38 MELEVITANA

quaecumque erit, nec maiorem neve minorem tribuat exten- sionem.

Hisce praemissis, planum est hic agi de Rescripto gra- tiae legitimae executioni demandando. Proinde, qua favora- bile, latam et benignam meretur interpretationem, uti ex- ploratissimi iuris est.

In hoc rescripto Summus Pontifex « benigne introscri- ptorum legatorum reductionem iuxta petita per septennium indulsit ». Verum Episcopus executioni manus admovens vi- dit in nonnullis legatis, taxative conceptis, actum iri ut no- tabiliter diminuerentur onera missarum, quamvis pro haere- dibus vel legatariis reditus fundorum non modo diminuti, sed aucti evadere uti patet ex facti specie. Quocirca Illmus Exe- cutor vehementer dubitavit ne executio excederet petita et concessa.

Haec dubitandi ratio innititur capiti Super Uteris, De Re- script., in quo Innocentius III ait: « Si vero per huiusmodi (seu ex ignorantia absque malitia) falsitatis expressionem vel suppressionis etiam veritatis literae fuerint impetratae,. qua tacita vel expressa, nos nullas prorsus literas dedisse- mus, a delegato non est aliquatenus procedendum ». Et omnes auctores conveniunt, uti videre est apud Fagnanum in commentario ad hoc caput, quod haec iuris praescriptio fortior et severior est pro rescriptis gratiosis, in quibus, stante defectu obreptionis vel subreptionis, nullitas certe ipso iure procedit.

Insuper hoc proprium est huius subreptionis, non ex ma- litia provenientis ut vitiet tantum rescriptum in ea parte in quam cadit, et haec habet Fagnanus 1. c. n. 72 « Subreptio- per simplicitatem seu ignorantiam, quae non fuit causa totius concessionis, sed partis illius dumtaxat, rescriptum non vi- tiat in totum, sed eatenus tantum, quatenus fuit causa con- cessionis » ; et postquam hanc doctrinam pluribus auctorita- tibus et decisionibus S. Rotae confirmaverit, ita ratiocinatur : «quia vitium eatenus actum vitiare debet, quatenus ingre- ditur actus substantiam, ut sic quantitas infirmitatis actus,