142

ζωοποίησις κατὰ τὴν κοινὴν ζωὴν ἐκληφθήσεται καὶ ἡ ἐκ τῆς ἀβύσσου ανοδος· ἐπεὶ γὰρ τὰ κακωτικὰ ἐκταθέντα θανατοῦν δοκεῖ καὶ καταβιβάζειν εἰς ᾳδην, οταν τέλος λάβῃ τὰ αιτια, ζωοποιεῖταί τις ὑπὸ θεοῦ καὶ ἐκ τῶν ἀβύσσων τῆς γῆς ἀναβιβάζεται. Ταῦτα δὲ οὐκ ἀπὸ ἰδίου προσώπου ὁ αγιος λέγει ἀλλὰ τοῦ τῶν ἀνθρώπων γένους πειραθέντος πλείστων οσων κακῶν καὶ θλίψεως πρὸ τῆς τοῦ σωτῆρος ἐπιδημίας· μεθ' ην πεῖραν ἐπιστρέψας ὁ κύριος πρὸς ἡμᾶς ἐλήλυθεν καὶ ἐζωοποίησεν δοὺς ἀνθ' ἡμῶν τὴν ἑαυτοῦ ψυχὴν λύτρον ωστε πάντα τὸν πιστεύοντα εἰς αὐτὸν καὶ δεχόμενον τὴν διδασκαλίαν αὐτοῦ εχειν ζωὴν αἰώνιον, ἀνήγαγεν δὲ ἐκ τῶν ἀβύσσων τῆς γῆς τουτέστι τοῦ ᾳδου γενόμενος ἐκεῖ μετὰ ἀπόθεσιν ου ειχεν σώματος οὐκ αλλου ενεκα η τοῦ ἀναγαγεῖν τοὺς ἐκεῖ καταχθέντας δι' ἁμαρτίας ἰδίας. 746 Ps 70,21 Προσκειμένου τῷ ̓Εκ τῶν ἀβύσσων τῆς γῆς ἀνήγαγές με τοῦ πάλιν-εἰ μὲν ἡ αβυσσος σημαίνοι τὸν ἐν τοῖς περιστατικοῖς βυθισμόν (ὡς ἑρμηνεύεται), ἀκόλουθον ἐκλαβεῖν ὡς πολλάκις εστιν ὑπὸ θεοῦ ἐκεῖθεν ἀναχθῆναι ἀεὶ εὐεργετοῦντος (μαρτύριον τούτου τὸ φερόμενον ουτως· Πολλαὶ αἱ θλίψεις τῶν δικαίων καὶ ἐκ πασῶν αὐτῶν ῥύσεται αὐτοὺς ὁ κύριος)· εἰ δὲ ἀντὶ τοῦ ᾳδου ἡ αβυσσος παραληφθῇ, εργον εἰπεῖν πῶς πάλιν ἐκεῖθέν τις ἀνάγεται· ὡς γὰρ μία εισοδος εἰς τὸν βίον καὶ εξοδος ἀπ' αὐτοῦ μία, ἀνάγκη καὶ τοὺς χωριζομένους τοῦ σώματος ου εσχον ἐν τῷ ᾳδῃ απαξ γίνεσθαι. Ητοι ουν παρέλκει τὸ πάλιν η παραμυθίας τεύξεται, ἀλλὰ μὴν οὐδὲν τοῖς θείοις παρέλκον καὶ περιττόν. εσται αὐτοῦ αρα νόησις τοιαύτη· ζωοποιήσας με εὐεργεσίᾳ τῇ σῇ, ἀλλὰ καὶ τὴν δικαιοσύνην σου πλεονάσας ἐπ' ἐμέ, πάλιν εὐεργετῶν ἀνήγαγές με ἐκ τῶν ἀβύσσων τῆς γῆς τῷ μὴ μόνον ἐζωοποιηκέναι με καὶ πεπλεονακέναι σου τὴν δικαιοσύνην ἐπ' ἐμὲ ἀλλὰ καὶ ἐκ τῶν κάτω ἀναγαγεῖν με. 747 Ps 70,22.23 Σκεῦος ψαλμοῦ τὸ ψαλτήριον, δι' ου λέγει ̓Εξομολογήσομαί σοι, εὐχαριστικῶς προφέρων τὴν ἀλήθειαν καὶ καθ' ην οὐδεὶς ομοιος θεοῦ μετὰ τὰ κακὰ ζωοποιοῦντος καὶ πᾶσαν τὴν ἑπομένην εὐεργεσίαν τελοῦντος. πρὸς τὸ ἐξομολογήσασθαι τὴν ἀλήθειαν ἐν σκεύει ψαλμοῦ καὶ ἐν κιθάρᾳ ψάλαι ὑπισχνεῖται τῷ θεῷ ὑπάρχοντι ἁγίῳ τοῦ ̓Ισραήλ. αγιος δὲ τοῦ ̓Ισραὴλ λέγεται ὡς ἁγιάζων αὐτόν· ωσπερ γὰρ ἐὰν λέγωμεν θεοῦ ἁγίους ειναι παριστῶμεν τοὺς πρὸς αὐτοῦ ἁγιαζομένους, ουτως αγιον αὐτὸν λέγοντες τίνος τὸ ἁγιαζόμενον σημαίνομεν. καὶ οτι τοῦθ' ουτως εχει, ἐπίστησον τῷ περὶ Χριστοῦ λεγομένῳ Ος ἐγεννήθη ἡμῖν σοφία ἀπὸ θεοῦ, δικαιοσύνη καὶ ἁγιασμὸς καὶ ἀπολύτρωσις· γέγονε γὰρ σοφία τοῖς σοφοῖς, δικαιοσύνη τοῖς δικαιουμένοις, ἁγιασμὸς καὶ ἀπολύτρωσις τοῖς ἁγιαζομένοις καὶ ἀπολυτρουμένοις. οὐκ ἐνταῦθα μόνον αγιος τοῦ ̓Ισραὴλ ὁ θεὸς ειρηται ἀλλὰ καὶ ἐν τῷ Παρωξύνατε τὸν αγιον τοῦ ̓Ισραήλ, δῆλον οτι οἱ ἁμαρτάνοντες. Λυτροῦται ἡ λογικὴ ψυχή, λύτρον δεδωκότος τοῦ ̓Ιησοῦ ὑπὲρ αὐτῆς τὴν ἑαυτοῦ ψυχὴν καὶ αὐτὴν δηλονότι λογικὴν ουσαν. ονπερ γὰρ τρόπον λυτρούμενος τὰ σώματα τῶν ἀνθρώπων σῶμα ὁμοούσιον αὐτὸς ὑπὲρ αὐτῶν δέδωκεν, ουτως λυτρούμενος λογικὰς ψυχὰς λογικὴν ψυχὴν ὑπὲρ αὐτῶν εθηκεν.

