Homilia Prima. Et factum est in anno quo mortuus est Ozias rex, vidi Dominum sedentem super solium excelsum. Cap. VI.

0901A

1101 I. Quamdiu Osias rex vixit, non potuit visionem videre Isaias propheta. Erat enim Osias peccator, et faciens malignum ante conspectum Domini, et agens adversus voluntatem divinae legis. Ingressus est templum et sancta sanctorum, et ob hoc lepra perfusus in fronte est, ita ut extra civitatem vadens inter immundos computaretur. Talem igitur principem animae oportet mori, ut visionem Dei videre possimus. Neque enim frustra scriptum est: Et factum est in anno quo mortuus est Osias rex, vidi Dominum (Isai. VI, 1) . Unicuique nostrum vivit Osias, 0901B sive Pharao, et non suspiramus, Aegyptia opera facientes. Si autem moritur, tunc suspiramus, ut in Exodo scriptum est. Si Osias vivit, non videmus gloriam Dei; si autem moritur, tunc videmus, statim ut moritur Osias, gloriam Dei. Tantum 0902A hoc sit ut regnet in nobis sermo ejus qui dixit: Ego autem constitutus sum rex ab eo (Psal. II, 6) , et non regnet ira. Est quidem et peccati rex. Apostolus ita sciens, ait: Non ergo regnet peccatum in mortali vestro corpore (Rom. VI, 12) . Miserabilis ille homo, cui peccatum regnat, qui tali se tradit regi, despiciens regnum Dei, et subjiciens se voluptati. Propterea voluptatis amator, non est amator Dei. Et secundum Apostolum de quibusdam dicitur: 1102 Amantes voluptatem magis quam Deum (I Tim. III) . Et quidem idipsum non de his dictum est, qui omnino sunt infideles, sed de his, qui intrinsecus commorantur, voluptatem magis quam Deum amantes; qui habent figurationem pietatis, virtutem autem ejus negantes. Haec propter mortem regis Osiae, 0902B post cujus interitum vidisse se ait visionem Propheta. Quae est autem visio? Vidi Dominum sedentem super thronum excelsum et elevatum, etc. Non omnis qui videt Deum, videt eum sedentem super thronum excelsum et elevatum. Scio alium prophetam 0903A vidisse Dominum, et vidisse eum super thronum sedentem, sed non excelsum, neque elevatum. Disserens Scripturam Daniel, dicit: Throni positi sunt (Dan. VII, 9) , et non erat excelsus ille thronus. Et veniam, ut sedeam ad judicandum populum in valle Josaphat. Ergo hic in valle sedit, et in valle eum judicaturus est, quem est condemnaturus. Aliud autem est videre eum sedentem super thronum excelsum et elevatum. Et in Michea: Egreditur et descendit Deus (Mich. I) . Et ut videat Sodomam, descendit. Descendens, ait, videbo si secundum clamorem eorum venientem ad me, consummaverunt (Gen. XVIII) . Igitur Deus aliquando sursum, aliquando deorsum juxta dignitatem videtur negotiorum. Vidi ergo Dominum, 1103 Isaias ait, sedentem super thronum excelsum, 0903B et elevatum. Si video Deum in his qui hic sunt regnantem, non eum video super thronum excelsum et elevatum. Si video eum regnantem coelestibus virtutibus, video eum sedentem super thronum excelsum et elevatum. Quid est quod dicit coelestibus virtutibus? Throni, dominationes, principatus, potestates, virtutes coelestes sunt. Et si video eum, quomodo eis regnet in Verbo: vidi Dominum sedentem super thronum excelsum et elevatum. Et plena erat domus gloria ejus. Sursum quoque elevatus est thronus ejus, plenaque est domus gloria ejus. Non arbitror, quia plena est domus gloria ejus haec quae in terra est. Domini est terra, et plenitudo ejus (Psal. XXIV) . Plenitudinem autem gloriae Dei non invenies in praesenti, sed si quis aedificaverit templum Deo, videbitur gloria Dei, 0903C et si servat hoc quod dictum est, plena domus videtur gloria Dei, Nescio autem an sic domus gloria compleatur. Et in Levitico quantum ad praesens pertinet negotium, Deo largiente, legitur in Collecta quae sequitur, quia praecepit Dominus quaedam fieri ut videatur Domini gloria. Nec unquam apparebit gloria Dei, si non haec fiant. Cognoscimus autem illa cum lecta fuerint.

