CAPUT II.

De figuris lapidum a natura factis.

Quaeramus igitur qualiter a natura formantur. Revocemus igitur ad memoriam ea quae in secundo nostrorum Physicorum de montris loquentes determinavimus. Non igitur ignoramus quod sunt quaedam loca in caelo, in quibus cum luminaria convenerint, impediunt etiam in propria et efficaci materia figuram humanam generari : et materia tunc concrescit in horribile monstrum. Aliquando etiam e converso concurrunt luminaria et caeteri planetae ad locum, in quo tanta virtus est generationis humanae, quod in semine valde difformi contra vim formativam illi semini insitam imprimit formam humanam : propter hoc contingit aliquando porccllos in capite praeferre figuram hominis, et foetus vaccarum similiter. Quod quia ex. permixtione seminis hominis cum dictorum animalium seminibus esse . non possit, in Physicis nostris satis est ostensum. Haec igitur est causa et non alia, quod etiam in lapidibus vaporabiliter in materia coagulatis imprimitur figura hominis vel alia de figuris specierum quas producit natura, aut pingendo tantum, aut etiam figurando totum elevando in toto vel in parte, maxime cum sit hujus efficiens in onychinis propter materiae majorem mollitiem, ut diximus supra.

Est enim Coloniae in capsa trium regum magnae quantitatis onychinus, habens latitudinem manus unius hominis et amplius, in quo super materiam lapidis onychini, qui est sicut unguis, picta duo sunt capita juvenum albissima, ita quod est unum sub alio, sed elucet propositione nasi et oris : et in fronte capitum est figuratus nigerrimus serpens, qui colligat capita illa. In mandibula autem unius in parte ubi est angulus curvitatis mandibulae inter partem quae descendit a capite, et eam quae ad os inflectitur, est caput aethiopis cum longa barba nigerrimum : et subtus in collo iterum est lapis habens colorem unguis, et videtur esse vestimentum decoratum floribus circa capita. Probavi autem quod non est vitrum, sed lapis, propter quod praesumpsi picturam illam esse a natura et non ab arte. Similes multi inveniuntur. Non latet tamen aliquando per artem fieri tales imagines duobus modis. Unus quorum est, in quo operatur ars et natura : et illa quidem vel qualis ars effingit figuras et materiae colores, et postea totum ponitur in aqua in qua fortis est vis mineralis lapidificativa, et ex illa coagulatur in lapidem, sicut diximus , supra. Secundus autem modus decepto rius, quod effinguntur imagines in materia, et diversificantur colores figurae per sigilla, et postea opere alchimiae per aquam vel alium liquorum coagulante m. induratur in similitudinem lapidis : et hoc maxime fit per illud quod Alchimici vocant lac virginis : fit autem quando litargirum fortissime lavatur in aqua, et saepius colatur per ipsam, quousque sit sicut lachryma, et duae aquae permisceantur : est enim haec aqua certissime coagulans : et videbitur lapis qui per eam

coagulatus est. Multis autem aliis modis fiunt coagulationes materierum, ita quod videbuntur lapides cum non sint, si quis subtiliter et per lunam tentaverit. Aliquando autem fiunt hujusmodi colores in vitro simplici, et similiter imagines : et hoc vulgus imperitum putat esse lapides. His ergo de causis fiunt imagines pictae et cxcusae sive elevatae. Illae autem quae ex arte rasura videntur, non intelligo qualiter fiant, nisi ab arte non a natura per aliquem modum, sed in gemmis durissimis dicuntur fieri per partes adamantinas acutas et durissimas, ab his qui scribunt de gemmis : quod ego nequaquam credo verum esse : ad talos enim exarationes oportet habere instrumenta decenter aptata : quod non potest esse in partibus adamantis, nisi rnollirentur sanguine hircino : et tunc esset dispendium et nimis sumptuosum : eo quod aliquando parum valentem gemmam exaratam esse videmus. Quae igitur experti sumus etiam hic dicimus : distillatur enim et depuratur chalybs saepius donec fere habet albedinem argenti: et tunc ex eo formantur instrumenta ferri et sculptorum angulis convenientibus et subtilibus, et tunc exprimitur succus raphani, et permiscetur cum succo raphani aqua quae extrahitur de lumbricis terrae contusis et expressis per pannum, ita quod tantum sit unius quantum alterius : et postea candens instrumentum extinguitur in aqua illa bis vel ter vel pluries quoties oportet, et efficitur ita durum, quod radit gemmas et incidit aliud ferrum sicut plumbum. Haec igitur dicta sunt de causa imaginum quae apparent in gemmis. Si autem quis quaerat, quare imagines in aliis lapidibus non inveniuntur nisi in gemmis ? dicemus quod prius nos expertum induximus, quod aliquando apparent in marmore : sed in aliis generibus lapidum jam non apparent, quia materia eorum est gravis et grossa terrestris et virtutibus moventibus inobediens : et ideo caelum eam movere et imprimere non potest: lapides autem petiosi et quae- dam marmora, ut supra diximus, vaporales habent materias facile moventibus obedientes : et ideo in eis tales generantur imagines. Exemplum hujus est in vaporibus seminalibus, in quibus de facili apparent imagines quae tamen in substantia cerebri vel capitis vel ossis non imprimuntur : omnes enim motus caelites potest impedire confusio et inhabilitas materiae, sicut diximus saepius in praecedentibus : et est hoc sicut si sigillum lapidem tangat vel duram terram, tunc nequaquam imprimitur : si autem tangat aquam imprimitur : et si aqua congelatur, tunc figura perseverat in glacie. Haec autem non omnino physica sunt: tamen propter doctrinae bonitatem hic sunt interposita.