APPENDIX Ii. 195

Item mos est, ut aliquoties in anno comestibilia sacrificentur, seu

offerantur idolis, et tota communitas congregetur ad comedendum; co-

guntur autem christiani aliquando pecuniam contribuere pro emptione

victimae, aliquando vero talium eduliorum partem praeparare, eamque

ad locum sacrificii, ubi etiam ordinarie epulantur, deferre; hinc quae-

ritur :

1. An licitum sit praedicta peragere, praemissa protestatione quod

solummodo intendant fideles concurrere ad convivium laetitiamque com-

munem, vel reddere vicem iis, quorum impensis antea epulati sunt.

2. An licitum sit praedicta peragere in casibus in quibus talia

edulia offeruntur, sed non ibidem in communi comeduntur, praemissa

protestatione quod talem pecuniam contribuant, vel talia edulia illuc

deferant tantummodo ad evitandum grave damnum, inevitabiliter im-

minens, vel consimili alia protestatione emissa.

Ad i. Non licere sive praemissa protestatione, sive non praemissa.

Ad 2. Ut ad proximum (i. e. proxime anteced.J.

S. C. S. Officii 15 Decembr. Í768 Miss. Sin. Dubia quoad communionem ad mensas paganas

Cum christiani numero pauci non possint quin saepe utantur gen-

tilium consortio, reperiunt se quotidie ad mensas eorum, et convivia;

quia autem pagani habent pro more, ut cibos non solum directe ad

cultum idolorum, sed et ad comestionem ordinariam familiae praeparatos

idolis offerant, apponantque indifferentes super mensam : christiani qui

ibi sedent timidi indifferenter quoque comedunt, quia esset sibi rubor,

et gentilibus iniuria si cibis appositis uti recusarent. Quaeritur ergo :

1. An possint isti christiani de istis comedere quando non est da-

tum scandalum.

2. An possint et christianae uxores gentilium, quae, nisi comedant,

maledictis, iniuriis et interdum idibus impetuntur.

3. An possint et ipsaemet uxores, partu aliisque infirmitatibus prae-

peditae, in quo casu necessarius est usus carnium, nihil enim aliud

offertur quam carnes idolis oblatae.

4. An possint operarii christiani, qui ut familiam suam sustentare

valeant, tenentur saepe pro gentilibus laborare, hisque nisi (sic) semel

intra hebdomadam offeruntur carnes, aut alii cibi, sed idolis oblati. Si

autem isti omnes denominali prae debilitate, et timiditate prohibitioni

«ibis istis utendi non obediant, debentne a Sacramentis arceri?