Incipit Decretum Synodi Orientalium Apud Serdicam Episcoporum A Parte Arianorum, Quod Miserunt Ad Africam ( Editum an. 347).

Gregorio Alexandriae episcopo, Nicomediae episcopo 0659A , Carthaginis episcopo, Campaniae episcopo, Neapolis Campaniae episcopo, Ariminiadeno Campaniae episcopo, Salonarum Dalmatiae episcopo, Anfioni, Donato, Desiderio, Fortunato, Euthicio, Maximo, Sinferunti, et omnibus per orbem terrarum consacerdotibus nostris, presbyteris et diaconibus, et omnibus qui sub coelo sunt in Ecclesia sancta catholica, episcopi qui a diversis Orientalium ( adde partium) provinciis, id est, provincia Thebaida, et provincia Palaestina, Arabia, Phoenice, Syria (Syria Coele), Mesopotamia, Cilicia, Isauria, Cappadocia, Galatia, Ponto, Bithynia, Pamphilia, Paphlagonia, Caria, Phrygia, Pisidia, et ex insulis Cycladum, Lydia, Asia, Europa, Hellesponto, Thracia, Emimontu, ad civitatem 0659B Serdicam congregati concilium celebravimus, in Domino aeterna salus.

1. Unitatis et traditionum servandarum fictus amor. —Est quidem nobis omnibus indeficiens oratio, dilectissimi Fratres, primo ut sancta Domini et catholica Ecclesia dissensionibus omnibus et schismatibus carens, unitatem spiritus et vinculum charitatis ubique conservet 648 per fidem rectam. Sed et vitam immaculatam quoque tenere, amplecti, custodire, servare omnibus invocantibus Dominum est quidem justum, praecipue episcopis qui ecclesiis sanctissimis praesumus. Secundum, ut Ecclesiae regula sanctaque 0660A parentum traditio atque judicia in perpetuum firma solidaque permaneant, nec nobis semper gentibus, sectis ( f. novis emergentibus sectis), traditionibusque perversis, maxime in constituendis episcopis, vel in exponendis, aliquando turbetur, quo minus teneat evangelica sanctaque praecepta, et quae sanctis et beatissimis Apostolis jussa sunt et majoribus nostris, atque ( f. et quae) a nobis ipsis in hodiernum usque servata sunt, et servantur.

2. Marcelli doctrina.—Exstitit namque temporibus nostris Marcellus quidam Gallaciae, haereticorum omnium exsecrabilior pestis, quique sacrilega mente ore profano, perditoque argumento velit Christi Domini regnum perpetuum, aeternum et sine tempore, disterminare; initium regnandi accepisse Dominum 0660B dicens ante quadringentos annos, finemque ei venturam simul cum mundi occasu. Etiam hoc asserere coepti temeritate conatur, quod in corporis conceptione tunc factus sit imago invisibilis Dei, tuncque et panis, et janua, et vita effectus. Eadem haec non solum verbis nec ( f. ac) loquacitatis assertione confirmat; sed totum, quidquid fuerat sacrilega mente conceptum, blasphemoque ore prolatum, concupiscentia nitenti, libro blasphemiis et execrationibus pleno indens, etiam alia multa ( f multo) pejora, calumniam in ipsum faciens divinis Scripturis cum sua 649 interpretatione et scelerata mente, quae 0661A contra illis ex suo pestifero sensu applicabat, quibus ex rebus aperte manifesteque constitit haereticus. Quique assertiones suas quibusdam squaloribus miscens, nunc falsitatibus Sabellii, nunc malitiae Pauli Samosatensis, nunc blasphemiis Montani haereticorum omnium ducis aperte permiscens, unamque confusionem de supradictis faciens, ut imprudens Galata in aliud Evangelium declinavit, quod non est aliud, secundum quod beatus Paulus tales condemnans ait: Etsi angelus de coelo aliter annuntiaverit vobis quam quod accepistis, anathema sit (Gal. I, 8) .

3. Prima ejusdem condemnatio. In archivo Ecclesiae asservatur doctrinae ipsius censura.—Magna autem fuit parentibus atque majoribus nostris sollicitudo de 0661B supradicta praedicatione sacrilega. Condicitur namque ( an. 336) in Constantinopolim civitatem sub praesentia beatissimae memoriae Constantini imperatoris concilium episcoporum, qui ex multis Orientalium provinciis advenerunt, ut hominem malis rebus imbutum salubri consilio reformarent, et ille admonitione sanctissima correptus a praedicatione sacrilega discederet: quique increpantes illum, et exprobrantes, necnon charitatis affectu postulantes multo tempore, nec quidquam proficiebant. Namque post unam et secundam multasque correptiones, cum nihil proficere potuissent (perdurabat enim et contradicebat rectae fidei, et contentione maligna Ecclesiae catholicae resistebat); exinde illum omnes horrere ac vitare coeperunt: et videntes quoniam subversus est a peccato, et est a semetipso damnatus, 0661C actis eum ecclesiasticis damnaverunt, ne ulterius oves Christi pestiferis contactibus magis macularet. Tunc namque etiam ejus aliquos pravissimos sensus contra fidem rectam Ecclesiamque sanctissimam, propter memoriam posterorum cautelamque, suis sanctissimis scripturis in archivo Ecclesiae condiderunt. Sed haec quidem secundum impietatem Marcelli haeretici prima fuerunt: pejora sunt deinde subsecuta. 650 Nam quis fidelium credat, aut patiatur ea, quae ab ipso male gesta atque conscripta sunt, quaeque digne anathematizata sunt? ((Nam cum ipso Marcello a parentibus nostris in Constantinopolim civitatem.)) Namque liber sententiarum exstat in ipsum ab episcopis conscriptus: in quo libro etiam isti, qui nunc cum ipso sunt Marcello atque illi favent, id est, Protogenes Serdicae civitatis episcopus et Siracusanus, 0662A in ipsa sententia manu propria conscripserunt: quorum manus valens testatur, fidem sanctissimam nullo genere mutandam, nec Ecclesiam sanctam praedicatione falsa subvertendam; ne hoc modo pestis ac lues animarum omnibus gravissima importetur, Paulo dicente: Sive nos, sive angelus de coelo aliter annuntiaverit vobis quam quod accepistis, anathema sit (Gal., I, 8) .

