AdminBookmark

Altercatio de utroque Iohanne
Baptista et Evangelista.

1. Sanctissimo in Christo patri,
Catholicae quem sanctae matri

Praefecit caeli dominus
Ecclesiae pro defensore,
Pro duce simul et pastore,
Rectore nihilominus,
2. Benigno domino Iohanni,
Pontificatus cuius anni

Diesque sunt pacifici,
Scribenti servum se servorum,
Sit quamvis princeps domi-
norum,
Magnifico pontifici,
3. Romanae sedi praesidenti,
Praerogativis adfluenti

Virtutum multiplicibus
Scholaster Franco Mesche-

densis,
Dioecesis Coloniensis,
Se flexis cum poplicibus
4. Ad gratiae stillifluorum
Desiderata beatorum

Devota pedum oscula
Et supplicem non dedignari
Exigua nec aspernari
Haec pauperis munuscula,

5. Quae utriusque tam baptistae
Iohannis quam evangelistae

De vita sub compendio
Sunt ex scripturis fabricata,
Sub rudi rhythmo conglobata

Cum neutrius dispendio.

6. Ut autem Christo largiente
Concepta queam sana mente

Feliciter perficere,
Tu, dominorum dominator,
Sis benedictionis dator
Me iubens benedicere,

7. Ut nova quaedam propalentur
Memoriaeque commendentur,

Stent linguae sub silentio ;
Nam pridem de discipulorum
Maioritate meritorum

Ut oritur contentio,

8. Sic fama fida referente
Clamore grandi deferente

Nunc de Iohanne duplici
Stat causa duas inter partes,
Quae litigandi norunt artes

Devotione supplici.

9. Pars prima ponit, quod baptista
Sit dignior evangelista

Sanctorum in collegio,
Pars alt'ra natum Zebedaei
Praeponit ut amicum Dei

Amoris privilegio.

10. Dum saepe partes hoc prae-
tendunt
Et iterantes hoc contendunt

Non functae rationibus,
Pars prima dicit: Imbrigamur
Nec altercando disbrigamur
His cavillationibus.

11. Si placet ergo, quiescamus,
Ne stultae tamquam incurra-
mus

Garrulitatis vitium,
Et, si quid iuris habeamus,
Hoc alternatim deducamus

Sollerter in iudicium.
12. Et abigamus tam probrosa
Quam verba contumeliosa

Quascunque dilatorias
Ac frivolas exceptiones
Et quasvis oppositiones

Fori declinatorias.
18. Cum simus ambae moniales
Et causae mere spiritales,

Vitetur omnis pactio,
Ut auro gemmis ac argento
Seu quovis dato vel retento

His dirimat transactio.
14. Ad arbitros non incurramus,
In ipsos nec compromittamus

Huiusmodi discordia,
Pacifice quod dirimatur
Seu hac in lite statuatur

Pax, treuga, seu concordia.

15. Sed quidquid iuste iudicantis,
Acutius rem erimantis,

Decreverit sententia,
Hoc pio prosequamur voto
Et nisu contemplamur toto

Summaque diligentia.

16. Pars alt'ra dicit: advocati
His assint, testes adprobati,

Procuratores garruli,
Apparitores et praecones,
Notarii, tabelliones
Et literarum geruli,

17. Clientulique defensores
Et iustus iudex, assessores,

Quod partis sit, pars usitet ;
Hiclepus est, hic est et campus,
Ius suum agat hic Melampus,

Lis suo marte cursitet.

18. Et in his ultra non moremur,
Sed litem cito contestemur
Praestemus et iura mina,
Calumnias et evitemus
Et fraudes quaslibet, iuremus
Malitiae sacramina.

19. Pars prima citans pro baptista
Fidelis velut agonista

Dilectum suum praetulit,
Ut litis enodaret modum
Agressa litem in hunc modum

Libellum suum obtulit:

20. Dilectus meus, pro quo certo
Est vox clamantis in deserto,

Hic omne nefas odiit,
Hoc inter natos mulierum,
Ut attestatur verbum veram,
Non maior ullus prodiit.
21. Hic prius notus quam formatus
A Deoque sanctificatus

In uteri voragine,
Vir magnus iste, puer purus,
Vir abstinens, non Epicurus,
Ut sacrae tradunt paginae.

22. Istius ortus modo miro
Vetusta matre, sene viro

Mirando surgit ordine
Ex plebe iusta prophetali
Levitica, pontificali

Sacerdotali cardine.
23. Sacerdos iustus Zacharias
Abiae vicis sequens vias

Ingressus templum Domini,
Ut certum suae sortis pensum
Exsolvens poneret incensum,

Ut incumbebat homini,
24. A Gabriele salutatur,
Et partus sibi nuntiatur,

Non credens mutus tacuit ;
Concepit anus posthocprolem,
Concepti fetus sentit molem,

In utero, quo iacuit.

25. Se fetam noscens non fecunda
Stupescit, nutat, verecunda

Se celat quinque mensibus,
Concepto post hoc salvatore
Naturam contra novo more

Humanis non de sensibus.

26. Festinans virgo mente sana
Iudaeae scandit ad montana,

Subintrat senis limina ;
Elisabeth agnoscit anus,
Quem divina coniunxit manus,

Ut mundi tollat crimina.

27. A matre matre salutata
Exsultat proles Deo grata

Sub uteri carceribus,
Sic nondum natus nondum

natum
Prophetat, vates vatem vatum
In virginis visceribus.

28. Et manet virgo sic onusta
In domo senis cum vetusta
Per menses ternos obse-
quens,
Cognatae seni gravidatae
Iuvencula benignitate

Hanc et honore prosequens.

29. Post hoc dum anus natum
fudit,
Sacerdos mutus stilo cudit

Scribens immutabiliter:
Iohannes hoc est huius nomen,
A Gabriele cuius omen
Praedictum est humiliter.

30. In voce pater praeadflictus
Prophetans carmen Bene-
dictus
Laxata voce praecinit
Et huius in nativitate
Plebs multa gaudetlonge, late,
Ut paranymphus cecinit.

31. Et merito plebs gratulatur
Et dulce melos modulatur
De gaudii materia,

Quo puer iste iucundatur
Et regem caeli praeconatur
Matricis in maceria.

32. Hic nondum bina complens
lustra
Collustrans lustra sed non
frustra
Lustrante dei filio,
Ut corpus castum vitet fastum,
Desertum vastum subit pastum
Conquirens in exsilio.

33. Vestitus huic non byssinus,
Sed pilus asper camelinus,

Coartans artus artius
Lumbare de bidentis pelle,
Locusta cum silvestri melle
Fons pastus, sed quam
arcius.

34. Hic alter Samson Nazareus,
Immundi cibi nunquam reus,
Nec tangit hunc novacula,
Vir sanctus, rectus nec ver-
sutus,
Sed fotis pilis fit hirsutus,
Vir fraudis expers macula.

35. Sex lustra fere dum sunt ei,
Fit super ipsum verbum Dei

In loco solitudinis,
Ut retransmigret de deserto
Et praeconizet in aperto

Baptismum paenitudinis.

36. In Ennon multos hic baptizat
Et plebem multam catechizat

Cor a peccatis volvere,
Venturus, dicens, est benig-
nus,
Me fortior, cuius non dignus
Sum calceos dissolvere.

37. Sic, ne tangatur hic a pice,
Superbientum allectrice,

Ambitiones abnegat,
Humilitatis sequens viam
Profani Christum vel Eliam

Se fore prorsus denegat.

38. Hinc Christum videns veni-
entem
Iordanis sacram ad torrentem
Prae cunctis clamans va-
tibus :
En, verus agnus ille Dei,
Purificantur per quem rei
Vetustis a reatibus.

39. Lavantem sordes ille lavat,
Quem moles sordis nulla
gravat,
Iordanis sacro flumine,
Sed non tergendo Christum

mergit,
Ut immergendo Christus tergit
Cunctorum nefas numine.

40. Hic homo mirae sanctitatis,
Perfectae testis trinitatis

Est utique prae ceteris,
Apertis caelis non ferocem
Superni patris audit vocem

Oblita[m] verbi veteris:

41. Hic natus meus est dilectus,
Prae cunctis placens et electus,

Hunc solo verbo genui,
Ab aevo per hunc operatus,
Per istum modo complacatus,

Quem semper manu tenui.

42. Hic sacrum quoque pneuma
cernit,
Quod nefas omne prorsus
spernit,
In columbina specie,
Quo Iesus Christus Nazarenus
Regressus a Iordane plenus,
Ut sacrae tradunt peciae.

