ACTA APOSTOLICAE SEDIS

 400 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 401

 402 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 403

 404 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 405

 406 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 407

 408 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 409

 410 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 411

 412 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 413

 414 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 415

 416 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 417

 418 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 419

 420 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 421

 422 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 423

 424 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 425

 426 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 427

 428 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 429

 430 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 431

 432 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 433

 434 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 435

 436 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 437

 438 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 439

 440 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 441

 442 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 443

 444 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 445

 446 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 447

 448 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 449

 450 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 451

 452 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 453

 454 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 455

 456 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 457

 458 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 459

 460 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 461

 462 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 463

 464 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 465

 466 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 467

 468 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 469

 470 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 471

 472 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 473

 474 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Acta Francisci Pp. 475

 476 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Congregatio de Causis Sanctorum 477

 478 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Congregatio de Causis Sanctorum 479

 480 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Congregatio de Causis Sanctorum 481

 482 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Congregatio de Causis Sanctorum 483

 484 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Congregatio de Causis Sanctorum 485

 486 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Congregatio de Causis Sanctorum 487

 488 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Congregatio pro Episcopis 489

 490 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Diarium Romanae Curiae 491

 492 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

 Diarium Romanae Curiae 493

 494 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

402 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Con questi sentimenti di gratitudine per quanto la Chiesa ha ricevuto

e di responsabilità per il compito che ci attende, attraverseremo la Porta

Santa con piena fiducia di essere accompagnati dalla forza del Signore Ri-

sorto che continua a sostenere il nostro pellegrinaggio. Lo Spirito Santo che

conduce i passi dei credenti per cooperare all'opera di salvezza operata da

Cristo, sia guida e sostegno del Popolo di Dio per aiutarlo a contemplare

il volto della misericordia.4

5. L'Anno giubilare si concluderà nella solennità liturgica di Gesù Cri-

sto Signore dell'universo, il 20 novembre 2016. In quel giorno, chiudendo la

Porta Santa avremo anzitutto sentimenti di gratitudine e di ringraziamento

verso la SS. Trinità per averci concesso questo tempo straordinario di grazia.

Affideremo la vita della Chiesa, l'umanità intera e il cosmo immenso alla

Signoria di Cristo, perché effonda la sua misericordia come la rugiada del

mattino per una feconda storia da costruire con l'impegno di tutti nel pros-

simo futuro. Come desidero che gli anni a venire siano intrisi di misericordia

per andare incontro ad ogni persona portando la bontà e la tenerezza di Dio!

A tutti, credenti e lontani, possa giungere il balsamo della misericordia come

segno del Regno di Dio già presente in mezzo a noi.

6. « È proprio di Dio usare misericordia e specialmente in questo si ma-

nifesta la sua onnipotenza ».5 Le parole di san Tommaso d'Aquino mostra-

no quanto la misericordia divina non sia affatto un segno di debolezza, ma

piuttosto la qualità dell'onnipotenza di Dio. È per questo che la liturgia, in

una delle collette più antiche, fa pregare dicendo: « O Dio che riveli la tua

onnipotenza soprattutto con la misericordia e il perdono ».6 Dio sarà per sem-

pre nella storia dell'umanità come Colui che è presente, vicino, provvidente,

santo e misericordioso.

« Paziente e misericordioso » è il binomio che ricorre spesso nell'Antico

Testamento per descrivere la natura di Dio. Il suo essere misericordioso

trova riscontro concreto in tante azioni della storia della salvezza dove la

sua bontà prevale sulla punizione e la distruzione. I Salmi, in modo par-

ticolare, fanno emergere questa grandezza dell'agire divino: « Egli perdona

4 Cfr conc. ecum. vat. II, Cost. dogm. Lumen Gentium, 16; Cost. past. Gaudium et spes, 15. 5 tommaso d'aquino, Summa Theologiae, II-II, q. 30, a. 4. 6 XXVI Domenica del Tempo Ordinario. Questa colletta appare già, nell'VIII secolo, tra i testi

eucologici del Sacramentario Gelasiano (1198).