4. Marcellus damnatus a pluribus episcopis in communionem recipitur.—Vehementer autem admirati sumus, quatenus eum, qui aliter quam in vero est audet Evangelium praedicare, quidam, qui se ecclesiasticos esse volunt, facile ad communionem recipiunt; nec blasphemias ejus, quae in ipsius libro signatae sunt, inquirentes, nec illis, qui sollicite 0662B cuncta investigaverunt, et invenientes juste damnaverunt, consensum accommodare voluerunt. Etenim Marcellus, cum apud suos haereticus haberetur, peregrinationis auxilia requisivit: scilicet ut et illos falleret, qui et ipsum et ejus scripta pestifera ignorarent. Sed quidquid apud illos agit, impia sua scripta sensusque profanos occultat falsa pro veris opponens, quaestum sibi de simplicibus atque innocentibus fecit, quique sub praetextu ecclesiasticae regulae multos Ecclesiae pastores induxit ( an seduxit?): eosque in suam redigens potestatem, Sabellii haeretici sectam inducens, callida fraude decepit, restaurans Pauli Samosatensis et artes et dolos. Mixta enim est omnium haereticorum sectis Marcelli extranea traditio, sicut supra memoratum est. 0662C Unde convenerat, omnes Ecclesiae sanctae praepositos 651 memores dictorum Domini Christi dicentis: Cavete vos a pseudoprophetis, qui veniunt ad vos in vestitu ovium, intrinsecus autem sunt lupi rapaces, a fructibus eorum cognoscetis eos (Matth., VII, 15, 16) , vitare ab hujusmodi et horrere, nec illis facile communicare, agnoscere illos ex actibus suis, atque ex eorum scriptis sacrilegis praedamnare. Nunc vero vehementer metuimus, ne nostris temporibus compleatur quod scriptum est: Cum dormiunt homines, venit inimicus et spargit zizania inter frumentum (Matth., XIII, 25) . Cum enim non vigilant hi, quos vigilare oportet in custodia Ecclesiae; falsa verba imitantia, funditus id quod rectum est vertunt.

5. Marcello neganda communio denuntiatur.—Quapropter 0662D nos, qui plene ex libro Marcelli ejus sectam sceleraque cognovimus, scripsimus vobis, dilectissimi 0663A Fratres, ut neque Marcellum, neque eos qui illi junguntur, ad communionem sanctae Ecclesiae admittatis; memores quoque sitis prophetae David dicentis: Dixi eis qui faciunt facinus, ne feceritis facinus; et delinquentibus, ne exaltaveritis cornu. Nolite in altum tollere cornu vestrum: ne loquamini adversus Dominum iniqua (Psal. LXXIV, 5, 6) . Et credite Salomoni dicenti: Nolite transferre terminos aeternos, quos constituerunt patres vestri (Prov., XXII, 28) . Quae cum ita sint, nolite supradicti Marcelli pravissimi sequi errores, et ea, quae ab ipso injusta praedicatione contra Dominum Christum inventa traditaque sunt, praedamnate; ne blasphemiis sceleribusque etiam ipsi participes sitis. Sed propter compendium haec hactenus de Marcello.

0663B 6. Athanasio conficta crimina.—Verum de Athanasio quondam Alexandriae episcopo accipite quae gesta sunt. Accusatus est graviter juxta Deum sacrilegus, et juxta mysteria Ecclesiae sanctae profanus, quique propriis manibus comminuit poculum Deo et Christo dicatum, ipsumque altare venerandum confregit, sedemque sacerdotalem subvertit ipse, atque ipsam basilicam, Dei domum, Ecclesiam Christi, demolitus usque ad solum est. Presbyterum vero ipsum, virum gravem et justum, nomine Narchen (Ischyram), tradidit custodiae militari. Accusatus praeterea est de injuriis, violentia, caede, atque ipsa episcoporum internecione. Quique etiam diebus sacratissimis Paschae tyrannico more saeviens, Ducibus atque Comitibus junctus: quique propter ipsum aliquos 0663C in custodia recludebant, aliquos vero verberibus flagellisque vexabant, 652 caeteros diversis tormentis ad communionem ejus sacrilegam adigebant ( Nec actus commissi umquam ab innocentibus fuerant); sperans hoc modo suos suamque praevalere posse factionem, ut per Duces et Judices perque carceres ipsos, ( add. et) verbera diversaque tormenta invitos ad communionem suam cogeret, nolentes adigeret, repugnantes atque resistentes sibi tyrannico more terreret. Erant quidem illa gravia et acerba ab accusatoribus objecta.

7. Tyri contra Athanasium gesta.—Nam propter haec necessario concilium apud Caesaream Palaestinam 0664A primo videtur esse condictum ( an. 334, at non celebratum): et cum minime ab ipso vel ab satellitibus ad supradictum concilium occurreretur, post alterum annum ( an. 335) in Tyro propter ejus facinora necessario iterum celebratur. Advenerunt episcopi de Macedonia et de Panonnia, Bythinia, et omnibus partibus Orientis, imperatoris jussione constricti: quique actis Athanasii flagitia criminaque cognoscentes, non passim nec temere accusatoribus credunt, sed suo de concilio inlustres et laudabiles episcopos eligunt, atque in rem praesentem, ubi res gestae erant de quibus arguebatur Athanasius, mittunt: quique oculata fide cuncta adspicientes atque vera cognoscentes, ad concilium redeunt, ejusque crimina, quae ab accusatoribus objiciebantur, suo testimonio vera 0664B confirmant. Unde in praesentem Athanasium dignam pro criminibus sententiam dicunt. Propter quod Tyro fugiens, imperatorem appellat. Audit etiam imperator: quique interrogatione habita omnia ejus flagitia recognoscens, sua illum sententia in exsilium (Treviros) deportavit. His ergo ita cadentibus rebus, cum Athanasius damnatus digne in exsilio haberetur ob meritum facinorum suorum, sacrilegus in Deum, in mysteria sacra profanus, in demolitione basilicae violentus, in episcoporum exitiis innocentiumque fratrum persecutor ( f. persecutione) horrendus; ab omnibus episcopis in rejiciendis malis servatur auctoritas legis, canon Ecclesiae, et apostolorum sancta traditio.

