VARSAVIEN. 29

tiavit matrimonium sive ob suspicatam viri impotentiam, sive ob assertam conditionem virginitatis (sic) in matrimonio ser- vandae. Sed actorum progressu perspiciens unum et alterum impactum impedimentum tenues in auras abire, ad dispensa- tionem demum super matrimonio rato et non consummato tamquam ad ultimam naufragii tabulam, confugit; quin ta- men meliorem ex hoc suam causam faciat, cum de matri- monii inconsummatione et de dispensationis causis minime in themate constet.

Re quidem vera pacificum est sponsos a die 31 Maii 1891 usque ad diem 11 Novembris eiusdem anni vixisse sub eo- dem tecto et in eodem cubiculo simul dormi visse. Talem au- tem conversationem vehementissimam parere consummationis matrimonii suspicionem, imo praesumptionem iuris et de iure indubitatum prorsus est. « Nihil enim, ait Glossa in can. 4, caus. 3, in iure et omnibus tam exploratum est, quam quod ex cohabitatione coniugum non minus est iuris praesumptio, matrimonium fuisse consummatum ; non solum inquam iuris, sed etiam de iure ».

Non inficior tamen contra huiusmodi praesumptionem con- trarias probationes dari posse: sed quanti ponderis esse de- beant, colligitur ex doctoribus, qui uno ore conclamant illas vehementes, violentas esse debere. Pignat. to. 1, consult. 149, num. 1* ibi : « Non consummationem probandam esse con- cludentissimis argumentis, imo super abundantibus ». Et S. C. in Comen. Matrim. 17 Bec. 1768, postquam docuit ex con- iugum cohabitatione non oriri praesumptionem tantum, sed PLENISSIMAM P R O B A T I O N E M , declarat eam non esse elidibilem nisi per contrarias CONCLUDENTISSIMAS PROBATIONES.

Porro concludentissimae huiusmodi probationes a casu exulant omnino : nam nullum virginitatis suae specimen dare valet Maria, cum mater iam fuerit ante matrimonium; Io- sephum vero nulla prorsus impotentia laborare testantur tres periti medici, qui de iudicis mandato eiusdem Iosephi corpus perlustraruni. Quibus deficientibus, mulieris nempe virgini- tate et viri impotentia, nullo in pretio habeo coniugum con-