43. Hic angelus est Isaiae

Praecedens Christum in Eliae

Virtute nec non spiritu,
Ut convertendo non credentes
Ad Christi viam trahat gentes,
Ne gemant in interitu.
44. Lucerna hic est lucens clare,
Quae iubar parit hoc solare,
Quod hominem illuminat,

Praecedit quippe praedicando,

Nascendo, morte, baptizando

Hunc, nefas qui eliminat.

45. Propheta hic, plus quam
propheta,
Fidelis servus et athleta

Placato diro vindice,
Baptista Christi, praeco mag-
nus,
Iohannes vates, sacer agnus
Monstratur huius indice.

46, Scripturas quoque si scrutaris
Et revolvendo meditaris

Rememorans cautissime,
Non solum fore hunc baptis-
tam,
Sed etiam evangelistam
Invenies certissime.

47. Praecisionis terminator,
Baptismatis initiator,

Hortator paenitentiae,
Hic peccatorum increpator,
Facinorum hic detestator,

Argutor insolentiae.

48. Hic castus homo, vir pilosus,
Israelita non dolosus,

Clamans in solitudine,
Praedixit prout Isaias,
Quod Dei rectas paret vias

Plebs cum sollicitudine.

49. Hic utriusque limes legis,
Hic martyr magnus magni
regis,
Eremitarum optimus,
Sic in virtutem de virtute
Procedit iste cum salute
Amicus meus intimus.

50. Herodes tandem dum uxorem
Cognoscitfratris contramorem

Et ordinem iustitiae,
Incestuosus increpatur
A casto, castus vinculatur

In carcere tristitiae.

51. Antipas post hoc agens festum
Cruore cumulat incestum,

Incestuosae feminae
Et saltatricis ad instinctum
Condemnat veritatis vinctum
Sacrato partum semine.
52. Dans iusti caput saltatrici,
Saltatrix illud meretrici

Fert amputatum gladio,
Praecursor fidem sic servavit,
Sic certans cursum consum-
mavit
In veritatis stadio.
53. Et coronatur tribus sertis,
Multiplici fructu refertis
Decenter fulgidissimo,
Rosarum cultu decoratis
Et liliorum adornatis
Auroque splendidissimo.

57. Pars altera contendens fore
Evangelistam praecursore

Maiorem, prout credidit,
Mucrone functa rationis
Libellum reconventionis

In modum istum edidit:

58. Amicus meus praedilectus,
Ex mille milibus electus,

Millenis gaudens dotibus,
Quem amo corde, mente tota,
Tonitrui vox est in rota
Divinis tonans motibus.

59. Hic Iesu Christi salvatoris,
Errantis ovis reductoris.

Est filius materterae,
Qui castitatem Deo vovit,
A Christo doctus plene novit

In rota rotam vertere.

60. Cum fratre piscans hic vocatus
Ad apicem apostolatus

A Domino eligitur,
Relicto patre naturali
A Christo, patre spiritali,

Prae ceteris diligitur.

54. Idcirco meus praedilectus,
Praerogativis tot protectus

Et argumentis, merito
Est caro tuo praeponendus,
Ut dignior et praeferendus

Maioritatis merito.
55. Quapropter peto potiori,
Qua prece possum ampliori,

Ut, iuste iudex domine,
Dilectum meum decernatis
Maioris fore dignitatis

Re, meritis et nomine.

56. Et maxime cum sim parata,
Sunt in libello quae narrata,

Probare lucidissime
Tam testibus quam instru-
mentis
Et voce, fama, documentis
Et ceteris potissime.

61. Affectu carnis non devictus
A Christo non est derelictus,

Parentem dum deseruit,
Prae cunctis privilegiari
Praerogativa singulari

Dilectionis meruit,
62. Salvator Iesus, cui patet
Cor omne nec occultum latet,

Et cui nil est tacitum,
A caro meo non nubente,
Sed nubere quidem volente

Secundum Dei placitum,

63. Ad nuptias dum invitatur,
Ne nubat, castus revocatur,

Adplaudit rex vernaculo;
Ex unda munda facto vino
Convivae cum architriclino

Hoc gaudent de miraculo.

64. En, meum qualiter amicum
Quam castum, puram et pu-
dicum
Rex terrae, rector actheris,
Honorat signi novitate,
Convivas vini bonitate
Laetificat prae ceteris.

65. Dilectus meus advocatur,
Dum Dominus transfiguratur

In montis celsitudine,
Nec talis tamen visionis
Mirandae nec ostensionis

Effertur magnitudine.

66. Hic etiam tunc accersitur,
Dum nata Iairi moritur

Decumbens in cubiculo
A Dominoque suscitatur
Et rediviva patri datur
Caelesti adminiculo.

67. In cena Christus dum suprema
Sermonis ante longi thema

Cum subditis discubuit,
Amicus meus praedilectus
Sacratum Iesu supra pectus

Feliciter recubuit.

68. Quo de secretis secretorum
Arcana potans arcanorum

Inebriatus poculo
Arcana Dei perscrutatur
Aeutiusque contemplatur
Internae mentis oculo.

69. Hic etiam, quando pavere
Tradendus coepit et taedere

Mariae primogenitus,
Assumitur a salvatore,
Sanguineo sudoris rore
Dum aegrum curat penitus.

70. O vere quantum, Iesu Christe,
Medicinalis sudor iste

In medicando valuit,
Per quem humana gens polluta
Funestae faecis ab acuta

Febricitans convaluit.

71. Dilectus meus, vir devotus,
Pontifici cum esset notus,

Introiit cum Simone
In domum Annae, dum ligatur
Salvator et colaphizatur

Suadente turpi daemone.

72. Hunc quia carnis castitate
Cum mentis ornat puritate

Virginitas praenobilis,
Quae paradisum replet Dei,
Stat, inquam, natus Zebcdaei

Columna ut immobilis.

73. Salvator Iesus, virgo purus,
In cruce pendens moriturus,
Decentem servans ordinem
Dilecto meo castiorem
Virgineum servanti florem
Commendat matrem virgi-
nem.

74. Decernens aequum, salutare,
Quod prolem parens sinemare,

Praenobile triclinium,
Electus virgo conservaret,
Ut castum castus defensaret

Virginitatis scrinium.

75. Dum filius, quem gignit Deus,
Pro populo qui fuit reus,

In furca crucis patitur,
Et latus eius reseratur
Exanimeque perforatur

Et lancea conquatitur,

76. Quo latex undae, sacer cruor
Emanat salutaris fluor

Eliminans peccamina,
Amicus mcus videns ista
Ut verus testis, non sophista,

His perhibet testamina.

77. Praecursor hic fit, dum cu-
currit
Cum Petro, Petro praecucurrit

Amoris amplitudine,
Et piscans hic cum senis laete,
Piscando non est scissum rete
De praedae multitudine.
78. Ad portam claudum hic se-
dentem
Et elemosynas petentem

Cum Petro curat citius,
Cum apud ipsos nec argentum
Nec auri pondus est inventum,
Dant huic, quod est ditius.

79. Dilectus quoque cordis mei
Cum Petro loquens verbum
Dei
Divina per auxilia
Ex gente caeca Iudaeoum
Ad Christum, regem angelorum,
Convertit quinque milia.

80. Hic etiam cum Petro quidem
Samaritanis augens fidem

Impressione manuum
Et baptizatos confirmabat
Et spiritum salutis dabat,

Scientem, pium, strenuum.

81. Quod quidem magnum sacra-
mentum
Ab ipsis primo sic inventum,

A nostris pontificibus
Solummodo nunc reservatum,
Ut pulchre patet exaratum
Sacratis in codicibus.

82. Hic etiam cum Petro Cephas
Detestans turpis lucri nefas

Iniquitatis mammone
Condemnat turpem simoniam
Et turpis cuncti quacstus viam
Cum turpi mago Simone.

83. Dum Paulus Ierusalem redit,
Dilectus meus sibi dedit

Societatis dexteram,
Ut carus meus Iudaismi
Paulusque stultam paganismi
Doceret gentem exteram.

84. Hic aquila Ezechielis

Ut noscat, latet quod sub velis,

Evolitans sublimius
Aeternum summi verbi entis,
In rota rotae discurrentis,
Fit indagator nimius.

85. Hic medicus est animarum,
Disertus hic est variarum

Curator aegritudinum,
Hic revocator profugorum,
Hic suscitator mortuorum,

Collator valetudinum.

86. Veneni magnus hic potator,
Confracti vasis reparator,

Effector mirabilium,
Illaesus virus iste sumit,
Et quos per virus mors con-
sumit,
Hic vitae fert auxilium.