8. Athanasii ab exsilio reditus.—Sed dum Athanasius 0664C post damnationem suam reditum sibi de exsilio compararet, de Gallia ad Alexandriam post plurimum tempus advenit ( an. 338): quique praeterita in nihilum ducens, acrius in nequitia praevalebat. Nam comparatione sequentium, levia sunt quae ab ipso prima commissa sunt. Etenim per omnem viam reditus sui Ecclesiam 653 subvertebat, damnatos episcopos aliquos restaurabat, aliquibus spem ad episcopatus reditum promittebat, aliquos ex infidelibus constituebat episcopos, salvis et integris permanentibus sacerdotibus, per pugnas et caedes gentilium, nihil respiciens leges, desperationi tribuens totum. Unde per vim, per caedem, 0665A per bellum, Alexandrinorum basilicas depraedatur. Constituto jam in ejus locum ex judicio concilii ( scil. Antiocheni an. 341) sancto et integro sacerdote (Gregorio) ut barbarus hostis, et ut pestis sacrilega adductis gentilium populis Dei templum incendit, altare comminuit, et clam exiit de civitate, occulteque profugit.

9. Episcopis aliis ab exsilio reversis afficta scelera. Corpus Domini consecratum. Sacrificium confectum.—Sed de Paulo Constantinopolitanae civitatis quondam episcopo post reditum exsilii sui si quis audierit, perhorrescet. Fuere namque et in Ancyra provinciae Galatiae, post reditum Marcelli haeretici, domorum incendia et genera diversa bellorum. Nudi ab ipso ad forum trahebantur presbyteri, et, quod cum lacrymis luctuque dicendum, consecratum Domini corpus ad 0665B sacerdotum colla suspensum palam publiceque profanabat, virginesque sanctissimas Deo Christoque dicatas publice in foro, media in civitate, concurrentibus populis, abstractis vestibus, horrenda foeditate nudabat. Sed in civitate Gaza provinciae Palaestinae post reditum suum Asclepas altare comminuit, multasque seditiones effecit. Praeterea Hadrianopoli Lucius post reditum suum sacrificium a sanctis et integris sacerdotibus confectum, si fas est dicere, canibus projiciendum jubebat. Igitur cum haec ita sint, num quidnam lupis tantis ac talibus oves Christi ad huc usque credimus, et membra Christi membra fornicatoriae faciemus? Absit.

10. Athanasii facinora. A Julio et Italiae episcopis 0665C suscipitur.—Nam postea Athanasius peragrans per diversas partes orbis terrarum, scilicet seducens aliquos per suam fallaciam adulationemque pestiferam, decipiens innocentes episcopos qui ejus facinora ignorabant, vel Aegyptios 654 aliquos ejus actus ignorantes, scripta a singulis emendicando, ecclesias pacificas perturbabat, aut ipse sibi novas pro sua voluntate fingebat. Nihil tamen hoc valere potuit ad judicium jamdudum a sanctissimis et inlustribus episcopis consecratum. Non enim commendatio eorum, qui nec in concilio judices fuerunt, nec concilii judicium habuerunt aliquando, nec praesentes cum supradictus Athanasius audiretur, fuisse noscuntur, aut valere illi potuit, aut prodesse. Denique cum sibi haec in 0666A cassum provenisse cognosceret, ad Julium Romam perrexit, sed et ad Italiae quosdam ipsius partis episcopos: quos seducens per epistolarum falsitatem, ab eisdem perfacile in communione receptus est. Deinde coepere illi non tam pro ipso, quam pro suis actibus laborare: quod illi pertemere credendo communicaverant. Etenim si fuerant illae litterae aliquorum, non tamen eorum qui aut judices fuerant, aut in concilio assederant. Quae quidem etiam si essent aliquorum, temere illi fidem, pro se dicentes, habere numquam deberent. Sed et judices, qui illum sententiaverunt, credere noluerunt.

11. Ab Arianis depositi qui se defendant.—Ideo quia et alii quique in praetorium pro suis facinoribus detecti sunt, nunc cum Marcello et Athanasio conjuncti sunt; decimus autem Asclepas ante decem 0666B et septem annos episcopatus honore discinctus est ( an. 330); deinde Paulum et Lucium, et quotquot talibus conjuncti sunt: circumeuntes simul exteras regiones, persuadebant judicibus non esse credendum illis, qui in eos digne sententiam protulerunt; ut hoc genere commercii sibi quemdam ad episcopatus reditum procurarent. Nec in ipsis locis, in quibus peccaverant, nec in proximis, vel ubi accusatores habebant, se defendebant; sed juxta peregrinos, et longe a regionibus suis positos ignorantes gestorum fidem, justam sententiam conabantur perfringere, ad illos referentes actus suos, qui illos per omnia nesciebant. 655 Astute hoc faciunt. Scientes enim de judicibus, de accusatoribus, de testibus multos decessisse, post 0666C tot tantasque sententias, putaverunt aliud restaurare judicium, volentes apud nos causam dicere, qui neque illos excusavimus, neque judicavimus, Qui enim judicaverunt, jam ad Dominum perrexere.

