Articulus 2B

Corpus

Ad id quod ulterius quaeritur, dicendum est, quod sicut omnis virtus est justitia quodammodo, ut dicit philosophus 5 ethic., ita omne peccatum est injustitia. Injustitia autem est ex hoc quod detrahitur alicui quod sibi debetur; et ideo injustitia habet quasi duo objecta: scilicet illud quod detrahitur, et hoc est proprie materia actus, et unde peccatum specificatur: et ille cui detrahitur, sicut homo cui per injustitiam aufertur res sua; et penes hoc objectum sumitur haec peccati divisio: quia homo aliquid debet deo, sibi, et proximo. Deo debet amorem et reverentiam, et hujusmodi; unde quando ab his deficit, dicitur peccare in deum. Sibi debet munditiam et ordinationem sui sub regimine rationis, et hujusmodi; et quando in his deficit, dicitur in seipsum peccare.

Proximo autem quae debeat planum est; et quando in his deficit, dicitur in proximum peccare: et idem est, si contraria horum faceret.

Ad 1

Ad primum ergo dicendum, quod non dicitur homo in deum peccare, quia deum in aliquo laedat; sed quia deo subtrahit quod ei debet, et, quantum in ipso est, ejus gloriam minuit: quamvis hoc facere non possit.

Ad 2

Ad secundum dicendum, quod quilibet naturaliter seipsum amat; et ideo unusquisque amat hoc quod se esse aestimat. Quidam autem aestimant, et vere, se esse id quod secundum intellectum sunt, quia ex hoc homo est homo; et ideo appetunt sibi ea quae sunt bona secundum intellectum et rationem vel directe vel indirecte. Quidam vero aestimant se esse quod non sunt, et falso, propter naturam sensibilem, quae exterius apparet; et ideo diligunt in se naturam sensibilem, appetentes ea quae sunt secundum sensum delectabilia: et quia hujusmodi sunt mala eis et nociva secundum id quod vere sunt, ideo sibi ipsis nocent, et se odiunt actu, non affectu.

Ad 3

Ad tertium dicendum, quod hominem diligere se, nihil aliud est quam se deo velle uniri, quia homo se propter deum debet diligere: et ideo in dilectione dei includitur dilectio sui ipsius. Non autem peccatum quod est in deum, est ratio peccati quo homo in seipsum peccat; et ideo non est similis ratio utrobique.

Ad 4

Ad quartum dicendum, quod distinctio ista sumitur secundum illud in quod directe peccatur.

Sed quando aliquis peccat in proximum, peccat quidem in seipsum et in deum, sed ex consequenti: et similiter quando peccat in se, peccat in deum, et e converso: et ideo objectio non procedit.