EXPOSITIO

DE Primo. Quid accidens, et quoties accipitur, patebit infra, in solutione hujus quaestionis, et quaestione sequente : sed conformiter dictis hujus 7. Metaph. quaest. 1. et 12. dist. 4. quaest. 1. Accidens accipitur uno modo pro conceptu, quem formaliter significat utpote pro ipsa accidentalitate,et sic est synonymum cum inhaerentia. Unde accidere dicitur quasi evenire. Quaere modos significandi ut scis. Alio modo accidens accipitur pro substrato, seu denominato hujus concreti accidens, formaliter accepti, et tunc potest dividi in reale, et rationis aequivoce: et utrumque membrum subdividi potest multipliciter, ut infra tangit, de quo in Topicis 5. Metaphysicae, et in logicalibus, et etiam in naturalibus plerumque secundum ejus diversas significationes pertractatur.

Quid numerus, et quid Universale, patet fere supra. Ordo hujus quaestionis ad praecedentes, et sequentes, salis patet, sicut in simili supra, quaest. 1. de Proprio notavi. Divisio communis est.

De Secundo. Arguit primo pro parte negativa quatuor rationibus, quarum prima procedit ex fundamento Commentatoris 3. de Anima, comm. 5. et Boetii 5. de Consolatione, Receptum videlicet est in recipiente per modum recipientis. Et simile habet in 2. dist. 3. quaest. 6. de unitate numerali, et quidditate communi. Cum igitur accidens commune, de quo hic est sermo, sit in singulari : imo primo est in singulari, ut habet Porphyrius in Communitatibus,

et Philosophus 5. Metaph. text. non habente commentum, sequitur quod sit singulare et per consequens non universale.

Secunda ratio procedit ex divisione entis 5. Metaph. text. com. 13. in substantiam et accidens, quae divisio, si est bona, datur per opposita : cum ergo unum membrum utpote substantia, sit primo intentionale, reliquum etiam erit tale, aliter non opponerentur ut supra, quaest. 4. in simili dixit de substantia prima, et secunda, et per consequens non erit universale, quia omne Universale est secundointentionale, ut patet saepe prius.

Tertia ratio procedit ex praedicatione per se accidentis de primointentionalibus accidentibus, quod non contingeret, si accidens esset universale,et per consequens secundointentionale. Pro majore quoque accipit illud quod supra, q. 9-10-11. pertractavit, de praedicatione scilicet secundae intentionis ; per se de prima. Minor vero procedit, vel ex regula 2. Topic. scilicet quod omne denominatum a superiori denominatur ab inferiori : vel potius ex aequivocatione entis. Aequivocum enim ponit immediate sua significata, ita quod nullum alium intellectum importat: quare cum haec sit per se et in quid : Qualitas est ens 3. 4. 8. et 10. Metaphysicae, igitur erit per se substantia, vel accidens, cum ens significet immediate illa : non primum, ergo secundum, igitur accidens est primointentionale, et ita non universale, ut patet prius.

Quarta ratio procedit ex applicabilitate Universalis, et specierum ejus fundamenmentis primointentionalibus, quia non singularibus,sed communibus fundamentis applicantur. Accidens vero applicatur fundamento singulari, ut hic albedo est accidens, quod probat per locum a definitione, et patet littera, sed in quo differat hoc argumentum a primo principali, videtur dubium, de quo forte statim.

Ad oppositum adducit Porphyrium, et Aristotelem 1.Topicorum. Deinde ad quaestionem respondet, tenendo partem affirmativam, specificando tamen de Accidente.

Pro cujus declaratione praeter jam prius dicta de multiplici acceptione accidentis, distinguit notabiliter de Accidente, primointentionaliter videlicet, et secundointentionaliter dicto, et illa est divisio aequivoci in aequivocata, et utrumque membrum dicit adhuc esse aequivocum. Pro primo recitat dictum Philosophi 5. Metaph. in fine (ubi communiter libri habent 8. Metaphysicae in fine, et male) et 6. Metaphysicae, text. comm. 6. et inde idem habetur : uno modo idem est quod contingens in paucioribus, de quo 2. Physicorum, et alibi saepe habetur. Casus videlicet, vel fortuna, quae dicuntur accidentia, quia causae per accidens.