12. Insimulantur quasi Orientales Occidentalibus subjiciant.—Voluerunt autem etiam Orientalibus episcopis et veniunt pro judicibus defensores, pro defensoribus rei, eo tempore cum eorum defensio non valebat: maxime cum tunc defendi minime potuerunt, quando illos accusatores sui faciem ad faciem arguebant. Novam legem introducere putaverunt, ut Orientales episcopi ab Occidentalibus judicarentur. Et volebant Ecclesiae judicium per eos posse constare, qui non tam illorum miserebantur, 0667A quam actibus suis. Hoc itaque nefas quoniam numquam recepit ecclesiastica disciplina; quaesumus, dilectissimi Fratres, ut sceleratam perniciem conatusque mortiferos perditorum nobiscum etiam ipsi damnetis.

13. Quasi consentientes cum iis quos damnaverant. —Etenim cum adhuc esset episcopus Athanasius, Asclepam depositum sua sententia ipse damnavit. Sed et Marcellus similiter numquam communicavit. Paulus vero Athanasii expositioni interfuit, manuque propria sententiam scribens, cum caeteris eum etiam ipse damnavit. Et quamdiu quisque eorum episcopus fuit, sua judicia confirmavit. Sed cum diversis ex causis diversisque temporibus singuli eorum digne de Ecclesia suis pro meritis pellerentur, majorem 0667B concordiam una conspiratione fecerunt; donantes sibi quisque delicta, quae cum episcopi essent, pro auctoritate divina damnarunt.

14. Sardicensis concilii initia.—Namque quoniam Athanasius in Italiam et Galliam pergens sibi judicium comparavit; post mortem aliquorum accusatorum, testium, judicumque, et credidit posse se denuo tempore audiri, quod ejus flagitia vetustas temporis obscuraret. Cui consensum commodantes non recte, Julius urbis Romae episcopus, Maximus (Maximinus Trevir.) et Ossius, caeterique complures ipsorum, concilium apud Serdicam fieri ex imperatoris benignitate 656 sumpserunt. Occurrimus ad Serdicam litteris imperatoris conventi. Quo cum venissemus, didicimus in media ecclesia Athanasium, Marcellum, omnes sceleratos concilii sententia pulsos, et merito 0667C singulos pro suis facinoribus praedamnatos, cum Ossio et Protogene sedere simul et disputare, et quod est deterius, divina mysteria celebrare. Nec confundebatur Protogenes Serdices episcopus communicare Marcello haeretico, cujus et sectam et reprobum sensum, in concilio quater sententiis episcoporum subscribens, propria voce ipse damnaverat. Unde manifestum est, quia sese ipse sua sententia condemnavit, cum se illi communicando participem fecit.

15. Orientalium conatus ut Athanasium et alios a synodo ejiciant.—Verum nos tenentes ecclesiasticae regulae disciplinam, et volentes miseros in aliquantulum vivere, mandavimus illis, qui cum Protogene 0668A et Ossio fuerunt, ut de suo coetu damnatos excluderent, neque peccatoribus communicarent: deinde una nobiscum audirent ea, quae a patribus nostris contra ipsos in praeteritum fuerant judicata (nam liber Marcelli non exspectabat accusationem, per se enim aperte haereticus noscebatur): et ne falsis suggestionibus crederent, non eorum quisquam pravissimam mentem propter locum episcopatus obscurant. At illi contra haec resistebant: qua ratione, nescimus. Nec se voluerunt ab ipsorum communione secernere, confirmantes Marcelli haeretici sectam: et facinora Athanasii caeterorumque scelera fidei ecclesiasticae pacique praeponebant.

16. His itaque cognitis, nos octoginta episcopi, qui propter pacem confirmandam Ecclesiae ex diversis 0668B longinquisque provinciis cum ingenti exitu et labore ad Serdicam veneramus, videntes haec non sine lacrymis ferebamus. Leve enim non erat, quod a se eos dimittere omnino negabant, quos patres nostri merito suis pro criminibus ante damnarunt. His itaque communicare nefas duximus, neque cum profanis voluimus sancta Domini sacramenta miscere, servantes et tenentes regulam ecclesiasticae disciplinae. Nam ut supradictos Ossium a se Protogenemque non dimitterent, conscientia forte mala, 657 quam sibi eorum unusquisque debebat nudari aliquo, quam ad palam fieri magnopere pertimescebant: nec sic in eos audebat eorum aliquis sententiam dicere, ne et se ipse damnaret, quod illis contra interdictum communicassent, quibus communicare nullo genere 0668C oporteret.

17. Verum nos iterum illos atque iterum rogabamus, ne firma solidaque concuterent, ne subverterent legem, nec jura divina turbarent, ne cuncta confunderent, atque traditionem Ecclesiae ne quidem modica pace ( f. parte) frustrarent: sed nec novam sectam inducerent, aut Orientalibus episcopis conciliisque sanctissimis de Occidente venientes aliqua in parte praeponerent. At illi contra despicientes haec, nobis minabantur, et se Athanasium et caeteros sceleratos vindicaturos pollicebantur. Quasi vero aliud facere aut dicere possent, qui sceleratos omnes ac perditos in suum consortium receperunt. Praeterea ingente hoc tumore proponunt, audacia potius ac temeritate, 0669A quam legitima ratione possessi. Videntes enim quod ii, qui damnatos recipiunt, in offensam crimenque incurrunt ut violatores coelestium legum; tali auctoritate judicium constituere conabantur, ut sese judices judicum dicere vellent, atque eorum, qui jam cum Deo sunt, si fas est, sententiam refricare. Nos vero rogabamus illos per plurimos dies, ut a se damnatos abjicerent, et se Ecclesiae sanctae conjungerent, atque patribus vera dicentibus consensum accommodarent. Sed illi se hoc facturos omnino negabant.