87. Hic mirandorum operator,
Substantiarum immutator,

Non tamen ritu magico,
Naturas iste transfert rerum,
Transformat formas specie-
rum
Sub more Moysaico.

88. In gemmas saxa pretiosas,
In aurum virgas hic frondosas

Immutat visibiliter
Et immutata contra morem
In rerum formam hic priorem

Reformat mirabiliter.

89. Hic advocatus quoque pru-
dens
Prudenter argumenta cudens,

Ut obviet latratibus
Haereticorum, Ebionis,
Cerinthi nec non Marcionis
Illicitis dogmatibus.

90. Hic meus quoque praedilectus
Quam sapiens est architectus

Ecclesias constituens I
Est etiam archilevita
Probatos moribus et vita

Presbyteros instituens.

91. Hic quia mentis puritate
Carnali cum integritate

Consilii ut angelus
In carne praeter carnem vixit,
Culpandus non estis, qui dixit,
Quod ipse sit archangelus.

92. Domitianus imperator,

Tyrannus saevus et grassator,

Tonitrui hunc filium
Salutis verbum intonantem,
Constanter evangelizantem

Relegat in exsilium.

93. Sic relegatus eremita
Fit veras hic Israelita,

Qui dolo nullo pungitur,

Exsilium subintrat libens,

Apocalypsim Christi scribens

Prophetae vice fungitur.

94. Canisque meus vir sincerus,

Ut Christi martyr foret verus,

Ab inimicis angitur
Et dolium subit ferventis
Olivae guttae bullientis,
Sed nec fervore tangitur.
95. Conservans virum hunc mo-
destum
Divina virtus mutat aestum,
In ventum roris tepidum,
Stupescit poenam plebs obs-

caena,
Sed poena stupet plus in poena
Hunc martyrem intrepi-
dum.
96. Quem prius iuventutis valor
Vel urens renes carnis calor

Non valuit accendere,
Nec olei ferventis aestus
Nec ardor aestuans ingestus
Hunc potuit succendere.

97. Sic lumbos castepraecingentes
Et flammas carnis exstin-
guentes
Non sentient incendia
Gehennae, sed cum hoc dilecto
Domante carnem calle recto
Recipient stipendia.
98. Apocalypsim sub figuris
Nodosis scribens et obscuris

Hic Pathmos in exsilio

Alpha et O cognoscit idem,

Adiutus, prout erat pridem,

Divinitus auxilio.

99. Epistolas hic scribit trinas

Prolixam unam, breves binas,

Quas dicimus canonicas,
Spiritualem quae medelam
Dant animabus et tutelam
Et pestes curant comminus.

100. A Pathmos iste revocatus,
Ab Asianis flagitatus

Conscribit evangelium
Compendiosa brevitate,
Certantum de divinitate

Qui mortis sedat proelium.

101. Dilectus meus postquam rite
Transcurrit annos annovitae

Nono cum nonagesimo,
Ab anno quidem, in quo Iesus
Occiditur flagellis caesus

Septeno sexagesimo

102. Annoque primo Traiani,
Benigni Caesaris Romani,

Quo sceptro non fidelior,
In chronicis ut adnotatur,
A plebe cui conclamatur:

Quis Traiano melior?
103. Adesse sibi sciens mortem,
Recipiat ut fructus sortem

Ex seminum manipulis,
Apparet illi rector caeli,
Salvator noster, verus Heli,

Bis senis cum discipulis:

104. Amice, dicens, tu perfecte
Certasti cursum complens
recte,
Nunc tempus est, cum
fratribus
Ut convivando gratuleris
Et gratulanter epuleris
Et dormias cum patribus.
105. A Domino sic invitatus,
Dum grates refert Christum
ratus
Hunc Dei esse filium,
Qui mundum iussu genitoris
Effusi salvat vi cruoris
Et lapsis fert auxilium,
106. Venisse sciens mortis horam,
Quae nullam ultro trahat
moram,
Effodi iubet tumulum,
Devote corde missam dicens,
Astanti turbae valedicens
Subintrat vivens tumulum.

107. In fide firmans Ephesinos,
Reclinans artus rcsupinos

Effossa humo tegitur,
Qui carne vixit incorruptus,
Hic gravi poena non est
ruptus
In morte, prout legitur.
108. De tumba namque huius
rursum
Minutus pulvis scatet sur-
sum,
Ut pluribus est cognitum,
Sed pulveris haec ebnlligo
Protendat seu quid scaturigo,
Scit, cui nil incognitum.
109. En, hic est natus Zebedaei,
Amicus fortis ille Dei,

De quo sermo suboritur
Electos decem inter fratres,
Orthodoxorum veros patres,
Quod carus hic non mo-
ritur.

110. Hinc carus meus tot dotatus
Virtutibusque decoratus

Est praeferendus merito
Non solum flore castitatis,
Sed etiam maioritatis

Praerogativae merito.

111. Quapropter peto potiori,
Qua prece possum ampliori,

Ut, iuste iudex domine,
Dilectum meum decernatis
Maioris fore dignitatis

Re, meritis et nomine.

112. Et maxime cum sim parata,
Sunt in libello quae narrata,

Probare lucidissime
Tam testibus quam instru-
mentis
Et voce, fama, documentis
Et ceteris potissime.

113. Libellis vero sic oblatis
Et partibus percopiatis,

Utraque pars ut videat,
Quid petat sive quid prae-

tendat,
Aut proponendo quid inten-
dat,
Et artius praevideat,

114. Ut cauta sistat in agendo
Et cautior in deferendo,
In singulis cautissima,
Quae causae spectant ad

tutelam,
Post laesam litem ad me-
delam
Recurrat ne tardissima,
115. Negatis tandem sic petitis
Legaliterque facto litis

Sollemni contestamine,
Ne vagus ordo partes laedat,
Sed hinc et inde res procedat
Aequato cum libramine,

116. Nec committatur fraudulen-
tum
Calumniaeque iuramentum,
Utraque pars astringitur
Et quaevis actrix sic et rea
Pars ne putetur Pharisaea,
Utroque iure stringitur.

117. Partesque ambae sint claus-
trales
Et causae mere spiritales
Cum re, de qua lis agitur,
Tam veritate de dicenda
Malitia quam fugienda
Iurandum ius extrahitur.

118. His actis iudex usquequaque

Requirit hoc, quod pars

utraque

Rem ductam in iudicium

Per testes probet fide dignos,

Veraces, fidos et benignos,

Quos nullum agat vitium.

119. Et instrumenta, quibus uti
Nitantur partes, ut astuti
Has advocati duxerint
Erudicndas studiose,
Ne doleant, incautelose
Sinistra si produxerint.

120. Utraque pars, ut ducat testes,

Quos sordis nullae gravant

pestes

Fideli mente ruminant,

Et hos ut dignos, eminentes,

Veraces, fidos, competentes

In iuris forma nominant.

121. Salvator, Marcus, Lucas
testes,
Matthaeus, angeli caelestes,
Pro quavis parte pro-
ferant,
Quod fore noscunt aequitatis,
Iustitiae, quod veritatis,
Fideli verbo referant ;

122. Ac eminens evangelista,
Iohannes Christi sympho-
nista,
Cum testis sit non varius,
In lite narrans simul ista
Tam pro se ferat quam bap-
tista
Testamen luce clarius;

123. Et magnus Paulus, dux Tar-
sensis,
Eusebius Caesareensis,
Ambrosius, Isidorus.
Cum Anacleto papa Linus,
Gregorius et Augustinus,
Cum Beda Cassiodorus,

124. Hieronymus cum Innocente
Ac Origenes cum Clemente

Et Alexander tertius
Et Symmachus cum Adriano
Gelasioque non profano
Testamen dent apertius;

125. Hilarius cum Comestore,
Chrysostomus cum glossa-
tore,
Calixtus, Eleutherius
Et Rhabanus cum Gratiano,
Papias cum Iustiniano
Testamen pandant verius ;

126. Ecclesiastes, Isaias,
Ezechiel et Ieremias,

David, Ecclesiasticus,
Cum Iosepho dux legislator,
Vetustae legis propagator,

Sit testis non phantasticus ;

127. Ac Iuvenalis cum Catone,
Sed et quam plures famae
bonae,
Quod verum sciant, re-
ferant,
Verbali fide seriatim,
Vicissim tunc, nunc separ-
atim
Examinanti proferant.

