SUMMARIUM.

Repetit dicta, quare scilicet semicirculi non sunt partes definitionis circuli, litterae tamen sunt partes syllabae. Docet primam substantiam esse idem cum suo quod quid est, sed per primam, non intelligit particularem, sed substantiam more Platonico, juxta cujus doctrinam totum fere hoc caput traditur. Resolutio est, naturam communem esse idem per se primo cum suo quod quid est, seu definitione, individua, quae intelligit Philosophus per concepta cum materia, id est, differentia individuali sunt idem eidem, per se secundo, ut hic explicat Doctor, et 2. d. 3. quaest. 5. ad tertium, et hic fusius q. 7.

Quod quidem igitur est quod quid erat esse, et quomodo ipsum secundum se de omni dictum est. Et quare horum quidem ratio quae ejus quod quid erat esse habet partes definiti, horum autem non. Et quod in substantiae quidem ratione quae sic paries ut materia non inerunt, neque enim sunt illius partes substantiae, sed totius; hujus autem est aliqualiter ratio et non est, nam cum materia non est, indeterminatum enim est: secundum autem primam substantiam est, ut hominis quae animae ratio. Substantia namque est species quae inest ex qua et materia tota dicitur substantia, concavitas: nam ex hac et naso, simus nasus, et simitas est, bis enim et his inerit nasus.

In tota vero substantia, aut naso simo, aut Callia inest et materia, et quod quid erat esse, et unumquodque in quibusdam idem ut in primis substantiis, ut curvitas et curvitati esse, si prima est. Dico autem primam quae non dicitur per aliud in alio esse, ut subjecto, vel materia. Quaecumque vero ut materia, aut concepta cum materia non idem neque secundum accidens unum, ut Socrate? et musicum, haec enim eadem secundum accidens.

Capitulatim colligit quae dicta sunt de quod quid est, et de definitione, et epilogat circa determinata, dicensquod supple dictum est quid est quod quid erat esse, et quomodo, supple quod quid est praedicatur, secundum se et de omni, dictum est; quare etiam ratio et quod quid erat esse aliorum habet partes definiti, horum autem, id est, aliorum non, puta litterae ponuntur in definitione syllabae, et non semicirculi in definitione circuli, quia dictum est, quod in ratione substantiae, id est, in definitione substantiali, quae sic sunt partes, ut materia non sunt, non enim partes materiales, sunt paries substantiae illius, id est, speciei, sed totius, scilicet individui. Hujus autem, scilicet individui est aliqualiter ratio, id est definitio, et aliqualiter non; nam acceptum cum materia, scilicet individuali non est supple definitio ; erit enim cum materia quoddam indefinitum et indeterminatum: sed supple ipsius individui accepti, secundum primam substantiam, id est, speciem,est supple definitio ; non enim individuum habet aliam definitionem quam species. Et subdit, quod hominis quae animae ratio, id est, quod definitio hominis est illa, quae est animae, hoc est, quod in definitione hominis necessario ponitur anima, non excludendo tamen corpus, et partes principales, ut Philosophus dixit : substantia namque est species, id est, forma quae inest, scilicet materiae, ex qua forma et materia dicitur, id est definitur, tota substantia composita ut concavitas, quae est quaedam forma ; nam ex ea ut ex forma, et naso ut ex materia, est simitas, ut est quoddam compositum ex utroque, ut ex partibus: et supple, quod nasus non sit pars concavitatis inclusa in ejus ratione, patet, qui bis erit in eis nasus, si supple dicatur nasus concavus: semel enim dicitur proprio nomine, et semel ut includeretur in concavitate: et ideo propter nugationem vitandam, ipse nasus sic est pars simitatis, vel nasi simi, quod non est pars ipsius concavitatis, nec e converso. Ideo subdit, quod in tota vero substantia, scilicet composita, ut in naso simo, concluditur supple ipse nasus ut materia,

aut Callia inest, et materia individualis ; sicut enim materia est universaliter de ratione speciei, sic et materia individualis de ratione individui. Subdit etiam quod dictum est, et quia quod quid erat esse, et singulum, scilicet cujus est in quibusdam est idem, ut in primis substantiis, id est in speciebus universalibus, ut curvitas et curvitati esse, id est, quod quid est curvitatis sunt idem si prima est, id est, si curvitas sit prima substantia et species. Et exponit quid vocat primam substantiam, quia non substantiam particularem, ut in praedicamentis: ideo dicit, dico autem primam quod non dicitur esse per aliud in alio, ut materia, id est quae non habet formam in subjecto, et materia signata et individuali. Quaecumque vero sunt ut materia, aut concepta cum materia, scilicet individuali, utsunt singularia, non sunt idem, scilicet quod quid est cum eo cujus est: nec etiam sunt unum secundum accidens, ut Socratem et musicum; haec enim sunt eadem secundum accidens, scilicet Socrates et musicus ; omnia enim haec determinata sunt in praecedentibus.

Notandum, quod hic per primam, scilicet substantiam, vel intelligit Aristoteles speciem universalem, ut distinguitur a particulari, quae non habet hoc in hoc, id est, formam in materia signata, eo modo quo dictum est in exponendo litteram. Vel aliter potest exponi. quod per primas substantias intelligit ideas separatas, more Platonico, qui eas primas substantias appellabat ; et tales substantiae non habent hoc in hoc, id est formam in materia, cum a Platone ponantur purae formae, quarum etiam est definitio secundum eum, et sic curvitas idealis erit prima substantia, et non curvitas sensibilis, vel Mathematica.

Notandum etiam, quod cum ait Philosophus, quod quid est, esse idem cum eo cujus est in primis substantiis, et non in conceptis cum materia, vel per primas substantias intelligit species universales, ut dictum est, et per concepta cum materia intelligit ipsa individua, quae non habent, quod quid est, idem sibi per se primo sicut species, ut alias dictum fuit: vel loquitur more Platonico, per primas substantias ideas significans, et per concepta cum materia omnia sensibilia et naturalia. Si enim quod quid est, sit primo per se illarum substantiarum,in illis solum esset idem, quod quid est, cum eo cujus est per se primo. Nec mireris, si textus vel sic, vel sic exponatur, quia totum hoc capitulum videtur Platonicum, paucis improbationibus interpositis, sicut patet ex praecedentibus si attendis.

SUMMAE SECUNDAE