166
ἐκπεσὼν δηλονότι γέγονεν· οὐ γὰρ ειπε περὶ αὐτοῦ ὁ θεὸς ̓Ιδοὺ γέγονεν ̓Αδὰμ ὡς ἡμεῖς, ἀλλ' ̔Ως εις ἡμῶν, η ̔Ως εις ἐξ ἡμῶνὡς πολλὰ περιέχει τῶν ἀντιγράφων. 839 Ps 81,8 ̔Ετέραν εφησε γραφὴν εχουσαν ̓Ανάστα, ὁ θεός, κρῖνον τὴν γῆν, οτι σὺ ἐξολοθρεύσεις ἐν πᾶσι τοῖς εθνεσι. κρινεῖ ὁ θεὸς ητοι πάντας τοὺς ἐπὶ τῆς γῆς η οσοι γῆ διὰ τὸ φρονεῖν τὰ ἐπίγεια γεγένηνται. κρινεῖ δὲ τὴν γῆν ὁ θεὸς ἐξολοθρεύων ἐν πᾶσι τοῖς εθνεσιν ἀλλ' οὐ πάντα τὰ εθνη. οσα γὰρ εθνη δεισιδαίμονα χρηστήριά τε καὶ ἡ αλλη περιεργία σὺν τοῖς ἐνεργήσασιν αὐτὰ πνεύμασι πλάνης ἐξωλοθρεύθη ὑπὸ θεοῦ, ινα καθαρὰ τούτων τὰ εθνη γένηται ἐπὶ τῷ καταδέξασθαι τὸν τῆς σωτηρίας λόγον. καὶ αὐτὴν δὲ τὴν ἐν τοῖς εθνεσι διάθεσιν, καθ' ην εθνη διάφορα ἐτύγχανεν, ἐξολοθρεύσας θεὸς ἀνθρώπους αὐτοὺς ἀποδείξει κατ' εἰκόνα ἑαυτοῦ ἀποβαλόντα τὰ συμβεβηκότα καθὰ καὶ εθνη γεγένηνται.
840 Ps 82,2a ̔Η ὁμοίωσις διττῶς νοεῖται. εστιν γὰρ κατ' οὐσίαν ὁμοιότης η
καὶ κυρίως ταυτότης λέγεται, εστι δὲ καὶ κατὰ ποιότητα η καὶ ἁπλῶς ὁμοιότης καλεῖται. κατὰ τὸ δεύτερον σημαινόμενον ὁμοιωθεῖεν αν θεῷ οἱ γινόμενοι τέλειοι, ̔Ως τέλειός ἐστιν ὁ οὐράνιος πατήρ· οθεν ειρηται Οταν φανερωθῇ, ομοιοι αὐτῷ ἐσόμεθα, τῷ θεῷ δηλαδή. Καὶ τὸν ανθρωπον ουν κατ' εἰκόνα καὶ τὴν ἑαυτοῦ ὁμοιότητα κατεσκεύασεν ὁ πάντων αιτιος κατὰ τὸ πρῶτον σημαινόμενον, τὸ κατ' οὐσίαν λέγω, οὐδενὸς ὁμοιουμένου θεῷ. τὸ γὰρ Τίς ὁμοιωθήσεται οὐ πεῦσιν οὐ τὸ σπάνιον ἀλλὰ τὸ ἀδύνατον δηλοῖ, οὐδενὸς δυναμένου κατ' οὐσίαν θεῷ ὁμοιοῦσθαι. ἀλλὰ μὴ λάθῃς σαυτὸν νομίσας καὶ τὸν υἱὸν ὑποκεῖσθαι τοῖς λεγομένοις. οὐ γὰρ ειπε Τίς ομοιός σοι, ἀλλὰ Τίς ὁμοιωθήσεταί σοι; οὐ γὰρ ἐπὶ μέλλουσιν εχει ὁ υἱὸς τὸ ὁμοιωθήσεσθαι τῷ θεῷ, ἐκ τῆς οὐσίας αὐτοῦ τυγχάνων καὶ διὰ τοῦτο ὁ αὐτὸς αὐτῷ ων οὐκ ἀριθμῷ ἀλλ' ἐν τῷ ταυτῷ τῆς οὐσίας. 