Lectio 1

Monuit apostolus Corinthios qualiter se in futuro debeant habere, hic commendat eos de bonis praeteritis. Sed ut fiat quaedam continuatio praeteritorum ad futura, primo concludit admonitionem; secundo vero commendat eos, ibi multa mihi fiducia, etc..

Circa primum tria facit.

Primo ponit admonitionem; secundo inducit exemplum sui ipsius ad admonitionem servandam, ibi capite nos, etc.; tertio ponit admonentis intentionem, ibi non ad condemnationem vestram, etc..

Circa primum tria facit. Primo ponit motivum ad observantiam admonitionis, et hoc est promissio eis facta. Et ideo dicit has igitur habentes promissiones charissimi, scilicet quod deus habitet in nobis, et recipiat nos, etc..

Secundo ponit admonitionem, cum dicit: mundemus, etc.. Et hoc ideo, quia promissiones istae non dantur nisi mundis, et ideo mundemus nos ab omni inquinamento carnis et spiritus, id est carnalium et spiritualium vitiorum. Is. LII, 11: mundamini, qui fertis vasa domini, etc..

Ubi sciendum est, quod omne peccatum quod consummatur in delectatione carnis est carnale; illud vero quod consummatur in delectatione spiritus, est spirituale. Et inde est quod peccata carnalia, si considerentur quantum ad sui consummationem, sunt duo tantum, scilicet gula et luxuria, caetera vero peccata sunt spiritualia. Si vero considerentur quantum ad sui originem, sic omnia peccata possunt dici carnalia, quia omnia ex conceptione carnis originem habent, et hoc modo loquitur ad Gal. V, 19: manifesta sunt autem opera carnis, etc..

Tertio ponit modum implendi admonitionem, ibi perficientes, etc..

Posset enim aliquis dicere: numquid non sumus mundati in baptismo? et ideo addit perficientes sanctificationem, id est perficimus emundationem inchoatam in baptismo.

Sanctus enim idem est quod mundus. Lev. XI, 44 et XIX, 2: sancti estote, quoniam ego sanctus sum, etc..

Perficiamus, inquam, quia philosophi conati sunt perficere et non potuerunt, quia non potuerunt omnia peccata vitare: quantumcumque enim aliqua peccata vitarent et exercerent actus virtutum, adhuc tamen remanebat in eis peccatum infidelitatis. Et ideo in vero cultu dei solum perficitur emundatio, et hoc est quod dicit in timore, id est, in cultu, dei. Eccli. XXV, 14: timor domini, etc..

Sed contra Col. III, 14: super omnia charitatem habentes, quae est vinculum perfectionis.

Non igitur perficitur sanctificatio in timore dei, sed in charitate dei.

Respondeo. Dicendum est quod hic loquitur de timore filiali, qui est charitatis effectus, et non de servili, qui contrariatur charitati.

Dicit autem in timore, ut doceat nos habere affectum ad deum cum quadam reverentia et sollicitudine. Amor enim causat securitatem, quae quandoque negligentiam parit, sed, qui timet, semper est sollicitus.

Consequenter cum dicit capite nos, etc., in exemplum se praebet, quasi diceret: accipite nos in exemplum. I Cor. XI, V. 1: imitatores mei estote, etc.. Ego enim mihi cavi ab immunditia per sanctificationem, quia neminem laesi.

Ubi notandum quod tripliciter potest aliquis laedere proximum, et nullo istorum modorum laesit aliquem. Primo in persona, et quantum ad hoc dicit neminem laesimus, scilicet in persona, sicut faciunt mali domini, Mich. III, 2: violenter tollitis pellem eorum, etc.. Secundo quantum ad famam, inducendo eos, vel exemplo vel persuasionibus, ad malum, et quantum ad hoc dicit neminem corrupimus. I Cor. XV, 33: corrumpunt bonos mores. Tertio quantum ad subtractionem bonorum, et quantum ad hoc dicit neminem circumvenimus, id est in bonis fraudavimus.

I Thess. IV, 6: ne quis circumveniat, etc..

Consequenter cum dicit non ad condemnationem vestram, etc., aperit suam intentionem, quasi dicat: non dico hoc condemnando vos, sed ut emendemini. Mala enim praeterita propter duo consueverunt commemorari. Aliquando ad condemnationem, et hoc quando non est ultra spes correctionis; aliquando autem ad emendationem, ut scilicet corrigantur, et hoc modo loquitur hic non ad condemnationem vestram, etc..

I Cor. VII, 35: haec ad utilitatem vestram dico, etc..

Et ratio huius est, quia gaudeo de bono vestro, praediximus enim quod vos estis, etc..

Supra III, 2: epistola nostra vos estis scripta in cordibus nostris. Phil. I, 7: eo quod habeam vos, etc..

Estis, inquam, in cordibus nostris, scilicet ad commoriendum et ad convivendum.

Quod potest intelligi de morte culpae, et de morte naturali. De morte culpae, ut non intelligatur quod nos simus parati ad commoriendum vobiscum, id est quando vos peccatis, nos volumus peccare, sed quod mortem culpae vestram eo dolore accipimus quo nostram.

II Cor. XI, 29: quis infirmatur, et ego non infirmor? I Cor. XV, 31: quotidie morior, etc.. Et ad convivendum, quia ita gaudeo de bona vita vestra in gratia, sicut et de nostra. De morte vero naturali, ut intelligatur ad commoriendum, id est paratus sum mori pro vobis, infra XII, 15: libentius impendar, et superimpendar, etc., et ad convivendum, id est ut desiderem vos esse socios in vita aeterna, II Tim. II, 11: si commortui sumus, et convivemus.