Alio modo, quod advenit realiter rei in actu, post ejus esse completum, et utrumque dicitur primointentionale, quia habent esse,seclusa collatione cujuscumque potentiae comparantis. Et addit quod accidens, illo secundo modo sumptum, dividit ens ex opposito substantiae. Quale ens sic communiter sumptum est aequivocum ad decem Genera vel secundum aliam litteram, accidens sic sumptum est aequivocum ad novem Genera. Utraque littera potest bene stare. Ibi enim, ut patet, enumerat Doctor quinque aequivocantia per ordinem. Primum ens, secundum accidens, tertium accidens reale,quartum accidens reale per informationem, quintum accidens intentionale, de quo statim magis.

Prosequitur autem aliud membrum principale, scilicet accidens intentionale, quod, inquit, est aequivocum, quia uno modo significat idem quod extraneum, ut in fallacia Accidentis in Elenchis sumitur. Alio modo significat omne quod fit per opus collativum intellectus, seu voluntatis, et sic omnes secundae intentiones, imo omnia entia rationis dicuntur accidentia, et ita quinque Universalia dicuntur accidentia, etiam quidditative forte.

Alio modo sumitur, ut distinguitur contra praedicatum essentiale, sicut supra, quaest. 2. de Proprio, tactum est : et sic est commune Proprio et Accidenti tantum,

tanquam genus propinquum forte, ut supra, cap. de Differentia, quaest. 5. notavi. Ultimo significat idem quod praedicatum nec per se, nec essentiale, nec convertibile, et sic est ad propositum hic quintum Universale, quod declarat sicut prius de aliis per hoc quod habet conditiones requisitas ad rationem Universalis. Primo, quia praedicatur de pluribus,ut actus signatus verificatur in exercito in fundamentis, sequitur enim, Accidens praedicatur de pluribus, ergo Socrates est albus : lapis est albus, lignum est album, et sic de aliis.

Et quod sit distinctum Universale ostendit, per distinctum modum praedicandi ejus, ultra rationem Universalis, tanquam per differentiam, vel differentias plures, circumloquentes unam ultimam, quod est in quale accidentale non convertibile, seu commune, de quo magis quaestione sequente erit sermo. Quod declarat notanter, recurrendo ad proprietatem fundamenti, unde oritur intentio Accidentis. Sicut enim intentio Generis a materiali in materia specifica ; et Differentiae a formali, et Speciei a totali, seu tertia entitate ; et Proprii ab accidentibus egredientibus a principiis intrinsecis, seu forma specifica originaliter habent esse, et occasionaliter, licet effective completive ab intellectu, ita intentio Accidentis ab accidentibus evenientibus, aut ratione materiae, aut qualitatum activarum, aut ab extrinseco, ut supra dictum est, originaliter habetur, et sic est correspondentia vera requisita hic, sicut in aliis. Unde sequitur alietas modi praedicandi in intentionibus, ab alietate modi essendi in rebus. In quibus verbis tetigit Doctor paucis ea, quae copiose saepe prius notavi.

Consequenter respondet ad argumenta principalia. Ad primum negando minorem, loquendo de Accidente, ut hic sumitur secundointentionaliter ; sed sic tantum communi applicatur, ut albo. Ubi notanter dicit albo, et non albedini, ut infra, quaestione finali magis explicabit. Applicatur enim intentio quaelibet horum quinque fundamento sub illo modo significandi, secundum quem fundamentum est praedicabile in actu exercito, juxta naturam, et exigentiam illius Universalis : quare cum albedo non praedicetur de subjecto, sed album, accidens non albedini, sed albo applicatur. Fundamentum tamen accidentis est in singulari, et de illo loquitur Philosophus in 5. Metaphysicae, et Porphyrius cap. de Genere, imo primo est in singulari ut ibidem, et in Communitatibus habet Porphyrius, et per oppositum est de accidentibus propriis.