128. Praefati testes quid praeten-
dant,
Ac instrumenta quid porten-
dant,
Tabellionum manibus
Notatum quidem hoc apparet
Et publicatum pulchre claret
Utrisque in marginibus.

129. Pars prima sic excipiendo:
Dilectus meus, quem defendo
Cum armis non fragilibus,
Est adulescens multum re-
cens
Et ad amandum mire decens
Sub annis iuvenilibus,

130. Ornatus puritatis flore,
Amori sacri plenus rore,

Concertans quam agiliter,
Ut prior Christi dux cohortis,
Vexillifer et miles fortis

Aggreditur viriliter.

131. Incestuosos, scaenulentos,
Tyrannos saevos, truculentus
Cum scelerum proceribus,
Hos arguendo, ut est dictam,
Incestuosum ob delictum
Cum ceteris sceleribus.

132. Ad mortem usque quibus
restat
Nec pacis locum pravis prae-
stat
Nec mortem non ab-
horruit,
Certando tandem vir beatus
Rosarum serto laureatus
Sub ensis fato corruit.

133. In bello vitam salutari
Concludens morte militari

Hic pugil strenuissimus,
Mercedem pro quo pretiosam
In caelis capit copiosam

Ut victor invictissimus.

134. Dic, numquid ambae bene
scimus,
Quod Abel iustus, martyr
primus,
Quam iuvenis occiditur,
Et Aran ritus perfidorum
Detestans in Hur Chaldae-
orum
Innoxius succenditur?

135. Sic Azahel, praecursor citus,
Cum hasta fossus et contritus

In inguine succubuit,
Sic Ionathas cum Saul rege
Pro sacra Dei certans lege

In montibus occubuit.

136. Sic Absalon, vir generosus,
Prae cunctis specie famosus,
In morte cadit duplici,
Quem capite rex cooperto
Illustris David in aperto
Deplangit luctu duplici.

137. Sic Iudas fortis Maccabaeus
Et Eleazarus Hebraeus

Restantes saevis regibus
Cum Ionatha, Iohanne

quidem
Et Simone germanis pridem
Pro sacris cadunt legibus.

138. Sic Stephanus, primus levita,
In iuventutis cadit vita,

Sed et quam plures igitur,
Sic Iesus Christus, Iudae-

orum
Rex, adulescens pro no-
strorum
Delictis crucifigitur.

139. Sed Carus tuus veteranus,
Caecutiens, vir claudus,
canus,
Vir claudicans ingenio,
Singultans, stertens gemis-

cendo
Hiansque, spuens tussiendo
Concludit vitam senio.

140. Pars altera sic replicando,
Pro caro suo dimicando

Producit hoc in medium:
Suini tui nec grunnitus
Nec asinini me ruditus
Offendunt, sed dant tae-
dium.

141. In lege cui praecavetur,
Ut senis vultus honoretur

Et capitis canities,
Et reverenter consurgatur,
Ac honor quivis impendatur ;

Nec minuit calvities

142. Primaevi status honestatem
Nec acquisitam dignitatem

In rubea caesarie,
Sed radiantis ampliorem
Ab intus animi decorem
Testatur multifarie.

143. Sedtremitcaput,tinnitauris,
Si sensus census cum the-
sauris
Evacuentur oculi,
Si pallet nasus, nares fluunt,
Si livet os, si dentes ruunt,
Et si caligant oculi,

144. Si tergum rigeat gibbosum,
Si propter rheuma saniosum

Strumosum pectus tussiat,
Si stomacho sit algor multus
Molestos ingerens singultus,

[Et] si lingua balbutiat,

145. Si manus tremulenta friget,
Si cespitat pes, planta riget,

Titillat si calcaneus,
Si virtus errat animalis,
Si calor tepet naturalis
Internus et extraneus,

146. Si cibi cessat appetitus,
Si potus squalet concupitus,

Si somnus procul exsulet,
Suspiriis curo tusse gravi,
Anhelitu odoris pravi

Si senex pressus eiulet,

147. Coturnix senex si laetetur,
Tau baculino sustentetur,

Nil honestati derogat
Contracta cutis, frons rugosa
In sene, quamvis onerosa

Onere senem praerogat.

148. Hinc cari mei detestanda
Senectus non est, sed lau-
danda,
Cum carnis non annositas
Sed animi sit contemplanda ;
Si pura sit, haec veneranda
Putetur speciositas.

149. Cum carum meum detestaris
Ob senium et dedignaris,

Te nunquam, dic, invenio
De caro tuo gloriantem
Et arroganter adlegantem

Quod sit affectus senio

150. Uterque parens praecur-
soris ?
Faceti tamen foret moris,
In altero quod respuens,
Hoc minus se decere credat,
Domestica cum membra
laedat,
In barbam suam ex-
spuens. -

151. Dic item tuus praedilectus
Cur senio sit sic affectus,

Cum Christi coaetaneus
Vel quasi fuerit nascendo,
Cum ipso simul moriendo

Cur non contemporaneus?

152. Et carum hic cum caroparum
Sit vivere, sed mori carum

Cum caro nil fidelius
Et caro carne lucrum mori,
Dissolvi sic et creatori

Nil conregnare melius.

153. Pars prolis dicit Zebedaei:
Voluntas si fuisset Dei,

Qui potens reguatundique,
Dilectus meus simul mori
Cum Iesu, suo salvatori,

Non recusasset utique,

104. Sed quia summae trinitatis
Praecise fuit voluntatis,

In gentibus praeconium
Ut crucifixi nuntiaret
Et resurgentis divulgaret

Ubique testimonium

155. Et revelanda scriptitaret,
Patrata quoque dilataret

Altissimi magnalia
Et regnum Dei praedicaret,
Vocatos quoque solidaret

Vitare temporalia.

156. Sed numquid Adam, homo
primus,
Origo cuius erat limus,
Qui genus omne germinat,

Triginta tempus dum an-
norum
Transcurrit atque nongen-
torum
In pace vitam terminat?

157. Sic Seth cessantepatrisluctu,
De cuius Christus ventris
fructu
Carnaliter egreditur,
Sic Enos, primus latrizator,
Divinitatis invocator,
Dum obit, senex creditur.

158. Sic Caynan quinquagenorum
Annorum quinque nongen-
torum
Examinat curricula,
Malalael quoquegran daevum
Dum senectutis agit aevum
Mors obruit in spicula.

159. Sic Iareth, sic et Enochiustus
Mathusalemque, vir vetustus,

Signatum in temporibus,
Sic Lamech, sic Noe levatis
De lignis arcam levigatis

Gubernans in aequoribus.

160. Sic David, prius rector
gregum,
Rex postmodum effectus re-
gum
Dum nionarchatum tenuit,
A casta frigens Sunamite
Fovetur annos claudens vitae
In pace, postquam senuit.
161. Sic Simeon, vir timorosus,
Vir iustus, senex spe famosus,
Solatur quem Emanuel,
Sic Anna, vates quam annosa,
De tribu Aser generosa,
Quam generavit Phanuel.

162. Sic multi reges et prophetae,
Sic patriarchae cum quiete

Divina freti gratia
Et plurimi, quos fovet Eva,
Grandaevi senes sic longaeva

Concludunt vitae spatia.

163. His namque Deus ampliora
Concessit vitae longiora

Dierum protelamina,
In posterum ut pretiosa
Tam fide digna quam famosa

Sint senum attestamina.

164. Sed carus tuus quid testari,
Quid loqui potest seu quid
fari,
Quam pauca de exilibus ?
Ut idiota pauca sciens,
Ad inferorum portas iens
Sub annis iuvenilibus.

165. Nam limes si sit Iudaismi,
Nil tamen novit quam bap-
tismi
De duplici remedio,
Ignarus Christi de virtute,
Quam operatur cum salute
In terrae nostraemedio. -

166. Parsprima sic respondetisti:
Dilectus meus signa Christi

Cognovit et miracula,
Cum surdis caeci dum curan-
tur,
Etclaudicantes restaurantur,
Leprosis cedit macula. -

167. Amicus tuus vinculatus,
Quot signa Christus operatus

Sit, audit a dicentibus
Discipulis, quos emittebat,
Sed signa per se non videbat
Confidens referentibus.

168. Quaesitus tamen quis descitu,

Non valet testis de auditu,

Sit quamvis adminiculum,

Sed iudex testi tunc confidit,

Dum ore refert hunc, quem

vidit,

Examinis articulum.

169. Respondet prima pars com-
mota :
Baptista non est idiota,
Ut notum est veteribus

Narrantibus, quod sit pro-
pheta,
Cognoscens legis et decreta
Maternis in visceribus.

