SUMMARUM.

Species contrarias habere alia contraria priora se, et species medias habere alia priora media. Item media componi ex extremis, quod tripliciter probatur.

Si vero sunt in eodem genere media, ut ostensum est, et media contrariorum, necesse ipsa componi ex his contrariis, nam aut erit aliquod genus ipsorum aut nullum ; et si quidem genus erit, ita ut sit prius aliquid contrariis, differentiae priores contrariae, erunt facientes species contrarias ut generis: ex genere enim, et differentiis species, ut si album, et nigrum contraria: est autem hic quidem disgregativus, ille vero congregativus color; hae differentiae, congregativum et disgregativum priores. Quare haec contraria invicem priora: at vero contrariae differentiae magis sunt contraria.

Praemissis quibusdam necessariis accedit ad ostendendum conclusionem principalem. Circa quod duo facit. Primo ostendit, quod omnes species contrariae habent aliqua contraria priora se. Secundo ostendit, quod species mediae habent aliqua media priora se.

Tertio ostendit, quod hujusmodi media sunt composita ex extremis, quod est principaliter intentum. Secunda ibi : Et reliqua media. Tertia ibi : Primae autem differentiae Dicit ergo, concludens ex praedictis quod si vero media sunt in.eodem genere cum extremis, ut ostensum est, et iterum media sunt contrariorum solum, ut etiam probatum est, necesse est ipsa, scilicet media, componi ex his contrariis, scilicet extremis, haec est conclusio principaliter intenta. Et subdit, ostendens quod species contrariae habent aliqua contraria priora se, ex quibus constant; nam aut erit aliquod genus ipsorum, scilicet contrariorum aut nullum, et supple non est dicendum, quod nullum, quia tunc non haberent medium, cum medium non sit nisi, eorum, quae sunt ejusdem generis, ut dictum est; et si quidem erit genus, scilicet contrariorum sicut oportet dicere, ita ut sit aliquid prius ipsis contrariis, scilicet genus, oportet quod differentiae contrariae priores, scilicet speciebus contrariis erunt facientes, id est, constituentes species contrarias ut generis, id est, ex ipso uno genere: ex genere enim et differentiis species supple constituuntur, quod patet per exemplum, ut album et nigrum sunt contraria, id est, species contrariae habentes supple aliquod idem genus, puta colorem. Est autem hic quidem, id est, album disgregativus color, ille autem, id est, nigrum congregativus color oportet quod differentiae, scilicet congregativum, et disgregativum sint priores scilicet quam album vel nigrum. Quare, quia supple hic et ibi est contrarietas, sequitur quod haec omnia contraria sunt se invicem priora, quia, scilicet differentiae contrariae sunt priores quam species contrariae, cum sint principia ipsarum. At vero etiam differentiae contrariae erunt magis contraria, quatenus scilicet sunt causa contrarietatis ipsis speciebus, et propter quod unumquodque et ipsum magis. Deinde cum dicit :

Et reliqua, et media ex genere erunt, et differentiis, ut quicumque colores albi et nigri sunt medii, oportet hos ex genere dici ; est autem genus color, et ex differentiis quibusdam, hae vero non erunt prima contraria; si autem, non erit unusquisque aut albus, aut niger ; altera igitur media, ergo primorum contrariorum hae erunt.

Ostendit quod species mediae habent etiam aliqua priora se ex quibus constant, dicens quod reliqua media erunt ex genere et differentiis, ex eo, scilicet quod media sunt species ejusdem generis, et omnis species constat ex genere et differentia, ut quicumque colores sunt medii albi et nigri, oportet hos dici, id est, constitui et definiri ex genere ; est autem genus color, et etiam ex quibusdam differentiis, scilicet constituuntur medii colores. Hae vero, scilicet differentiae ex quibus constituuntur medii colores, non erunt principia , contraria, id est, illae differentiae, quae constituunt species contrarias, puta album et nigrum. Si autem quilibet, scilicet color medius non erit aut albus, aut niger, quia illae primae differentiae, puta congregativum et disgregativum cum genere, quod est color, non constituunt nisi album vel nigrum. Altera igitur,

id est, quod oportet igitur quod differentiae constituentes medios colores erunt media primorum contrariorum: cujus ratio est, quia sic se habent differentiae ad differentias, sicut species ad species: quia igitur colores medii sunt species mediae inter contrarias species, sequitur quod eorum differentiae constitutivae sint mediae inter contrarias differentias, quae prima contraria dicuntur: et ideo inter congregativum visus, et disgregativum, dato quod sint differentiae contrariae constitutivae albi et nigri, erunt aliquae differentiae mediae constitutivae colorum mediorum, sicut A B C. Deinde cum dicit:

Primae autem differentiae congregativum et disgregativum, quia haec prima sunt. Quaerendum autem quaecumque contraria non in genere, ex quo media ipsorum, necesse enim quae sunt in eodem genere ex incompositis genere componi, aut incomposita esse, contraria namque incomposita sunt ex invicem, quare principia.