Contra hanc solutionem instat, quia quod est in eo quod est in singulari, videtur esse in singulari: sed intentio accidentis est in albo subjective, et album per te est in singulari, ergo et intentio lalis,et ita remanet difficultas argumenti principalis.

Respondet notanter, recurrendo ad ea quae supra, qu. 9-10-11. de triplic acceptione significati termini communis dixit, et qu. 14. de fallacia Accidentis in simili, dicens quod fundamentum est in singulari secundum esse materiale ejus, et sic extraneatur intentioni, et e contra : secundum autem esse cognitum comparatum, inest ei intentio : quare est accidens in argumento, Album est in singulari, accidens inest albo, ergo in singulari. Posset etiam dici, quod album in majore et minore est duo termini, et ita variatur medium, ut patet.

Ad secundum, et tertium respondet unica solutione, quod procedunt de accidente primointentionaliter sumpto in ultima acceptione ejus, et ita non dividit accidens ut hic accipitur ens contra substantiam, quoad secundum argumentum, nec praedicatur per se de aliquo novem Generum, sed accidens primointentionale pro uno significatorum, quoad tertium argumentum. Concedit tamen quod denominative praedicatur accidens sumptum hic de quolibet novem Generum, licet non universaliter, ut jam dictum est, quia non de omnibus suis inferioribus, utpote non de singularibus, nec de qualibet etiam specie, ut supra, quaest. 3. de Proprio, tactum est, quia aliqua talis est proprium. Et exemplificat specialiter in qualitatibus. Licet enim qualitas, vel potius quale, ut supponit pro albo et nigro, sit accidens, non tamen ut supponit pro risibili, quia risibile est proprium hominis, et non accidens commune, ut patet: haec ergo est vera, Qualitas, vel quale est accidens, non tamen haec, Omnis qualitas est accidens, nec haec, Omnis species qualitatis est accidens : est ergo aequivocatio in illis argumentis.

Ad quartum, negat minorem, sed quia etiam ibi est aequivocatio, posset distingui minor.

Ad probationem per locum a definitione, exposuit notabiliter Porphyrium, ut quaestione sequente, magis explicabitur. Nihil enim est accidens, ut hic loquimur, nisi quod est de pluribus actu exercito simul praedicabile : hujusmodi non est haec albedo, nec hoc album, quare non est accidens secundointentionale. Plura hic addat lector, quia festino cum Herculeis structum fabricis Ferrariensibus. Ex praedictis namque quaestionibus, et declarationibus earum, bonae indolis habet facilem aditum ad haec, et sequentia plerumque, quare parce brevitati.

De Tertio, primo circa solutionem quaestionis occurrunt aliqua motiva : videtur enim quod accidens non sit ponendum Universale, quia non habet rationem praedicabilis, cum tantum per accidens praedicetur ejus fundamentum 1. Posteriorum, et alibi saepe. Praedicari autem per accidens est quasi secundum quid praedicari, non ergo accidens erit praedicabile per se : nam sicut dependens a contingenti non est necessarium, ut 39. dist. 1. habet iste, ita nec dependens a per accidens erit per se. Sequeretur etiam quod intentio Accidentis posset applicari subjecto respectu accidentis, sicut e contra, quia ibi est praedicatio per accidens, sicut hic, ut patet 1. Posteriorum, ubi ponuntur tres gradus praedicationis per accidens, quorum secundus est praedicatio subjecti de accidente : haec ergo, Album est lignum , est per accidens, igitur lignum est accidens, quod videtur absurdum. Accidens etiam non est natum inesse subjecto, nisi in suis singularibus. Primo ergo singularia primo habent rationem accidendi, seu inhaerendi. A proprietate autem inhaesionis accidentalis in fundamentis, movetur intellectus ad fabricandum intentionem, cui ergo principalius inest talis proprietas, ei principalius inest intentio accidentis, quod non posset esse, si esset universalis, quare, etc.

Item, non videtur quod accidens quaerat pluralitatem subjectorum, nec actu, nec aptitudine, sicut Genus, Differentia, Species, seu Proprium, quia aptitudo, et potentialitas inhaesionis ejus sufficienter terminatur in unico subjecto.