18. Delegatos ex utraque parte Mareotam mittendos proponunt.—Altercantibus igitur nobis, emerserunt quinque episcopi ex partibus nostris, qui superstites de sexto numero eorum, qui ad Mareotam directi 0669B fuerant, remanserant, et talem illis optionem proponunt: mittendos esse ex utroque concilio episcopos aliquos ad loca, in quibus Athanasius scelera flagitiaque commisit, ut sub testificatione Dei cuncta fideliter scriberent; et si falsa inventa fuerint quae concilio nuntiavimus, ipsi damnemur, nec imperatoribus, nec concilio, nec cuiquam episcopo conqueramur; quod si verum constiterit quod ante diximus, ad numerum nostrum ex vobis quos delegistis, id est, qui Athanasio post damnationem communicaverunt, sed et eos qui Athanasio et Marcello fautores defensoresque sunt, exponamus, nec imperatoribus, nec concilio, 658 nec cuiquam episcopo aliqui vestrum conquerantur. Hanc optionem a nostris propositam Ossius et Protogenes omnesque eorum socii suscipere 0669C timuerunt.

19. Sardicae congregatos infamant.—Immensa autem confluxerat ad Serdicam multitudo sceleratorum omnium ac perditorum, adventatium de Constantinopoli, de Alexandria: qui rei homicidiorum, rei sanguinis, rei caedis, rei latrociniorum, rei praedarum, rei spoliorum, nefandorumque omnium sacrilegiorum et criminum rei; qui altaria confregerunt, ecclesias incenderunt, domosque privatorum compilaverunt; profanatores mysteriorum Dei, proditoresque sacramentorum Christi; qui impiam sceleratamque haereticorum doctrinam contra Ecclesiae fidem asserentes, sapientissimos presbyteros Dei, diacones, sacerdotes atrociter demactaverunt: et eos omnes secum collectos in suo conventiculo habuerunt Ossius 0669D et Protogenes; eosque honorantes, nos omnes diacones et sacerdotes Dei despiciebant, quia nec ipsi 0670A volebamus talibus aliquando conjungi: iique vulgo, omnibusque gentibus ( f. hominibusque gentilibus), id quod inter nos fuerat referebant, pro veris falsa fingentes; nec discordiam inter nos ex causa Dei ortam, sed ex humana praesumptione narrabant. Divinis humana miscentes, et ecclesiasticis rebus privatas adjungentes, civitatis nobis concentum seditionemque conflarunt, dicentes nos gravem schismate civitati importasse injuriam, nisi illis, quod nefas erat, communicaremus: et haec frequenter acclamabant. Nos enim omnino illis communicare noluimus, nisi eos quos damnavimus projecissent, et dignum honorem Concilio Orientis tribuerent.

20. Quos scelestos praedicant, communione donatos esse conqueruntur.—Quae vero ipsi egerint, vel 0670B quale concilium habuerint, hinc addiscere poteritis. Nam Protogenes, sicut supra diximus, apud acta anathematizans Marcellum et Paulum, postea eos in communionem suscepit. Dionysium vero ab Elica provinciae Achaiae, quem ipsi exposuerunt, in concilio habuerunt. Simul secum, et exponentes et expositi, judices et rei, communicantes mysteria divina pertractant. Bassum autem de Diocletiana civitate in flagitiis sceleribusque detectum, et merito de Syria deportatum, ordinaverunt episcopum: quique apud ipsos sceleratius vivens detectus, et ab ipsis damnatus, cum ipsis hodie videtur esse conjunctus. Et quia io Thessalonicensis Protogeni 659 frequenter probra multa criminaque objecit, quod diceret illum concubinas et habuisse et habere, cui communicare 0670C numquam voluit, nunc vero in amicitiam receptus, quasi pejorum consortio expurgatus, apud ipsos habetur ut justus. Asclepas autem, cum ad Constantinopolim civitatem propter Paulum venisset, post immanitatem rerum atrocitatemque, commisit quae media in ecclesia Constantinopolitana gesta sunt, post mille homicidia, quae altaria ipsa humano sanguine coinquinaverunt, post interfectiones fratrum exstinctionesque gentilium, hodieque cum Paulo, cujus causa haec gesta sunt, communicare non cessat: sed et illi, qui per Asclepam Paulo communicant, accipientes ab eodem scripta atque ad illum mittentes. Ex hac igitur coagulatione, atque ex perditorum congregatione, quale potuerit celebrari concilium, in quo flagitia sua non tam puniebant, quam agnoscebant?

21. His admisceri detrectant.—Non enim secundum nos, qui ecclesiis sanctissimis praesidemus, 0671A populisque rectores sumus, donantes et dimittentes, quae ab ipsis nec dimitti umquam possunt nec donari: quique etiam Marcello et Athanasio caeterisque sceleratis flagitia blasphemias, quae nefas fuerat dimittere, condonarunt: cum scriptum sit, Si peccaverit homo in hominem, orabunt pro eo ad Dominum; si autem in Deum peccaverit homo, quis orabit pro eo (I Reg. II, 25) ? Nos autem talem consuetudinem non habemus, nec Ecclesia Dei (I Cor. XI, 16) . Sed nec haec docere aliquos patimur, nec novas traditiones inducere: ne proditores fidei traditoresque Scripturarum divinarum, quod nefas est, dicamur, ne a Domino et ab hominibus condemnemur.

22. Schismatis invidiam in Occidentales rejiciunt.—Verum illi supradicti etiam haec adversus nos machinabantur. 0671B Et quoniam sciebant, nos non posse sibi scelestorum beneficio communicare; ex scriptis nos Imperatorum terrere putabant, ut invitos ad suam communionem traherent: et spectabant dividi totius mundi profundam Ecclesiae aeternamque pacem propter Athanasium et Marcellum, propter quos nomen Domini blasphematur in gentibus, quos oportebat, si in se aliquid timoris Dei habuissent, ne turbo iste qui per ipsos natus est permaneret, a sua pravissima praesumptione vel sero discedere, ne ipsorum causa contra sese scinderetur Ecclesia: aut si in iis, qui pro ipsis certant, metus Dei esset, etiamsi nihil esse damnabile apud ipsos inveniretur, 660 tamen et quod propter ipsos unitas Ecclesiae scinditur, et propter insanam rabiem cupiditatemque 0671C honorum pax profunda subvertitur, exsecrari eos ac perhorrere deberent.

