GNESNEN. ET POSNANIEN. 53i

iudex ecclesiasticus Curiae gnesnensis testem de causis suae scientiae non interrogavit ! Porro ut alias iam animadverti, verbum « cogendi » simpliciter adhibitum potest significare gravem coactionem et metum, at sine aliis adiunctis certo et necessario illam significationem non habet. Quodsi An- dreas suam « scientiam » ex iis verbis hausit, quae Valen- tinus coram ipso protulit, scientia illa certa dici non potest ; nititur enim syllogismo, cuius praemissae solummodo con- sequens plus minusve probabile admittunt. Nam exinde quod minae illae a Valentino coram Andrea fuerint prolatae ab- soluta certitudine non sequitur, illas etiam personaliter con- tra Mariannam fuisse prolatas. Denique notanda est evidens contradictio inter assertionem Martini et testimonium An- dreae. Nam Martinus dixit : « Quoniam ex testimonio An- dreae Rélis.... pater eius gladium super capite eius vibrabat et sclopeto se eam necaturum esse minabatur ». At Andreas testatur tantum : « Coram me iuramento affirmavit, se sclopeto vel gladio ipsam interfecturum » ; ergo de vibra- tone super capite Mariannae a se visa, ut Martinus insinuât, nihil plane habet Andreas neque minas illas dicit se audisse coram Marianna actu prolatas sed coram se. Ergo etiam ex hoc testimonio gravitas minarum certis et concludentibus argumentis non est probata.

Tempus iam instat, ut de illa circumstantia secunda in- quiratur, qua constat iuxta cit. Instr. S. C. de Pr. F. § 36, de gravitate timoris « ex qualitate tum eorum a quibus illae (i .e. minae) proficiscuntur tam eorum, qui eas passi dicuntur ». Qua in re negari vix potest, potius pro gravitate timoris esse iudicandum. Nam minae profectae sunt a proprio patre Mariannae et eo quidem tempore, quo ipsa a patria potestate nondum fuit emancipata ; habuit enim tempore nuptiarum cum Martino circiter septendecim annos. Quae aetas quamvis ex iure germanico ad nuptias celebrandas sufficiat, tamen ad perfectam emancipationem a potestate paterna non sufficit. Porro pater Mariannae secundum depositiones Catharinae Neumann est « vir animi ferventis », quamvis addantur in