748 Ps 71 αργ Ουτος ὁ ψαλμὸς οὐ διενέγκοι τῷ πατρὶ τοῦ ̔Ροβοὰμ Σολομῶνι

ἀλλὰ τῷ πνευματικῷ ουτω καλουμένῳ διὰ τὴν τοῦ ὀνόματος μετάληψιν· ἑρμηνεύεται γὰρ ̔Ελλήνων φωνῇ εἰρηνικός. τίς δὲ ουτος ὑπάρχει η ὁ λέγων ̓Ιησοῦς Εἰρήνην τὴν ἐμὴν δίδωμι ὑμῖν; περὶ τούτου ὁ θεολόγος γράφει Αὐτὸς γάρ ἐστιν ἡ εἰρήνη ἡμῶν, καὶ τὸ Εὐηγγελίσατο εἰρήνην ὑμῖν τοῖς μακρὰν καὶ εἰρήνην τοῖς ἐγγύς, λύσας τὴν εχθραν τὴν διαιροῦσαν Ελληνας ἀπὸ τῶν ̔Εβραίων ωστε μίαν ποίμνην καὶ ενα λαὸν ἐξ ἐθνῶν καὶ ̓Ιουδαίων συστῆναι. ουτως εἰρηνικὸς δεικνύμενος διὰ τῶν εργων ων ἐτέλεσεν ἐκ τοῦ ∆αυίδ ἐστιν ὁ κατὰ σάρκα γεννηθεὶς ἐκ παρθένου.