23. Ecclesiae negant olim depositos restituendi potestatem. —Cum ita res currere videremus, ad suam patriam regredi nostrum unusquique decrevit: placuitque nobis de Serdica scribere, et ea quae gesta sunt nuntiare, nostramque sententiam declarare. Nos enim Athanasium et Marcellum, qui in Dominum impie blasphemantes scelerati vixerunt, expositos olim atque damnatos non possumus iterum in episcopatus honorem suscipere: quique crucifigentes verum ( f. iterum) filium Dei, atque illum denuo publicantes, acerbis ictibus confixerunt (Hebr. VI, 6) . Alter enim ipsorum, blasphemando in filium Dei atque in ejus regnum, aeterna morte mortuus est semel. 0671D Alter in corpus Domini ( adde, et) mysteria ejus prophano more atrociter peccans, caeteraque flagitia immaniter gerens, episcoporum sententia ejectus est atque damnatus. Quamobrem quoniam a parentum 0672A traditione discedere non possumus, quia nec talem auctoritatem sumpsit Ecclesia, nec talem potestatem a Deo accepit; supradictos ad honorem dignitatemque Ecclesiae nec ipsi suscipimus, et suscipientes digne damnamus. Sed nec alios, qui aut olim aut postea merito damnati sunt, in Ecclesia recipimus, adhaerentes legibus Dei traditionibusque paternis atque ecclesiasticis disciplinis, credentes prophetae dicenti: Noli transgredi terminos aeternos, quos posuerunt patres tui (Prov. XXII, 28) . Quare nos numquam fixa solidaque concutimus: sed magis ea quae sunt a parentibus constituta servamus.

24. Quibus negandam censeant communionem.—Post multa igitur, dilectissimi fratres, haec vobis ex aperto mandamus, ne quis vestrum ab aliquo circumventus 0672B aliquando communicet, id est, Ossio, Protogeni, Athanasio, Marcello, Asclepae, Paulo, Julio; sed nec cuiquam damnatorum de Ecclesia sancta rejectis, neque sociis ipsorum, qui illis sive per se sive per scripta communicant. Quare nec vos ad illos scribere umquam debetis, nec ab ipsis scripta suscipere. Jam quod superest, oramus vos, dilectissimi Fratres, ut unitati Ecclesiae consulatis et paci perpetuae; sanctos episcopos eligatis, in quibus et fides integra et sancta sit vita; abhorrentes eos, qui pro criminibus suis ab episcopatus honore discincti sunt, voluntque iterum recipere locum, quem digne pro suis 661 facinoribus amiserunt: magisque hos exsecramini, quos post facinus videtis pejora committere. Nec Dominum audiunt dicentem: Peccasti, quiesce 0672C (Eccli. XXI, 1) . Inhibere nesciunt enim, et fortiores de sceleribus efficiuntur: et quanto plus in gurgitem vitiorum mergunt, tanto plus orbem subvertunt. Seditionibus vacantes, bella persecutionesque acerrimas sanctis Ecclesiis ingerunt, et tyrannico more populos Domini in suum dominium captivare contendunt.

25. Perperam tantam synodum coactam volunt.—Namque ex his rebus pessimos eorum conatus agnoscite, quando talem mundo tempestatis procellam induxerunt, ut Orientem prope totum Occidentemque turbarent; ut relinquentes singuli ecclesiasticas curas, populosque Dei deserentes, atque ipsam Evangelii doctrinam postponentes, de longinquo adveniremus senes aetate graves, corpore debiles, aegritudine 0672D infirmi (trahebamurque per diversa, nostrosque aegrotantes in itineribus deserebamus propter perpaucos scelestos olim digne damnatos, primatus Ecclesiae contra fas appetentes): geratque curam 0673A de nobis imperium, atque religiosi imperatores, tribuni, et duces dirissima republica de episcoporum vita statuque exercerentur. Sed nec populi silent. Omnis etenim fraternitas omnibus in provinciis suspensa ac sollicita exspectat in quem finem haec malorum procella succedat: cursusque ipse publicus attritus ad nihilum deducitur. Et quid pluribus? Ortus occasusque mundi propter unum vel duos paucosque sceleratos impie sentientes et turpiter viventes funditus vertitur, et dura saevaque tempestate turbatur, in quibus nulla religionis semina resederunt: quae si habuissent, imitarentur prophetam dicentem: Tollite, et mittite me in mare, et tranquillabit mare a vobis, quando haec tempestas propter me facta est (Jonae I, 12) . Sed ideo haec non imitantur, quia 0673B nec justos sequuntur: ita autem sceleratorum omnium duces quaerunt Ecclesiae principatum, quasi aliquod tyrannidis regnum.

26. Judicia synodorum non retractanda.—Nec hoc propter bonum quoque justitiae inquirunt. Non enim Ecclesiis consulunt, qui leges juraque divina, (et) caeterorum decreta dissolvere perconantur. Propterea hanc novitatem moliebantur inducere, quam horret vetus consuetudo Ecclesiae, ut in concilio Orientales episcopi quidquid forte statuissent, ab episcopis Occidentalibus refricaretur; similiter quidquid Occidentalium 662 partium episcopi, ab Orientalibus solveretur. Sed hoc ex illo suo pravissimo sensu tractabant. Verum omnium conciliorum juste legitimeque actorum decreta firmanda, majorum nostrorum 0673C gesta consignant. Nam in urbe Roma sub Novato et Sabellio et Valentino haereticis factum concilium, ab Orientalibus confirmatum est: et iterum in Oriente sub Paulo Samosatis quod statutum est, ab omnibus est signatum. Ob quam rem hortamur vos, dilectissimi Fratres, considerantes ordinem ecclesiasticae disciplinae, et paci totius orbis consulentes, corripiatis eos qui sceleratis communicant, et malos de ecclesiis radicitus amputetis: ut tempestate ruente ipsorum causa, innatans Christus Dominus omnibus imperet ventis procellisque maritimis discedere, et tribuat Ecclesiae sanctae pacem perpetuam et quietam.