Rursus, circa illam divisionem multiplicem accidentis possent plura tangi. Primo qualiter aequivocum in aequivoca dividitur ; et similiter aequivocum in univocum et aequivocum. De illis duobus primis membris accidentis primointentionalis non oportet hic pertractare, quia pertinent ad scientias reales. Videatur iste pro primo, in 6. Metaphysicae, quaest. 2. et in 5. Metaphysicae, et 7. et infra in Praedicamentis, et alibi saepe pro secundo. Similiter quod ibi tangitur de aequivocatione entis decem Generibus, seu accidentis novem Generibus, videtur ambiguum in doctrina ejus, ut patet.

Quantum ad primum membrum secundi principalis, scilicet accipiendo accidens pro extraneo, non oportet hic immorari, quia super libros Elenchorum, quaest. 43. et sequentibus habet copiose videri. De secundo membro posset dubitari, an scilicet secunda intentio in communi, quae dicitur Accidens, sit praedicatum essentiale, vel accidentale respectu omnium aliarum, et an Accidens, ut est quintum Universale, possit ei ut modus applicari. De tertio membro posset dubitari, qualiter tunc non essent plura, quam quinque Universalia. Similiter, quare potius in quid respectu Generis, et Speciei sit aequivocum, et in quale respectu essentialis, et accidentalis, quam in quale accidentale respectu convertibilis, et non convertibilis.

De quarto membro , dubitatur primo, quia accidens respectu hujus, et illius, est praedicatum essentiale, sicut Species, et Genus, igitur Accidens est praedicatum essentiale. Secundo, quia quartus modus perseitatis est accidentis de subjecto, ut patet, ergo Accidens est praedicatum per se. Similiter ratio Generis per se convenit speciei, sed Accidens est Species Universalis, cujus.ratio est praedicari de pluribus, ergo praedicari de pluribus per se convenit Accidenti. Tertio, videtur quod plura accidentia possent poni convertibilia respectu subjectorum, ut corrumpi forte respectu compositi, et transmutari substantialiter materiae, et quantitas materiae, et sic de aliis; an etiam ordinate, an superflue ponat illa tria, essentiale scilicet, per se, et convertibile, posset dubitari. Circa illam declarationem, in fundamentis etiam, possent plura ponderari : videtur enim supponere quod tantum in substantiis reperiuntur Genera, Species, et Differentiae, et similiter Proprium, et Accidens : similiter, quod a materia Genus, a forma Differentia accipiantur, quae falsa sunt, quia reperiuntur in omnibus speciebus materialium, et immaterialium, et universaliter decem Generum.

Sustinendo tamen dicta omnia Doctoris, ad ista per ordinem respondetur. Ad primum dico, quod sicut in entibus, et entium connexione, datur ordo, ita in modo praedicandi. Entium autem alia principalia, et essentialiter inclusa, et hoc in omni genere, licet principalissime in genere Substantiae : quare eodem modo praedicationum erunt aliae principales, et perseicae; aliae minus principales, et per accidens : et concedo quod, respective loquendo, secundae sint secundum quid respectu primarum, sicut accidens respectu substantiae est tanquam non ens simpliciter, tamen in suo ordine, et genere, sunt tales. Advertendum tamen, quod propositio. dicitur per accidens tripliciter. Primo quando alterum extremorum est accidens inhaerens alii, quod contingit tripliciter, vel quando accidens de subjecto, vel e contra ; vel quando accidens de accidente, accidentaliter tamen praedicatur. Secundo modo dicitur propositio per accidens, ut distinguitur contra propositionem primo veram, ut hic, Isosceles tres habet. Tertio modo, quando praedicatum est extraneum intellectui subjecti, ut Animal est homo, et universaliter quando inferius de superiori dicitur. Isti tamen duo ultimi modi non sunt ad propositum hic, ut patet ex aequivocatione accidentis hic assignata.