II. Et Seraphim stabant in circuitu ejus, sex alae uni et sex alae alteri. Duo video Seraphim, et unumquodque eorum in semetipso habens sex alas. Deinde dispositio alarum. Et duabus quidem alis velabant faciem, non propriam, sed Dei: duabus aliis velabant pedes, non proprios, sed Dei; duabus autem aliis volabant. Juxta quod scriptum est, contrarium sibi 0903D videtur. Si stabant, volare non poterant; scriptum vero est: Seraphim duo stabant in circuitu ejus, sex alae uni, et sex alae alteri, et duabus quidem velabant faciem, et duabus velabant pedes, et duabus volabant, et clamabant alter ad alterum. Verum haec Seraphim quae circa Deum sunt, quae sola cognitione dicunt: Sanctus, sanctus, sanctus; propter hoc servant mysteria (( Al. mysterium)) Trinitatis, quia et ipsa sunt sancta. His enim in omnibus quae sunt, sanctius nihil est. Et non leviter dicunt alter ad alterum: Sanctus, 0904A sanctus, sanctus; sed salutarem omnibus confessionem clamore pronuntiant . Quae sunt ista duo Seraphim? Dominus meus Jesus et Spiritus sanctus. Nec putes Trinitatis dissidere naturam, si nominum servantur officia. Operiebant faciem Dei. 1104 Exordium enim Dei ignotum est. Sed et pedes. Novissimum enim quod in Deo nostro est, non comprehenditur. Sola enim media videntur. Ante ista quae fuerint, nescio: ex iis quae sunt, intelligo Deum. Post ista quae futura sunt, juxta quod futura sunt, nescio. Quis pronuntiavit ei? Dixit Ecclesiastes: Annuntiate mihi priora et novissima quae erunt, et dicam quoniam Dii estis (Eccl. XIX) . Hinc et Isaias ait: Priora annuntiate nobis, et ponemus cor nostrum, et sciemus, et novissima eorum quae ventura sunt, indicate 0904B nobis. Quae ventura sunt, in futurum nuntiate, et dicemus quoniam Dii estis (Isai. XLI) . Ex quo si quis dixerit praeterita, et poterit novissima dicere, Deus est. Quis ergo potest dicere praeter Seraphim, Sanctus, sanctus, sanctus? Seraphim autem nudaverunt quamdam partem Dei, ut ita dicam, medietatem ejus, et clamabant aliud ad aliud assistentia Deo, atque dicentia, Sanctus, sanctus, sanctus. Stant igitur et moventur, stant cum Deo, moventur demonstrantia Deum. Intellige enim quia velant facies, velant pedes, non moventur quae velata sunt, non velantur quae volant, et dicunt: Sanctus, sanctus, sanctus Dominus Deus sabaoth, plena est omnis terra gloria ejus. Domini mei Jesu Christi nuntiatur adventus, nunc itaque plena est omnis terra gloria ejus. Aut 0904C certe necdum plena est, sed futurum ut impleatur, cum expleta fuerit oratio, qua patrem nos ipse Dominus jussit orare, Cum oraveritis, inquiens, dicite: Pater noster qui es in coelis, sanctificetur nomen tuum. Adveniat regnum tuum. Fiat voluntas tua sicut in coelo et in terra (Matth. VI) . Adhuc in coelo voluntas est Patris, in terris necdum voluntas ejus expleta est, ut ipse Jesus juxta dispensationem carnis quam induerat, ait: Dedit mihi universam potestatem, ut in coelo et in terra (Matth. XXVIII) . Numquid potestatem non habet in terra is qui habebat in coelis? et aliquid de mundo acciperet, qui in sua venerat? Sed ut ita crederetur Deus in terra, quomodo credebatur in coelo, ergo accepit potestatem homo Christus, quam ante non habuit, et usque ad praesens necdum habet 0904D in terra omnium potestatem. In his quippe qui peccant, necdum regnat; sed quando ei data est et horum potestas, cum ei subdita fuerint omnia, tunc complebitur potestas, et perambulabit subjiciens sibi omnia (I Cor. XV) . Quidam autem necdum volunt subjici ei, 1105 verum adhuc inimicis ejus subjiciuntur. Nos porro dicamus: Nonne Deo subjecta erit anima mea (Psal. LIII) ? apud Deum enim salutare meum.

III. Et duabus volabant, et dicebat alter ad alterum: 0905A Sanctus, sanctus, sanctus Dominus Deus Sabaoth: plena est omnis terra gloria ejus. Et elevatum est superliminare a voce qua clamabant: voce Jesu Christi et voce Spiritus sancti. Si aliquis e nobis clamantium audierit vocem Jesu Christi et Spiritus sancti, elevatur superliminare, et altius fit quam eo tempore cum elevatum est, cumque dictum est: Attollite portas, principes, vestras, et elevamini portae aeternales, et introibit rex gloriae (Psal. XXIV) .