27. Praecipuos ex Occidentalibus damnant: cur.—Nos vero nulli injuriam facimus, sed legis praecepta 0673D servamus. Nam injuriati graviter et male tractati sumus 0674A ab iis, qui volebant Ecclesiae catholicae regulam sua pravitate turbare. Sed ante oculos habentes timorem Dei, judicium Christi verum et justum considerantes, nullius personam accepimus, neque alicui pepercimus, quo minus ecclesiasticam disciplinam servaremus. Unde Julium urbis Romae, Ossium, et Protogenem, et Gaudentium, et Maximinum a Triveris damnavit omne concilium secundum antiquissimam legem, ut auctores communionis Marcelli et Athanasii caeterorumque sceleratorum, quique etiam homicidiis Pauli Constantinopolitani et cruentis actibus ejus communicaverunt. Protogenem namque esse anathematizatum una cum Marcello, subscribendo frequenter sententiae in ipsum vel in ejus librum inlatae; quique etiam in Paulum Constantinopolitanum 0674B sententiam dederunt, et illi postea communicaverunt. Gaudentium autem, ut immemorem decessoris sui Cyriaci subscribentis sententiis in sceleratos digne inlatis, commixtumque criminibus Pauli, quem etiam impudenter defendebat. Julium vero urbis Romae, ut principem et ducem malorum, qui primus januam communionis sceleratis atque damnatis aperuit, caeterisque aditum fecit ad solvenda jura divina: defendebatque Athanasium praesumenter atque audacter, hominem cujus nec testes noverat, nec accusatores. Sed Ossium propter supradictam causam, et 663 propter beatissimae memoriae Marcum, cui graves semper injurias inrogavit: sed et quod malos omnes pro criminibus suis digne damnatos totis viribus defendebat, et quod convixerit in Oriente 0674C cum sceleratis ac perditis. Turpiter namque Paulino quondam episcopo Daciae individuus amicus fuit, homini qui primo de maleficiis fuerit accusatus et de Ecclesia pulsus, usque in hodiernum diem in apostasia permanens cum concubinis publice et meretricibus fornicetur, cujus maleficiorum libros Macedonius episcopus atque confessor a Mopso combussit. Sed et Eustasio et Quimatio adhaerebat pessime et carus fuit, de quorum vitae infamia turpi dicendum nihil est: exitus enim illorum eos omnibus declaravit. His itaque ac talibus junctus ab initio Ossius, sceleratis semper favens, contra Ecclesiam veniebat, et inimicis Dei semper ferebat auxilium. Maximinum vero a Triveris, propter quod collegas nostros episcopos, quos ad Gallias miseramus, 0674D noluerit suscipere, et quoniam Paulo Constantinop. 0675A nefario homini ac perdito primus ipse communicavit, et quod ipse tantae cladis causa fuit, ut Paulus ad Constantinopolim civitatem revocaretur, propter quod homicidia multa facta sunt. Causa igitur homicidiorum tantorum ipse fuit, qui Paulum clim damnatum ad Constantinopolim revocavit.

28. Propter has igitur causas justum duxit concilium, ut Julium urbis Romae, et Ossium, caeterosque supra memoratos discingeret atque damnaret. Quae cum ita sint, custodire vos ab ipsis et abstinere debetis, dilectissimi Fratres, nec eos aliquando ad communionem vestram admittere: sed nec ipsorum litteras accipere, nec ad illos litteras dominicas dare. Et quoniam catholicam et apostolicam fidem voluerunt infringere ii qui cum Ossio erant, inducentesque 0675B novam sectam indeo croniti Marcelli mixta Sabellio et Paulo, inde artem; necessario ordinavimus catholicae Ecclesiae fidem, quam negaverunt supradicti qui cum Ossio sunt, et Marcello haeretici ( f. Marcelli haeresim) induxerunt. Consequens est, ut acceptis litteris nostris singuli consensum huic sententiae commodantes, decreta nostra propria subscriptione signetis. Est autem fides nostra talis (Vid. lib. de Synodis n. 34) .