Est ergo accidens praedicabile per se per accidens, seu accidentale, ut ly per se determinat inhaerentiam, licet non inhaerens, sicut accidens est per se ens,ut supra,quaest. 9-10-11. dictum est, et quaestione sequente magis apparebit. Probatio ibi lacta ostendit quod non est praedicabile per se, ut ly per se determinat inhaerens, et non aliter. Posset etiam dici quod sicut est major unitas in intentionibus, quam in rebus, ita major persei tas.

Quod consequenter tangitur ibi de applicatione intentionis accidentis subjecto, posset probabiliter illud concedi, ex fundamentis hujus, specialiter in 3. dist. 7. quaest. 1. ubi dicit quod non est de ratione hujus secundae intentionis accidens applicari praecise intentioni primae, quae a Metaphysico dicitur accidens, sicut nec de ratione Generis, seu Speciei applicari duntaxat fundamentis de genere Substantiae, et exemplificat, ut argumentum tangit, de ista, Album est lignum; tamen de facto, inquit Doctor, non applicatur intentio accidentis alteri fundamento, quam accidenti Metaphysico. Tunc ad argumentum, nego quod infertur.

Ad probationem de gradibus praedicationis per accidens, dico, quod Philosophus accipit ibi praedicari extensive, ut se extendit ad directe, et indirecte praedicari: et duo ultimi gradus habent reduci ad primum. Unde 1. Poster. text. com. 35. dicit quod haec est per accidens, Album est lignum, quia significatur quod illud cui accidit album, est lignum, quod exponitur notanter infra, quaest. 8. Antepraedicamentorum. Applicatur igitur intentio Accidentis, et cujuslibet Universalis fundamento, quando quod natum est praedicari, praedicatur : hoc est, in praedicatione formali, et non materiali, quae non est proprie praedicatio, ut supra notavi.

Et quod ultra tangitur de inesse accidentis subjecto, primo dico quod procedit secundum esse materiale accidentis. Intentio vero applicatur ei secundum esse comparatum, seu intelligibile,aut potius cognitum, et in suppositione simplici, sicut de fundamento Speciei et Generis, suo modo, intelligendum est. Nam licet habeant verius esse reale in suis singularibus, non tamen intellectus attribuit eis intentiones pro tali esse, ut patet. A proprietate igitur abstracta movetur intellectus, et subjecto abstracto applicatur intentio.

Ad aliud dico, sicut dictum est supra, cap. de Genere, proportionaliter loquendo, quod fundamentum accidentis habet plura inferiora, et similiter ipsum accidens, et sicut commune ad commune, ita particulare ad particulare. Non dico particulare singulare ex parte fundamenti, licet bene ex parte intentionis. Verbi causa, album habet plura inferiora, cui applicatur intentio accidentis, etiam hujus accidentis : hoc igitur accidens est praedicabile de pluribus in actu signato, sicut hoc genus, vel haec species, et habet exerceri in fundamentis, mutata suppositione fundamenti. Licet igitur terminetur sufficienter habitudo cujuslibet accidentis singularis, ad unum subjectum secundum esse reale ; non est tamen ita de accidente communi,seu abstracto, supponente pro pluribus inferioribus. Fundamentum igitur Accidentis, quia est genus, vel species, ideo de necessitate, et per se requirit plura, de quibus per se praedicatur, et in quid. Similiter Proprium et Accidens requirunt plura, quia illa eadem licet alio modo praedicandi, quod applica tam in actu signato, quam exercito.

Potest ergo concedi, quod Accidens non primo, et per se, inquantum Accidens, requirit illa plura, sed secundario, et per accidens : ideo recte dicitur praedicari de pluribus accidentaliter, ut est intentio. Similiter comparando fundamentum accidentis ad subjectum ejus, vel subjecta potius, quia talia sunt plura, vel ejusdem, vel alterius rationis : quare accidens in actu exercito praedicatur de pluribus. Est igitur hic pluralitas multiplex. Primo subjectorum primorum, seu remotorum, quibus tamen accidit quod sint ejusdem rationis, inquantum de eis praedicatur accidens, ut album de Socrate, et Platone, seu de homine, et ligno. Differunt enim quaecumque subjecta ad invicem uniformiter, inquantum accidentis ejusdem rationis subjecta, et e contra : quia differentia materialis est numeralis, inquantum talis. Secundo est pluralitas fundamentorum, seu subjectorum propinquorum intentionis accidentis, utpote albi, et nigri, quibus etiam accidit, ut sic, quod conveniant in aliquo communi, ut in colore, vel in quali, quia, ut sic, potius Speciei, quam Accidentis intentio eis attribuitur.

