182
καί μίξις τούτων γέγονε, ὅτε Θεός κατῆλθε. Τά διεστῶτα τότε γάρ ἥνωσεν ὁ Σωτήρ μου, ἀλλ᾿ οἱ τυφλοί τήν ἕνωσιν οὐκ εἶδον, οἱ νεκροί δέ λέγουσι ταύτης αἴσθησιν μηδ᾿ ὅλως ἐσχηκέναι, καί ζῆν καί βλέπειν οἴονται, ὤ μανίας ἐσχάτης, καί ἀπιστοῦντες λέγουσιν˙ Οὐδείς τῇ πείρᾳ τοῦτο ἔγνωκεν ἤ ἔπαθεν, οὐκ εἶδεν ἐν αἰσθήσει, ἀλλ᾿ ἀκοῇ καί διδαχῇ λόγων γίνεται μόνων. Ἀλλ᾿ ὦ Χριστέ μου, δίδαξον εἰπεῖν με τί πρός ταῦτα καί τῆς ἀγνοίας τῆς πολλῆς καί ἀπιστίας τούτους ἐκσπᾶσαι καί χαρίσασθαι ἰδεῖν σε, φῶς τοῦ κόσμου! Ἀκούσατε καί σύνετε, πατέρες, θείους λόγους καί γνώσεσθε τήν ἕνωσιν ἐν γνώσει γινομένην καί ἐν αἰσθήσει ἐκ παντός καί πείρᾳ καί ὁράσει. Θεός ἐστιν ἀόρατος, ὁρατοί δ᾿ ἡμεῖς πάντως˙ εἰ οὖν αὐτός τοῖς ὁρατοῖς θελήματι ἑνοῦται, ἕνωσις ἄρα γίνεται ἀμφοτέρων ἐν γνώσει. Εἰ δέ ἀγνώστως εἴποιας τοῦτο καί ἀναισθήτως, (274) πάντως νεκρῶν ἡ ἕνωσις καί οὐ ζωῆς πρός ζῶντας. Κτισμάτων κτίστης ὁ Θεός, κτιστοί δ᾿ ἡμεῖς ὡσαύτως˙ εἰ οὖν τῷ κτίσματι Θεός ὁ κτίσας συγκατέλθῃ καί ἑνωθῇ καί γίνηται ὡς ὁ κτίστης τό κτίσμα, αἴσθησιν ὄντως λάβοιεν ἀληθοῦς θεωρίας, ὅτι τῷ κτίστῃ τό κτιστόν ἀπορρήτως ἡνώθη. Εἰ δέ μή τοῦτο δώσομεν, ἀπόλωλεν ἡ πίστις καί ἡ ἐλπίς ἠφάνισται τῶν μελλόντων εἰς ἅπαν, ἀνάστασις οὐκ ἔσεται οὐδ᾿ ἡ καθόλου κρίσις. Ἐπειδή καί τά κτίσματα, ὡς λέγεις, ἀναισθήτως τῷ ποιητῇ ἑνούμεθα μηδέν γνωστῶς νοοῦντες, καί κινδυνεύει γε Θεός κατά σέ, ὡς οὐκ ἔστι ζωή οὐδέ ζωήν ἡμῖν ἑνούμενος παρέχει. Πάλιν ὁ κτίστης ἄφθαρτος, τά κτίσματα φθαρτά δέ˙ καί γάρ οἱ ἁμαρτήσαντες οὐχί τό σῶμα μόνον, ἀλλά καί τάς ψυχάς αὐτάς εἰς φθοράν παρεισῆξαν, καί σώματι καί ψυχῇ κατά τόν λόγον τοῦτον φθαρτοί ἐσμεν, ὡς τῇ φθορᾷ τοῦ νοητοῦ θανάτου κρατηθέντες ὁμοῦ πάντες καί τῇ τῆς ἁμαρτίας. Εἰ οὖν ὁ φύσει ἄφθαρτος ἑνωθῇ τῷ φθαρτῷ μοι, ὄντως ἕν τούτων ἔσεται, ὧνπερ λέγει σοι μέλλω˙ ἤ γάρ ἐμέ μεταβαλεῖ καί ἄφθαρτον ποιήσει ἤ πρός φθοράν μεταβληθῇ ὁ ἄφθαρτος˙ καί οὕτως ἴσως ἐγώ οὐ γνώσομαι ἐκείνου πεπονθότος