COLLATIONES MONASTICAE, quod nomen Bonaventura aliique illis imponunt piis et salutaribus sermonibus, quos Franciscus de regula ac vitae perfectione c

 Coll. I. De pusillo grege multiplicando.

 Coll. II. De vocatione fratrum minorum et de praedicando verbo Dei.

 Coll. III. De religiosa habitatione in eremitoriis

 Coll. IV. De vera obedientia.

 Coll. V. De sancta paupertate.

 Coll. VI. De vitando mulierum aspectu et conversatione.

 Coll. VII. De petenda eleemosyna cum fiducia.

 Coll. VIII. De discretione in corpore alendo.

 Coll. IX. De indiscreta aemulatione in abstinentia sectanda.

 Coll. X. De tolerandis quantis per necessitatibus.

 Coll. XI. De laetando spiritualiter in Domino.

 Coll. XII. De humilitate et pace erga clericos servanda.

 Coll. XIII. De cognoscendo servo Dei.

 Coll. XIV. Quid Deo magis placeat, orare vel praedicare?

 Coll. XV. De litteris incumbentibus et doctoribus.

 Coll. XVI. De vanis et tumidis praedicatoribus.

 Coll. XVII. De conditionibus et laude boni praedicatoris.

 Coll. XVIII. De murmuratione et detractione.

 Coll. XIX. Quod fratres non vocentur magistri.

 Coll. XX. Quae bona proveniant ordini ex subjectione ad ecclesiam.

 Coll. XXI. De tribulationibus religionis et regulae sectatorum.

 Coll. XXII. De sancta conversatione inter fideles.

 Coll. XXIII. Quomodo procedendum sit ad infideles.

 Coll. XXIV. De meditanda assidue Christi passione.

 Coll. XXV. Quare, postquam generalis officium deposuit, toleravit fratrum defectus.

 Coll. XXVI. De conditionibus, quibus insigniri debet minister generalis.

 Coll. XXVII. De conditionibus ministrorum provincialium.

 Coll. XXVIII. Qualiter conversandum sit in monasterio sanctae Mariae de angelis, et quod nullatenus a fratribus dimittatur.

Coll. XVI. De vanis et tumidis praedicatoribus.

Multi sunt fratres, qui totum suum studium et totam suam solicitudinem ponunt in acquirendo scientiam, dimittentes vocationem suam sanctam extra viam humilitatis et sanctae orationis mente et corpore evagando, qui, cum populo praedicaverint et noverint aliquos inde aedificari vel ad poenitentiam converti, inflantur et extollunt se de opere et lucro alieno, cum tamen magis in condemnationem et in praejudicium suum praedicaverint et nihil ibi secundum veritatem operati fuerint, nisi tanquam instrumenta illorum, per quos vere Dominus fructum hujusmodi acquisivit. Nam quos credunt propter scientiam et praedicationem suam aedificari et ad poenitentiam converti, Dominus orationibus et lacrymis sanctorum pauperum, humilium et simplicium fratrum aedificat et convertit, licet ipsi sancti fratres ut plurimum ignorent. Sic enim est voluntas Dei, ut illud nesciant, ne inde valeant superbire. Isti sunt, fratres mei, milites tabulae rotundae, qui latitant in desertis et in locis remotis, ut diligentius vacent orationi et meditationi, sua et aliorum peccata plorantes, viventes simpliciter et humiliter conversantes, quorum sanctitas a Deo cognoscitur et aliquando fratribus et hominibus est ignota. Horum animae ab angelis Deo praesentabuntur, tunc Dominus ostendet illis fructum et mercedem laborum suorum videlicet multas animas, quae suis exemplis, orationibus et lacrymis sunt salvatae et dicit illis: Filii mei dilecti, ecce tot et tales animae salvatae sunt vestris orationibus, lacrymis et exemplis et "quia super pauca fuistis fideles, supra multa vos constituam. " Alii enim praedicaverunt et laboraverunt sermonibus sapientiae et scientiae suae, et ego meritis vestris fructum salutis operatus sum; ideo suscipite laborum eorum mercedem et fructum meritorum vestrorum, qui est regnum aeternum, quod humilitatis et simplicitatis vestrae atque orationum et lacrymarum vestrarum violentia rapuistis. Sicque isti portantes manipulos suos, id est, fructus et merita sanctae humilitatis et simplicitatis suae, intrabunt in gaudium Domini laetantes et exultantes; illi vero, qui non curaverunt nisi scire et aliis viam salutis ostendere, nihil operantes pro se, ante Christi tribunal astabunt nudi et vacui et solius confusionis et verecundiae et doloris manipolos deferentes. Tunc ventas sanctae humilitatis et simplicitatis sanctaeque orationis et paupertatis, quae est vocatio nostra, exaltabitur, glorificabitur et magnificabitur, cui veritati ipsi inflati vento scientiae detraxerunt vita et vanis sermonibus scientiae suae dicentes, ipsam veritatem esse falsitatem et tanquam caeci eos, qui ambulaverunt in veritate, persequentes. Tunc error et falsitas opinionum suarum, per quas ambulaverunt, quas esse veritatem predicaverunt, per quas in caecitatis foveam multos praecipitaverunt, in dolore et confusione et verecundia terminabitur, et ipsi cum suis tenebrosis opinionibus in tenebras exteriores cum tenebrarum spiritibus demergentur.