Est etiam pluralitas suppositorum cujuslibet talis fundamenti, cum sit commune, respectu quorum potest dupliciter considerari tale commune, vel ut praecise inclusum in eis in se quidditative, et sic ei attribuitur intentio Generis, vel Speciei respectu ipsorum, vel ut inclusum in eis accidentaliter in subjectis inclusis : et sic ei applicatur intentio Accidentis respectu ipsorum, semper salvando alietatem acceptionis significati termini,et varietatem suppositionis, ut nosti. Et praeter haec quarto, pluralitas suppositorum ipsius Accidentis, ut est intentio : nam praedicatur de hoc, et de illo, quae sunt differentia solum numero, vel forte specie,sicut prius de aliis Universalibus tetigi, respectu quorum etsi sit accidens ut quid, et e contra, est tamen species, vel genus ut modus, et non accidens, licet forte in ordine ad subjectum,

cui applicatur, possit dici accidens ut modus, sicut et caetera Universalia. Similiter illa plura sunt singularia ut modus, et non accidens, nisi, ut prius dictum est, comparentur.

Posset forte adhuc ibi reperiri pluralitas suppositorum alterius denominationis, respectu ipsius intentionis, videlicet differentia specie, vel numero, sicut respectu Generis, vel Speciei, suo modo, quod tamen considerabis bene, quia non assero, sed potius oppositum, nisi multum per accidens, ut jam tetigi, et hoc inquantum est accidens.

Quod ibi consequenter additur de illis divisionibus accidentis, alias notavi, et maxime qu. 4. Antepraedicamentorum, quod non est inconveniens aequivocum in aequivoca immediate dividi, non quod ibi stet divisio, sed ut denotetur ordo vocum in significando eadem significata : supra etiam, cap. de Differentia, hoc idem tetigi. Similiter dicatur de divisione aequivoci in univocum, et aequivocum. Est enim talis divisio aequivoci in aequivocata, licet non immediate, aut ex parte utriusque extremi, aut alterius : quod intelligo loquendo de immediatione signi, non significati. Ibi etiam posset fieri vis de illa divisione accidentis, quam ponit 7. Metaph. qu. 1. et 12. dist. 4. qu. 1. in formale, et pro denominato, ut supra notavi, qualiter convenit, vel discordat ab ista, et an inhaerentia sit aequivocum accidenti reali, et rationis ; et plura alia, quae habent videri alibi.

Ad motivum de aequivocatione entis et accidentis dixi supra, quaest. 12. et quaest. 4. Antepraedicamentorum, et alibi saepe.

Ad aliud de praedicatione secundae intentionis, potest dici, quod est praedicatum essentiale ut modus, respectu suorum per se inferiorum, et quod est accidens ut modus, respectu subjecti cui accidentaliter attribuitur. Nec inconvenit inferius, ut quid, dici de superiori ut modus, et ita inferius continere superius, et e contra, diversimode loquendo, ut supra, quaestione 6. copiose notavi, et alibi.

Ad alia de pluralitate Universalium, et de aequivocatione ipsius in quid, et ipsius in quale, et de univocatione in quale accidentale, dictum est supra, quaest. 5. de Differentia, ad plenum, et quaest. 12. aliquantulum, sed pro nunc addo haec pauca, quod scilicet sicut substantiae et accidenti non ponitur aliquid proprie logice univocum, ita nec quali accidentali, et essentiali : ipsum tamen quale accidentale potest poni univocum proprio et Accidenti, propter eorum majorem convenientiam, et in nomine et in conceptu, quod contrahitur consequenter per differentias ulteriores, videlicet convertibile, et non convertibile. Nec est simile de in quid, quia hic non reperitur ratio partis et totius, sicut ibi. Vel si volueris ponere aequivocationem ejus, dic ut ibi consequenter notavi. Elige quod melius videbitur, et dic consequenter. De numero vero Universalium habes probabilia, quae ibidem assignavi satis ingeniose.

