DIVISIO ET EXPOSITIO TEXTUS.

Dicimus igitur, quod omnium causa, etc.

Hic incipit ponere primo suum tractatum, in quo intendit omnia removere a Deo : et dividitur in duas partes. In prima removet ab ipso sensibilia, in secunda intelligibilia, ibi (cap. V), Rursus autem ascendentes, etc.

Et haec divisio trahitur ex rubricis capitulorum. Potest autem artificialius dividi hoc modo. In prima parte ponit ea sine quibus non est Deus. In secunda, ostendit quae non sunt Deus, ibi, Neque corpus est, etc.

Dicit ergo primo, quod oportet ire in divinam caliginem praedicto modo. Dicimus : alia translatio, " Dicamus, " quia incipit hic suum tractatum, scilicet quod Deus qui est omnium causa et super omnia, non est sine substantia, neque sine vita, neque sine ratione, neque sine mente, quamvis ista non possint affirma-

in loco esse, neque videri, neque tactum sensilem habere, neque sentire, nec sub sensum cadere, nec inordinationem admittere aut perturbationem a passionibus materialibus excitatam, nec imbecillem esse et sensilibus casibus obnoxium ; neque lucis indigum exsistere,neque mutationem aut corruptionem, neque fluxum, neque quidquam sunt, vel esse, vel habere.

ri de ipso : non enim est sine illis, cum formaliter ab ipso ista procedant.

Vel secundum primam divisionem potest dici,quod per hoc removet conditiones sensibilium a Deo : esse enim sine substantia est tantummodo accidentis, et esse sine vita inanimatorum est, et similiter patet de aliis.

Deinde secundum divisionem secundam removet ab eo quod non est Deus et sensibilia, quia magis distant ab ipso secundum artem traditam : secundo intelligibilia et spiritualia in cap. V, ibi, Rursus autem ascendentes, etc.

Dicit ergo primo, quod Deus neque est corpus, neque figura neque forma. Forma potest hic sumi dupliciter, aut secundum quod est forma materiae, quae tantum est in sensibilibus, et sic differt re a figura : vel secundum quod est in quarta specie qualitatis, et sic forma et fisgura sunt idem re, seddifferunt ratione. Quia cum figura dicat terminationem quantitatis, dicitur per respectum ad extrema : forma autem dicitur per respectum ad intra secundum quod dat aliquod esse ei in quo est : figurae enim sunt formae artificiales.

Neque in loco est, sicut in continente quomodo sensibilia sunt in lo- co, cum tamen ubique sit sicut omnem locum continens : neque videtur visu corporali, neque tactum sensibilem habet, quia non habet aliquam tangibilem qualitatem : et per hos duos sensus dat subintelligere omnes alios medios : unus enim horum est maxime spiritualis, et alter maxime materialis inter sensus : neque sentitur actu, neque sensibile est, in potentia, neque inordinationem habet sicut entia imperfecta aut monstruosa, neque habet turbationem causa omnium ut perturbata a materialibus passionibus, ita quod per aliquas passiones debilitetur in suis operationibus, neque impotens est subjecta sensibilibus casibus, sicut materia efficitur impotens separata a forma per actiones sensibilium.

Vel dicatur, quod primo removet a Deo corporalia et dispositiones eorum, et postea sensibilia : et nunc intendit removere defectus sensibilium, et primo defectum in appetitiva quantum ad passiones innatas, et sic removet inordinationem :

vel quantum ad passiones illatas, et sic removet turbationem : et quia etiam neque sibi inferiora prosunt, removet quod non est subjectus casibus, et quod non est impotens, casus enim est in non intellectualibus, fortuna vero in rationabilibus: neque est indigentia luminis corporalis, per hoc removet defectum in cognoscitiva et caeteris:visus enim inter caeteros sensus nobilior est, cujus perfectio est lumen.

Et postea removet defectus corporalium : non habet Deus, neque variationem in accidentibus , neque corruptionem in substantia, aut divisionem materiae, aut privationem formae a materia, vel naturalium habituum, aut passionem ab extrinseco per quam suscipiat peregrinas impressiones, aut fluxum per actionem contrariorum, ex quibus componatur, in invicem agentium, vel per mutationem de dispositone in dispositionem, secundum aliam speciem motus.

Et in fine colligitur, quod nihil de sensibilibus neque habet, scilicet dispositiones defectuosas, neque est, sicut sensibilia.