APPENDIX III. 255

Ex instr. S. C. S. Officii 6 Iulii 1817. (ad Praef. Mission. Martinicae, Guadalupae etc.) De matrimoniis clandestinis.

In medium afferemus theologorum, canonistarum opinionem, mul- tiplices S. C. Concilii resolutiones, recentem denique Pii fel. rec. Papae YI decisionem, in eius epistola in forma Brevis, Episcopo Lu- cionensi in Gallus directa die 28 Maii 1793 quae incipit Perlectae sunt § 3. in quibus ponitur legem tridentinam, quoad suum effectum, sus- pensam remanere etiam quoad illa loca, in quibus fuit publicata, atque in observantia servata, quoties aut non amplius observari potest, aut non observari potest quia pericula et obstacula insuperabilia, aut superatu difficilia offendantur : idque accidit, quando aut parochi desunt, aut facilis ad eosdem, et tutus non patet accessus.

Hisce tamen in casibus coniugatorum dispositio se praesentandi cum primum licuerit, proprio parocho, seu vices eius obtinenti, ut nu- ptialem benedictionem consequantur, laudari meretur, non quidem ea de causa, quod haec pro validitate ipsorum matrimonii, iam valide in eius absentia contracti, necessaria sit, sed potius, ut gratis et peculiaria auxilia sacro huic ritui adnexa, consequantur, atque, statim ac valent, eoque modo quo valent, satisfaciant Ecclesiae praecepto, impiorandi a proprio sacerdote earum nuptiarum benedictionem, quae sine ipso iam antea initae valide fuerunt.

Neque supervacaneum erit hic memorare etiam ante Tridentini irrita matrimonia clandestina reddentis decretum, matrimoniorum sine parocho et testibus celebrationem illicitam atque peccato obnoxiam fuisse. Id enim perspicue non solum ex ipso Tridentini Decreto (de reform. Matrim. Sess. XXIV) colligitur, verum etiam a quamplurimis priorum Patrum Ecclesiaeque Doctorum testimoniis, a quibusdam Con- ciliorum generalium, provincialiumque sanctionibus, atque ab illis prae- sertim Conciliorum Lateranensium III et IV nec non Londinensis, et Toletani (1) ; a responsis Nicolai I ad consulta Bulgarorum etc. Quam- obrem illis in locis, ad quae Tridentini lex haud extenditur, seu quia minime publicata fuerit, aut in desuetudinem abierit, vel quod obser- vatu impossibilis, aut difficilis fuerit, matrimonium quidem, non servata conciliari forma, irritum et nullum non est, illicitum tamen atque cul- pabile erit ob actualem Ecclesiae legis (quando haec facile servari potest) violationem, aut ob actualem ad eam violandam comparationem, respectu ad eos, qui ipsius observandae, ubi opportunitas aderit, animum minime habent.

(1) Ap. Drouen De Re Sacramentaría.