Albert the Great, De Animalibus

Quia vero tota utilitas vel potior pars utilitatis istius scientiae de animalibus in virtute spermatis et causa animae animalium consistit in eo, adhuc resumemus et dicemus de virtute spermatis et causa animae animalium secundum posteriores Peripateticos de istis.

Hi enim concorditer tradunt, quod animal completum est, quod completur in calore naturali et humore qui est subjectum caloris physici. Tale autem animal completum est, cujus corpus completum est secundum qualitates quae sunt principium generationis, quamvis non adhuc completum sit secundum quantitatem magnitudinis : eo quod ad quantitatem non habet sufficiens nutrimentum in semine patris et matris : et hoc est animal habens sanguinem in toto corpore quod generatum est ex sanguine: et hoc est duorum generum tantum, quorum unum est, cujus foetus non completur in utero, sed exit ab eo materia praeparata et completur et formatur extra : et illa sunt volatilia ovantia ova completa, eo quod materia illa ante formationem partus gravat ventrem strictum, et oportet quod exeat: et ideo praeparatur ei membrana fortis et testa, quibus conservetur ab accidentibus ne pereat extra ventrem antequam formetur : et talis ovatio omnibus convenit animalibus sanguineis.

Quae autem non habent sanguinem, generant ova incompleta : et sunt quaedam generantium ova incompleta, a quibus exeunt gusanes albi quando complentur exterius, et sunt quaedam interius nec faciunt pullos ex ovis nisi interius ex eo quod ova sua sunt mollia : et si exirent incompleta, corrumperentur ex occasionibus multis.

Adhuc autem cooperatur multa terrestreitas, quae est in hujusmodi animalibus : haec enim sunt terrestria et minoris caloris : et ideo oportet ovare et pullificare interius. Animal enim quod est magnae terrestreitatis et parvae humiditatis et modici caloris, habet sperma siccum et fngidum : et hoc est pigrum ad complendum conceptum, nisi habeat multa foventia extrinsecus, et ideo extra animal non compleret ova, sed oportuit remanere in ipso : nec materia in tali animali constaret, donec comprehenderetur et formaretur virtute spermatis, eo quod ipsum est pigrum in operationem propter frigus et siccitatem : et ideo oportuit materiam congregari in ovo : et haec est vera causa quare vipera et sibi similia et ovant intus et complent ova interius : et cum frigidum sit animal nec testae indurentur nisi per multum calidum, oportuit etiam haec ova mollia esse et viscosa.

His igitur sic determinatis circa diversitatem ovantium, loquamur de spermate, quaerentes utrum sit in ipso virtus animalis? Quia autem sperma movet ad generandum animal, et non per virtutem extrinsecam, sed per se ipsum, oportet quod in ipso sit virtus formativa et nutritiva, per quam in nutrimentum sui materiam habeat unde formet et compleat membra. Generatio enim membrorum a spermate non est simul: quoniam satis constat per inspectionem abortus, quod cor est quod primo formatur in omnibus animalibus, et in animalibus in quibus non est cor formatur membrum primo quod est loco cordis. Et sicut cor primo est in vitae participatione, ita ultimum est in moriendo : vita enim diutius est in ipso quam in aliquo membrorum aliorum. Non enim est verum, quod quidam dicunt hepar aut pulmonem primo formari ante cor, sed in abortu latere propter parvitatem. Si enim parvitas esset causa latentiae, deberet cor magis latere quam hepar vel pulmo, quia minus est ipsis, et tamen in abortu apparet expresse quando non apparent alia membra interiora quae sunt hepar et pulmo et cerebrum. Excessus enim virtutis est in semine patris supra semen matris in generatione naturali : et haec duo conjunguntur sicut motor et motum.

