being defiled: and, for fear that defilement should be practised among us also, therefore was the definition touching the one bathing157    In John xiii. 10, and Eph. iv. 5. made. Happy water, which once washes away; which does not mock sinners (with vain hopes); which does not, by being infected with the repetition of impurities, again defile them whom it has washed!

CAPUT 15. Nescio si quid amplius ad controversiam baptismi ventilatur. sane retexam quod supra omisi, ne imminentes sensus videar interscindere. unus omnino baptismus est nobis tam ex domini evangelio quam et apostoli litteris, quoniam unus deus et unum baptisma et una ecclesia in caelis. sed circa haereticos sane quae custodiendum sit digne quis retractet. ad nos enim editum est: haeretici autem nullum consortium habent nostrae disciplinae, quos extraneos utique testatur ipsa ademptio communicationis. non debeo in illis cognoscere quod mihi est praeceptum, quia non idem deus est nobis et illis, nec unus Christus, id est idem: ergo nec baptismus unus, quia non idem. quem cum rite non habeant sine dubio non habent, nec capit numerare quod non habetur: ita nec possunt accipere, quia non habent. sed de isto plenius iam nobis in Graeco digestum est. semel ergo lavacrum inimus, semel delicta abluuntur, quia ea iterari non oportet. ceterum Israel Iudaeus quotidie lavat quia quotidie inquinatur. quod ne in nobis quoque factitaretur propterea de uno lavacro definitum est. felix aqua quae semel abluit, quae ludibrio peccatoribus non est, quae non adsiduitate sordium infecta rursus quos diluit inquinat.