IV. Et domus impleta est fumo. Ex remissione ignis cuncta impleta est domus. Fumus autem vapor ignis est. Et dixi: O miser ego, quoniam compunctus sum, quia cum sim homo, et immunda labia habeam. Non possum sentire quare humiliaverit seipsum Isaias. Verum dicit: testimonium enim dat Scriptura, quia 0905B ejus mundantur labia ab uno ex Seraphim, qui missus est ad auferenda ejus peccata. Unus autem ex Seraphim Dominus meus Jesus Christus est, qui ad auferenda peccata nostra a Patre missus est, et dicit: Ecce abstuli iniquitates tuas, et peccata tua circummundavi. Nec putes naturae contumeliam, si Filius a Patre mittitur. Denique ut Unitatem deitatis in Trinitate cognoscas, solus Christus in praesenti lectione nunc peccata dimittit, et tamen certum est a Trinitate peccata dimitti. Qui enim in uno crediderit, credit in omnibus. Deferatur ergo mihi de altario coelesti forceps ut tangat labia mea. Forceps Domini si tetigit labia mea, mundat ea. Etsi mundaverit ea, et circumciderit a vitiis, ut nuper diximus, aperiam verbo Dei os meum, nec ulterius sermo immundus 0905C exiet ex ore meo: quia cum sim homo, et immunda labia habeam, in medio quoque populi immunda labia habentis habito. Seraphim quod missum fuit, mundavit labia Prophetae, non mundavit autem labia populi. Confessus est enim ipse immunda labia se habere, et in medio populi immunda labia habentis habitare. Sed hoc quod missum est Seraphim, non judicavit dignos esse de populo, ut et illorum labia emundaret, et idcirco adhuc impie agunt, idcirco adhuc 1106 Domino meo Jesu Christo repugnant, adhuc ei maledicunt immundis labiis. Ego autem precor, ut veniens Seraphim, emundet labia mea.

V. Et regem Dominum Sabaoth vidi oculis meis. Cur non dicamus in praesenti traditionem quamdam Judaeorum verisimilem quidem, nec tamen veram, et solutionem 0905D ejus quare non inveniamus? Aiunt ideo, Isaiam esse sectum a populo, quasi legem praevaricantem, et extra Scripturas annuntiantem. Scriptura enim dicit: Nemo videbit faciem meam, et vivet (Exod. XXXIII) . Iste vero ait: Vidi Dominum Sabaoth. Moyses (aiunt) non vidit, et tu vidisti. Et propter hoc eum secuerunt, et condemnaverunt eum ut impium. Non enim sciebant quia duabus alis velaverunt faciem Dei Seraphim. Vidi Dominum, sed faciem non vidit 0906A Isaias, nec Moyses vidit. Posteriora vidit (ut scriptum est) Moyses. Verumtamen vidit Dominum, etsi faciem ejus non vidit. Et hic ergo vidit, licet faciem non viderit. Male igitur condemnaverunt Prophetam. Et regem Dominum Sabaoth vidi oculis meis, et missus est ad me unus de Seraphim. Non est unus Domini mei Jesu Christi adventus, quo descendit ad terras, et ad Isaiam venit, et ad Moysem venit, et ad populum venit, et ad unumquemque Prophetarum venit: neque tu timeas, etiamsi jam coelo receptus est, iterum veniet. Quia autem et ante praesentiam carnalem ad homines venerit, ipsum accipe testem denuntiantem atque dicentem: Jerusalem, Jerusalem, quae occidis Prophetas, et lapidas eos qui missi sunt ad te, quoties volui colligere filios tuos (Matth. XXIII) . Quoties volui. Non dicit, 0906B non vidi te nisi isto adventu, sed dicit, quoties volui. Et per singulos Prophetarum convertens se: Ego, inquit, eram Christus, qui loquebar per Prophetas. Dixi, neque tu timeas, et nunc mittitur Jesus Christus. Non mentitur. Vobiscum sum (ait Dominus) omnes dies usque ad consummationem saeculi (Matth. XXVIII) . Non mentitur. Ubi duo vel tres collecti sunt in nomine meo, et ego sum in medio eorum. Quoniam igitur praesto est, et assistit Jesus Christus, et paratus est et praecinctus summus sacerdos offerre Patri interpellationes nostras, surgentes per ipsum sacrificia Patri offeramus. Ipse enim propitiatio est pro peccatis nostris, cui est gloria et imperium in saecula saeculorum. Amen.