841 Ps 82,14-16 Βούλεται αὐτοὺς τεθῆναι ὑπὸ τοῦ θεοῦ ὡς τροχὸν ἀβέβαιον καὶ ἀνίδρυτον. πρὸς καλοῦ γὰρ αὐτοῖς εσται τὸ μὴ βεβαιωθῆναι καὶ ἀκινήτως εχειν ης ειλαντο κακίας. διὸ καὶ βούλεται τεθῆναι αὐτοὺς ὡς καλάμην σκορπιζομένην καὶ διαρριπτουμένην κατὰ πρόσωπον σφοδρὸν πνέοντος ἀνέμου ὑπὸ τοῦ διώκοντος αὐτοὺς τιμωροῦ πνεύματος ο ἀλληγορικῶς ανεμον ειπεν. Καταφάγεται δὲ αὐτοὺς καὶ δρυμὸν ακαρπον γεγενημένους τὸ τῶν κολάσεων πῦρ ἐκκοπέντας ἀξίνῃ. χρώμενος δὲ κατ' αὐτῶν καὶ ἑτέρᾳ τιμωρίᾳ καταδιώξει αὐτοὺς τῇ ἰδίᾳ αὐτοῦ καταιγίδι ην οὐκ εστι διαδράναι· οθεν καὶ ταραχθήσονται ἐν τῇ φερομένῃ ἐπ' αὐτοὺς θεοῦ ὀργῇ. ἐπεὶ γὰρ ποικίλα τὰ ἁμαρτήματα αὐτῶν ἐτύγχανεν, ἀναγκαίως πολύτροπος αὐτοῖς ὑπῆρκται κόλασις. Σημειωτέον δὲ οτι καλὴ φυτεία τυγχάνοντες ἀκαρπίαν ἠγάπησεν. ἡ γὰρ καλάμη ἐκ τοῦ καλοῦ σπέρματος τὴν ἀρχὴν εχει, οὐ προηγουμένως ἀλλὰ κατὰ συμβεβηκὸς παραφυομένη. εδει μὲν γὰρ αὐτούς, ειπερ προηγουμένως ἐκαρποφόρουν, σῖτον γενέσθαι, ιν' εἰσαχθῶσιν εἰς τὰς τοῦ λόγου ἀποθήκας. τοῦτο δὲ μὴ θελήσαντες καλάμη καὶ αχυρα γεγένηνται, οις χρήσεται μὲν καὶ ὁ τῆς πνευματικῆς Αἰγύπτου τύραννος πρὸς οἰκοδομὴν ων κατασκευάζει ὀλεθρίων πόλεων, κατακαήσονται δὲ καὶ ὑπὸ τοῦ ἀσβέστου πυρός. τὸ γὰρ αχυρον κατακαύσει πυρὶ ἀσβέστῳ. 842 Ps 82,19b Εἰ καὶ αλλοι ὑψηλοὶ καὶ υψιστοι ἐκ θεοῦ γεγένηνται ἀρετῇ μετεωριζόμενοι καὶ ὑψούμενοι, ἀλλ' οὐδεὶς ἐκείνων ἐξ ἑαυτοῦ καὶ κατ' οὐσίαν ἐστὶ τοιοῦτος. μόνος γὰρ θεὸς υψιστος ὑψίστους ποιῶν ἀλλ' οὐ γινόμενος· ὡς μόνος σοφός ἐστι καὶ μόνος ἀληθινὸς παρέχων σοφίαν καὶ ἀλήθειαν ἀλλ' οὐ μετέχων, ουτω μόνος υψιστος, κατὰ τοῦτο τοῦ ὑψίστου τὸ ειδος καὶ τοῦ μονογενοῦς ὑψίστου τυγχάνοντος. ὑψίστου γὰρ ων δύναμις ἐπεσκίασε τὴν Μαρίαν· καὶ τὸ πνεῦμα δὲ τὸ αγιον ἀπὸ ὑψίστου πεμπόμενον υψιστόν ἐστιν. ὁ μόνος ουν υψιστος αμα τῇ τριάδι ἁρμόζει. ὁ γὰρ τὸν πατέρα υψιστον εἰπὼν καὶ τὸν υἱὸν καὶ τὸ πνεῦμα τὸ αγιον δηλοῖ· ὡσαύτως