29. Credimus in unum Deum patrem 664 omnipotentem, institutorem et creatorem omnium, ex quo omnis creatura (paternitas) in coelo et in terra nominatur. Et in unigenitum filium ejus Dominum nostrum Jesum Christum, qui ante aevum (omnia saecula) ex Patre generatus est, ex Deo Deus, ex luce 0675C lux, per quem facta sunt omnia quae in coelis et quae in terra, visibilia et invisibilia, sermo qui sit (qui est verbum), et sapientia, et virtus, et vita, et lux vera, qui in novissimis temporibus propter nos induerit hominem (incarnatus est), et natus sit de sancta Virgine Maria, et crucifixus, et mortuus, et sepultus sit: tertia die resurrexit a mortuis, et assumptus in coelum, sedet in dextera Patris, venturus in fine mundi judicare vivos et mortuos, et reddere unicuique secundum opera sua; cujus regnum incessabile permanet in aeterna saecula. Est enim sedens in dextera Patris, non solum in isto saeculo, sed et in futuro. Credimus in Spiritum sanctum, hoc est, in paracletum, quem mittens (promittens) Apostolis post assumptionem suam in coelum, misit docens 0675D illos et instruens (docere illos et instruere) de omnibus, 0676A per quem sanctificantur animae in ipsum fideliter credentes. (( Credimus et in sanctam Ecclesiam, in remissionem peccatorum, in carnis resurrectionem, in vitam aeternam.)) Illos vero qui dicunt, Ex id quod non fuit filius Dei (ex non exstantibus esse Filium Dei), aut ex alia substantia, et non ex Deo; aut qui dicunt, fuisse aliquando tempus vel saeculum quando non fuit filius, haereticos damnat sancta et catholica Ecclesia. Similiter et illos, qui dicunt tres esse deos; aut Christum non esse Deum; aut ante ( leg. saecula non fuisse) ea unum non fuisse Christum, neque filium Dei; aut ipsum (eum ipsum esse) Patrem et Filium et Spiritum sanctum; aut non natum filium; aut non sententia (consilio) neque voluntate Deum patrem genuisse filium: hos 0676B omnes anathematizat et exsecratur sancta et catholica Ecclesia. Opto vos in Domino bene valere. Stephanus Episcopus Antiochiae provinciae Syriae ( al. Sprecilae) Coeles opto vos in Domino bene velere. Olimpius episcopus Doliceus opto vos in Domino bene valere. Gerontius episcopus Lamphaniae. Menophantus episcopus ab Epheso opto vos in Domino bene valere. Paulus episcopus opto vos in Domino bene valere. 665 Eulalius episcopus ab Amantias opto vos in Domino bene valere. Macedonius episcopus ab Amarquetias (a Mopsvestia) opto vos in Domino bene valere. Thelaphius episcopus a Calcedonia opto vos in Domino bene valere. Acacius episcopus a Caesarea opto vos in Domino bene valere. Theodorus episcopus ab Heraclea opto vos in Domino bene valere. 0676C Quintianus episcopus a Taxe opto vos in Domino bene valere. Marcus episcopus ab Aretiis (Arethusa) opto vos in Domino bene valere. Cyrotus episcopus a Roeo opto vos in Domino bene valere. Eugeus episcopus a Lisicia opto vos in Domino bene valere. Antonius episcopus a Zeumate opto vos in Domino bene valere. Antonius episcopus a Docimo opto vos in Domino bene valere. Dion episcopus a Caesarea opto vos in Domino bene valere. Vitalis episcopus a Tyro opto vos in Domino bene valere. Eudoxius episcopus a Germanicia opto vos in Domino bene valere. Dionysius episcopus ab Alexandria provinciae opto vos in Domino bene valere. Macedonius episcopus a Virito opto vos in Domino bene valere. Eusebius episcopus a Dorlani opto 0676D vos in Domino bene valere. Basilius episcopus ab 0677A Anquira opto vos in Domino bene valere. Proheresius episcopus a Sinopa opto vos in Domino bene valere. Eustacius episcopus ab Epiphania opto vos in Domino bene valere. Pancratius episcopus a Pernaso opto vos in Domino bene valere. Eusebius episcopus a Pergamo opto vos in Domino bene valere. Sabinianus episcopus a Cathimera opto vos 666 in Domino bene valere. Bitinicus episcopus a Zelon opto vos in Domino bene valere. Dominius episcopus a Palladiano opto vos in Domino bene valere. Pison episcopus a Troada opto vos in Domino bene valere. Cartherius episcopus ab Aspona opto vos in Domino bene valere. Filetus episcopus a Juliopoli opto vos in Domino bene valere. Quirius episcopus a Mareota opto vos in Domino bene valere. Filetus episcopus a Cratia opto vos in Domino bene 0677B valere. Thimasarcus episcopus opto vos in Domino bene valere. Eusebius episcopus a Mignenia ( f. Magnienia) opto vos in Domino bene valere. Quirius episcopus a Philadelphia opto vos in Domino bene valere. Pison episcopus a Vanis opto vos in Domino bene valere. Timotheus episcopus opto vos in Domino bene valere. Euthemon episcopus a Thaneos opto vos in Domino bene valere. Callenicus episcopus a Pelosio opto vos in Domino bene valere. Eusebius episcopus a Pergamo opto vos in Domino bene valere. Leucadas episcopus ab Ilio opto vos in Domino bene valere. Noconius episcopus a Troade opto vos in Domino bene valere. Adamantius episcopus a Cio opto vos in Domino bene valere. Eddesius episcopus a Coo opto vos in Domino bene valere. 0677C Theodolus episcopus a Neocaesario opto vos in Domino bene valere. Sion episcopus opto vos in Domino bene valere. Theogenes episcopus a Lizia opto vos in Domino bene valere. 667 Florentius episcopus ab Ancara opto vos in Domino bene valere. Isaac episcopus a Lueto opto vos in Domino bene valere. Eudemon episcopus . . . subscripsi pro ipso, opto vos in Domino 0678A bene valere. Agapius episcopus a Theriaco ( Ms. Rem. Therinco) opto vos in Domino bene valere. Bassus episcopus a Car opto vos in Domino bene valere. Narcissus episcopus ab Anapoli (Irenopoli, vel Neronopoli) opto vos in Domino bene valere. Embracius episcopus a Mileto opto vos in Domino bene valere. Lucius episcopus ab Babtino opto vos in Domino bene valere. Nonnius episcopus a Laudocia (Laodicia) opto vos in Domino bene valere. Pantagatus episcopus a Gallias ( forte Gallatia) opto vos in Domino bene valere. Flaccus episcopus ab Jeropoli opto vos in Domino bene valere. Sysimius episcopus a Perge opto vos in Domino bene valere. Diogenes episcopus opto vos in Domino bene valere. Cresconius episcopus opto vos in Domino bene valere. 0678B Nestorius episcopus opto vos in Domino bene valere. Emmonius episcopus opto vos in Domino bene valere. Eugenius episcopus opto vos in Domino bene valere. 668 Antonius episcopus a Gusia opto vos in Domino bene valere. Demofilus episcopus a Beroe opto vos in Domino bene valere. Euticius episcopus a Philippopoli opto vos in Domino bene valere. Severus episcopus a Cabula opto vos in Domino bene velere. Timotheus episcopus ab Anchilo opto vos in Domino bene valere. Valens episcopus a Mursa, opto vos in Domino bene valere. Explicit decretum synodi Orientalium apud Serdicam episcoporum a parte Arianorum, quod miserunt ad Africam.