Operator autem sanguinis unde descinditur semen et generator, est hepar secundum aliquos : hoc enim dicit Galenus : sed, secundum Aristotelem, operator sanguinis est cor, et ab ipso descinditur sperma, sicut patet per antedicta. Sed sperma quod separatur a sanguine, non completur a corde vel hepate, sed potius a vasis seminariis : et postquam

completum est, ejicitur a corpore maris in matricem : et tunc movet guttam ibi inventam tali ordine, ut primo creet in ea sedem vitae ante alia membra quae sedes est cor : et deinde a corde sicut a membro primo diffunditur virtus, quae est principium creationis et formationis aliorum membrorum omnium secundum ordinem : et tunc inducitur anima, eo quod virtus masculina profundatur in gutta foeminae, sicut spiritus profundatur in eo cujus est spiritus : sicut enim diximus sperma masculinum aut totum aut fere totum convertitur in spiritum, et corpus embryonis sumitur a gutta matris : et postquam totum simul coagulatum fuerit animatum, movebitur ab anima ad complendum membra. Haec autem anima est, de qua diximus, quod est animae actus et similitudo, et maxime est sicut anima nutritiva : eo quod alterius animae in ipsa tunc non manifestatur effectus. In spermate autem est albedo propter multitudinem spiritus generati in ipso : et ideo etiam quando exit a corpore et infrigidatur, efficitur fuscum et subtilius et aquosum, non quod spissitudo sua sit ab aere, sed potius ab ampullis spiritus, sicut dictum est superius.

Cum autem gutta faeminae quieverit, et apprehensa fuerit ab operatione et terminatione spermatis, quae sunt principaliter determinatae ad animam sensibilem, datur ei anima sensibilis : et quando quidem virtus sensitiva est ut potentia animae rationalis, tunc sine dubio rationalis et sensitiva sunt idem subjecto, et una Completur in infusione cum alia : sicut etiam simul complentur membra pertinentia ad sensum, et pertinentia ad rationem : quoniam ambae istae virtutes animae aliquando fundantur in membro uno secundum operationes. Non autem sic est de membris nutritivis : et hujus causa est, quia membra animalium non communicant omnia in sensu, sed omnia communicant in nutrimentum accipiendo: propter quod oportet guttam quae forma- tur, esse participantem nutritiva : sicu enim inferius ostendemus, virtus nutritiva quae primo trahit nutrimentum ante figuram membrorum nutritivorum est a membris substantia : sed illa quae venit post et est in membris jam formatis quae nutritiva membra vocantur, absque dubio est a patre : eo quod eadem est in subjecto cum virtute sensitiva in animalibus. Prima ergo nutritiva venit a matre et transit, et manet ea quae est a parte. Quando autem cor et cerebrum formata sunt, tunc jam infunditur anima rationalis, licet tunc separetur ab anima sensibili : quia rationalis diu manet materialis : eo quod nondum adhuc erit discreta, sed potius in talibus erit sicut est in ebrio et epileptico : sed continue completur ab extrinseco intellectum conferente, sicut in libro de Intellectu et Intelligibili est ostensum. Caeterae autem virtutes sensibiles complentur completione organorum, et aliis rebus corporeis. Si enim puer diceretur primo habere substantiam sensibilem, et postea adipisci animam vel substentiam rationalem, permutaretur de specie ad speciem, et forma substantiali ad formam : quod dicere est absurdum.

Amplius autem principium quod paratum est ad inducendum animam in conceptum, non potest esse de natura caloris ignei : sed oportet quod sit a calore quem operantur corpora caelestia : et ille est calor elevans valde et nobilitans complexionem, ita quod proportionat eam aequalitati caeli per virtutem qua calor a caelo informatur. Et hujus experimentum est, quia calor ignis exsiccat oculos et alia humida corpora : et iste calor format ea : et propter hoc etiam habet effectum in conferenda vita quem non posset habere calor ignis. Calor igitur iste est qui dat vitam in eo quod adaptat corpora inferiora caelestibus: et quando sunt adaptata, tunc recipiunt vitam : et haec quidem vita communiter ab hoc calore respersa est in corporibus siccis plantarum, et in corporibus humidis animalium.