170. Sed carus tuus vir piscator,
Vir idiota, reparator

Est antiquorum retium,
In mari pisces capiendo
Et retia reficiendo

Conquirens panis pretium.

171. Respondet pars evangelistae:

Dic, ad quid sermo valet iste

Seu clamor incompositus,

Cum carus meus non ignarus,

Sed sciolus sit prudens,

gnarus,

Vir utique compositus.

172. Vir, cui sensus est apertus,
Et in scripturis vir expertus,

Quem aperit altissimus
Divinum flamen insufflando,
Ut scriba doctus exarando

Sit iste velocissimus.

173. Sic meum cur incusas carum
Ut minus doctum scriptu-
rarum
De facultate tenera,
In ore cuius variarum
Cum idiomate linguarum
Nascuntur quaevis genera ?

174. Dilectus meus si piscator
Et retium sit reparator,

Secutus tamen Dominum
Fit piscium hanc post captu-
ram
Et retium post refecturam
Piscator sagax hominum.

175. Hos verbo vitae capiendo,
Ad litus fidei trahendo

Conclusos fidis retibus
Et ab errore revocatas,
In Christi fide solidatos

Supernis iungens coetibus.

176. Pars prima dicit: multum
barris
Et cuculino modo garris

De Zebedaei filio,
Quod tuus fortis sit amicus,
Ut dicis, castus et pudicus.
Pudoris cinctus lilio,

177. Et ardens amor sui cordis,
Totius expers labe sordis,
Flos dotum mille milium,
Prae cunctis quoque Christo

gratus,
Dic, in metallum relegatus
Cur patitur exsilium ? -

178. Pro certo scias, carus meus
Non relegatur tamquam reus,

Sed Dei pro iustitia
Ab angeloque consolatur
Et revelata, quae rimatur,
Conscribit cum laetitia.

179. Sed scio quidem hoc pro
certo,
Dilectus tuus in deserto

Quod subditur molestiis,
Ab angelo nec visitatur,
In abditis sed divagatur
Ut bestia cum bestiis.

180. Pars prima respondendo
dicit:
Dic, leo Iuda numquid vicit

Luctando spiritaliter
Diebus quidem quadragenis
Deserti locis in obscaenis
Morando bestialiter?

181. Si carus tuus sic amatus,
A Christo cunctis prae-
rogatus
Est, cur ut cervus sitiens,
Dum Iesus ducitur captivus,
Relicto Iesu fugitivus
Sit sindonem abiciens. -

182. Si carus meus fugam dedit,
Die, numquid ipse cito redit?
Reversus stabat fixius

Cum matre Iesu iuxta crucem;

A Iesu visus numquid ducem

Hunc matri dat obnixius ?

183. Si carus tuus praeamatur,
In carcere cur fatigatur

Et in ferventi dolio? -
Confide, carcer non fatigat,
Nec fervens liquor hunc casti-
gat,
Sed sedet ut in solio

184. Regali stola decoratus
Et in olivae candidatus

Praenobili collirio;
Sed carus tuus carceratus
Non solum sed et decollatus

Exstinguitur martyrio.

185. Pars item procax baptizantis
Sic partem evangelizantis

Ad arguendum incitat:
Si carus tuus Christi scivit
Arcana, die, cur pedes ivit

Et non pomposus equitat?

186. In equo scias phalerato,
Decenter frenis praeparato,

Dilectus meus equitat
Ut miles fortis, Christo

gratus,
Sed carus tuus sordidatus
Ut garsio sic peditat. -

187. Et cur extollis sanctitate
Hunc simul et maioritate,

Scripturae quem oracula
Non attestantur praerogatum
In vita tamquam operatum

Vel signa vel miracula?

188. Sed carus meus, servus
Christi,
Si supradicta meministi,

Divina per auxilia
In vita fecit gloriosa,
Miranda signa copiosa,
Famosa mirabilia.

189. Ad haec respondet pars bap-
tistae:
Tu quidem bonenosti Christe,
Quod signa seu miracula
Non semper produnt sanc-
titatem,
Sed ampliorem dignitatem
Dat vita carens macula.

190. Hi namque, qui scripturas
sciunt,
Noverunt, signa quia fiunt
Non solum a beneficis,
Sed etiam hic a malignis
Ariolis non fide dignis
Patrantur et maleficis. -

191. Tu exprobras, quod carus
meus
Sit calvus, numquid Elisaeus,
Vir calvus, illudentibus
A pueris dum subsannatur,
Irridens turba laceratur
Ab ursis saevientibus ?

192. Quapropter probra non lo-
quaris,
Ne tali fato consumaris

Et pereas velocius,
Ut quadriginta duae vere
Tunc illusores periere
Discepti quam atrocius.

193. Praeterea dilectum meum
Cum detestaris tamquam
reum
Ob capitis calvitium
Et tuum praefers monstru-
osum,
Hirsutum virum et pilosum,
Committis vere vitium.

194. Quid namque caro tuo prae-
stat,
Quod est pilosus? numquid
restat,
Quod vermes sint in crini-
bus,

Rodendo quibus impugnatur?
Dic, dignenumquid aspernatur
Ob hoc in cutis finibus?

195. Pars item prima dicit: Quare
Vis praecursorem nominare

Dilectum tuum eiulum
Hinc, quod praecurrat claudi-
cantem,
Cura carus meus triumphantem
Praecurrat crucis baiulum ?

196. Nam causa cursus citioris
Si foret dignus praecursoris

Vocabulo, ut creditur,
Ad monumentum salvatoris
Praecurrens non maneret foris,
Dum Petrus hoc ingredi-
tur.

197. Pars alf'ra primae responde-
bat:
Dic, quaeso, numquid hoc
decebat
Clavigerum,quod comminus
Intrando fores aperiret,
Ut carus meus introiret
Cum commodo ut dominus ?

198. Sed quare, demens agonista,
Hoc dicis, verus quod baptista

Dilectus tuus fuerit,
Cum prius hoc sis confessata,
Baptisma suum quod peccata

Reorum non abluerit? -

199. Baptista digne nuncupatur
Is, a quo princeps baptizatur,

Qui mundi scelus abolet
Et sese patri singulare
In ara crucis salutare

Incensum dignum adolet.

200. Et ea propter amplioris
Praerogativae dignioris

Censendus privilegio
Et merito dilectus meus,
Quem speciali praefert Deus

Honore quam egregio.

201. Pars alf'ra dicit: salva pace
Fidelium, pars caeca, tace

Rememorans celerius
Baptisma Iudae traditoris,
Quod est baptismo praecur-
soris
Perfectius et verius.
202. Parsad hoc dicit praecursoris:
Si rationis plus quam oris
Te gladio praecinxeris,
Scripturae cito concordabant
Et his solutionem dabunt,
Cum tempora distinxeris.

203. Pars alt'ra dicit: Quem
commendo,
Quod maior tuo sit, ostendo

Non altercationibus
Aut frivolis vel mendicatis
Suffragiis, sed adprobatis
Praeclaris rationibus.
204. Salvator noster recumbentem
Maiorem plus quam servien-
tem
Adfirmat per iudicium,
Stans enim gerit ministrantis,
Recumbens vero dominantis
Exsequitur officium.
205. Alterque verax testis fatur,
Quod Martha foris occupatur

Stans circa ministerium,
Maria sedens contemplatur
Et verbi Dei meditatur
Ut capiat mysterium.
206. Pars etsi stando ministrantis
Sit bona, tamen contemplantis

Sedendo fertur optima,
Ab ea quae non auferetur,
Pars, ecce, quantum praeroge-
tur
Sedendo colens intima.
207. Idemque quidem testis refert,
Qui stantibus sedentes praefert

Maiores ut exilibus,
Vidisse sese saniores
Sex quater duces seniores
Sedentes in sedilibus

208. In throno Dei coram agno
Et Iesu salvatore magno,

Sed stantem cum proceribus
Magnificis innumerosam
Vidisse turbam copiosam,

Mirandum in operibus

209. Laudantem Deum gloriosum,
Prae cunctis forma speciosum,

Dicentem: Benedictio
Sit Deo, virtus, fortitudo,
Salutis honor, longitudo

Et gratiarum actio.

210. Sic carus tuus quidem stabat,
Andream Christus dum voca-
bat,
Et stare non erubuit,
Et carus meus praedilectus
In cena Christi supra pectus
Feliciter recubuit. -

211. Ad hoc respondet pars bap-
tistae:
Revera scio, quod sophistae

Sunt in sermone garruli
Et velut tauri mugientes
Et ut leones rugientes,
Ut elephantes barruli.