Ad alia quae tanguntur de quarto membro, dico ad primum, quod non comparatur accidens in proposito ad illam pluralitatem, ut dixi prius, quia respectu talium non accidens, sed species dicitur.

Ad secundum de perseitate quarti modi, quod satis dubium est de illo modo, secundum quod Auctores varie tractant de illis modis 1. Posteriorum. Sed breviter pro nunc dico cum Linconiensi 1. Posteriorum quod tantum sunt duo modi inhaerendi per se, scilicet primus et secundus, tertius autem est modus solitarie essendi, et quartus est modus causandi : et sic optime dixit Doctor, quod accidens commune non per se inest, licet per se forte causetur,vel habeat per se causam, de quo non refert modo. In quarto enim modo forte aliud est subjectum propositionis, seu locutionis, et aliud accidentis, ut habet videri, 1. Posteriorum. Dato etiam quod quartus modus esset modus inhaerendi, ut aliis videtur, nihil ad propositum, quia loquitur hic de perseitate simpliciter necessario inhaerentis, cujusmodi est tantum perseitas primi et secundi modorum,

ut patet. Quidquid igitur dicant Alpharabius, Albertus, et Thomas, haec sententia divi Linconiensis placet.

Ad tertium, jam in principio primi dubii tetigi, quod ratio Universalis per se convenit Accidenti, et ita praedicari de pluribus, sed non ibi stando, quia per hoc non habetur ratio accidentis, sed addendo in quale accidentale, non convertibile : et ita totum illud convenit ei per se, ut determinat inhaerentiam. Sed si ex hoc inferatur, ergo non praedicatur per accidens, vel in quale accidentale ; non sequitur, ut patet, de quo amplius in quaest. sequente pertractabitur.

Ad aliud, potest negari convertibilitas cujuscumque accidentis, respectu cujuscumque subjecti ; nec exempla illa hoc ostendunt, nisi capiantur in aptitudine, et etiam non erant accidentia, ut hic loquimur, de hoc infra magis.

Quod ultimo tangitur de illis tribus, scilicet essentiali,per se, et convertibili, potest dici quod nihil superfluum ponit Doctor. Essentiale enim, extensive loquendo, potest poni esse in plus, quam per se, et per se, quam convertibile. Vel potest sufficienter ad propositum dici, quod ponit essentiale propter praedicata primi modi ; convertibile autem propter praedicata secundi modi: et per se propter utrumque : sed de hoc parum refert, quomodocumque exponatur judicio boni viri, cum non sit articulus Fidei. Voluit breviter Doctor ostendere, quod praeter Genus, Differentiam, Speciem, et Proprium, quae sunt praedicata essentialia, quantum ad tria prima ; et per se, quantum ad omnia ; et convertibilia, quantum ad quartum: est dare quintum praedicatum, quod est Accidens.

Ad ultimum de illa declaratione, dico quod Doctor loquitur in manifestioribus, et quomodo intelligi, et exponi universaliter debeat, dixi copiose supra, quaestione 12. cap. de Genere saepius, et in Antepraedicamentis, et alibi plerumque.

Secundo, circa quaedam dicta in solutione argumentorum occurruntaliqua motiva.

Primo, quare dixit Doctor in solutione primi principalis, accidens inesse albo potius, quam albedini, cum tamen haec sit vera, Albedo est accidens, accidens autem est in eo, ut in subjecto quod denominat, ut supra, quaest.9-10-11.dictum est.Caetera dicta in illa solutione, tacta sunt jam supra.Secundo, videtur quod male dixit in solutione secundi, et tertii principalium, quod qualitas sit accidens, ut hic est sermo de accidente, quia qualitas est abstractum a subjecto, debuit igitur dicere quale, sicut prius dixit album, et non albedo.

