173

πῶς δέ καθῆσθαι φήσωμεν ἤ ἐν ποίῳ σε θρόνῳ, τόν τῇ χειρί κατέχοντα οὐρανόν καί τήν γῆν δέ, τά ὑπό γῆν τε ἅπαντα ἰσχύϋ σῇ κρατοῦντα; Ποῖος θρόνος χωρήσειεν ἤ ποταπή οἰκία, ἤ πῶς ἤ ποῦ ἐνίδρυται ἤ ποίοις θεμελίοις, ποίοις δέ στύλοις αἴρεται, τίς ὅλως ἐννοήσει; Ἀβάλε τοῖς ἀνθρώποις γε καί πάςῃ κτιστῇ φύσει, τῇ τά τοιαῦτα ἐρευνᾶν περί Θεοῦ τολμώσῃ, πρίν ἐλλαμφθῇ, πρίν φωτισθῇ, πρίν κατίδῃ τά θεῖα καί θεωρός γενήσεται τῶν Χριστοῦ μυστηρίων, ἅ οὔτε Παῦλος κατιδών ἴσχυσεν ὅλως φράσαι, οὔτε Ἠλίας πρότερον, οὔτε Μωσῆς ὁ μέγας, ἀλλά τάς ἐντολάς Θεοῦ καί θελήματα μόνα κατηξιώθη καί αὐτός μαθεῖν καί ἄλλοις φράσαι. Περί αὐτοῦ δέ τοῦ Θεοῦ πλέον οὐδέν ἀκοῦσαι κατηξιώθη, μαθεῖν ἤ ὅλως διδαχθῆναι, εἰ μή ὅτι ὁ ὤν ἐστι Θεός πάντων καί κτίστης, δημιουργός καί συνοχεύς πάντων τῶν παραχθέντων. Ἡμεῖς δέ οἱ πανάθλιοι, οἱ σκότει καθειργμένοι καί σκότος ὅλως πέλοντες ἡδονῶν ἀπολαύσει καί ἀγνοοῦντες ἑαυτούς, ὅπου καί πῶς κρατοῦνται, οἱ τεθαμμένοι πάθεσιν, οἱ τυφλοί καί νεκροί τε (261) τόν ὄντα ὄντως ἄναρχον, ἄκτιστον, Θεόν μόνον, ἀθάνατον ὑπάρχοντα, ἀόρατον τοῖς πᾶσιν ἐξερευνῶντες λέγομεν ὡς ἀκριβῶς εἰδότες περί Θεοῦ, οἱ τοῦ Θεοῦ ὄντες κεχωρισμένοι. Εἰ γάρ δή καί ἥνωντο αὐτῷ, οὐκ ἄν ποτε ἐτόλμων περί αὐτοῦ λαλῆσαι βλέποντες, ὅτι πάντα ἄφραστα, ἀκατάληπτα πέλουσι τά ἐκείνου˙ οὐ μόνον τά ἐκείνου δέ, ἀλλά καί τῶν ἐκείνου ἔργων τά πλείω ἄγνωστα ὑπάρχουσι τοῖς πᾶσι. Τίς γάρ καί ἑρμηνεύσειε, πῶς ἐξ ἀρχῆς με πλάττει, ποίαις χερσί τόν χοῦν λαβών ὁ ἀσώματος πάντῃ στόμα μή ἔχων ὡς ἡμεῖς πῶς ἐνεφύσησέ μοι καί εἰς ψυχήν ἀθάνατον πῶς ἄρα γέγονέ μοι; Ἀπό πηλοῦ δέ, λέγε μοι, πῶς ὀστᾶ, πῶς δέ νεῦρα, πῶς κρέας, πῶς δέ φλέβες μοι, πῶς δερματίς, πῶς τρίχες, πῶς ὀφθαλμοί, πῶς ὦτα δέ, πῶς χείλεα, πῶς γλῶσσα, πῶς ὄργανα φωνητικά, ὀδόντως τε στερρότης, ἔναρθρον λόγον πνεύματι τρανῶς ἀποτελοῦσιν; Ἀπό ξηρᾶς δέ καί ὑγρᾶς, θερμῆς καί ψυχρᾶς ὕλης ζῴόν με ἀπετέλεσε μίξει ἐναντίων;