212. Quapropter saepe dilabuntur,
In oris verbo capiuntur

Erroris retiaculo,
Loquaces prout improvisi,
Spe fragili quidem innisi

Arundinis in baculo.
213. Ab advocatis consolata,
Praecepto iuris informata

Fidenter volo dicere,
Quod morbo tactus aestuanti
Eodem morbo laboranti

Nil poterit obicere.

214. Sed supra ducis hoc in lucem,

Quod carus tuus iuxta crucem

Prae cunctis stetit fixius,

Et stantem culpas praecur-

sorem,
Qui venientem salvatorem
Adclamitat obnixius.

215. Id certo cedas ut maiori
Dilecto meo praecursori,

Corruptae de visceribus,
Salvator noster ut testatur,
Quod maior nullus generatur

Nec pascitur uberibus.

216. Respondet pars evangelistae:
Nequaquam sermo fiet iste,
Nam scriptum hoc memi-
nimus,
Quod teste rege supernorum
In regione qui caelorum
Videtur fore minimus,

217. Sit maior tuo praecursore
Tam dignitate quam honore,

Praecelsiore titulo,
Ut providus evangelista
Matthaeus simul narrat ista

Undecimo capitulo.

218. Ac Lucas sacer in septeno
Sermone quidem quam sereno

His perhibet praeconium,
Et iuxta legem seniorum
In ore trium vel duorum

Stat omne testimonium.

219. Quapropter quidem carus
meus,
Quem generavit Zebedaeus
Secundus nulli creditur,
Cuivirgam Iessecommen davit,
Cum crucis virgam flos sacra-
vit,
De virga qui egreditur.

220. Pars prima sic respondens
fatur:
Secundus nulli reputatur

Praecursor Dei filii,
Prae ceteris magnificatus,
Ab ipso quia baptizatus
Est angelus consilii.

221, Propterea pars prima fatur:
Dic, numquid digne commen-
datur
Praecipua maioritas

Dilecti mei, quam testatur
Archangelus et pracconatur
Altissimi auctoritas?

222. Respondet pars evangelistae:
Transmissus patrem ad bap-
tistae
Legatus quidam aetheris
De caro tuo fabulatur,
Quod erit magnus, sed non
fatur,
Quod erit maior ceteris.

223. Sed carusmeus,Christo gratus,
Prae cunctis mage praerogatus

Honore quam egregio,
Non tantum magnae sed ma-
ioris
Praerogativae, celsioris
Praefulget privilegio.

224. Idcirco caro meo cede
Credendo testi fido Bedae

Presbyt'ro venerabili
Isidorique Hispalensis
Et Augustini Hipponensis

Assertioni stabili,

225. Veraci quoque meo caro,
Ut veritatis non ignaro,

Ferenti bis praeconium,
Famosum quidem et sincerum,
Et scio vere, quia verum
Est eius testimonium.

226. Parsprima dicit: Nccscriptura
Hoc patitur nec sinunt iura

Seu scita legum sobria,
Quod scorti castam ornat vestis
Seu habilis et valens testis

Sit quis in causa propria.

227. Respondet pars evangelistae:
Ab bis latratibus desiste,
Cum Christus auctor om-
nium
De semetipso veritatis
Perhibeat et aequitatis
Sollemne testimonium.

228. Romanae quoque sedis quidem
Antistes summus scribens
pridem
Testatur Clemens tertius,
Quod quis in causa sua mere
Pro semetipso perhibere
Testamen queat, certius.

229. His pars respondet praecur-
soris:
Testamen etsi salvatoris

Valere Deus maluit
In Christo tamquam speciale,
Non tamen fore personale
Pro caro suo valuit.

230. Videtur quoque, quod sis
demens,
Dum profers hoc, quod papa
Clemens
Inepte pridem statuit,
Cum illud tamquam lex

profana
Sit abrogatum in membrana,
Quod occupanter latuit.

231. Pars alt'ra dicit: Si scriptura
Consideretur atque iura

Notentur diligentius,
Dic, numquid leges abrogatas,
Auctoritate denudatas

Adlegat Innocentius ?

232. Pars prima rcspondendo fatur:
Hic papa sic argumentatur

Ex abrogatis legibus,
Ut pateat, quanto favore
Praelatam Petri sedem fore

A sacris olim regibus.

233. Sed etsi leges abrogatas
Adlegans exautorizatas

In culpa sit insipiens,
Dic, numquid procax adlega-

tor,
Praesumptuosus recitator
In poena fiat sapiens?

234. Ab alt'ra parte respondetur:
Scriptura si consideretur,
Non solus de se filius

Altissimi testificatur,
Sed pater sibi suffragatur
Testificans habilius.

235. Pars prima dicit: Scias vere
Testamen pater perhibere

In causa nequit filii,
Ut narrat lex canonizata,
Quam canonizat adprobata

Sententia concilii.

236. Respondet pars evangelistae:
Pro certo scias, pater istc

Praedominatur regibus
Principibusque universis,
Romanis, Graecis, Medis, Per-
sis
Nec adligatur legibus.

237. Imperatores atque reges
Hic statuit, hic novas leges,

Hic iura condit vetera,
Hic solus novit veritatem,
Iustitiam et aequitatem,

Ergo quidem et cetera.

238. Pars prima dicit: Etsi proli
Det pater forte iure poli
Augmentum testimonii,
In lite filiationis
Et testamenti factionis,
In causa matrimonii,

239. Non tamen pro maioritate
Seu praecellenti dignitate

Testari pater filio
Valebit famae pro augmento
Seu commodi pro incremento

Scripturae de consilio.

240. Pars alt'ra dicit: Pater ille,
Quem coctus angelorum mille

Testantur laude sedula,
Pro filii maioritate
Ac iteranda caritate

Testantur voce sedula.

241. Pars prima dicit: Tu deliras
Et gyrum caeli frustra gyras,
Cum cari mei dignitas

Non continetur positivo,
Sed magis in superlativo
Praefulgeat insignitas.

242. Nam sacer Beda venerandus,
Testificando non culpandus,

Sic dicit apertissime:
Parentes, senes infecundi,
De dono huius quod iucundi

Sunt prolis nobilissimae.

243. Pars alt'ra dicit: Iam quiesce
Et velut errans obmutesce,
Dum profers hoc prae-
conium,
Cum satis hoc sit notum genti,
Ullius quod non sit momenti
Unius testimonium.

244. Pars prima dicit: Christianis
Est notum simul et paganis,

Iudaeis, Graecis, Barbaris,
Aegyptiis, Samaritanis,
Lumbardis, Tuscis et Romanis,

Polonis, Slavis, Ungaris,

245. Gallosis, Gallis, Gallicanis,
Britonibus et Anglicanis,

Hibernis, Dacis, Tartaris,
Burgundis, Francis et Ger-
manis,
Arabibusque et Hispanis,
Bohemis, Swavis, Bavaris,

246. Eranconibus et Noramanis,
Vasconibus et Aquitanis,

Westphalis et Saxonibus,
Livouibusque cum Pruthenis,
Frisonibus sed et Ruthenis,

Tulingis et Hassonibus,

247. Campanis, Siculisque Scotis,
Armenis, Medis, Persis, Gotis

Et fuscis Aethiopibus
Et, prout reor, Asianis,
Quadripartitis Africanis,

Innumeris Europibus,

248. Inveterati quod est moris,
Iohannis Christi praecursoris

Imago quod imprimitur
Florenis aureisque nummis,
Inter metalla tamquam
summis,
Et literis exprimitur.

249. Et sicut aurum principatu
Metalla quaevis, potentatu

Realiter exsuperat,
Sic carus meus ampliori,
Praerogativa potiori

Amicum tuum superat.

250. Pars alt'ra dicit: Carus meus,
Prae ceteris quem amat Deus,

Si cautius adverteres,
Numismate de trinitatis,
Nostrorum nummo civitatis,

Hic imprimit caracteres.

251. Sed aurum quando peioratur,
Aeruginat, decoloratur

Et vertitur in scoriam,
Tunc cari mei quidem nummo
Caractere signato summo

Aeternam confert gloriam.

252. Hinc est baptistae praeponen-
dus
Honoribusque praeferendus

Millenis mille milibus,
Ut aquila sublimiori
Praerogativa, potiori
Praefertur volatilibus.

253. Pars prima dicit: Scias vere,
Romani cives quod novere

Praesentes et praeteriti,
Quod vir dilectus cordis mei,
Iohannes, prodens agnum Dei,

Est excellentis meriti

254. Ex eo, quia Laterana
Basilica ut veterana

Ecclesiarum domina
In eius laude est fundata
Sollemniterque dedicata,

Ut pacis ferat o????