Item, quomodo sumendo accidens pro uno novem Praedicamentorum haec erit per se, Qualitas est accidens, cum tunc nihil aliud dicatur, quam quod qualitas est qualitas et tunc est praedicatio ejusdem de se, quae proprie non videtur praedicatio, quia non prae alio dici.

Item, videtur quod inconvenienter dicat, aliquam speciem qualitatis non esse accidens, sed proprium, ut exemplificat de visibili. Tum, quia tunc proprii esset proprium, cum cujuslibet speciei sit demonstratio: tum, quia tunc distingueretur proprium realiter a suo subjecto, sive ejusdem, sive alterius praedicamenti sit, et maxime quando esset alterius generis, cum Generalissima sint impermixta, et realiter distincta, quantum ad absoluta, ut communiter ponitur. Est etiam illud dictum contra communem scholam Scotistarum, ut patet. Alia plura possent ibi addi, quae omitto pro nunc.

Ad ista breviter respondeo. Ad primum (sicut prius, articulo secundo, exponendo litteram, tetigi) quod intentiones secundae, et maxime ista quinque Universalia, applicantur subjectis, seu fundamentis, sub illis modis significandi, sub quibus sunt praedicabilia actu exercito, secundum exigentiam talis intentionis : et quia accidentia non sunt nata praedicari de subjectis, facta prima abstractione, quae est a subjecto, ut est albedo, quare recte dixit Doctor album esse accidens, ut hic loquimur de accidente, et non albedinem. Et cum dicis, quod albedo est accidens, nego, nisi capiatur accidens primointentionaliter, et tunc est praedicatio per se, et non accidentalis.

Ad aliud dico, quod Doctor non dixit expresse qualitatem esse accidens, nisi primointentionale . Verba autem sequentia intelligenda sunt mutando abstractum in concretum, quae cum idem significent, licet tamen vario modo, non curavit mutare verba in ordine ad significatum, quia idem est, subintellexit nihilominus variationem vocis, et modi.

Ad aliud, alias saepe notavi, et maxime q. 4. Antepraedicamentorum, illam ambiguitatem. Potest enim dici, quod est praedicatio per se ejusdem de se, uno modo. Vel subtilius, quod licet accidens in proposito, et qualitas eamdem rem dicant, non tamen eumdem conceptum adaequatum, seu eamdem realitatem, aut formalitatem ejusdem rei, sicut ens, substantia, corpus vivum, animal, et homo, eamdem rem dicunt, non tamen eamdem formalitatem, sive realitatem : quare unum de alio potest praedicari, et esse communius, etiam in eodem genere. Quaere hunc 4. Metaphysicae, et alibi, et pondera bene totum examinando.

Ad aliud potest dici, quod loquitur Doctor hic famose, ex communiter concessis a Doctoribus, quantum ad realem materiam. Vel ut prius notavi, quod risibile, praeter aptitudinem quam importat, potest vel significare, vel connotare qualitatem secundae speciei. Primo tamen modo est proprium hominis.

Vel sustinendo quod esset simpliciter, et praecise qualitas, posset negari quod infertur, quia potentiae naturales sunt ita propria quod non species, neque subjecta aliorum propriorum. Vel forte status ponendus est in secundo, ut in simili saepe habet. Vel sustinendo dicta Burlei, quod solum substantiarum sunt propria simpliciter, aliorum vero non nisi secundum quid, ut potest elici ex dictis hujus 6. Metaph. quaest. 1. Sola enim substantia est subjectum supportans, seu principalis sustentationis, alia vero tanquam media quaedam inter primum et ullima : sed primi modi dicendi magis placent; et sunt potius conformes doctrinae hujus, et fundamentis saepe prius suppositis, in his quaestionibus, quare lector attendat.

Quod tangitur de distinctione Praedicamentorum facilius solveretur ex dictis hujus, sed vide copiose super 5. Metaphysicae ipsum, et alios, ut scis.

Accidens est, quod adest, et abest, praeter subjecti corruptionem, etc.