Articulus V.

De effraenata ac perdita Maximini libidine.

Omnia, tametsi maxima, Maximini scelera superabat nequissima ac perdita libido. Quanta autem fuerit, si quaeras, respondet Cecilius (cap. 38) : Vincit officium linguae sceleris magnitudo. Quae quidem totidem sunt Lactantii in genuinis ejus operibus verba (Lactan. lib. VI div. Inst., cap. 23) . Non inde tamen inferas hunc librum ab eodem Lactantio 0983D fuisse compositum. Etenim non adeo insolitus et extraordinarius est hic loquendi modus, quin illum duo scriptores adhibere, vel unus ab altero desumere potuerit. Huc accedit, quod ab Lactantii stylo prorsus aliena sunt haec proxime antecedentia Cecilii nostri verba: «Et tamen his verbis exprimere pro indignatione sua non potest. Nam etiamsi ibi, ut quidam autumant, legeretur exprimi, non idcirco tamen Lactantianam dictionem efficient Quid enim significat pro indignatione, id est, stomacho et ira? Melius forsitan pro indignitate. Sed quis asserere audebit hanc esse veram Cecilii lectionem?

Dicit autem ille effraenatam plane atque indomitam Maximini libidinem nullis posse verbis explicari. 0984A Cuilibet enimvero nobili feminae, aut virgini, cujus facies erat liberalior, pudicitiam eripuit. Patribus vero et maritis secedendum erat, ne raptum filiarum et uxorum suarum impedire crederentur. Verum feminae omnes prius per singulos artus inspiciebantur, Ne qua pars corporis, ait Cecilius (cap. 38) , regio cubili esset indigna. Suetonius autem narrat Antonium exprobrasse Octavio Augusto «conditiones quaesitas, id est stupra quaesita per amicos, qui matresfamilias, et adultas aetate denudarent, atque perspicerent tamquam Throanio mangone vendente.» (Sueton., lib. II de Octav. Caes., cap. 69) . Tum ergo raptae omnes feminae revera spoliatae sunt, atque inspecta earum membra, antequam raperentur. Vide, si lubet et vacat, scriptas in hunc Suetonii locum 0984B observationes. Si qua vero mulier Maximino sistenda, denudari detrectasset, in aqua mergebatur, quasi rea majestatis. Variis autem poenis crimen laesae majestatis olim vindicatum est, ac postea gladio, et bonis omnibus fisco addictis. Sed Maximinus pudicas illas mulieres submergi maluit.

Turpissimum insuper ille morem induxerat, ut nemo sine ejus permissu duceret uxorem, et ipse unamquamque nupturam delibaret. At si Herodoto fidem tribuamus, idem mos apud Andyrmachidas, Africae populos, invaluerat. Quid multa? Maximinus ingenuas virgines imminutas servis suis donabat uxores. In manuscripto codice, quidquid aliqui causentur, scriptum reipsa est imminutas, id est, corruptas, nec amplius integras et intactas. Nam et Plautus cecinit:

Neque pudicitiam meam mihi alius quisquam imminuit.
Atque hoc verbum eodem sensu a Firmiano Lactantio accipitur.

Sceleratissimi porro Imperatoris exemplum secuti sunt non solum ejus comites, qui suorum (ibi in manuscripto deest unum nomen, initio paginae amputatum, fortasse collegarum, aut aliquod simile) cubilia impune violabant; sed quilibet etiam pro libito rapiebat mediocrium filias. Parentibus vero recusantibus aut pereundum erat, aut si salvi esse vellent, cogebantur filias suas in matrimonium collocare barbaris, ejusdem Maximini stipatoribus, qui ei sese tradiderant. At si quaeras qui fuerint illi barbari homines, respondebimus scriptis quidem a Jornande 0984D proditum Gothorum auxilio Quinquegentianos ab Herculio, Parthos a Maximiano, et Narseum Persarum regem a Galerio, uti diximus, victos fuisse ac profligatos; verum auctor noster de Gothis haud dubie loquitur, quia ibidem subjunxit illos ex horum gente assumptos ab eodem Maximino stipatores suos, satellites et protectores. Denique vidimus quanta crudelitate nefarius ille homo Valeriam, Galerii imperatoris paulo antea viduam, propterea occidi jusserit, quia illicitas ejus nuptias constanter recusaverat.