255. In cuius ara principali

Servatur mensa cum mensali,
In qua cenavit Dominus
Discipulis cum duodenis,
Dum nummis venit pro trc-
cenis,
Et virga nihilominus,

256. Quam aridam tunc Aaron
gessit,
Ex ea quando flos processit,

Et urna vetus aurea,
Caeleste manna qua servatur,
Et vellus siccum, quod rigatur
Ieroboal in area.

257. Huiusque arae mos est talis
Praerogativae specialis,

Missarum quod sollemnia
In hac non quit quis celebrare,
Qui arae iura conservare

Voluerit indemnia,

258. Ni summus pontifex papalis
Episcopusve cardinalis ;

Hinc carus meus merito
Est caro tuo praeponendus,
Maiori laude praeferendus

Ex nunc ut in praeterito.

259. Pars alt'ra dicit provocata:
Suffragia sunt men dicata

Haec, quibus nuncinniteris,
Nam cunctis civibus Romanis
Indigenisque Lateranis,
Plebeis et presbyteris

260. Est notum, quod dilectus meus,
Quem generavit Zebedaeus,

Est princeps sublimissimus
Tonitruique vox in rota,
Qua tellus commovetur tota.

Tonatorque doctissimus,

261. Salutem tonans Asianis,

Europibus et Africanis

Et singulis Ephesiis,

Salutis verbo delibutis,

E t aliis sex constitutis

Asiam ecclesiis.

262. Quid ultra possum plus referre,
Sed quod in fines orbis terrae

Hic tonat evangelium
Apocalypsimque cum tribus
Epistulis, quae sunt hic cibus,

Qui mortis sedat proelium V

263. Et ea propter amplioris
Praerogativae, celsioris

Est carus meus utique,
Tonitrui vox in aperto,
Quam vox clamantis in deserto ;

Nam vox tonantis undique

264. In orbis gyro universi

Hos revocans,qui sunt dispersi,

Per tubam evangelicam,
Reducens oves ad ovile,
Conciliando pecus vile
Ad caulam trahit caeli-
cam.

265. Pars prima dicit :Cordemundo
Dilectus meus est in mundo

Exemplum parcimoniae.
Pars alt'ra dicit: In aperto
Dilectus meus est pro certo

Eunuchus castimoniae.

266. Pars prima dicit: Multum
praefers
Eunuchum tuum, sed non
refers,
Quod iuxta legem etiam
Eunuchus et non membro sanus
Arcetur tamquam vir pro-
fanus,
Ne intret in ecclesiam.

267. Pars alt'ra dicit: Scio vere,
Quod hi, qui parci sunt in aere,

Extollunt parcimoniam,
Sed hi, qui sese catezizant,
Quod mente carnem eunuchi-
zant,
Commendant castimo-
niam.

268. Pars prima dicit: Quod bap-
tista
Sit dignior apocalysta,

Hoc patet lucidissime,
Dum letania decantatur,
Ut princeps magnus invocatur
Prae ceteris potissime.

269. Pars evangelizantis fatur:
Dum canon missae recitatur

Pro crucifixi gloria,
Dilectus meus invocatur
In primis atque veneratur

Sollemni cum memoria,

270. Et sicut quavis letania
Est missa maior fide dia,

Celebrior et dignior,
Sic praecursore seu baptista
Piscator seu evangelista

Est maior et insignior.

271. Pars prima dicit: Ista refers
Iactanter, quoque missam
praefers,
Ut imbrigemur iterum,
Recordor namque te iactasse
Iohannem missam celebrasse,
Sic innuens presbyterum

272. Hunc exstitisse quam devotum,
Ut Ephesinis foret notum,

Qui celebrationibus
Missarum eius adfuerunt
Et pacis donum receperunt

Cum valedictionibus.

273. Sed haecnarraread quid valet?
Pro certo sermo quivis squalet,

Per quem sectatur otium;
Dic, numquid tribu de paterna
Dilectus meus, Christi verna,

Est nactus sacerdotium?

274. Nam pater eius Zacharias,
Ut dictum est, Abiae vias

Sequens in sacerdotio,
Ut Deum fortem et immensum
Proflectat, immolat incensum,
Ut exigit devotio.

275. Respondet pars evangelistae:
Sacerdotalis ritus iste

Tunc quidem locum habuit,
Dum presbyter hunc et levita
Praetereunt, in Samarita
Qui sauciatus tabuit.

276. Et cruor fusus vitulorum,
Hircinus simul et taurorum

Diminuunt peccamina,
Sed ritus iste servientem
Non perficit nec purgat gen-
tem,
Quam foeda gravant famina.

277. Nam holocaustum animale,
Libamen caerimoniale
Ac cetera libamina
Mortalia non abluebant,
Quodammodo vix diluebant
Delicta venialia.

278. Nec cithara carnosae legis
Sonoro veri David regis

Concordat cum psalterio,
Et ea propter scias vere,
Vetusta quod exsulavere,
Stant nova sub mysterio.

279. Umbrosa namque tristi zelo
Lex Moysi velata velo

Evanuit famelica,
Et plenitudo gratiosa
Cum veritate spatiosa

Illuxit evangelica.

280. Dom pius ille Samarita
Tam sacerdote quam levita

Fugato aegrum erigit,
Fomentis olei cum vino
Lutoque sputo cum divino

Commixto secum dirigit,

281. Tunc carus meus celebravit
Missamque dicens consecravit

Hoc verum corpus Domini,
In fide quod sumenti rite
Cum bravio aeternae vitae

Salutem confert homini.

282. Servato ritu, quem indixit,
Hic sacrifex, quem crucifixit

Gens ludaeorum perfida,
Sit cui virtus, fortitudo,
Laus et honoris longitudo

In trinitate trifida.

283. Pars prima dicit: Miror mul-
tum,
Ex ore tuo cur hoc stultum

Eloquium prodierit,
Dicendo, tuus quod dilectus
In cena Christi supra pectus
Recumbens obdormierit.

284. Nam etsi Iesu pastus esu
Et hoc in esu Christi Iesu

In sinu recubuerit,
Non tamen patet ex scripturis
Sententiisve scripti iuris,
Recumbens quod dor-
mierit.

285. Pars alt'ra dicit: Hac in cena

Qua picta fratrum duodena

Cohorte Christus cingitur,

Dic, numquid meus praedi-

lectus
Ibidem Iesu supra pectus
Obdormiens depingitur

286. Quapropter quidem curo
parum,
Sed munimentis scripturarum
Non fungar in certamine,
Cum mihi sint pro scripto iure
Consuetae veteres scripturae
Notabili testamine.

287. Gregoriusque doctor fatur,
Ut canon vetus attestatur,
Quod laicis cernentibus
Pro lectione sit pictura
Demonstrans ipsis hoc, scrip-
tura
Quod clericis legentibus.

288. Pars prima dicit: Miror, quare
In tantum velis derogare
Baptistae benignissimo

Et piscatorem exaltare
Et praerogando sublimare
Relatu superbissimo ?

289. Cum tamen viros piscatores

Nec res nec fama nec honores

Famosis viris praeferant,

Sed ipsis tamquam rusticanis,

Suadentibus pro quaestu panis,

In nullo prorsus deferant.

290. Pars alt'ra dicit: Hoc honori
Non congruit, quod piscatori

Decrepito sic derogas
Et moris contra rationem
Dilectum tuum, quem prae-
conem
Adfirmas esse, prorogas,

291. Cum tamen opus piscatorum
Officium sit beatorum

Et adprobatum moribus,
Officiumque praeconatus
Exercens non sitmundo gratus,

Ut sectus ab honoribus.

292. Praecones namque sunt cla-
mosi,
Immites et malitiosi,

Sangninolenti vindices
Saevarum persecutionum,
Causarum, exsecutionum
Letalium sunt indices.

293. Parspraecursoris ad hoc fatur:
Si quilibet, qui praeconatur,

Involveretur vitio,
Infames forent sacerdotes,
Legantur quibus sacrae dotes

Praeconis cum officio.

294. Praeterea quod carus meus
Non sit immitis, novit Deus

Malevolis compatiens,
Sed carus tuus est immitis
Ad ulciscendum, fomes litis,
Vir saevus et impatiens.

295. Quod patet, dum inniti curat,
Caelestis ignis ut comburat

Samaritanos accolas;
Sed numquid ob hocincrepatur
A Domino, qui humanatur,

Ut humi salvet incolas?

