Scholium.

Affert pulcherrimas regulas de ratione perfecti, partim ex se, partim ex Philosopho, cujus loca citat. Vide eum Quodlib. 5. art. 1. ubi declarat descriptionem perfecti, et de primo principio cap. 4. num. 3. et 44. et aliis locis, ibi in Scholio citatis, quibus Doctor agit de perfectione simpliciter, conclusiones sunt satis clarae per se, et sua Commenta, de quibus vide notas Mauritii.

1. Per fecium dicitur, cujus non est extra aliquid accipere.

Haec communis est ratio, sive in substantia, sive in virtute, sive in quantitate durationis, vel permanente ; et hoc sive perfecto simpliciter, ut Deo; sive creata simpliciter perfecto, ut universo ; sive hoc, ut speciei certae, et hoc sequitur.

2. Perfectum est, quod potest facere sibi simile.

Quarto Meteororum, glossatur in Prooemio Metaphysicae, hoc est perfectio virtutis.

3. Similiter perfectum est, quod habet finem studiosum.

Quinto Metaph. haec est perfectio aliquo modo virtutis, per quam acquiritur finis.

4. Unumquodque perfectorum, a meliore ipso perficitur relatum ad ipsum.

Ethicorum 6. commento 9. post.

5. Qualiter perficientur deteriora, ad melius ipsis, non relata.

Post.

6. Unumquodque natum est suscipere melius seipso.

Hoc suscipiens melius et perfectius fit, non sucipiens manet in imperfecto. Ibidem ante sententialiter.

7. Nonomnis potentia perfectior fit ex operatione sua propria intensa.

Patet de actu appetitus sensitivi in nobis.

8. Totum et perfectum idem 3. Physicorum.

Quare infinitum, ut est possibile in quantitate, non est perfectum.

9. Bonum et perfectum idem.

Quare omnes considerationes tertii Topicorum de meliori et de perfectiori intelliguntur caeteris paribus. Nota quod suscipiens illud, si est ejus perfectio perfectius fit secundum illam perfectionem, non perfectius secundum suam essentiam ; materia enim ita perfecte est materia, quando non habet formam, sicut quando habet, non tamen ita perfecta perfectione formae, quae est aliquo modo etiam ejus perfectio, sicut forma informati, non sicut intrinseca perfectio intra essentiam ejus. Adhuc minus est subjectum perfectum recipiens accidens. Juxta hoc, nota quod numquam minus nobile propter conjunctionem cum nobiliori, nobilitatur in se, nec materia propter conjunctionem cum forma, nec sensus propter conjunctionem cum intellectu, nec intellectus propter conjunctionem cum voluntate, plusquam sine illis essent. Tamen dupliciter nobilitatur aliquid: uno modo nobilitatione illius cui conjungitur, quae nobilitatio est ejus aliquo modo, eo scilicet modo quo illud nobilius est causa, vel perfectio minus nobilis. Secundo modo natura facit dispositiones, vel minus nobilia propter nobiliora, et ideo facit ea, sicut congruunt conjunctioni cum perfectioribus ; non congruerent, nisi in se fierent perfectiora, quam si deberent remanere sola, ideo sensus etiam in se nobilior in homine quam in pecore.

10. Perfectio participata quanto simplicior, tanto perfectior.

Ut esse, quam vivere, Dionysius de divinis nominibus, cap. 1. Sed ens est perfectius, quod plures perfectiones participat, hoc secundum ipsum, ubi est est compositio aggregationis, nec quantitatis, nec distinctionis.

11. Non simpliciter perfectius est, quod per se, quam quod per aliud.

Quia creatura perfectius intelligitur a Deo (et tamen non per se, sic quod ipsa sit ratio intelligendi se, sed essentia divina) quam si intelligeretur ab alio, ita quod ipsa esset ratio intelligendi se, ut mens a se secundum aliquos. Tamen in actionibus videtur perfectius per se agere quam per aliud, sicut Deus per se intelligit. Nota, prima instantia videtur deficere, quia in ratione objecti melius est intelligi per se, quam per aliud.

Contra : de visione rerum in Verbo, et in se. Respondeo, tam ad hoc quam ad primum, per aliud non extrinsece continens.