Caput XXXII.

Nuncupato igitur Licinio imperatore. Sublato Severo, imperium Licinio dedit Galerius substituto in Severi loco, Augusteum nimirum imperium; id enim Severo concessum probavimus . . . et eodem, ut videtur, consilio Constantinum deprimendi, ut proinde Constantino illum anteponeret. Dodwellus .

Maximinus. Qui vero nomine ante imperium Daza dictus. Verba sunt Victoris in Epitome.

Iratus, nec Caesarem se, nec tertio loco nominari volebat. Non quod sane tres tum temporis forent Caesares in imperio Romano, essetque tertius ex illis Maximinus; erant enim duntaxat duo; Maximinus scilicet, ex communi Diocletiani et Galerii dispositione, ac Constantinus, ex propria Galerii ultimam 0775B Constantii voluntatem improbantis: sed quia, uno verbo, nolebat amplius Maximinus vocari Caesar, verum Augustus; quin nec Augustus tertio demum loco in edictorum titulis post Galerium et Licinium nominandus, sed secundo, et Licinius postea tertio, hoc proinde inter sese ordine: Galerius Augustus, Maximinus Augustus—Licinius Augustus—non autem, ut ex novissima Licinii per Galerium nuncupatione videbat consequi, Galerius Augustus, Licinius Augustus, Maximinus Caesar. Versio anglica breviter in eumdem sensum: Maximin resented it extremely, and would neither be contented any longer with the title of Caesar, nor allow Licinius the precedence.

Iratus. Anonymus editor Cantabrigiens. Vide Eusebii Historiam Ecclesiasticam, lib. VIII, cap. 13, edit. Vales.

Mittit ergo ad eum saepe legatos. Scilicet Galerius Maximianus. Pagius . Conjunctis eo pacto diversis interpretum supplementis.

0775C Dispositionem suam servet. Qui Licinius renuntiatus est imperator. Edit. Ox. et Cant.—Addo: Et qua olim Maximinus per Diocletianum, suggerente et dante hominem Galerio, pronuntiatus fuerat Caesar. Vide caput 17.

Cedat aetati, etc. And to induce him to pay the respect that was due to Licinius's age and to his gray hairs. Versio anglica; hoc sensu: Cedat aetati Licinii, et honorem deferat ejus canis. Consentit Toinardus. Sed aliter prorsus Baluzius.

At ille tollit audacius cornua. Maximinus scilicet, ut interpres Anglicus explicuit.

Praescriptione temporis pugnat, etc. Topicum, hodieque celebre in rebus tam civilibus quam Ecclesiasticis; quin et jam olim in utrisque, ut historiae sacrae et profanae periti norunt.

Preces ejus et mandata contempsit. Lege: contemnit. Tollius .

Ejus. Maximiani. Tralatio anglica.

Dolet bestia et mugit. Forte, Dolet bestia et rugit. 0775D Nic. Heinsius.

Bestia. Pro qua voce, Galerium in Maucroixii versione, Tyrannum in anglica legas. Multae sunt similes locutiones in superioribus, initio, puta, capitis 4 et 9.

Quod eum ideo ignobilem fecisset Caesarem, ut sibi obsequens esset, is tamen, etc. Lego: quod cum ideo. Boherellus . Item Gale, Allix.—Nisi quis maluerit transpositione contentus esse, legendo: quod ideo eum ignobilem . . . praestiterit correxisse: quod cum eum ignobilem fecisset Caesarem. Tollius .—Forte: quod quem ideo ignobilem fecisset Caesarem, ut sibi obsequens esset, is tamen tanti beneficii, quaeque postea. Eum non potest ferri, cum is sequatur.Nic. Heinsius.—Sequitur, fateor. At quid, si desit copula et ante is, eaque praecedenti verbo esset absumpta, ut toties alibi? An necdum etiam ferri poterit τὸ eum? Imo vero, plano et commodo sensui non obstabit. Praecipue, si simul pro ideo, adeo legeris, in hunc 0776A modum: Dolet bestia, et mugit, vel rugit, quod eum, adeo ignobilem, fecisset Caesarem, ut sibi obsequens esset, et is tamen tanti beneficii sui oblitus, voluntati ac precibus suis impie repugnaret. Contemptissimam Maximini ignobilitatem paucula ista capitis 19, extra omnem controversiam ponunt: Daia sublatus nuper a pecoribus et sylvis. Quare nos auctoris manum utraque correctione restituisse credimus.

Impie repugnaret. Pietatem et impietatem in filios cadere, diximus obiter in antecedentibus. Ab Augustis vero Caesares filii vocabantur, ut ex capite 20, doctorumque ad illud observationibus certum est. Hinc jam noster de Maximino Caesare, qui Galerii Augusti mandata contemnebat, is tamen voluntati ac precibus suis impie repugnaret.