Amplius in spermate est quaedam sub-

stantia prima quae primitus hanc recipit vitam, et illa substantia est spiritus pulsans in spermate, et hic spiritus defert hunc calorem de quo diximus : et sic efficitur causa formativa omnium partium spermatis decoquendo ipsum et aptando per virtutem separata a corpore, quae est virtus animae, quae licet separata sit, ita quod non sit corporalis virtus, non tamen ita est separata quod nullo modo operetur in corpore. Si enim secundum omnem modum recederet a corpore physico, distraheretur in infinitum : quod esse non potest in virtutibus physicis. Iste igitur spiritus est corpus divinum, et sua proportio ad alias virtutes animae et partes materiae artificiati : et sicut in omnibus activis et operativis intellectus practicus est melior et efficacior inter virtutes incorporeas, ita spiritus iste melior et efficacior inter virtutes et substantias corporeas : et haec substantia spiritus numquam recedit a spermate, quamdiu durat sanum in matrice : ipse enim mutat in se humores spermatis subtiliorem et implet guttam spermatis foeminae ventositate spirituali, non ventositate inflativa, sicut quidam imperitorum medicorum tradiderunt : et ille ventus spiritualis est spiritus, qui perforando guttas faeminae vehit virtutes in omnem partem spermatis, sicut facit coagulum in lacte, sicut diximus in ante habitis.

Propter quod etiam istud sperma non vere est pars materialis membrorum, sed potius est principium spiritus transeuntis per membra operantis ea. Non enim est putandum quod sperma istud ad nihilum redigatur : quinimo sciendum, quod ipsum convertitur in id quod est nobilius in concepto : et hoc est spiritus. Sic enim sperma viri contingens humorem faeminae, commiscetur ei, et dirigit et movet ipsum, et movetur ab eo : sicut omne quod movet physice, movetur ab eo quod movet : propter quod etiam tandem vincitur a materia propter multitudinem materiae, et declinat ad proprietatem materiae, quae est a foemina : sicut semina multoties seminata, tandem declinant ad naturam terrae in qua seminantur, sicut superius diximus de cautibus Romanis.

Amplius non totum sperma vadit in matricem, nec semper totum quod vadit ad matricem, operatur, sed aliqua pars illius quae virtute et qualitate sua operatur potius quam quantitate : et aliquando est adeo parva, quod valde parvum conceptum operatur : sicut ego vidi in Colonia puellam quae in aetate novem annorum non habebat quantitatem infantis unius anni.

Amplius autem quaedam animalia sunt, quae non habent vulvas, sed potius recipiunt sperma sub diaphragmate, et ibi impraegnantur ex eo, sicut aves ovantes: et hoc sperma projicitur a mare, et attrahitur a foemina, quae licet fortes virtutes attractivas habeat, tamen calor multum juvat ad hoc quod ascendat. Duplici enim adjutorio indiget omne semen, scilicet nutrimenti convenientis extra, et aere conveniente qui circumstat sine alio circumstante, sicut est venter, vel terra in seminibus plantarum.

Amplius autem omne conceptum indiget duplici nutrimento : primo videlicet, et secundo. Et primum quidem concipitur in ipso semine plantarum et animalium : secundum autem est attractum.

Adhuc autem primum membrum quod est in concepto est cor : et illud fit a nutrimento quod est intraneum spermati. In aliis autem trahit nutrimentum ab extrinseco : et primo quidem a viciniori loco trahit, et tandem trahit ex longinquo. Possibile autem est, quod in quibusdam generibus piscium virtutes sexuum conjunctae sunt, sicut in plantis : et in talibus non invenitur masculus distinctus a foemina, sed in eis utraque virtus est similis. Maris igitur virtus parat et habilitat et format materiam, sicut patet per antedicta.

Ex omnibus autem dictis non improbamus dictum Galeni, quin a muliere exiens sperma virtutem habeat informa-

tivam : hanc autem non dicimus esse nisi virtutem praeparantem et habilitantem materiam, ut opus accipiat ab operatore qui est sperma viri.