GNESNEN. ET POSNANIEN.

D i s c e p t a t i o S y n o p t i c a

VOTUM THEOLOGI. Quum multa notavisset de processus instructione, ait : quod si de ipsis meritis huius causae quae- ratur, universa disceptatio videtur posse duobus quaesitis sive dubiis comprehendi :

I. An Curia gnesnensis in casu recte suspendent ulte- riorem inquisitionem de causis dispensationis concedendae super matrimonio rato et non consummato ?

II. An iuxta allegata et probata in casu certo constet de nullitate matrimonii ex capite metus, iniuste incussi atque relative gravis ?

Cui duplici quaestioni videtur respondendum : Ad I. Affirmative. Ad II. Negative, donec acta iudicialia aut suppleantur

aut sanentur. 1. Responsionis ad primum dubium propositae videtur

posse dari brevis atque facilis ratio. Nam confessionibus utriusque coniugis, Martini et Mariannae constat, matrimo- nium ipsorum fuisse vere consummatum.

Et ideo legitima videtur posse deduci conclusio, Curiam gnesnensem ulteriorem inquisitionem de causis concedendae dispensationis super matrimonio rato recte suspendisse. Nam stante certa probatione de consummatione matrimoni, ex iure divino impossibilis est dissolutio matrimonii ; ergo per ulte- riorem inquisitionem laudata Curia oleum et operam perdi- disset atque aerem verberasset ; sed ad actus inutiles nemo obligatur ex rescripto pontificio. Eadem est conclusio, etiamsi quis existimet, in casu non plena certitudine, sed magna tantum probabilitate consummationem matrimonii esse de- monstratam. Nam Sedes Apostolica dispensationem concedere nec solet, nec legitime potest, ubi proximum est periculum violandi ius divinum, nisi verum quoddam dubium iuris vel facti praevie resolvatur.

Reliquum est, ut responsio ad secundum et principale du- bium aptis argumentis probetur. Qua in re quid iuris sit, non