Ostendit quod hujusmodi media contrariorum sunt composita ex extremis, et dividitur in tres, secundum quod innuit tres rationes ad probandum intentum. Se?unda ponitur ibi: Sed quae sunt media. Tertia ibi: Quoniam autem non sunt altera. In prima parte intendit talem rationem : illa quae sunt simplicia in unoquoque genere sunt principia componentia aliorum in illo genere: sed extrema contrariorum sunt simplicia in illo genere, ergo etc et per consequens media contrariorum erunt composita ex extre mis. Probatio minoris, quia extre ma contrariorum non sunt composita ex invicem, nec ex mediis,

quia jam non maxime distarent: ergo sunt simplicia, et hoc est quod dicit, quod primae autem differentiae supple in genere colorum sunt disgregativum et congregativum, et per consequens, haec sunt prima ex quibus scilicet componuntur omnes species generis. Et subdit, quod quaerendum autem quaecumque contraria non in genere ex quo media ipsorum; alia altera habet sic, quaecumque vero contraria non sunt in genere ex aliquo sunt mediorum, vel ipsorum, in his autem quae sunt in eodem genere facile est hoc videre. Unde subdit, quod necesse namque est ea quae sunt in eodem genere aut componi ex incompositis, id est, ex simplicibus, aut incomposita esse, id est, simplicia, haec fuit major rationis: et subdit, contraria namque sunt incomposita ad invicem, quia unum non componitur ex reliquo: quare erunt principia ex quo sunt simplicia, et per consequens ex ipsis componuntur media. Deinde cum dicit :

Quae autem intermedia, aut omnia, aut nullum, ex contraniis vero fit aliquid: quare erit transmutatio in hoc prius quam in ipsa, utriusque enim et minus erit et magis: medium igitur erit hoc contrariorum? et alia igitur omnia composita quae sunt media; nam hujus quidem magis, illius vero minus compositum est aliqualiter, ex illis quorum dicitur esse: hujus quidem magis, illorum vero minus.

Ponit secundam rationem, quae talis est : Aut omnia media sunt composita ex extremis, aut nullum, quia qua ratione unum, et aliud. Sed aliquod medium est compositum ex extremis, quia cum est transitus ab extremo in extremum per medium, ipsum medium videtur habere plus de uno extremo quam de alio, vel saltem aequaliter aliquid de utroque, puta in puncto medii: ergo, etc. Et hoc est, quod dicit, quod quae sunt media, aut omnia supple sunt composita ex extremis, aut nullum, quia eadem est ratio de omnibus. Et subdit, quomodo aliquod est medium ex extremis, dicens quod aliquod supple medium fit ex contrariis extremis, quia erit transmutatio prius in hoc, id est, in medium quam in ipsa, scilicet contraria extrema: utriusque enim et minus erit, et magis, id est, quod participat aliquid de utroque extremo secundum magis et minus: cum enim aliquid mutatur de albo in nigrum, vel e converso prius fit minus album vel minus nigrum, quam perfecte album vel nigrum. Ex quo infert, ergo hoc tale in quod, scilicet prius venit minus, et quod participat extrema secundum magis et minus erit etiam medium contrariorum ; ergo sequitur, quod talia omnia quae sunt media sunt composita, scilicet ex extremis, nam illud, scilicet medium quod hujus quidem, scilicet extremi est magis, illius vero minus, est compositum aliqualiter ex illis quorum dicitur esse, hujus quidem magis, illius vero minus, ex quo patet quod media contrariorum sunt aliqualiter composita ex contrariis simplicibus et extremis. Deinde cum dicit:

Quoniam autem non sunt altera priora ejusdem generis contrariis, omnia utique ex contrariis media erunt: quare et inferiora omnia, et contraria, et media ex primis contrariis erunt.

Quod quidem igitur media, et in eodem genere omnia, et intermedia contrariorum, et componuntur ex contrariis omnia, palam.

Ponit tertiam rationem quae ta- Iis est : Illa quae sunt priora in unoquoque genere sunt principia componentia posteriorum: sed extrema contrariorum sunt priora in suo genere, ergo, etc. Dicit ergo, quod quoniam non sunt altera priora contrariorum ejusdem generis, id est, quam contraria in eodem genere, sequitur quod omnia utique media erunt ex contrariis. Ex quo concludit ulterius, quare et inferiora, supple ipso genere et contraria et media, id est, omnes species illius generis, tam contrariae quam mediae erunt ex his contrariis, id est, ex primis differentiis contrariis; sequitur enim quod si species mediae sunt ex speciebus contrariis, species autem contrariae sunt ex primis differentiis contrariis ; ergo generaliter omnes species tam mediae quam contrariae, et extremae erunt ex primis contrariis differentiis. Ultimo epilogat, dicens quod quidem igitur media supple sint contrariorum, et quod in omni eodem genere sunt omnia media contrariorum, et quod omnia componuntur ex contrariis, palam est, scilicet ex dictis.

SUMMAE SECUNDAE