231

ΜΖ'.

Περί νοητοῦ παραδείσου τηλαυγῆς θεωρία˙ καί περί τοῦ ἐν αὐτῷ ξύλου ζωῆς. (345)

Εὐλογητός εἶ, Κύριε, εὐλογητός εἶ, μόνε, εὐλογητός εἶ, εὔσπλαγχνε, ὑπερευλογημένε, ὁ δούς ἐν τῇ καρδίᾳ μου τό φῶς τῶν ἐντολῶν σου καί ἐμφυτεύσας ἐν ἐμοί τό τῆς ζωῆς σου ξύλον καί δείξας με παράδεισον ἄλλον ἐν ὁρωμένοις, ἐν αἰσθητοῖς μέν νοητόν, νοητόν δ᾿ ἐν αἰσθήσει. Συνήνωσας γάρ τῇ ψυχῇ ἄλλον Πνεῦμά σου Θεῖον, ὅπερ καί ἐνεσκήνωσας ἐν τοῖς ἐμοῖς ἐγκάτοις˙ τοῦτο τό ξύλον τῆς ζωῆς ὄντως ὑπάρχει μόνον, τοῦτο, ἐν ᾗπερ φυτευθῇ γῇ εἴτ᾿ οὖν ψυχῇ ἀνθρώπου καί ἐν καρδίᾳ ῥιζωθῇ, παράδεισον δεικνύει ταύτην εὐθύς λαμπρότατον, πᾶσι κεκοσμημένον φυτοῖς ὡραίοις δένδροις τε καί καρποῖς διαφόροις, πεποικιλμένον ἄνθεσι καί μυριπνόοις κρίνοις. Ταῦτα δ᾿ εἰσί ταπείνωσις καί χαρά καί εἰρήνη, πρᾳότης καί συμπάθεια, πένθος, ὄμβροι δακρύων καί ξένη τέρψις ἐν αὐτοῖς, αἴγλη τῆς χάριτός σου ἅπασιν ἐπιλάμπουσα τοῖς ἐν τῷ παραδείσῳ. Σύ εἶ κρατήρ προχέων μοι ζωῆς τά νάματά σου, καί λόγους θείας γνώσεως ἀφθόνως ἐμπαρέχεις. Ἐπάν δέ σύ μή βουληθῇς, ἀλλ᾿ ἀντιλέγεις ταῦτα, (346) ἄνους ἐγώ, ἀναίσθητος ὥσπερ λίθος τυγχάνω. Ἡ σάλπιγξ ἄνευ πνεύματος οὐδέποτε ἠχήσει˙ οὕτω κἀγώ σου ἄνευθεν ὡς ἄψυχος ὑπάρχω. ∆ίχα ψυχῆς ἀδύνατον ἐνεργεῖν τι τό σῶμα˙ οὕτως οὐ δύνατι ψυχή δίχα τοῦ Πνεύματός σου κινεῖσθαι καί τάς ἐντολάς τάς σάς, Σῶτερ, φυλάττειν, οὐδέ ὁρᾶν σε δύναται οὐδέ παρίστασθαί σοι, οὐδέ ὑμνεῖν τήν δόξαν σου συνετῶς, ὦ Θεέ μου. ∆ιά τοῦτο οὖν σοι βοῶ καί διά τοῦτο κράζω˙ Ὀ ἄνω ὤν σύν τῷ Πατρί καί μεθ᾿ ἡμῶν τυγχάνων οὐχ᾿ ὥς τινες λογίζονται, τῇ ἐνεργείᾳ μόνῃ, οὐδ᾿ ὡς νομίζουσι πολλοί, τῷ θελήματι μόνῳ, οὐδέ δυνάμει μόνῃ σου, ἀλλά καί τῇ οὐσίᾳ, εἴπερ οὐσίαν ἐπί σοί τολμητέον τοῦ λέγειν ἤ ἐννοεῖν, ἀθάνατε, ὑπερούσιε μόνε! Εἰ γάρ ὑπάρχεις ἀληθῶς ἀνερμήνευτος ὅλως,