CAPUT IV.

Somnium regis Nabuchodonosor de excelsa arbore praecisa solus Daniel interpretatur, quod ipse regno pulsus ad septem annos cum bestiis ageret: hortatur igitur ut eleemosynis sua redimat peccata: sed completur nihilominus somnium propter illius superbiam, donec Deum caeli recognovit: et tunc in suum regnum restituitur.

I, Ego, Nabuchodonosor, quietus eram in domo mea, et florens in palatio meo:

2. Somnium vidi quod perterruit me: et cogitationes meae in strato meo, et visiones capitis mei, conturbaverunt me.

3. Et per me propositum est decretum ut introducerentur in conspectu meo cuncti sapientes Babylonis, et ut solutionem somnii indicarent mihi.

4. Tunc ingrediebantur arioli, magi, Chaldaei et aruspices: et somnium narravi in conspectu eorum, et solutionem ejus non indicaverunt mihi:

5. Donec collega ingressus est in conspectu meo Daniel, cui nomen Baltassar, secundum nomen Dei mei, qui habet spiritum deorum sanctorum in semetipso.

Et somnium coram ipso locutus sum.

6. Baltassar, princeps aridorum, quoniam ego scio quod spiritum sanctorum deorum habeas in te, et omne sacramentum non est impossibile tibi, visiones somniorum meorum, quas vidi, et solutionem earum narra.

7. Visio capitis mei in cubili meo: Videbam, et ecce arbor in medio terrae, et altitudo ejus ni- mia.

8. Magna arbor, et fortis, et proceritas ejus contingens caelum: adspectus illius erat usque ad terminos universae terrae.

9. Folia ejus pulcherrima, et fructus ejus nimius, et esca universorum in ea. Subter eam habitabant animalia et. bestiae, et in ramis ejus conversabantur volucres

coeli, et ex. ea vescebatur omnis caro. 10. Videbam In visione capitis mei super stratum meum: et ecce vigil, et sanctus, de coelo de- scendit,

11. Clamavit fortiter, et sic ait: Succidite arborem, et praecidite ramos ejus, excutite folia ejus, et disperglte fructus ejus: fugiant bestiae quae subter eam sunt, et volucres de ramis ejus.

12. Verumtamen germen radicum ejus in terra sinite, et alligetur vinculo ferreo et aereo in herbis quae foris sunt, et rore coeli tingatur, et cum feris pars ejus in herba terrae.

13. Cor ejus ab humano commutetur, et cor ferae detur ei, et septem tempora mutentur super eum.

14. In sententia vigilum decretum est, et sermo sanctorum, et petitio: donec cognoscant viventes quoniam dominatur Excelsus in regno hominum, et cuicumque voluerit, dabit illud, et humillimum hominem constituet super eum.

15. Hoc somnium vidi, ego Nabuchodonosor rex. Tu ergo, Baltassar, interpretationem narra festinus: quia omnes sapientes regni mei non queunt solutio-

nem edicere mihi: tu autem potes, quia spiritus deorum sanctorum in te est. 16. Tunc Daniel, cujus nomen Baltassar, coepit Intra semetipsum tacitus cogitare quasi una hora: et cogitationes ejus conturbabant eum. Respondens autem rex ait: Baltassar, somnium et interpretatio ejus non conturbent te. Respondit Baltassar, et dixit: Domine mi, somnium

his qui te oderunt, et interpretatio ejus hostibus tuis sit. 17. Arborem quam vidisti sublimem atque robustam, cujus altitudo pertingit ad coelum, et adspectus illius in omnem terram: 18. Et rami ejus pulcherrimi, et fruetus ejus nimius, et esca omnium in ea: subter eam habitantes bestiae agri, et in ramis ejus commorantes aves coeli: 19. Tu es, rex, qui magnificatus es, et invaluisti: et magnitudo tua crevit, et pervenit usque ad coelum, et potestas tua in terminos universae terrae. 20. Quod autem vidit rex vigilem et sanctum descendere de coelo, et dicere: Succidite arborem, et dissipate Illam, attamen germen radicum ejus in terra dimittite: et vinciatur ferro et aere in herbis foris, et rore caeli conspergatur, et cum feris sit pabulum ejus, donec septem tempora mutentur super eum: 21, Haec est Interpretatio sententiae Altissimi, quae pervenit super dominum meum regem: 22. Ejicient te ab hominibus, et cum bestiis ferisque erit habitatio tua: et faenum, ut bos, comedes , et rore coeli Infunderis: septem quoque tempora mutabuntur super te, donec scias quod dominetur Excelsus super regnum hominum, et cuicumque voluerit det illud. 23. Quod autem praecepit ut relinqueretur germen radicum ejus, Id est arboris, regnum tuum tibi manebit, postquam cognoveris potestatem esse coelestem. 24. Quamobrem, rex, consilium meum placeat tibi: et peccata tua eleemosynis redime, et iniquitates tuas misericordiis paupe- rum: forsitan ignoscet delictis tuis.

25. Omnia haec venerunt super Nabuchodonosor regem.

26. Post finem mensium duodecim, in aula Babylonis deambulabat:

27. Responditque rex, et ait: Nonne haec est Babylon magna, quam ego aedificavi in domum regni, in robore fortitudinis meae, et in gloria decoris mei ?

28. Cumque sermo adhuc esset in ore regis, vox de caelo ruit: Tibi dicitur, Nabuchodonosor rex: regnum tuum transibit a te.

29. Et ab hominibus ejicient te, et cum bestiis et feris erit habitatio tua: faenum quasi bos comedes, et septem tempora mutabuntur super te, donec scias quod dominetur Excelsus in regno hominum, et cuicumque voluerit det illud.

30. Eadem hora sermo completus est super Nabuchodonosor: et ex hominibus abjectus est, et faenum, ut bos, comedit,. et rore coeli corpus ejus infectum est, donec capilli ejus in similitudinem aquilarum crescerent, et ungues ejus quasi avium.

31. Igitur post finem dierum, ego,

Nabuchodonosor, oculos meos ad coelum levavi: et sensus meus redditus est mihi, et Altissimo benedixi, et viventem in sempiternum laudavi et glorificavi: quia potestas ejus potestas sempiterna, et regnum ejus in generationem et genera-

32. Et omnes habitatores terrae apud eum in nihilum reputati sunt: juxta voluntatem enim suam facit tam in virtutibus coeli quam in habitatoribus terrae: et non est qui resistat manui ejus, et dicat ei: Quare fecisti ?

33. In ipso tempore sensus meus reversus est ad me, et ad honorem regni mei decoremque perveni: et figura mea reversa est ad me: et optimates mei et magistratus mei requisierunt me, et in regno meo restitutus sum, et magnificentia amplior addita est mihi.

34. Nunc igitur, ego, Nabuchodonosor, laudo et magnifico, et glorifico regem coeli, quia omnia opera ejus vera, et viae ejus judicia, et gradientes in superbia potest humiliare.