510 APPENDIX V.

S. Poenitentiaria Ap. 8 Aprilis 1890. - Ep. Nicotrsen et Tropien.

Dubium quoad poenitentiam imponendam in dispensationibus matrimonialibus.

In dispensationibus matrimonialibus a S. Poenitentiaria expeditis, saepe, iuxta causas expositas, inseritur clausula: cum gravi et diuturna poenitentia salutari; et in quibusdam aliis legitur haec praescriptio: cum gravi poenitentia salutari. Attenta hodie dominanti corruptione, pessimaque dispensatorum voluntate, qui quidem labiis promittunt, ac deinde promissa non exequuntur, atque etiam aliquoties impotentia eo- rum, eo quod a mane ad vesperam labori incumbere debeant, ut sibi victum comparent, quaeri tur: - Potestne iniungi poenitentia per tres tantum menses, verum pluribus per hebdomadam vicibus adimplenda, quando praescripta est gravis et diuturna, ac per unum solum men- sem, cum statuta fuit gravis poenitentia salutaris, idque ad evitandum novum sponsorum peccatum, stante firma certitudine, quod, celebrato semel matrimonio, iam nihil amplius curent, cum gravi propriae con- scientiae damno?

R. In praefinienda poenitentiae qualitate, gravitate, duratione etc., quae dispensants aut delegati arbitrio iuri conformi remittuntur, neque severitatis, neque humanitatis fines esse excedendos, rationemque ha- bendam conditionis, aetatis, infirmitatis, officii, sexus etc. eorum quibus poena irrogari iniungitur.

S. Poenitent. Ap. 2 Iulii 1891. - Dubium quoad absolutionem

a censuris praemittendam etc.

Utrum casu quo nullam praevidet Ordinarius censuram ab orato- ribus fuisse contractam, debet nihilominus Ordinarius, qui dispensatio- nem matrimonialem vi alicuius indulti concedit, clausulam absolutionis ad cautelam praemit tere, quam Sacra Poenitentiaria et Apostolica Da- taria praemittere consueverunt.

R. Absolutionem a censuris, in casu de quo agitur , laudabiliter praemitti.

S. C. S. Officii 18 Martii 1891. - Declaratio quoad reticitam copulam.

Dispensationes matrimoniales super quovis impedimento, sive agatur de matrimoniis invalide contractis, sive de contrahendis, esse validas etiamsi copula, vel consilium et intentio per eam facilius gratiam im- petrandi, relicita fuerint.