NICOTEREN. ET TROPIEN. 393

celebrare facit in huiusmodi privatis oratoriis, tam in Dioe- cesi, quam extra satisfaciant praecepto Ecclesiae de audienda missa: » S. C. rescribendum censuit: « Ad I. Privilegio Epi- scoporum ut supra concesso in cap. fin. de priv. in VI non fuisse derogatum a S. C. Tridentini, nec a decreto s. m. Pauli V super oratoriis privatis. Ad II. Omnes interessen- tes satisfacere praecepto missae diebus festis. » Rem tamen conficit Decretum a S. C. C. latum die 15 Decembris 1703 et dein s. m. Clementis XIV approbatione roboratum. In eo enim E E . P P . animadvertebant , plures abusus hac in re , opera nonnullorum Episcoporum, praesertim in regno Nea- politano et in ipsa Neapolis civitate, irrepsisse ; « siquidem nonnulli Episcopi etiam in aliena dioecesi et extra domum propriae habitationis, in privatis laicorum domibus erigi fa- ciunt altare, ibique per unum aut plures ex suis cappellanis vivificam Christi hostiam immolare etc. » Quibus abusibus occurrere volentes expresse declaraverunt : « Episcopis et his maioribus Praelatis, etiamsi Cardinalatus dignitate fulgen- t i u s , neque sub praetextu privilegii clausi in corpore iuris, neque alio quocumque titulo ullo modo licere extra domum propriae habitationis in domibus laicis, etiam in propria dioe- cesi, quod fortius intelligitur in alia, etiamsi dioecesani con- sensus adhiberetur, erigere altare ibique sacrosanctum missae sacrificium celebrare seu celebrari facere etc. »

Tandem commemoranda etiam videntur, quae leguntur apud Gardellini Decret. Aut. C. SS. RR. v. 3, pag. 108 et seq. edit. tertiae, quae licet circa Episcopos mere titulares versentur, nihilominus et Episcopi extra dioecesim degenti- bus aliquomodo possunt aptari: - ibi - « Quum non una ea- demque sit auctorum omnino sententia de privilegiis, quibus Episcopi titulares praesertim gaudent relate ad missae cele- brationem , dum in propria vel aliena Dioecesi peragantur, ad quascumque eliminandi dubitationes, sequentia dubia in ordinario conventu Sac. Ri t . diei 22 Augusti 1818 Emis et Rmis Patribus enucleanda proposita sunt, nimirum : « 1.° Se un Vescovo titolare possa, senza uno speciale Rescritto eri-