650 ROMANA

minutionem, sub ea tamen conditione, nullimode praeiudi- candi iuri iam. quaesito per initam conventionem. Alterum documentum se refert ad annum 1843 quando ob rerum publi- carum eversionem in Hispanus gravem iacturam pecuniae exigendae ex Bulla Cruciatae, passa est rev. Fabrica S. Petri, unde a Lateranensi Capitulo iterum petiit summae reductio- nem quam consecuta est sub pacto ita expresso ab ipsa rev. Fabrica, scilicet.... quod concessio haec pro una sola vice facta intelligatur, nec valeat praeiudicium ferre initae iamdiu conventioni.

Ratio vero praesentis controversiae repetenda est ex li- teris a rev. Fabrica S. Petri, Capit lo Lateranensi datis sub die 13 Augusti 1892, eum in finem ut praestatio solvenda ex reditibus Bullae Cruciatae diminui deberet pro rata dimi- nutionis passae a praedicta Fabrica ob diminutum valorem pe- cuniae hispanicae in comparationem Italicae seu ob auctum cambium, uti appellant.

D i s c e p t a t i o S y n o p t i c a

DEFENSIO C A P I T U L I L A T E R A N E N S I S . Capitulum istud per exhibitum iurisconsulti votum in primis advertit, se ultro concedere quod omne lucrum ex vicissitudine commercii ad rev. Fabricam pertineat, dummodo integ ra ac invariabilis maneat designata summa scutatorum 1258,97 correspondens libellis italicis 6766,96, favore Basilicae Lateranensis, veluti praelevata summa ex longe maiori quantitate, non secus ac evenit in beneficiis, quorum titulares taxativam pecuniae sum- mam pensionariis, absque ulla diminutione, persolvere ad- stringuntur. In themate vero Pontificem excludere voluisse quamcumque diminutionem in summa Lateranensi Capitulo persolvenda, apertissime docent clausulae a Benedicto XIII appositae Suis Literis ; nempe clausula sublata et decretimi irritans « contra quamcunque vel minimam mutationem in posterum inducendam suae dispositioni ». Verba decretoria Pontificis hac de re iam relata sunt in facti specie. Quoad effectum vero iuridicum earum clausularum sufficiat referre