296. Pars alt'ra sic respondet
primac:
Cur extolluntur in sublime

Sermones tui varii,
Cum carus meus agat pie;
Dic, numquid preces ad Eliae
Duo quinquagenarii,

297. Ab Ochozia qui mittuntur,
Caelesti flamma consumuntur,

Ut recitat historia.
Elias quoque commendatur,
Et factum vatis exaratur,

Ne cadat a memoria.

298. Parspraecursoris ad hocfatur:
Quod in Elia commendatur

Amoris ob indicium,
In caro tuo hoc culpatur
Ut odiosum et damnatur

Rancoris propter vitium. -

299. Dic, numquid Phinees laudatur
Et pulchre sibi reputatur

Ad perpetem iustitiam,
Quod Zambri dignum ultione
Cum Chozbi necat pugione

Ob sceleris nequitiam?

300. Pars alt'ra dicit: Dei zelo
Accensus Phinees, non zelo

Rancoris fornicariis
Incensus est, ut exstinguatur
Sic Dei zelus et vertatur

A pravis operariis. -

301. Dic item simul et memento,
In novo Petrus testamento

Quod, prout Lucas indicat,
Reatum fraudis gravioris
Tam Ananiae quam uxoris

Festina morte vindicat.

302. Pars nati dicit Zacbariae:
Tam Saphirae quam Ananiae

Si subita mors obfuit,
Revera cunctis ad medelam
Correctionis et sequelam

Aeterna vita profuit.

303. Sed ista quidem admiranda
Sunt potius quam imitanda

Pergendo via regia,
Nam etsi quinque porci gregem
Constituant, communem legem

Paucorum privilegia

304. Non faciunt, ut canon fatur.
Si placet ergo, dirimatur

Quantocius hoc proelium,
In foliis cum nulla vice,
Sed rationis in radice

Consistat evangelium.

305. Pars alt'ra dicit: Scio vere,
Quod in radice latuere

Virtutes sacrae paginae,
Sed istis quidem abutendo,
Reflexo calle gradiendo
Pertransis in imagine.
306. Idcirco cede, pars praeconis,
Ne te confundat vox echonis

Vel tonitrus percutiat,
Aut adversetur tibi Satan,
Seu prout Albiron et Dathan
Te terrula deglutiat.
307. Hic pars respondet praecur-
soris:
Pars mihi cede piscatoris,

Ne Dominus percutiat

Te sicut olim Her et Honam,

Vel ut rebellem vatem Ionam

Te cetus ne deglutiat.

308. Dum diu foret altercatum
Et alternatim adlegatum,

Et parti pars non cederet,
Sed pars utraque niteretur,
Quod parti pars sic prae-
ferretur,
Ut alteram praecederet,

309. Assessor dicit: Hoc utrique
Si placeat, pars utrobique

Probationes abigat,
In causa quoque concludatur,
Et bene iudex instruatur,
Ne ius vel factum ambigat.
310. Respondet pars utraque:
Placet,
Et reputetur, si qua tacet
Pars, utique consentiens ;
Processibus et actitatis
Per iudicemque iudicatis
Pars neutra sit dissentiens.
311. Conclusa demum sic in causa
Et inter partes facta pausa

Traduntur acta iudici
Sollerter ad examinandum
Et artius ad auscultandum,
Si testes sint autentici,

312. Et quanta fides adhibenda
Sit ipsis iuxta requirenda

Legitimis in testibus,
Ut si corrupti sint amore
Seu odio, vel si favore
Seu lucrativis quaestibus,

313. Aut testes tamquam saniores
Exceptione sint maiores,
In dictis non falsidici,
Vulgari verbo sive fama,
Si vox audita sit in Rama,
Quod prorsus sint veridici,

314. Vel iuris ordo sit artatus
Enormiter seu vitiatus,

Vel si quid est propositum
Post litis contestationem
Vel ante per exceptionem,

Quod tendat ad oppositum.

315. Aut si processum hac in lite
Legaliter sit atque rite,

Seu si quidquam a partibus
Obmissum sit incuriose,
Quod suppleat quam cautelose

Hoc curiosis artibus.

316. Istisque sic examinatis
Et plenius consideratis

Ulterius non differat
Sententiam diffinitivam
Proferre, litis decisivam,

Sed citius hanc proferat,

317. Ac partium ambarum ora,
Laxata quarum erant lora,

Refraenet suetis moribus,
Taxatis simul et perpensis
Victrici victam in expensis

Condemnat et laboribus.

318. His actis iudex laude dignus,
Vir clemens, mitis et benignus,

Certantibus compatiens
Iustitiam cum aequitate
Hinc inde cum benignitate

Ut temperet, vir patiens

319. Tam testibus quam instru-
mentis
Quibuslibetque munimentis
Deductis et propositis,
Perlectis, visis luculenter,
Examinatis diligenter
Cum singulis depositis,

820. Consideratis auscultandis
Et observatis observandis,

In quantum est in omine,
Favore quovis posttergato,
Devote prius invocato

Superni regis nomine,

321. Sic ut exstincta litis face
Pro partibus in bona pace

Res transeat aequaliter
Cum discretorum assessorum
Consilioque peritorum

Decernat aequus arbiter:

322. Cum positivus gratiosus,
Pacificus, compendiosus

Sit nutriens concordiam,
Comparativus odiosus,
Superbiens, contentiosus,

Parturiens discordiam,

323. Et proceres, pro quibus partes
Has disceptandi colunt artes,

Ut socium cum socio
Coaequet lex professionis
Et similis confessionis

Ac fidei devotio,

324. Ut positivum comitentur,
Comparativum detestentur,

Soli praecellentissimo
Superlativo reservato
Caelorum regi praerogato

Honore sublimissimo,

325. Apostolus cum hoc testetur,
Quod quaelibet evacuetur

In superis praelatio,
Et solus ille veneretur,
Qui claustra cordis intuetur,

Quem angit nec elatio.

326. Cum partibus eventum litis
Sperantibus sic de petitis

Imponitur silentium
Auctoritate iudicantis
Sententiamque confirmantis

Per legem ducis gentium,

327. In invicem deliberatae

Sic partes dicunt: Protestatae

Hoc sumus ab initio,
Quod iudex iuste iudicabit
Et, litem solo terminabit

Iustitiae iudicio,

328. Sed ex quo non de positivo
Lis currit sed comparativo,

Ut meritis insignior
Appareat inter dilectos,
Amicos nostros praeelectos,

Quis maior sit et dignior,

329.Et iudex, prout est prae-
missum,
Se gravem reddit et remissum

Sententiando taliter
De re non ducta coram eo,
Delictum grave coram Deo
Committens actualiter

330. Iustitiam sic depravando
Et litigantes adgravando

Iniquam per sententiam,
Sententia si diceretur,
Quod dici tamen non meretur,

Ob juris obsistentiam,

331. Cum lata sit de non petitis
Seu in libello requisitis,

Quamobrem apostolicam
Ad sedem sacram appellamus
Et supplicando postulamus
Sententiam catholicam

332. Benigni domini Iohannis,
Resistere qui scit tyrannis,
Secundi post vicesimum,
Salvator cui cum centeno
Ter cumulatum fructu deno
Det fractum sexagesimum.

333. Ut ne linquamur in errore
Et fiat error hic priore

Nocivior novissimus,
Decernat pius absque mora,
Pro iure quae sint saniora,

Ut princeps disertissimus,

334. In cuius pectoris clausura
Quiescunt leges atque iura,
Cum novis scripta vetera,
Obscura per quae discernun-
tur,
Et litigantes secernuntur,
Et bona fiunt cetera.

335. Et quoniam est appellatum
Et reverenter supplicatum,

Decenter et composite
Ex supra causis enarratis
A partibus sic adgravatis

Recenter interpositae

336. In scriptis appellationi,
Devotae supplicationi

Adharens quam humiliter
Scholaster Franco Mesche-

densis,
Dioecesis Coloniensis,
Se subicit agiliter

337. Tutissimae protectioni,
Praecelsae dominationi

Magnifici pontificis,
Praefati domini Iohannis,
Tenentis claves sub his annis

Magnalium opificis,

338. Postquam verbum est incar-
natum,
Salutem quod est operatum,

Decurso cum millesimo
Eiusdem anno trecenteno,
Nunc caeli terrae molem freno
Regentis, in tricesimo,

339. Octavae Petri piscatoris
Et Pauli gentium doctoris

Dum stant in mediculio,
In mense, cui prius omen
Quintilis erat, sed nunc nomen

Romani dant a Iulio.