290 NEAPOLITANA

quia si quem iudex metu poenarum cogat ducere uxorem puellam, cui stuprum intulit, iustus est hic metus a legis imperio procedens, seu potius ab ipso metum patiente, qui eidem causam dedit c. Si seduxerit 1. et c. Pervenit de adult. et stupro. Tunc autem iuste incussus dicitur metus quando, si a causa libera incutitur, incutitur ab eo, cui iure com- petit grave quodpiam malum inferre, nisi matrimonium contrahatur. Ceu

I I I a conditio requiritur ut metus sit ab extrinseco illatus, quem nempe non ipse contrahens sibi incusserit. Nam DD. adnotant malum quod metuitur, atque adeo metum eius pro- venire posse a causa vel naturali aut libera ; si provenit a causa naturali dicitur metus incussus ab intrinseco, si a libera incussus ab extrinseco : ab hac autem metus incuti potest iuste vel iniuste seu cum iniuria metum patientis. Sed cum hoc ultimum fieri possit directe seu ex intentione ad eum finem, ut incutiens extorqueat a me consensum v. g. in talem contractum: vel indirecte ob alium finem e. g., ut idolo sacrificem ex quo fit, quod ad declinandum illud malum, metum passus eligat consensum in aliud directe non inten- tum ab incutiente metum. Hinc quaeritur an metus eiusmodi debeat esse directe intentus ad extorquendum matrimonium. Respondeo sunt plurimi qui ceu

jyam conditionem contra alios exigunt, ut metus sit in- cussus directe ad extorquendum in matrimonium consensum, quia aiunt, tunc non tam contrahitur metu, quam eligitur medium evadendi periculum et matrimonium est simpliciter voluntarium. At Lugo de inst. et iur. disp. 22, num. 175 et seqq. praefert eorum sententiam qui distinguunt, quando metus iuste infertur, et quando iniuste, in quo casu etsi metus ad aliud prorsus obtinendum incussus sit (quo tamen metu seu malo quod times, ut te liberes, eligis matrimonium) idem sentiunt ac si metus directe ad extorquendum consen- sum incuteretur, scilicet matrimonium esse irritum : quae sententia est et Lessii et probant inter alios Schmalzgr. i. 4, t. 1, num. 399 et apud hunc ibid. Schmier.