Victus contumacia. Quis, et cujus contumacia? Nam de utraque re eruditi viri in contraria abeunt. Hoc est, Victus contumacia sua Maximinus, inquiunt unus et alter. Toinardus nempe et Pagius in dissertatione Hypat., p. 138, et in Critica Baron. ad annum 0776B Christi 307, num. 14. Nisi quod posteriore loco mendose: Victus contumacia Maximianus pro Maximinus excusum.—Nos quod hactenus fecimus, pergemus facere. Stamus a posterioribus, idque tribus potissimum de causis, Prima est, quod haec omnia, nomen Caesarum tollere, tum se et Licinium Augustos appellare, postremo Maxentium et Constantinum filios Augustorum nuncupare, natura sua propriae et genuinae Senioris Augusti partes fuerint, non meri adhuc Caesaris, qualem necessario ponunt fuisse Maximinum, cum se Augustum pronuntiavit. Secunda autem, quod adeo improbabile est, Maximinum tria illa suopte Marte unoque ausu aggressum esse disponere, ut quanquam, referente Eusebio, Maximinus Augustum semetipse nuncupaverit, id tamen nunquam velut a se factum ausus sit nuntiare Galerio per litteras, sed uti factum ab exercitu. Maximinus, dicet mox noster, postmodum scribit quasi nuntians, in campo Martio proxime celebrato Augustum se ab exercitu 0776C nuncupatum. Tertia denique, quod cum, ex ejusdem narratione, Maximinus Galerio tantum scripserit, fuisse se Augustum ab exercitu nuncupatum, nec addiderit, inquam, sese exinde Caesarum nomen sustulisse, et Augustorum filios Maxentium Constantinumque vocasse, jam nequeant duo ista, «Tollit Caesarum nomen, Maxentium et Constantinum filios Augustorum appellat,» referri, nisi vel ad eumdem exercitum, vel ad Galerium. At ut ad exercitum referantur, non sinit, ne hic epistolae silentium urgeam, id quod nulla ante praesentem locum Maximini exercitus mentio apparet. Manifeste ergo ad Galerium retulit. His, opinor, nonnihil ponderis additur argumentis doctorum, quos duces sequimur.

Tollit Caesarum nomen, Galerius nimirum, ob modo dicta, ut ab eo nomine deinceps abstinerent, qui in imperii spem adoptarentur, et sic excluderetur Maximinus, aiunt ad hunc locum, ex Baluzio, Editiones Oxon. et Cantabrigiensis.

Tollit Caesarum nomen. Quod etiamnum igitur obtinebat, 0776D ut ex his verbis alibi non sine causa collegimus. Accedat Eusebius, libro VIII, Historiae Ecclesiasticae, cap. 13: Λικίνιος δὲ ἐπὶ, τούτοις ὑπὸ κοινῆς ψήφου τῶν κρατούντων Αὐτοκράτωρ καὶ Σεβαστὸς ἀναπέφῃνε. Ταῦτα Μαξιμῖνον δεινῶς ἐλύπει, μόνον Καίσαρα παρὰ πάντων εἰσέτι τότε χρηματίζοντα. Id est, vertente Baluzio: «Post haec Licinius communi imperatorum suffragio imperator et Augustus declaratus est. Quod quidem Maximinus aegre admodum tulit, qui hactenus Caesar duntaxat ab omnibus appellabatur.» Sed an is solus? Sic certe, secundum nostrum, a quo Maxentius, capite 26, et Constantinus plus semel, capite 29, atque aliis, imperatores vocati sunt. Verum aliter Caesarum et imperatorum numerum inibat Galerius, et ex ejus mente computat supra Toinardus.

Maxentium et Constantinum filios Augustorum. By which Maximin was quite shut out. Tralatio anglica. Ad verbum: Qua re, seu quo pacto, Maximinus excludebatur 0777A prorsus. Sed hunc locum in Maxentii nomine corruptum esse suspicatur Baluzius. Mutilum vero judicant Columbus et Cuperus.

Quasi nuntians, etc. Notanda vis verborum, quae sane longe minor quam si noster denuntians scripsisset. Caute itaque etiamnum, nec sine aliqua observantia Maximinus cum seniore Augusto agebat; minusque verisimile Maximinum, in tam multis illis de quibus pagina praeced. diximus, ausum esse ejusdem senioris Augusti jura simul et semel usurpare.

In campo Martio proxime celebrato. Putabat Nicolaus Heinsius excidisse vocem ludo. In campo Martio ludo proxime celebrato. Mihi nihil excidisse videtur. Significat campum celebratum esse a magna hominum multitudine frequentatum, aut muneris, aut venationis, aut ludorum causa. Sic et in vetere kalendario celebratur asylum; et apud Ovidium vicini lucus celebratur Hylerni, id est, a plurimis aditur, ut solent loca sacra frequentari in solemnibus festivitatibus. Non aliter dicitur celebrari campus Martius, ut 0777B janua Mutii apud Ciceronem: Qu. Mutii janua maxima quotidie civium frequentia celebratur; et Cicero ipse IV ad Attic. I: Similis et frequentia et plausus me usque ad Capitolium celebravit. Potuit autem Maximinus etiam absens in campo Martio Augustus nuncupari, ut forsan extra Romam non sit quaerendus Martius campus. Graev .— Campo Martio proxime celebrato. Phrasis illius temporis. Id est, die solemni, vel comitiis, queis consules creabantur. Factitatum id olim in campo Martio: dies autem hic fuit, quo ipse VIII, et Maximinus iterum consules declarati; qua honoris sui occasione Maximinus ad invadendam Augusti dignitatem usus est. Caeterum factum hoc in partibus Orientis, ut liquet e cap. 36. Tollius .

Recepit ille. Quid? Eum nuntium. Maucroixius. Id. Versio anglica; quod forte absumptum a praecedenti recepit. Recepit id ille, etc.— Ille. Nempe Galerius Maximianus. Pagius .