S. AURELII AUGUSTINI HIPPONENSIS EPISCOPI SOLILOQUIORUM LIBRI DUO .
CAPUT PRIMUM. Precatio ad Deum.
CAPUT IV. Certa scientia quae.
CAPUT V. Dissimilium eadem aut par scientia.
CAPUT VI. Sensus animae in quibus percipit Deum.
13. Cum ergo sanos habuerit oculos, quid restat? A. Ut aspiciat. R.
CAPUT VII. Fides, spes, charitas quo usque necessariae.
CAPUT VIII. Quae ad cognoscendum Deum necessaria.
CAPUT X. Amor rerum corporis et externarum.
21. R. Dolor corporis restat, qui te fortasse vi sua commovet. A. 0881 R
CAPUT XIII. Quomodo et quibus gradibus perspiciatur sapientia. Amor verus.
CAPUT XIV. Ipsa sapientia medetur oculis ut videri possit.
CAPUT XV. Anima quomodo cognoscitur. Fiducia erga Deum.
CAPUT PRIMUM. De immortalitate hominis.
CAPUT IV. Ex falsitatis seu veritatis perpetuitate possitne colligi animae immortalitas.
8. R. Defini ergo verum. A. R. A. 0889 R. A. R. A.
CAPUT VI. Unde falsitas, et ubi.
10. R. Prius quid sit falsum, etiam atque etiam ventilemus. A. R. A. R. A. R. A. R. A. R. A.
CAPUT VII. De vero et simili. Soliloquia cur dicta.
CAPUT VIII. Unde verum aut falsum.
CAPUT IX. Quid falsum, quid fallax et quid mendax.
CAPUT X. Quaedam eo vera quo falsa.
CAPUT XI. Disciplinarum veritas. Fabula quid. Quid sit grammatica.
CAPUT XII. Quot modis quaedam sint in alio.
CAPUT XIII. Immortalitas animae colligitur.
24. R. Noli gemere, immortalis est animus humanus. A. R. A. R. A. R. 0897
CAPUT XIV. Excutitur superior syllogismus.
CAPUT XV. Veri et falsi natura.
CAPUT XVI. An meliora deteriorum nominibus vocari possint.
CAPUT XVII. Num aliquid ex omni parte falsum sit aut verum.
CAPUT XVIII. An vere sit corpus.
33. R. What need is there any longer than that we should inquire concerning the science of disputation? For whether the figures of Geometry are in the Truth, or the Truth is in them, that they are contained in our soul, that, is, in our intelligence, no one calls in question, and through this fact Truth also is compelled to be in our mind. But if every science whatever is so in the mind, as in the subject inseparably, and if Truth is not able to perish; why, I ask, do we doubt concerning the perpetual life of the mind through I know not what familiarity with death? Or have that line or squareness or roundness other things which they imitate that they may be true? A. In no way can I believe that, unless perchance a line be something else than length without breadth, and a circle something else than a circumscribed line everywhere verging equally to the centre. Why then do we hesitate? Or is not Truth where these things are? A. God avert such madness. R. Or is not the science in the mind? A. Who would say that? R. But is it possible, the subject perishing, that that which is in the subject should perdure? A. When could I imagine such a thing? R. It remains to suppose that Truth may fail. A. Whence could this be brought to pass? R. Therefore the soul is immortal: now at last yield to thine own arguments, believe the Truth; she cries out that she dwelleth in thee, and is immortal, and that her seat cannot be withdrawn from her by any possible death of the body. Turn away from thy shadow, return into thyself; of no meaning is the destruction thou fearest, except that thou hast forgotten that thou canst not be destroyed. A. I hear, I come to a better mind, I begin to recollect myself. But I beg thou wouldst expedite those things which remain; how, in an undisciplined mind, for a mortal one we cannot call it, Science and Truth are to be understood to be. R. That question requires another volume, if thou wouldst have it treated thoroughly: moreover also I see occasion for thee to review those things, which, after our best power, have been already examined; because if no one of those things which have been admitted is doubtful, I think that we have accomplished much, and with no small security may proceed to push our inquiries farther.
CAPUT XIX. Veritas immortalis arguit animae immortalitatem.
33. R. Quid ergo jam opus est ut de disciplina disputationis requiramus? Sive enim figurae geometricae in veritate, sive in eis veritas sit, anima nostra, id est intelligentia nostra, contineri nemo ambigit, ac per hoc in nostro animo etiam veritas esse cogitur. Quod si quaelibet disciplina ita est in animo, ut in subjecto inseparabiliter, nec interire veritas potest; quid, quaeso, de animi perpetua vita, nescio qua mortis familiaritate dubitamus? An illa linea vel quadratura vel rotunditas habent alia quae imitentur ut vera sint? A. Nullo modo id possum credere, nisi forte aliud sit linea quam longitudo sine latitudine, et aliud circulus quam linea circumducta undique ad medium aequaliter vergens. R. Quid ergo cunctamur? An ubi ista sunt, veritas non est? A. Avertat Deus amentiam. R. An disciplina non est in animo? A. Quis hoc dixerit? R. Sed forte potest, intereunte subjecto, id quod in subjecto est permanere? A. Quando mihi hoc persuadetur? R. Restat ut occidat veritas. A. Unde fieri potest? R. Immortalis est igitur anima: jamjam crede rationibus tuis, crede veritati; clamat et in te esse habitare, et immortalem esse, nec sibi suam sedem quacumque corporis morte posse subduci. Avertere ab umbra tua, revertere in te; nullus est interitus tuus, nisi oblitum te 0902 sese quod interire non possis. A. Audio, resipisco, recolere incipio. Sed, quaeso, illa quae restant expediasquomodo in animo imperito, non enim eum mortalem dicere possumus, disciplina et veritas esse intelligantur. R. Aliud ista quaestio volumen desiderat, si eam vis tractari diligenter: simul et illa quae, ut potuimus, investigata sunt, recensenda tibi esse video; quia si nihil eorum quae concessa sunt dubium est, multum nos egisse arbitror, nec cum parva securitate caetera quaerere.